Bản án về tranh chấp yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm số 394/2024/DS-PT

TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỈNH CÀ MAU

BẢN ÁN 394/2024/DS-PT NGÀY 18/09/2024 VỀ TRANH CHẤP YÊU CẦU BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO TÀI SẢN BỊ XÂM PHẠM

Ngày 18 tháng 9 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số: 264/2024/TLPT-DS ngày 07 tháng 8 năm 2024 về việc: Tranh chấp yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm.

Do Bản án dân sự sơ thẩm số: 40/2024/DS-ST ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân huyện Năm Căn bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 227/2024/QĐ-PT ngày 15 tháng 8 năm 2024 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ông Nguyễn Tấn L, sinh năm 1959. Địa chỉ cư trú: Ấp X, xã H, huyện N, tỉnh Cà Mau.

Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn: Ông Trần Văn Đ, sinh năm Địa chỉ cư trú: Khóm G, thị trấn N, huyện N, tỉnh Cà Mau. Theo văn bản ủy quyền ngày 26/8/2024 (có mặt).

- Bị đơn:

1. Ông Phạm Văn P, sinh năm 1955 (có mặt).

2. Bà Lê Thị K, sinh năm 1957 (vắng mặt). Cùng địa chỉ cư trú: Ấp X, xã H, huyện N, tỉnh Cà Mau.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Ông Phạm Văn C, sinh năm 1963. Địa chỉ cư trú: Ấp X, xã H, huyện N, tỉnh Cà Mau (có mặt).

Người đại diện theo ủy quyền của ông Phạm Văn C: Ông Trần Văn Đ, sinh năm 1977. Địa chỉ cư trú: Khóm G, thị trấn N, huyện N, tỉnh Cà Mau. Theo văn bản ủy quyền ngày 26/8/2024 (có mặt).

2. Ông Bùi Thanh Y, sinh năm 1984. Địa chỉ cư trú: Ấp X, xã H, huyện N, tỉnh Cà Mau (vắng mặt).

- Người kháng cáo: Ông Nguyễn Tấn L là nguyên đơn và ông Phạm Văn C là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Nguyên đơn ông Nguyễn Tấn L trình bày:

Ông có phần đất ấp X Trong, xã H, huyện N tiếp giáp với đất của anh Bùi Thanh Y, đất anh Y tiếp giáp đất ông Phạm Văn C, đất ông C tiếp giáp đất của ông P và bà K; các phần đất này thì mặt tiền giáp kênh Ngọc Ông Do, hậu giáp kênh N. Ông có nuôi 02 ao tôm công nghiệp hướng mặt tiền đã nhiều năm nay.

Trong tháng 6/2023 bờ hậu đất ông P bị sụp 01 đoạn nhỏ nhưng không bị tràn nước, ông P thuê xáng gia cố khắc phục xong. Sau đó ông thấy chỗ gia cố bị thấp, không có chân bờ, bờ ngang khoảng hơn 01 mét bị yếu nên ông đến nhà ông P nhắc nhở việc gia cố lại đoạn bờ này vì ông sợ bờ bị bể làm ảnh hưởng đến ao tôm công nghiệp của ông, ông P nói sẽ làm nhưng thời gian sau đó không làm dẫn đến nước dâng cao vào đêm ngày 05, sáng ngày 06 tháng 10 năm 2023 âm lịch (ngày 17, 18/11/2023dl) làm bể bờ đất của ông P, đoạn bị bể ngày vị trí ông đã nhắc nhở ông P gia cố thêm, nước ngoài sông tràn vào đất ông P, tràn qua đất ông Phạm Văn C, anh Bùi Thanh Y và tràn qua đất của ông, nước chảy vào ao tôm công nghiệp của ông chiều cao 04 tất nước. Sau đó ông đánh thuốc xử lý diệt khuẩn, thuốc phòng bệnh gan, ruột tăng lên gấp đôi, tiếp tục nuôi thêm 02 ngày thì tôm có hiện tượng bị hư gan, ruột nên ngày 20/11/2023 tiến hành bắt bán hết tôm trong hầm, kết quả bán được 02 tấn tôm số tiền 105.000.000 đồng. Tổng cộng số tiền đầu tư nuôi tôm trong 40 ngày gồm:

+ Tiền tôm giống: 480.000 con tôm giống x 110 đồng/con = 52.800.000 đồng;

+ Tiền thuốc, thức ăn: 193.232.000 đồng;

+ Tiền điện: 16.888.000 đồng; Tổng cộng 262.920.000 đồng, đối trừ tiền tôm thu hoạch được là 105.000.000 đồng, số tiền bị thua lỗ, thiệt hại là 157.920.000 đồng (262.920.000 đồng - 105.000.000 đồng = 157.920.000 đồng) và khởi kiện yêu cầu ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường.

Sự việc nước tràn lùa qua đất ông Phạm Văn C, anh Bùi Thanh Y và qua đất của ông thì anh Y và ông C không liên quan đến việc ông bị thiệt hại.

- Bị đơn ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K trình bày:

Ông bà có phần đất tọa lạc ấp X Trong, xã H, huyện N tiếp giáp với đất của ông Phạm Văn C, đất mặt tiền giáp kênh N Do, hậu giáp kênh N. Thời điểm tháng 6/2023 bờ hậu đất của ông bà có nước xoáy, bị sụp chân phía ngoài sông, sau đó thuê xáng vào làm lại bờ mặt trên phả ngang khoảng 02 mét, chân bờ ngang khoảng 09 mét. Sau đó ông L và chính quyền ấp có lại nhà nhắc nhở đến mùa nước lên cao cho gia đình ông bà biết và cần gia cố thêm. Ông bà thấy chỗ mới gia cố bờ cao, không bị mọi và cũng đi thuê xáng lại gia cố thêm nhưng mới kêu được 02 ngày, xáng chưa vào làm thì ngày 05/10/2023 âm lịch thủy triều ngoài sông dâng cao nên bị bể bờ ngây vị trí này. Sau khi bị bể bờ thì thuê xáng làm liền, khắc phục lại trong ngày. Ngoài ra, ông bà đã lớn tuổi, điều kiện kinh tế khó khăn nên không có tiền gia cố bờ bao thường xuyên. Sự việc bể bờ do mực nước lên cao đột ngột, ngoài ý muốn, ông bà cũng không muốn chuyện này xảy ra nên không đồng ý bồi thường cho ông L và ông C.

- Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ông Phạm Văn C trình bày:

Ông có phần đất vị trí giữa đất của anh Y và đất của ông P, bà K. Đất của ông nuôi tôm quảng canh. Trước tháng 5 năm 2023, ông P nhiều lần lấy nước làm tràn qua bờ đất của ông, nên tháng 3/2023 ông có đơn thưa ông P ra tổ hòa giải ấp yêu cầu ông P gia cố bờ ranh giáp đất của ông để không cho nước tràn qua vuông của ông. Trong thời gian này ông biết đoạn bờ sau hậu đất của ông P bị nước ngoài sông tràn, ông cho hay thì ông P lấy xe rủa đầy đất chống tràn nước. Đến khoảng tháng 6 năm 2023 bờ đất của ông P đoạn giáp sông K Cùng bị sụp một đoạn dài khoảng hơn 10m. Ông P có đưa cơ giới xáng cuốc vào khắc phục, gia cố lại bờ nhưng không thể làm bờ cao lên như cũ được vì lúc làm đất còn ước bị mềm, chỉ gia cố cho vững chân bờ, không thể làm cao lên được. Ông thấy đoạn bờ này của ông P sau khi gia cố còn yếu, có khả năng bị tràn, không bảo đảm, ông cho ông L, ông G là hai hộ nuôi công nghiệp gần đất ông P hay, ông thì có mâu thuẫn nên báo chính quyền ấp. Ông L và ông G cho ông P biết đoạn bờ bị yếu, tới mùa nước lên là bị bể, kêu ông P gia cố thêm nhưng ông P không làm. Đến tháng giữa tháng 9/2023 thì chỗ đoạn bờ này của ông P đất đã cứng, có thể cho xáng đắp cao lên được, lúc này xáng cuốc đang làm đất của anh Bùi Thanh Y, các hộ giáp ranh nói sẵn có xáng thì kêu ông P thuê để gia cố thêm nhưng ông P không làm, chính quyền ấp lại kêu ông P gia cố nhưng ông P cũng không làm.

Đến sáng ngày 06 tháng 10 năm 2023 âm lịch ông không có ở nhà, hộ giáp ranh điện thoại cho ông hay là vuông ông P bị bể bờ tràn gần ngập nhà ông. Ông nhờ họ qua nhà ông di dời đồ dễ hư hỏng lên chỗ cao hơn không bị ngập nước và ông về liền đến nhà lúc 6 giờ 30 phút sáng thì thấy nước ngập hết nhà sau, bờ vuông đất của ông ngập toàn bộ làm tràn qua đất ông Y, đất ông Y tràn nước qua đất ông L, đến phần đất ông L thì mãn nước nên không còn tràn qua hộ giáp ranh khác. Sau khi bị ngập nước ông bị thiệt hại và khởi kiện độc lập yêu cầu bồi thường số tiền 25.000.000 đồng cụ thể:

Thả tôm giống 04 lần từ ngày 20/5/2023 đến ngày 16/8/2023 số lượng 400.000 con bằng 8.000.000 đồng;

Thả của giống hàng tháng tổng 30.000 con bằng 10.500.000 đồng;

Ngày 25/9/2023 thả tôm Gia Hoá số tiền 1.500.000 đồng;

Thuốc xử lý trong 05 tháng số tiền 5.000.000 đồng.

Các lần trước đó ông P lấy nước làm tràn bờ qua đất của ông thì ông không yêu cầu bồi thường thiệt hại.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Bùi Thanh Y trình bày:

Ông có phần đất nằm giữa đất ông C và ông L, đất của ông nuôi tôm tự nhiên. Vào khoảng 05 giờ sáng ngày 06/10/2023 âm lịch, ông Nguyễn Tấn L (cha vợ của anh) điện thoại cho hay vuông bị ngập nước, do nước từ phần vuông của ông P tràn qua đất ông C, đất ông C tràn qua vuông của ông làm ngập vuông của ông và ngập các ao tôm công nghiệp của ông L. Khoảng hơn 06 giờ sáng anh đến xem thì thấy nước còn tràn qua ao tôm công nghiệp của ông L đến khoảng 08 giờ sáng cùng ngày thì nước rút. Về nguyên nhân đất ông P bị bể bờ đúng như lời trình bày của ông C và ông L. Sau khi bị ngập nước ông cũng bị thiệt hại toàn bộ con giống mới thả số tiền 10.400.000 đồng nhưng ông không kiện yêu cầu bồi thường.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số:40/2024/DS-ST ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân huyện Năm Căn đã quyết định:

1. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Tấn L yêu cầu ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 157.920.000 đồng.

2. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện độc lập của ông Phạm Văn C yêu cầu ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 25.000.000 đồng.

3. Án phí dân sự sơ thẩm miễn toàn bộ cho ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C.

Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 12 tháng 7 năm 2024, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Phạm Văn C kháng cáo yêu cầu cấp phúc thẩm sửa Bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận yêu cầu khởi kiện độc lập của ông, buộc ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 25.000.000 đồng.

Ngày 15 tháng 7 năm 2024, nguyên đơn ông Nguyễn Tấn L kháng cáo yêu cầu cấp phúc thẩm sửa Bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông buộc ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 157.920.000 đồng.

Tại phiên tòa phúc thẩm: Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập là ông Trần Văn Đ vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện và yêu cầu kháng cáo. Bị đơn ông Phạm Văn P bảo lưu ý kiến trình bày sự việc xảy ra là ngoài mong muốn, không phải lỗi của bị đơn, bị đơn không đồng ý bồi thường.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau tham gia phiên toà phát biểu quan điểm:

Về thủ tục tố tụng: Việc tuân theo pháp luật của Thẩm phán trong quá trình giải quyết vụ án, của Hội đồng xét xử và những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng tại phiên tòa đúng quy định pháp luật.

Về nội dung: Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự, không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C. Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số: 40/2024/DS-ST ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân huyện Năm Căn.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Xét kháng cáo của ông Nguyễn Tấn L và Phạm Văn C còn trong thời hạn luật định.

[2] Căn cứ các tài liệu chứng cứ có tại hồ sơ và lời trình bày của các bên đương sự tại Toà án thể hiện:

Vào lúc đêm ngày 17, 18/11/2023 thủy triều dâng cao làm nước tràn bờ phần đất của ông Phạm Văn P tại ấp X Trong, xã H, huyện N đoạn giáp kênh Năm Cùng, đoạn bờ bị bể dài 06m, sâu 1,5m và ngang 02m. Nước tràn tự do vào đất của ông P, sau đó nước tràn qua bờ đất ông Phạm Văn C, nước từ vuông ông C tràn qua bờ đất ông Bùi Thanh Y, đất ông Y tràn qua bờ đất ao tôm công nghiệp của ông Nguyễn Tấn L.

Nguyên nhân trước đó một đoạn bờ trên phần đất của ông P giáp kênh Năm Cùng bị sụp, đã gia cố lại nhưng chưa vững chắc và các hộ xung quanh cùng chính quyền địa phương xem xét thấy có khả năng từ tháng 9 âm lịch đến tháng 01 âm lịch hàng năm là mùa nước dâng cao hàng năm sẽ bị tràn bờ, bể bờ tại vị trí này, đã yêu cầu ông P khắc phục nhiều lần nhưng chưa khắc phục thì bị nước ngoài sông dâng cao đột ngột làm bể bờ tràn nước qua các hộ giáp ranh. Ông P xác định bản thân của ông cũng đã có kêu xáng vào để bồi đắp thêm nhưng xáng múc chưa đến kịp.

Như vậy, nguyên nhân làm bể bờ đất của ông P một phần là do triều cường nước sông dâng cao đột ngột và một phần là do sự cẩu thả của ông P và bà K. Tuy nhiên, bản thân ông L và ông C nuôi tôm của thì các ông cũng phải tự bao bờ, quản lý các tài sản của chính mình và tự gia cố phần bờ của mình nên các ông cũng có một phần lỗi.

Xét phần đất của ông L cách đất của ông P đến hai phần đất là đất của ông Y và ông C. Như vậy, một phần nguyên nhân cũng bởi do bờ đất của ông C, ông Y và ông L còn thấp làm nước tràn vào bờ ao tôm của ông L chứ không phải là lỗi hoàn toàn của ông P, bà K.

[3] Xét kháng cáo của các đương sự, Hội đồng xét xử xét thấy:

Ông Nguyễn Tấn L khởi kiện yêu cầu bị đơn bồi thường thiệt hại số tiền là 157.920.000 đồng, ông Phạm Văn C khởi kiện độc lập yêu cầu bị đơn bồi thường số tiền 25.000.000 đồng nhưng cả ông L và ông P đều không chứng minh được số lượng tôm, của nuôi trong ao, trong vuông trước khi bị nước tràn là bao nhiêu và sau khi bị nước tràn thì còn lại bao nhiêu, số lượng bị chết bao nhiêu và từng loại cụ thể, giá trị và nguyên nhân như thế nào. Ông L đã bán hết tôm trong ao nhưng không chứng minh được nguyên nhân gì gây ra cho con tôm bị hư gan, ruột, bỏ ăn và cũng chưa được cơ quan chuyên môn giám định làm rõ. Không chứng minh được chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại bao nhiêu để có căn cứ xem xét bồi thường.

Do ông L và ông C không chứng minh được sau khi bị nước tràn vào đêm ngày 17, sáng ngày 18/11/2023 thì bị thiệt hại cụ thể như thế nào nên cấp sơ thẩm không có căn cứ chấp nhận yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại là phù hợp.

[4] Tại phiên tòa phúc thẩm người kháng cáo cũng không cung cấp thêm tài liệu, chứng cứ nào mới ngoài các tài liệu, chứng cứ đã được xem xét ở tại cấp sơ thẩm.

[5] Từ những nhận định trên, Hội đồng xét xử phúc thẩm không có căn cứ chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C. Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số: 40/2024/DS-ST ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân huyện Năm Căn.

[6] Xét đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau tại phiên tòa là phù hợp nên được Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận.

[7] Về án phí: Ăn phí dân sự sơ thẩm: Miễn toàn bộ cho ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C do thuộc trường hợp người cao tuổi.

Ăn phí dân sự phúc thẩm: Ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C thuộc trường hợp được miễn dự nộp tạm ứng án phí và án phí theo quy định do là người cao tuổi. Ngày 12/7/2024 ông Phạm Văn C đã dự nộp tạm ứng án phí số tiền 300.000 đồng theo biên lai thu số 001495 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Năm Căn được nhận lại.

[8] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự; Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C.

Giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số: 40/2024/DS-ST ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân huyện Năm Căn.

Tuyên xử:

1. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Tấn L yêu cầu ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 157.920.000 đồng.

2. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện độc lập của ông Phạm Văn C yêu cầu ông Phạm Văn P và bà Lê Thị K bồi thường số tiền 25.000.000 đồng.

3. Về án phí:

Án phí dân sự sơ thẩm: Miễn toàn bộ cho ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C do thuộc trường hợp người cao tuổi.

Án phí dân sự phúc thẩm: Ông Nguyễn Tấn L và ông Phạm Văn C thuộc trường hợp được miễn dự nộp tạm ứng án phí và án phí theo quy định do là người cao tuổi. Ngày 12/7/2024 ông Phạm Văn C đã dự nộp tạm ứng án phí số tiền 300.000 đồng theo biên lai thu số 001495 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Năm Căn được nhận lại.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án