Bản án 19/2023/DS-ST về tranh chấp hợp đồng bảo lãnh

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH NGHỆ AN

BẢN ÁN 19/2023/DS-ST NGÀY 28/06/2023 VỀ TRANH CHẤP HỢP ĐỒNG BẢO LÃNH

Ngày 28 tháng 6 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An xét xử sơ thẩm công khai vụ án thụ lý số: 66/2021/TLST-DS ngày 07 tháng 12 năm 2021 về việc “Tranh chấp về hợp đồng bảo lãnh” theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 28/2023/QĐXXST-DS ngày 15 tháng 5 năm 2023, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM. Địa chỉ: Số 131, đường N, phường T, quận T, thành phố H. Văn phòng tại tỉnh N: Số 2, đường N, phường Q, thành phố V, tỉnh Nghệ An. Người đại diện theo pháp luật: Ông Trương Thanh B - Chức vụ: Chủ tịch Hội đồng quản trị.

Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn: Bà Nguyễn Thị Minh N, sinh năm 1971. Địa chỉ: Số 2, đường N, phường Q, thành phố V, tỉnh Nghệ An. Đơn xét xử vắng mặt.

- Bị đơn: Ông Hoàng Đăng Đ, sinh năm 1972; nơi đăng ký HKTT: xã N, huyện N, tỉnh Nghệ An. Vắng mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Chị Hoàng Thị H, sinh năm 1999; Nơi ĐKHK trước khi xuất cảnh: xã N, huyện N, tỉnh Nghệ An. Hiện đang ở Hàn Quốc. Vắng mặt

NỘI DUNG VỤ ÁN

Trong đơn khởi kiện ngày 27/4/2021, đơn bổ sung khởi kiện, các lời khai trong quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa, người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn (bà Nguyễn Thị Minh N) trình bày:

Ngày 12/10/2020, Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM (Gọi Công ty BM) và anh Hoàng Đăng Đ ký Hợp đồng tư vấn cho du học sinh Việt Nam tại Hàn Quốc; Thỏa thuận cam kết ngày 03/11/2020. Ngày 03/11/2020, ông Hoàng Đăng Đ (bố của chị Hoàng Thị H) đã ký Vi bằng số 116/2020/VB- TPLTPV tại Văn phòng thừa phát lại thành phố Vinh. Theo đó, ông Hoàng Đăng Đ là người bảo lãnh cho du học sinh chị Hoàng Thị H có cam kết: Ông Hoàng Đăng Đ cam kết cho chị Hoàng Thị H, nếu như chị Hoa nghỉ học không có lý do trong thời hạn 05 ngày liên tục hoặc quá 10% số giờ học trong một kỳ (Có lý do và không có lý do) theo thông báo của trường Đại học Hàn Quốc do bên A (Công ty BM) đã làm thủ tục nhập học cho bên C (chị Hoàng Thị H) thì bên B (ông Hoàng Đăng Đ) cam kết bồi thường thiệt hại cho bên A (Công ty BM) với số tiền Việt Nam đồng tương đương 10.000 USD tính tại thời điểm thanh toán (Ngày 28/02/2022 là 220.000.000 đồng). Ngày 26/4/2021, Công ty BM đã thông báo về việc chị Hoàng Thị H vi phạm cam kết nghỉ học liên tục và không có lý do và đã lập Vi bằng, ông Hoàng Đăng Đ là người bảo lãnh cho chị Hoàng Thị H có mặt tham gia. Do ông Hoàng Đăng Đ không thực hiện theo cam kết nên nguyên đơn (Công ty BM) làm đơn khởi kiện đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An xem xét, giải quyết buộc người bảo lãnh là ông Hoàng Đăng Đ phải trả cho Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM số tiền 220.000.000 đồng (Hai trăm hai mươi triệu đồng) do hành vi vi phạm của chị Hoàng Thị H gây ra theo cam kết tại ký Vi bằng số 116/2020/VB-TPLTPV tại Văn phòng thừa phát lại thành phố Vinh lập ngày 03/11/2020.

Về phía bị đơn ông Hoàng Đăng Đ: Trong quá trình giải quyết vụ án, mặc dù đã được Tòa án gửi các văn bản tố tụng, triệu tập nhiều lần nhưng ông Hoàng Đăng Đ không tham gia hoà giải, không trình bày lời khai về yêu cầu khởi kiện của Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM.

Đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan chị Hoàng Thị H: Do chị Hoàng Thị H đã vắng học tập theo hợp đồng ban đầu nên hiện tại nguyên đơn không cung cấp được địa chỉ của chị Hoàng Thị H cho Tòa án. Tại Công văn số 16948/QLXNC-P5 ngày 02/8/2021 của Cục quản lý Xuất nhập cảnh - Bộ Công an xác định chị Hoàng Thị H đã xuất cảnh ngày 10/3/2020, hiện chưa có thông tin nhập cảnh về nước.

Ngày 27/6/2023, tại Trụ sở công an xã N, huyện N, tỉnh Nghệ An, làm việc với ông Hoàng Đăng Đ (bố chị Hoàng Thị H) Tòa án tiến hành làm việc nhưng ông Điển thừa nhận có ký hợp đồng bảo lãnh cho chị Hoa đi du học Hàn Quốc nhưng hiện nay không liên lạc, không biết được thông tin của chị Hoa nên không cung cấp nội dung gì liên quan đến chị Hoàng Thị H Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nghệ An phát biểu ý kiến: Trong quá trình thụ lý, giải quyết vụ án, Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký Tòa án chấp hành đúng quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự. Nguyên đơn, người thân của chị Hoàng Thị H không cung cấp được địa chỉ của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là chị Hoàng Thị H ở nước ngoài. Để có căn cứ giải quyết vụ án cần phải xác minh, thu thập bổ sung tài liệu, chứng cứ nên căn cứ điểm c khoản 1 Điều 259 BLTTDS năm 2015 đề nghị Hội đồng xét xử tạm ngừng phiên tòa để yêu cầu Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM cung cấp tài liệu chứng minh hành vi vi phạm của chị Hoàng Thị H gây ra thiệt hại số tiền 220.000.000 đồng gồm những thiệt hại gì và cung cấp văn bản xử lý vi phạm của Trường đại học Koje đối với chị Hoa.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về thủ tục tố tụng:

[1.1] Về quan hệ pháp luật tranh chấp: Nguyên đơn khởi kiện yêu cầu bị đơn thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh (bồi thường thay) cho người du học sinh đi học ở nước ngoài. Theo hướng dẫn tại Điều 2 Thông tư liên tịch số: 01/2010/TTLT- TANDTC-BLĐTB&XH-VKSNDTC ngày 18/5/2010 của Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Viện kiểm sát nhân dân tối cao “Hướng dẫn áp dụng một số quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng bảo lãnh cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại Tòa án nhân dân” thì nội dung khởi kiện trên là một loại tranh chấp dân sự, do đó Hội đồng xét xử xác định đây là vụ kiện tranh chấp hợp đồng dân sự (Hợp đồng bảo lãnh) theo khoản 3 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự.

[1.2] Về thẩm quyền: Tại Công văn số 16948/QLXNC-P5 ngày 02/8/2021 của Cục quản lý Xuất nhập cảnh - Bộ Công an xác định anh Nguyễn Đình Hùng đã xuất cảnh ngày 24/12/2020, hiện chưa có thông tin nhập cảnh về nước chị Hoàng Thị H là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đang ở nước ngoài. Tuy nhiên, chị Hoàng Thị H đã bỏ đi khỏi nơi học tập theo hợp đồng ban đầu nên nguyên đơn không cung cấp được địa chỉ cho Tòa án và quá trình giải quyết vụ án ông Hoàng Đăng Đ (bố của chị Hoa) là người bảo lãnh cũng không hợp tác. Do đó, việc chị Hoàng Thị H thay đổi địa chỉ, nơi cư trú, làm việc nhưng không thông báo cho nguyên đơn về nơi cư trú mới được coi là cố tình giấu địa chỉ, từ chối khai báo. Đối với bị đơn ông Hoàng Đăng Đ, Tòa án đã tống đạt các văn bản tố tụng, quyết định đưa vụ án ra xét xử hợp lệ nhiều lần, ông Điển cũng thừa nhận đã nhận được các thông báo của Toà án nhưng bị đơn vắng mặt không có lý do. Vì vậy, Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vắng mặt bị đơn và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan theo quy định định tại Điều 227 của Bộ luật tố tụng dân sự.

[2] Về nội dung:

[2.1] Ngày 12/10/2020, Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM (Gọi Công ty BM) và anh Hoàng Đăng Đ ký Hợp đồng tư vấn cho du học sinh Việt Nam tại Hàn Quốc số 78/2020/HĐTV – BM Ngày 03/11/2020, Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM (Gọi Công ty BM) và chị Hoàng Thị H và ông Hoàng Đăng Đ đã cùng nhau lập “Thỏa thuận cam kết bảo lãnh”, tại điểm 3, mục I thỏa thuận cam kết có nội dung: “Bên B (ông Hoàng Đăng Đ) cam kết bảo lãnh cho bên C (chị Hoàng Thị H), nếu như bên C nghỉ học không có lý do trong hạn 5 ngày liên tục hoặc quá 10% giờ học trong 1 kỳ (Có lý do và không có lý do) theo thông báo của trường Đại học Hàn Quốc do bên A (Công ty BM) đã làm thủ tục nhập học cho bên C (chị Hoa) thì bên B (ông Điển) cam kết bồi thường thiệt hại cho bên A với số tiền Việt Nam đồng tương đương 10.000 USD tính tại thời điểm thanh toán…Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày bên B nhận được thông báo từ bên A về các nội dung nêu trên thì bên B (ông Chiến) phải nộp đủ số tiền cho bên B (Công ty BM) theo cam kết nói trên…”. Thỏa thuận cam kết đã được các bên giao kết tự nguyện và được Văn phòng Thừa phát lại thành phố Vinh có địa chỉ tại Nhà 1, ngõ 5, đường Lý Tự Trọng, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An xác nhận và lập Vi bằng số: 116/2020/VB- TPLTPV ngày 02/11/2020.

Ngày 22 tháng 4 năm 2021, Viện trưởng Trung tâm giao lưu Quốc tế của Đại học Koje (nơi chị Hoàng Thị H học tập tại Hàn Quốc) đã có thông báo về việc chị Hoàng Thị H có hành vi vắng học tại Trung tâm từ ngày 02 tháng 4 năm 2021.

[4.2] Xét thấy việc chị Hoàng Thị H, ông Hoàng Đăng Đ và Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM (Gọi Công ty BM) lập văn bản Thỏa thuận cam kết với nhau trên cơ sở hoàn toàn tự nguyện, nội dung cam kết không vi phạm điều cấm của pháp luât, không trái đạo đức xã hội. Theo đó, ông Hoàng Đăng Đ cam kết nếu chị Hoàng Thị H (con của ông Điển) nghỉ học không có lý do trong hạn 5 ngày liên tục hoặc quá 10% giờ học trong 1 kỳ (Có lý do và không có lý do) theo thông báo của trường Đại học Hàn Quốc thì ông Hoàng Đăng Đ phải bồi thường thiệt hại cho Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM với số tiền Việt Nam đồng tương đương 10.000USD tính tại thời điểm thanh toán (số tiền Việt Nam đồng là 220.000.000 đồng); việc thỏa thuận đã được lập Vi bằng tại Văn phòng thừa phát lại thành phố Vinh; trình tự lập vi bằng được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. Việc chị Hoàng Thị H vắng học từ ngày 02/4/2021 đã được Công ty BM thông báo cho ông Hoàng Đăng Đ biết nhưng ông Điển không có ý kiến gì. Vì vậy, Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM khởi kiện yêu cầu ông Hoàng Đăng Đ là người cam kết bảo lãnh cho chị Hoa phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ bồi thường cho Công ty BM số tiền đã cam kết là có căn cứ được chấp nhận.

Theo thông báo tỷ giá đồng Đô la Mỹ tại thời điểm (ngày 28/6/2023) là 23.500VNĐ/USD, 10.000USD x 23.500 đồng = 235.000.000 đồng. Tuy nhiên quá trình giải quyết vụ án bà Nguyễn Thị Minh N người đại diện theo ủy quyền của Công ty BM chỉ yêu cầu ông Hoàng Đăng Đ bồi thường số tiền 220.000.000 đồng. Xét thấy đây là sự tự nguyện và quyền định đoạt của đương sự phù hợp với quy đinh pháp luật và không trái đạo đức xã hội nên cần được chấp nhận.

[3] Về án phí: Yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn được chấp nhận nên bị đơn ông Hoàng Đăng Đ phải chịu án phí dân sự sơ thẩm. Hoàn trả lại số tiền tạm ứng án phí cho nguyên đơn đã nộp.

Vì các lẽ trên:

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 3 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 37, Điều 227, Điều 273, Điều 479 Bộ luật tố tụng dân sự; Điều 335, Điều 336, Điều 339, Điều 342, Điều 357, Điều 468 Bộ luật dân sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án. Tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM.

1. Buộc ông Hoàng Đăng Đ phải bồi thường cho Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM số tiền 220.000.000 đồng (hai trăm hai mươi triệu đồng).

Kể từ ngày người được thi hành án có đơn yêu cầu thi hành án cho đến khi thi hành xong các khoản tiền, hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền chậm thi hành án tương ứng với thời gian chậm thi hành án theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật dân sự năm 2015.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 của Luật Thi hành án dân sự năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a và 9 của Luật Thi hành án dân sự năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014); thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 của Luật Thi hành án dân sự năm 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014).

2. Án phí dân sự sơ thẩm:

2.1. Buộc bị đơn ông Hoàng Đăng Đ phải chịu 11.000.000 đồng (mười một triệu đồng) án phí dân sự sơ thẩm;

2.2. Trả lại cho Công ty Cổ phần phát triển giáo dục Quốc tế BM số tiền 5.500.000 đồng (Năm triệu năm trăm nghìn đồng) tạm ứng án phí đã nộp tại Cục thi hành án dân sự tỉnh Nghệ An theo Biên lai thu số 0011534 ngày 29/10/2021.

3. Về quyền kháng cáo:

3.1. Nguyên đơn có mặt có quyền kháng cáo lên Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

3.2. Bị đơn vắng mặt có quyền kháng cáo bản án lên Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết hợp lệ.

3.3. Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vắng mặt có quyền kháng cáo bản án lên Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội trong hạn 01 tháng kể từ ngày bản án được tống đạt hợp lệ hoặc kể từ ngày bản án được niêm yết hợp lệ./.