Bản án về tranh chấp yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm số 49/2024/DS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ CẦN THƠ

BẢN ÁN 49/2024/DS-PT NGÀY 31/01/2024 VỀ TRANH CHẤP YÊU CẦU BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO TÀI SẢN BỊ XÂM PHẠM

Trong ngày 31 tháng 01 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Cần Thơ xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số: 396/2023/TLPT-DS ngày 16 tháng 11 năm 2023 về tranh chấp “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm”.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 51/2023/DS-ST ngày 17 tháng 8 năm 2023 của Toà án nhân dân huyện Vĩnh Thạnh bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 44/2024/QĐ - PT ngày 16 tháng 01 năm 2024, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn:

1.1/ Bà Nguyễn Thị Tuyết H, sinh năm 1984.

1.2/ Bà Trương Thị N, sinh năm 1962.

Người đại diện theo ủy quyền của bà H và bà N: ông Nguyễn Văn L, sinh năm 1958 (Theo văn bản ủy quyền ngày 18/11/2022 và ngày 10/4/2023). Có mặt.

Cùng địa chỉ: ấp Phụng Quới A, thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ.

2. Bị đơn:

Công ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ và Xuất Nhập Khẩu K A – Chi nhánh chợ Kênh D.

Địa chỉ: Quốc lộ 80, ấp Phụng Quới A, thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ.

Người đại diện theo pháp luật: Ông Phạm Thanh Đoan Hùng - Giám đốc.

Người đại diện theo ủy quyền: Bà Lê Nguyễn Hoài T, sinh năm 1982 là Trưởng Bộ phận Pháp lý hành chính (Giấy ủy quyền ngày 31/01/2024). Có mặt.

Địa chỉ: 171A, Huỳnh Cương, phường An Cư, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Nguyễn Văn L, sinh năm 1958.

Địa chỉ: ấp Phụng Quới A, thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ.

Người kháng cáo: Bà Nguyễn Thị Tuyết H và bà Trương Thị N là nguyên đơn.

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Người đại diện theo ủy quyền của các nguyên đơn, đồng thời là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Nguyễn Văn L trình bày và yêu cầu:

Từ năm 2000 đến năm 2015, nguyên đơn có 02 gian hàng mua bán tại chợ tự phát do người dân tự đến đó mua bán (nay là chợ Kênh D), không có giấy tờ liên quan đến đất tại vị trí 02 gian hàng này. Tuy nhiên, 01 gian hàng của bà H có đăng ký kinh doanh mỹ phẩm và đóng thuế; 01 gian hàng của bà N bán kim chỉ thì không có đăng ký kinh doanh nhưng có đóng hoa chi cho địa phương. Đến năm 2015 thì quy hoạch chợ nên nguyên đơn đã bàn giao lại đất cho Nhà nước và nhận lại các tài sản trên đất nhưng lại không được phía bị đơn là Công ty K A chi hỗ trợ, bồi thường. Các chi phí được tính như sau: Chi phí san lắp mặt bằng do trước đây là đất trũng mỗi gian hàng 20.000.000 đồng; chi phí xây dựng là 30.000.000 đồng cho mỗi gian hàng; chi phí hỗ trợ thất nghiệp là 292.000.000 đồng (mỗi ngày 100.000.000đ x 8 năm). Các nguyên đơn nhận thấy, việc tính toán như vậy là cao nên chỉ yêu cầu bị đơn phải bồi thường thiệt hại cho các nguyên đơn tổng số tiền 100.000.000 đồng cho 02 gian hàng (mỗi gian hàng 50.000.000 đồng), không yêu cầu gì khác.

- Bị đơn có đại diện theo ủy quyền là bà Lê Nguyễn Hoài T trình bày:

Vào năm 2008, Công ty TNHH XDTM và Dịch Vụ Việt M (viết tắt là Công ty Việt M) được Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ chấp thuận chủ trương cho đầu tư xây dựng và khai thác chợ Kênh D tại thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ. Tháng 07/2020, Công ty Việt M chuyển nhượng lại cho Công ty TNHH TMDV và XNK K A (viết tắt là Công ty K A) – Chi nhánh chợ Kênh D quản lý, khai thác. Để được cho thuê đất (cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xây dựng chợ thì Công ty Việt M đã thực hiện các thủ tục theo quy định pháp luật, trong đó có việc thực hiện xong bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng theo danh sách của chính quyền đề ra. Đồng thời, các cơ quan chức năng này cũng thường xuyên kiểm tra, giám sát việc hỗ cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Do chợ Kênh D trước đây là chợ tự phát, người dân tự ý đến tu sửa mặt bằng mua bán mà chưa có sự cấp phép của cơ quan có thẩm quyền, trong đó có nguyên đơn. Nguyên đơn tự ý đến phần đất quy hoạch chợ thuộc hành lang lộ giới do Nhà nước quản lý để mua bán kiếm lợi nhuận cho mình mà không có bất cứ giấy tờ cho phép nào của cơ quan cơ thẩm quyền nên không thuộc diện được chi trả, hỗ trợ bồi thường. Phía Ban Quản lý chợ tiến hành tháo dở tài sản (02 gian hàng) khi bàn giao mặt bằng cho Công ty thì các tài sản của nguyên đơn cũng đều được nhận lại đầy đủ nên không có thiệt hại gì xảy ra.

Tại các báo cáo, tờ trình, biên bản làm việc mà bị đơn đã cung cấp cho Tòa án thì nguyên đơn không nằm trong các trường hợp được chi trả bồi thường, hỗ trợ. Việc Công ty hứa hỗ trợ cho thuê mặt bằng mua bán với giá cả ưu đãi thì phía nguyên đơn không đồng ý và đòi lựa chọn mặt bằng có vị trí đẹp đã có người thuê đang kinh doanh với giá thấp đều này đã làm ảnh hưởng đến lợi nhuận kinh tế của Công ty nên không được chấp nhận dẫn đến các bên phát sinh tranh chấp. Hiện trạng vị trí tranh chấp 02 gian hàng hiện nay thì phía Công ty sử dụng làm sân chợ và cho thuê mua bán đồ ăn nhanh vào buổi chiều tối. Nay qua yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn thì bị đơn không đồng ý vì phía nguyên đơn thực tế không có thiệt hại gì xảy ra.

Tòa án nhân dân huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ đưa vụ án ra xét xử tại Bản án dân sự sơ thẩm số 51/2023/DS -ST ngày 17 tháng 8 năm 2023, tuyên xử:

Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tuyết H và bà Trương Thị N về việc yêu cầu bị đơn Công ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ Và Xuất Nhập Khẩu K A – Chi nhánh chợ Kênh D phải bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng cho hai gian hàng mua bán với số tiền 100.000.000 đồng (Một trăm triệu đồng), vì không có cơ sở.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của các đương sự theo quy định pháp luật.

Ngày 29/8/2023, các nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tuyết H và bà Trương Thị N kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị cấp phúc thẩm xét xử lại vụ án theo hướng, sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc bị đơn là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Xuất nhập khẩu K A – Chi nhánh Chợ Kênh D phải bồi thường thiệt hại số tiền 100.000.000 đồng.

Tại phiên tòa phúc thẩm, người đại diện theo ủy quyền của các nguyên đơn xin rút lại một một phần yêu cầu kháng cáo, yêu cầu bị đơn bồi thường thiệt hại số tiền 50.000.000 đồng (cho cả 02 gian hàng) nhưng bị đơn cũng không đồng ý.

* Đại diện Viện kiểm sát phát biểu ý kiến:

Về thủ tục tố tụng: Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa, các Thẩm phán, Thư ký Tòa án và các đương sự tham gia phiên tòa chấp hành đúng theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.

Về nội dung kháng cáo:

Cấp sơ thẩm xét xử quyết định không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là phù hợp. Nguyên đơn kháng cáo không có cơ sở chấp nhận nên đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

[1] Về thủ tục tố tụng:

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Căn cứ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn thì đây là vụ án dân sự về “Tranh chấp yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm”, Tòa án cấp sơ thẩm thụ lý giải quyết là có căn cứ, đúng thẩm quyền.

[2] Về nội dung giải quyết:

Theo các tài liệu, chứng cứ được thu thập có trong hồ sơ vụ án và lời trình bày của các bên đương sự, nhận thấy:

Công ty TNHH Đầu tư Phát triển chợ - Siêu thị Việt M (địa chỉ: 171A, Huỳnh Cương, phường An Cư, quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ) là đơn vị được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư xây dựng và khai thác Chợ Kênh D thuộc thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ (viết tắt là Công ty Việt M). Tháng 7/2020, Công ty Việt M ký hợp đồng chuyển nhượng lại dự án là quyền sử dụng đất được Nhà nước giao, thông qua hình thức trả tiền thuê đất (khu Chợ Kênh D) và tài sản gắn liền với đất cho Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Xuất nhập khẩu K A (viết tắt Công ty K A), địa chỉ: số 03, đường 3/2, Phường 11, Quận 10, TP.HCM.

Trước khi bàn giao đất cho cho đơn vị đầu tư xây dựng dự án, các cơ quan chức năng huyện Vĩnh Thạnh kết hợp với chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra, xác minh, đo đạc, kiểm định nhà, công trình vật kiến trúc trên đất của các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án và xây dựng phương án để bồi thường, hỗ trợ. Đơn vị được giao dự án là Công ty Việt M chuyển tiền cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Vĩnh Thạnh để chi trả bồi thường theo danh sách các hộ được kiểm định, xét duyệt.

[3] Theo Báo cáo số 06/BC-TTPTQĐ ngày 27/02/2014 của Trung tâm Phát triển Quỹ đất huyện Vĩnh Thạnh về việc tính bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng dự án xây dựng và khai thác Chợ Kênh D thuộc thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh thì nguyên đơn không thuộc các trường hợp được bồi thường, hỗ trợ vì không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đất tại nơi buôn bán không thuộc quyền sử dụng hợp pháp của nguyên đơn. Việc sử dụng đất là do tự sang lắp trên phần đất thuộc hành lang lộ giới do Nhà nước quản lý, không được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền nên không có tên các nguyên đơn trong danh sách các hộ dân được chi trả bồi thường.

[4] Khi cơ quan chức năng thông báo cho các hộ phải tháo dở, di dời tài sản trên đất để giải phóng mặt bằng, giao cho đơn vị đầu tư dự án, xây dựng chợ thì nguyên đơn cũng không chấp hành việc tháo dỡ di dời tài sản trả lại đất cho Nhà nước. Ban quản lý chợ tiến hành tháo dỡ và đã bàn giao tài sản cho nguyên đơn, có lập biên bản vào ngày 30/11/2022 (bút lục 17). Nguyên đơn nhận lại toàn bộ tài sản trên đất và mang bán phế liệu. Như vậy, nguyên đơn cho rằng, mình bị thiệt hại về tài sản, yêu cầu bị đơn bồi thường về tài sản cho 2 gian hàng là không có cơ sở chấp nhận.

[5] Mặt khác, bị đơn là đơn vị tiếp nhận mặt bằng đầu tư xây dựng chợ (trước đây là Công ty Việt M) và không có hành vi gây thiệt hại về tài sản cho nguyên đơn. Vì vậy, không có cơ sở nào để buộc nguyên đơn phải bồi thường thiệt hại. Tại phiên tòa phúc thẩm, người đại diện hợp pháp cho các nguyên đơn rút lại một phần yêu cầu kháng cáo, chỉ yêu cầu bồi thường số tiền 50.000.000 đồng cũng không có căn cứ chấp nhận.

[6] Án sơ thẩm giải quyết không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là phù hợp. Nguyên đơn kháng cáo nhưng không cung cấp thêm chứng cứ nào mới nên cần giữ nguyên bản án sơ thẩm như quan điểm đề nghị của vị đại diện Viện kiểm sát phúc thẩm tại phiên tòa.

[7] Về án phí dân sự phúc thẩm:

Các nguyên đơn kháng cáo nhưng không có căn cứ chấp nhận nên phải chịu tiền án phí dân sự phúc thẩm. Bà Trương Thị N là người cao tuổi nên được miễn án phí theo quy định.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015; Tuyên xử:

Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của các nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tuyết H và bà Trương Thị N.

Giữ nguyên bản án sơ thẩm.

1/ Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tuyết H và bà Trương Thị N về việc yêu cầu bị đơn Công ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ Và Xuất Nhập Khẩu K A – Chi nhánh chợ Kênh D bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng cho hai gian hàng mua bán với số tiền 50.000.000.000 đồng, vì không có cơ sở.

2/ Về án phí dân sự sơ thẩm:

Nguyên đơn bà Nguyễn Thị Tuyết H phải chịu 2.500.000đ (hai triệu năm trăm ngàn đồng) nhưng được khấu trừ vào số tiền 2.500.000 đồng đã nộp tạm ứng án phí theo Biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số: 0006597 ngày 31/01/2023 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Vĩnh Thạnh, công nhận Hằng đã nộp xong.

Miễn tiền án phí cho nguyên đơn bà Trương Thị N do thuộc đối tượng là người cao tuổi.

3/ Về án phí dân sự phúc thẩm:

Buộc bà Nguyễn Thị Tuyết H phải chịu 300.000 đồng, được khấu trừ 300.000 đồng tiền tạm ứng án phí phúc thẩm theo Biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số 0006920 ngày 29/8/2023 tại Chi cục thi hành án dân sự huyện Vĩnh Thạnh, thành phố Cần Thơ.

Miễn tiền án phí cho nguyên đơn bà Trương Thị N.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự được quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự; Điều 7a, 7b Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật thi hành án dân sự; Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực thi hành kể từ ngày được tuyên án.