Bản án về tranh chấp bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm số 227/2024/DS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH CÀ MAU

BẢN ÁN 227/2024/DS-PT NGÀY 22/05/2024 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO TÍNH MẠNG BỊ XÂM PHẠM

Trong các ngày 23 tháng 4 và ngày 22 tháng 5 năm 2024 tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số: 63/2024/TLPT-DS ngày 11 tháng 3 năm 2024 về việc: Tranh chấp bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm.

Do bản án dân sự sơ thẩm số: 13/2024/DS-ST ngày 24 tháng 01 năm 2024 của Tòa án nhân dân thành phố Cà Mau bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 84/2024/QĐ-PT ngày 27 tháng 3 năm 2024 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn:

1. Ông Nguyễn Vủ C, sinh năm 1985 Địa chỉ cư trú: Ấp 11, xã K, huyện U, tỉnh C .

Người đại diện hợp pháp theo uỷ quyền của ông Nguyễn Vủ C: Ông Nguyễn Tấn P2, sinh năm 1979; địa chỉ cư trú: Khóm 7, phường 8, thành phố C, tỉnh C (Có mặt);

2. Bà Nguyễn Bé P1, sinh năm 1993 (Có mặt);

Địa chỉ cư trú: Ấp 11, xã K, huyện U, tỉnh C ..

- Bị đơn: Ông Thái Văn T1, sinh năm 1956 Địa chỉ cư trú: Số 79, Ấp Thạnh Điền, xã Lý Văn Lâm, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.

Người đại diện hợp pháp theo uỷ quyền của ông Thái Văn T1: Ông Ngô Văn D, sinh năm 1964; địa chỉ cư trú: Số 193A, đường N, khóm 8, phường 8, thành phố C, tỉnh C (Có mặt).

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông Thái Văn T1: Ông Lê Anh T3, là Luật sư của Văn phòng Luật sư Lê Anh T3, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Cà Mau (Có mặt).

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Ông Lâm Thanh T2, sinh năm 1980 (Có mặt);

Địa chỉ cư trú: Ấp 5, xã T, huyện T, tỉnh C.

2. Ông Nguyễn Văn V1, sinh năm 1964 Địa chỉ cư trú: Ấp R, xã K, huyện T, tỉnh C.

Người đại diện hợp pháp theo uỷ quyền của ông Nguyễn Văn V1: Ông Nguyễn Tấn P2, sinh năm 1979; địa chỉ cư trú: Khóm 7, phường 8, thành phố C, tỉnh C (Có mặt).

3. Bà Trần Thị N, sinh năm 1970 (Có mặt);

Địa chỉ cư trú: Ấp C, xã K, huyện T, tỉnh C.

4. Bà Đỗ Thị Kim M, sinh năm 1991(Có mặt);

Địa chỉ cư trú: ấp 11, xã K, huyện U, tỉnh C .

5. Tổng Công ty Bảo hiểm B.

Địa chỉ: Phường Phan Chu T, Quận H, TP H.

Người đại diện hợp pháp theo uỷ quyền của Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bảo hiểm B:

5.1. Ông Dương Thành Q, chức vụ: Giám đốc Ban kiểm soát tuân thủ - Pháp chế (Vắng mặt);

5.2. Bà Vũ Thu Tr, chức vụ: Phó Giám đốc Ban kiểm soát tuân thủ - Pháp chế (Vắng mặt);

5.3. Ông Trần Đồng M, chức vụ: Chuyên viên Phòng bảo hiểm Cà Mau I – Công ty Bảo Việt Cà Mau (Vắng mặt);

5.4. Bà Nguyễn Thị Phương Th, chức vụ: Chuyên viên Ban kiểm soát tuân thủ - Pháp chế (Vắng mặt);

- Người kháng cáo: Ông Thái Văn T1, là bị đơn; ông Lâm Thanh T2, là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

NỘI DUNG VỤ ÁN

- Theo đơn khởi kiện của ông Nguyễn Vủ C và trong quá trình giải quyết vụ án, người đại diện hợp pháp của ông Nguyễn Vủ C trình bày:

Vào khoảng 04 giờ 34 phút ngày 20/01/2023, ông Nguyễn Thuận L, sinh năm 1988 điều khiển xe mô tô biển số 69N1 – 369.xx chở cháu Nguyễn Ngọc H, sinh năm 2011 (là con ruột của ông C và bà Đỗ Thị Kim M) ngồi phía sau đi từ bến xe Cà Mau về nhà tại ấp 11, xã K, huyện U, tỉnh C .. Khi đến đoạn đường thuộc khu vực ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau thì bị xe ô tô biển số 69A – 042.xx do ông Lâm Thanh T2 điều khiển đi ngược chiều với tốc độ cao đụng vào xe mô tô của ông Nguyễn Thuận L. Vụ tai nạn xảy ra làm cho ông L và cháu H tử vong.

Quá trình giải quyết vụ tai nạn, đến ngày 23/5/2023 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh, tỉnh Cà Mau ra Quyết định số 17/TB-ĐTTH về việc không khởi tố vụ án hình sự với lý do hành vi không cấu thành tội phạm.

Trong vụ tai nạn này, ngoài ông L có lỗi do chạy lấn làn đường và có nồng độ cồn thì phía ông T2 cũng có lỗi dẫn đến tai nạn xảy ra, đó là đoạn đường này có cắm biển báo tốc độ 60km/giờ nhưng ông T2 điều khiển xe ô tô chạy với vận tốc 72km/giờ là vượt quá tốc độ cho phép, không giảm tốc độ khi tránh xe chạy ngược chiều, chạy xe vào ban đêm, tầm nhìn bị hạn chế và căn cứ vào sơ đồ hiện trường thì ông T2 cũng chạy xe lấn làn đường. Hiện nay ông C không khiếu nại Quyết định không khởi tố vụ án mà chỉ khởi kiện dân sự yêu cầu bồi thường thiệt hại do xâm phạm về tính mạng cho cháu H. Hàng thừa kế thứ nhất của cháu H gồm cha ruột là ông C và mẹ ruột là bà Đỗ Thị Kim M.

Các khoản thiệt hại do tính mạng cháu Nguyễn Ngọc H bị xâm phạm bao gồm:

+ Chi phí mai táng tổng cộng là 60.760.000đ, bao gồm: Tiền thuê xe tắc xi đi Bệnh viện Cà Mau cấp cứu là 360.000đ; Chi phí điều trị tại bệnh viện Cà Mau là 1.210.000đ; tiền thuê xe cấp cứu từ bệnh viện Cà Mau về nhà là 1.200.000đ; Tiền mua quan tài, vật dụng khâm liệm, nhang đèn là 18.000.000đ;

tiền vật tư làm mồ chôn cất là 20.000.00đ; tiền công thợ là 20.000.000đ, + Tổn thất tinh thần là 100 lần tháng lương cơ sở là: 100 tháng x 1.800.000đ/tháng = 180.000.000đ.

Tổng cộng là 240.760.000đ.

Do ông Thái Văn T1 là chủ sở hữu của xe ô tô biển số 69A – 042.xx, xe này đã được ông T1 tham gia vào Hợp tác xã Hưng P để kinh doanh vận tải, nhưng ông T1 lại lấy xe cho ông T2 thuê theo ngày, không lập hợp đồng thuê, khi xảy ra tan nạn thì ông T1 với ông T2 mới khắc phục lại hợp đồng. Như vậy, ông T1 giao xe cho ông T2 chạy tắc xi là không hợp pháp, mặt khác ông T1 là chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ nên phải có trách nhiệm bồi thường ngay cả khi không có lỗi.

Vụ tai nạn xảy ra, theo kết luận của cơ quan Công an thì cả ông L và ông T2 cùng có lỗi, nhưng do cháu H không có lỗi, nên yêu cầu ông Thái Văn T1 là chủ sở hữu xe ô tô biển số 69A-042.xx có trách nhiệm bồi thường thiệt hại tính mạng của cháu H tổng số tiền 240.760.000đ; không đồng ý việc ông T1 hỗ trợ cho gia đình số tiền 85.000.000đ. Từ khi tai nạn xảy ra đến nay, ông T1 có hỗ trợ 5.000.000đ và ông T2 hỗ trợ 2.000.000đ.

Tại phiên tòa sơ thẩm, ông C yêu cầu bồi thường thiệt hại bổ sung khoản tiền công thuê nấu nướng, đãi ăn khi đám tang số tiền 30.000.000đ.

- Theo bà Nguyễn Bé P1 trình bày:

Thống nhất với trình bày của ông C và người đại diện hợp pháp của ông C về vụ vụ việc tai nạn xảy ra. Hiện nay bà không còn khiếu nại về Quyết định không khởi tố vụ án hình sự của cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh, tỉnh Cà Mau. Hàng thừa kế thư nhất theo pháp luật của ông L gồm: Cha ruột là Nguyễn Văn V1, mẹ ruột là Trần Thị N, vợ là bà Nguyễn Bé P1, 02 con là Nguyễn Tấn P2, sinh ngày 30/9/2021 và Nguyễn Tấn T4, sinh ngày 31/12/2015.

Trong vụ tai nạn này, ngoài ông L có lỗi do chạy lấn làn đường và có nồng độ cồn thì phía ông T2 cũng có lỗi dẫn đến tai nạn xảy ra, đó là ông T2 điều khiển xe ô tô chạy quá tốc độ, không giảm tốc độ khi tránh xe chạy ngược chiều, tầm nhìn bị hạn chế và chạy xe lấn làn đường. Ông T1 giao xe cho ông T2 điều khiển chạy tắc xi là không hợp pháp, ngoài ra ông T1 là chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ nên phải có trách nhiệm bồi thường ngay cả khi không có lỗi. Vì vậy bà yêu cầu ông T1 bồi thường thiệt hại do tính mạng của ông L bị xâm phạm, các khoản thiệt hại bao gồm:

+ Chi phí mai táng tổng cộng là 81.760.000 đồng, bao gồm: Tiền thuê xe tắc xi đi Bệnh viện Cà Mau cấp cứu là 360.000đ; Chi phí điều trị tại bệnh viện Cà Mau là 1.210.000đ; tiền thuê xe cấp cứu từ bệnh viện Cà Mau về nhà là 1.200.000đ; Tiền mua quan tài, vật dụng khâm liệm, nhang đèn là 29.000.000đ;

tiền vật tư làm mồ chôn cất là 25.000.000đ; tiền công thợ làm nhà mồ là 25.000.000đ.

+ Tiền cấp dưỡng cho cháu Nguyễn Tấn T4, sinh ngày 31/12/2015 được tính từ khi tai nạn xảy ra cho đến khi cháu Tài đủ 18 tuổi là: 131 tháng x 1.800.000đ/tháng = 216.000.000đ;

+ Tiền cấp dưỡng cho cháu Nguyễn Tấn P2, sinh ngày 30/9/2021 được tính từ khi tai nạn xảy ra cho đến khi cháu Phát đủ 18 tuổi là: 200 tháng x 1.800.000đ/tháng = 360.000.000đ;

+ Tổn thất tinh thần là 100 lần tháng lương cơ sở là: 100 tháng x 1.800.000đ/tháng = 180.000.000đ.

Tổng cộng là 837.760.000đ.

Do cả ông T2 và ông L đều có lỗi trong vụ tai nạn xảy ra, nên mỗi bên phải chịu ½ thiệt hại là 418.880.000đ. Do đó, yêu cầu ông T1 bồi thường thiệt hại tổng số tiền là 418.880.000đ.

Tại phiên tòa sơ thẩm, bà P1 còn yêu cầu bồi thường thiệt hại bổ sung khoản tiền công thuê nấu nướng, đãi ăn khi đám tang số tiền 30.000.000đ.

Từ khi tai nạn xảy ra đến nay, ông T1 có hỗ trợ 5.000.000đ và ông T2 có hỗ trợ 2.000.000đ. bà P1 không đồng ý việc ông T1 hỗ trợ cho gia đình bà số tiền 85.000.000đ.

- Theo ông Thái Văn T1 và người đại diện hợp pháp của ông Thái Văn T1 trình bày:

Ông Thái Văn T1 là chủ sở hữu xe ô tô biển số 69A – 042.xx. Ngày 07/01/2023, giữa ông T1 và ông Lâm Thanh T2 có lập hợp đồng thuê xe, trong đó có nội dung thỏa thuận là ông T1 cho ông T2 thuê xe ô tô 04 chỗ biển số 69A- 042.xx chạy taxi, giá thuê là 8.400.000đ/tháng; nếu ông T2 trực tiếp tham gia giao thông đường bộ có vi phạm luật giao thông hoặc gây tai nạn thì phải tự chịu trách nhiệm bồi thường. Quá trình ông T2 thuê xe, đến ngày 20/01/2023 ông T2 điều khiển xe có xảy ra tai nạn giao thông với xe mô tô biển kiểm soát 69N1 – 369.xx do ông Nguyễn Thuận L điều khiển, chở cháu Nguyễn Ngọc H ngồi phía sau;

vụ tai nạn làm ông L và cháu H tử vong. Vụ việc đã được Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh, tỉnh Cà Mau thụ lý giải quyết và đã ra Quyết định số 17/TB-ĐTTH ngày 23/5/2023 về việc không khởi tố vụ án hình sự với lý do hành vi không cấu thành tội phạm. Vụ tai nạn xảy ra do lỗi của ông L chạy xe lấn làn đường, có nồng độ cồn, vượt quá quy định, còn ông T2 không có lỗi. Mặt khác, ông T1 đã giao xe cho ông T2 thuê hợp pháp, tại hợp đồng thuê xe cũng có ghi nếu trường hợp quá trình cho thuê xe ông T2 có gây tai nạn thì ông T2 tự chịu trách nhiệm, ông T1 không có trách nhiệm phải bồi thường. Vì vậy, trường hợp Tòa án xác định ông T2 có lỗi thì ông T2 là người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, ông T1 không có trách nhiệm bồi thường. Do đó ông Thái Văn T1 không đồng ý theo yêu cầu khởi kiện của ông C và của bà P1.

Trước đây, ông T1 đã hỗ trợ cho gia đình ông L và chấu Hân mỗi gia đình 5.000.000đ; ông T2 đã hỗ trợ cho mỗi gia đình là 2.000.000đ/gia đình. Nay ông T1 đồng ý hỗ trợ thêm cho gia đình của ông L và gia đình cháu H mỗi gia đình số tiền 85.000.000đ; ngoài ra, ông không đồng ý bồi thường thiệt hại thêm khoản nào khác.

- Theo ông Lâm Thanh T2 trình bày:

Vào khoảng 04 giờ 30 phút ngày 20/01/2023, ông điều khiển xe ô tô biển số 69A-042.xx chạy tắc xi đi từ U Minh đến Cà Mau, đến đoạn đường thuộc ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau, ông đang điều khiển xe đi bên lề đường bên phải của mình thì thấy có khoảng 05 xe mô tô đi ngược chiều. Lúc này, ông giảm tốc độ khoảng 60 km/giờ và đánh lái về phía lề phải theo hướng đang đi. Khi khoảng 03 hoặc 04 chiếc xe mô tô đi qua khỏi xe của ông thì bất ngờ chiếc xe sau cùng, do ông Nguyễn Thuận L điều khiển chở cháu Nguyễn Ngọc H ngồi phía sau, đâm vào đầu xe của ông, đụng vào giữa biển số và đèn bên trái xe của ông. Đoạn đường xảy ra vụ tai nạn giao thông nói trên có cắm biển báo tốc độ là 60km/giờ, ông đã chạy đúng tốc độ cho phép.

Vụ tai nạn làm ông Nguyễn Thuận L và cháu Nguyễn Ngọc H tử vong. Vụ việc được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh xử lý, sau đó đã ban hành Quyét định số 17/TB-ĐTTH ngày 23/5/2023 về việc không khởi tố vụ án hình sự với lý do hành vi không cấu thành tội phạm. Theo đó kết luận ông không có lỗi, lỗi chính gây ra tai nạn là do ông L điều khiển xe lấn làn đường. Ông xác định ông không có lỗi trong vụ tai nạn này. Mặt khác, ông T1 đã giao xe cho ông quản lý, sử dụng hợp pháp, tại hợp đồng có ghi nhận nếu ông điều khiển xe mà gây tai nạn giao thông thì ông phải tự chịu trách nhiệm bồi thường. Vì vậy, ông không đồng ý yêu cầu bồi thường thiệt hại của nguyên đơn. Sau khi tai nạn xảy ra, ông đã hỗ trợ cho mỗi gia đình bị hại số tiền 2.000.000đ, nay ông không đặt ra yêu cầu gì đối với số tiền này, cũng không yêu cầu đối trừ với số tiền phải bồi thường (nếu có).

- Theo ông Nguyễn Văn V1 và bà Trần Thị N trình bày:

Ông V1 và bà N thống nhất với trình bày và yêu cầu bồi thường của bà P1.

- Theo bà Đỗ Thị Kim M trình bày:

Bà M thống nhất với trình bày và yêu cầu bồi thường của ông C.

- Đại diện Tổng công ty Bảo hiểm B trình bày:

Ông Thái Văn T1, chủ sở hữu xe ô tô HYUNDAI biển kiểm soát số 69A- 042.xx có tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới tại Công ty Bảo Việt Cà Mau theo giấy chứng nhận bảo hiểm số 5581904 từ ngày 22/01/2022 đến ngày 21/01/2023. Tại thời điểm xảy ra tai nạn, Giấy chứng nhận bảo hiểm số 5581904 vẫn còn hiệu lực bảo hiểm.

Theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Nghị định 03/2021/NĐ-CP ngày 15/01/2021 của Chính phủ và thông tư số 04/2021/TT-BTC ngày 15/01/2021 của Bộ Tài Chính thì: Trường hợp có bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án phán quyết buộc chủ xe ô tô biển kiểm soát số 69A-042.xx phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người thứ ba (người bị thiệt hại trong vụ tai nạn – Nguyễn Thuận L, Nguyễn Ngọc H) theo quy định của pháp luật và vụ việc thuộc trách nhiệm bồi thường của Bảo hiểm Bảo Việt theo quy định của pháp luật thì mức bồi thường như sau: Theo kết luận của Viện kiểm sát nhân dân huyện U Minh tại Văn bản số 17/VKS ngày 22/5/2023 thì thiệt hại xảy ra trong vụ tai nạn hoàn toàn do lỗi của xe mô tô biển số 69N1-36946. Mức bồi thường của Bảo hiểm Bảo Việt đối với thiệt hại về người bằng 50% số tiền phải bồi thường của chủ xe ô tô biển kiểm soát số 69A-042.xx theo phán quyết tại Bản án có hiệu lực pháp luật của Tòa án, nhưng tối đa không vượt quá 75 triệu đồng/người/vụ. Bảo hiểm Bảo Việt không chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về tài sản do chủ xe ô tô biển kiểm soát số 69A-042.xx không có lỗi. Bảo hiểm Bảo Việt bồi thường cho chủ xe 69A-042.xx mà không bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại. Bảo hiểm Bảo Việt không có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án tranh chấp bồi thường thiệt hại này nên đề nghị Tòa án xem xét không triệu tập Bảo hiểm Bảo Việt tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số: 13/2024/DS-ST ngày 24 tháng 01 năm 2024 của Tòa án nhân dân thành phố Cà Mau quyết định:

Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Vủ C và của bà Nguyễn Bé P1.

Buộc ông Thái Văn T1 phải bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm cho hàng thừa kế thứ nhất của cháu Nguyễn Ngọc H là ông Nguyễn Vủ C và bà Đỗ Thị Kim M số tiền là 85.000.000đ.

Buộc ông Thái Văn T1 phải bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm cho hàng thừa kế thứ nhất của ông Nguyễn Thuận L là ông Nguyễn Văn V1, bà Trần Thị N, bà Nguyễn Bé P1 và các cháu Nguyễn Tấn P2, Nguyễn Tấn T4, người đại diện hợp pháp của cháu Tài và cháu Phát là bà Nguyễn Bé P1 số tiền là 323.028.000đ.

Không chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện số tiền chênh lệch của ông Nguyễn Vủ C là 155.760.000đ và của bà Nguyễn Bé P1 là 95.852.000đ.

Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về lãi suất chậm thi hành án, án phí và quyền kháng của đương sự.

Ngày 05/02/2024, ông Thái Văn T1 có đơn kháng cáo; ngày 06/02/2024, ông Lâm Thanh T2 có đơn kháng cáo. Ông T1 và ông T2 kháng cáo yêu cầu sửa bản án sơ thẩm, không chấp nhận yêu cầu của ông Nguyễn Vủ C và bà Nguyễn Bé P1 yêu cầu ông Thái Văn T1 bồi thường thiệt hại.

Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Thái Văn T1, ông Lâm Thanh T2 giữ nguyên kháng cáo.

Phần tranh luận tại phiên toà:

Luật sư Tuấn phát biểu: Theo biên bản khám nghiệm hiện trường thể hiện dấu cày, dấu phanh xe đều nằm bên làn đường hướng đi của xe ô tô do ông T2 điều khiển. Quá trình điều tra vụ tai nạn, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh đã kết luận nguyên nhân chính dẫn đến vụ tai nạn là do ông L điều khiển xe mô tô đi không đúng làn đường theo quy định và đã ra Quyết định số 17/TB- ĐTTH ngày 23/5/2023 về việc không khởi tố vụ án hình sự với lý do hành vi không cấu thành tội phạm. Như vậy, ông T2 không có lỗi trong vụ tai nạn, mà hoàn toàn do lỗi của ông L. Nguyên đơn căn cứ vào bản theo dõi lộ trình của xe ô tô 69A-042.xx do Hợp tác xã Hưng P cung cấp để cho rằng ông T2 điều khiển xe ô tô vượt quá tốc độ là chưa có cơ sở, vì bản theo dõi lộ trình này không được cơ quan điều tra sử dụng làm căn cứ, cơ quan điều tra đã có trưng cầu giám định, nhưng cơ quan giám định có thông báo kết luận giám định: Không tìm thấy dữ liệu hành trình và tốc độ ngày 20/01/2023 của xe ô tô 69A-042.xx. Giã sử ông T2 điều khiển xe ô tô 69A-042.xx có vi phạm tốc độ cũng là lỗi vi phạm hành chính chứ không phải là lỗi gây ra tai nạn. Trường hợp ông T1 giao xe cho ông T2 thuê không làm hợp đồng thì chỉ là lỗi hành chính chứ không phải lỗi gây ra tai nạn để buộc ông T1 bồi thường. Cấp sơ thẩm cho rằng ông T1 là chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ để buộc ông T1 bồi thường là không đúng quy định. Do đó, kiến nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của ông T1, sủa bản án sơ thẩm: Không chấp nhận yêu cầu bồi thường của ông C và bà P1. Tuy nhiên, tại cấp sơ thẩm ông T1 tự nguyện hỗ trợ cho gia đình ông C đối với thiệt hại của cháu H là 85.000.000 đồng, hỗ trợ cho gia đình bà P1 đối với thiệt hại của ông L là 85.000.000 đồng. Tại phiên toà phúc thẩm ông T1 vẫn giữ nguyên quan điểm hỗ trợ cho gia đình ông C đối với thiệt hại của cháu H là 85.000.000 đồng; đồng ý hỗ trợ thêm cho gia đình bà P1 30.000.000 đồng, tổng cộng là 115.000.000 đồng. Kiến nghị Hội đồng xét xử ghi nhận sự tự nguyện của ông T1.

Ông D phát biểu: Thống nhất với ý kiến phát biểu của Luật sư Tuấn, nhưng bổ sung thêm: Không có căn cứ chứng minh ông T2 điều khiển xe ô tô lấn sang phần đường do ông L điều khiển xe mô tô. Đối với bản theo dõi lộ trình do Hợp tác xã Hưng P không thể sử dụng làm căn cứ để cho rằng ông T2 điều khiển xe ô tô 69A-042.xx vượt quá tốc độ quy định, vì bản theo dõi lộ trình này có sai sót, không đúng. Ông T2 không có lỗi trong vụ tai nạn nên không thể buộc ông T1 là người cho ông T2 thuê xe bồi thường; thời điểm xảy ra tai nạn ông T2 là người quản lý xe, nếu có lỗi của ông T2 thì ông T2 bồi thường.

Ông T2 không có ý kiến tranh luận.

Ông P2 phát biểu: Nguyên nhân xảy ra vụ tai nạn ngoài lỗi của ông L còn có lỗi của ông T2 là điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định, được thể hiện qua bản theo dõi lộ trình của Hợp tác xã Hưng P cung cấp, lời khai của ông T2 tại cơ quan điều tra và lời khai của những người cùng đi chung với ông L ngày xảy ra tai nạn. Bản án sơ thẩm xét xử buộc ông T1 bồi thường là có căn cứ; do đó, kiến nghị Hội đồng xét xử giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Bà P1 không có ý kiến tranh luận.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau tham gia phiên toà phát biểu: Việc tuân theo pháp luật của Thẩm phán trong quá trình giải quyết vụ án, của Hội đồng xét xử và những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng tại phiên tòa đúng quy định pháp luật. Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 2 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự, chấp nhận kháng cáo của ông Thái Văn T1, ông Lâm Thanh T2, sửa bản án sơ thẩm: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông C và bà P. Ghi nhận sự tự nguyện của ông T1 hỗ trợ cho gia đình ông C đối với thiệt hại của cháu H là 85.000.000 đồng, hỗ trợ cho gia đình bà P1 đối với thiệt hại của ông L là 115.000.000 đồng.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Xét kháng cáo của Thái Văn T1 và ông Lâm Thanh T2, Hội đồng xét xử xét thấy:

[1] Khoảng 04 giờ 30 phút, ngày 20/01/2023, ông Nguyễn Thuận L điều khiển xe mô tô biển số 69N1- 369.xx chở cháu Nguyễn Ngọc H ngồi phía sau, đi trên tuyến lộ U Minh – Cà Mau hướng từ xã Khánh An về xã Nguyễn Phích. Khi đi đến đoạn thuộc ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau thì xảy ra va chạm với xe ô tô biển số 69A- 042.xx do ông Lâm Thanh T2 điều khiển đi theo hướng ngược lại. Vụ tai nạn xảy ra làm cho ông L và cháu H tử vong. Ông Nguyễn Vủ C (là cha của cháu Nguyễn Ngọc H) và bà Nguyễn Bé P1 (là vợ của ông Nguyễn Thuận L) cho rằng vụ tai nạn xảy ra có phần lỗi của ông T2 điều khiển xe ô tô biển số 69A-042.xx chạy quá tốc độ quy định; ông Thái Văn T1 là chủ sở hữu xe ô tô biển số 69A-042.xx, ông T1 giao xe cho ông T2 không đúng quy định pháp luật, nên ông C khởi kiện yêu cầu buộc ông T1 bồi thường thiệt hại tính mạng cho cháu H tổng số tiền là 240.760.000 đồng, bà P1 khởi kiện ông T1 yêu cầu buộc ông T1 bồi thường thiệt hại tính mạng của ông L là 418.880.000 đồng.

[2] Xét thấy, vụ tai nạn xảy ra vào ngày 20/01/2023 giữa xe mô tô biển số 69N1-369.xx do ông Nguyễn Thuận L điều khiển với xe ô tô biển số 69A-042.xx do ông Lâm Thanh T2 điều khiển làm cho ông L và cháu H tử vong là có thực tế. Sau khi vụ tai nạn xảy ra, Công an huyện U Minh đã tiến hành điều tra, xác minh, khám nghiệm hiện trường để giải quyết vụ tai nạn. Kết quả điều tra, xác minh, khám nghiệm hiện trường đã xác định ông L có nồng độ Ethanol là 83,79mg/100ml máu, ông L điều khiển xe đi không đúng phần đường. Công an huyện U Minh có kết luận nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn giao thông là do ông Nguyễn Thuận L điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình dẫn đến va chạm với xe ô tô do ông Lâm Thanh T2 điều khiển theo chiều ngược lại, vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 9 Luật Giao thông đường bộ, do đó không đủ căn cứ để khởi tố vụ án. Đồng thời, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh đã ra Quyết định số 17/QĐ-ĐTTH ngày 20/5/2023 không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” xảy ra ngày 20/01/2023 tại ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau, do hành vi không cấu thành tội phạm. Như vậy, nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn đã được cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện U Minh xác định là do lỗi của ông L, không có lỗi của ông T2.

[3] Đối với trình bày của nguyên đơn cho rằng vụ tai nạn xảy ra có phần lỗi của ông T2 là điều khiển xe vượt quá tốc độ quy định, được thể hiện qua bản theo dõi lộ trình do Hợp tác xã Hưng P cung cấp đối với xe ô tô biển số 69A-042.xx do ông T2 điều khiển. Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết vụ tai nạn, Công an huyện U Minh đã có quyết định trưng cầu Phân viện Khoa học hình sự tại Thành phố Hồ Chí Minh giám định tốc độ đối với xe ô tô biển số kiểm soát 69A-042.xx do ông T2 điều khiển khi xảy ra tai nạn, nhưng Phân viện Khoa học hình sự tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có thông báo không tìm thấy dữ liệu hành trình và tốc độ ngày 20/01/2023 của xe ô tô biển số 69A-042.xx. Đồng thời, tại Công văn số 67/CAUM ngày 07/5/2024 của Công an huyện U Minh về việc cung cấp thông tin cho Toà án xác định: Chưa có đủ cơ sở để xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Lâm Thanh T2 về hành vi điều khiển phương tiện vượt quá tốc độ quy định. Do đó, phía nguyên đơn chỉ căn cứ vào bản theo dõi lộ trình do Hợp tác xã Hưng P cung cấp để cho rằng ông T2 điều khiển xe vượt quá tốc độ quy định khi xảy ra tai nạn là chưa có căn cứ. Giã sử, nếu có việc ông T2 điều khiển xe ô tô vượt quá tốc độ quy định cũng là lỗi vi phạm hành chính, không phải là lỗi dẫn đến vụ tai nạn.

[4] Như vậy, Toà án cấp sơ thẩm cho rằng ông T2 cũng có lỗi trong vụ tai nạn xảy ra là điều khiển xe vượt quá tốc độ quy định, xác định lỗi của ông T2 04 phần và buộc ông T1 là chủ sở hữu xe ô tô biển số 69A-042.xx (là nguồn nguy hiểm cao độ) bồi thường bằng 40% tổng chi phí thiệt hại của cháu H với số tiền là 85.000.000 đồng và thiệt hại của ông L là 323.028.000 đồng là không có cơ sở. Do đó, cấp phúc thẩm chấp nhận kháng cáo của ông T1 và ông T2, sửa bản án sơ thẩm, không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông C và bà P1 là có cơ sở.

[5] Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết vụ án tại cấp sơ thẩm và cấp phúc thẩm, ông T1 tự nguyện hỗ trợ cho gia đình ông C đối với thiệt hại của cháu H số tiền là 85.000.000 đồng, hỗ trợ cho gia đình bà P1 đối với thiệt hại của ông L số tiền là 115.000.000 đồng; xét thấy đây là sự tự nguyện của ông T1, không trái pháp luật, đạo đức xã hội nên Hội đồng xét xử ghi nhận.

[6] Ngoài ra, xét về việc đưa người tham gia tố tụng trong vụ án, thấy rằng: Tại thời điểm bà Nguyễn Bé P1 (là vợ ông L) khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại thì các con của bà P1 và ông L là cháu Nguyễn Tấn T4, sinh ngày 31/12/2015 và cháu Nguyễn Tấn P2, sinh ngày 30/9/2021 đều là người chưa thành niên, nên bà P1 là người đại diện hợp pháp theo pháp luật của cháu Tài và cháu Phát để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho cháu Tài và cháu Phát, nên không cần thiết phải đưa cháu Tài và cháu Phát tham gia tố tụng trong vụ án với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Do đó, cấp phúc thẩm không đưa cháu Nguyễn Tấn T4 và cháu Nguyễn Tấn P2 tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.

[7] Đối với việc ông T1 là chủ sở hữu xe ô tô biển số 69A-042.xx có tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới tại Công ty Bảo Việt Cà Mau theo giấy chứng nhận bảo hiểm số 5581904 từ ngày 22/01/2022 đến ngày 21/01/2023, xét thấy đây là mối quan hệ dân sự khác. Phía Tổng công ty Bảo hiểm B xác định Bảo hiểm Bảo Việt chỉ bồi thường cho chủ xe ô tô 69A-042.xx mà không bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại; còn ông C và bà P1 xác định chỉ khởi kiện ông T1 để yêu cầu ông T1 bồi thường thiệt hại, nên cấp sơ thẩm không đề cập giải quyết hợp đồng bảo hiểm và bồi thường bảo hiểm trong vụ án này là có cơ sở.

[8] Đối với việc ông T1 cho ông T2 thuê xe ô tô gây ra thiệt hại nêu trên là mối quan hệ khác, trường hợp có tranh chấp sẽ giải quyết bằng vụ án khác theo quy định.

[9] Từ phân tích trên, cấp phúc thẩm chấp nhận kháng cáo của Thái Văn T1, ông Lâm Thanh T2, sửa bản án sơ thẩm như đề nghị của Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau tham gia phiên toà là phù hợp.

[10] Án phí dân sự phúc thẩm: Ông T1, ông T2 không phải chịu.

[11] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị nên không đặt ra xem xét.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 308, Điều 309 của Bộ luật tố tụng dân sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án.

Chấp nhận kháng cáo của ông Thái Văn T1, ông Lâm Thanh T2.

Sửa bản án dân sự sơ thẩm số 13/2024/DS-ST ngày 24 tháng 01 năm 2024 của Toà án nhân dân thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.

Tuyên xử:

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Vủ C về việc buộc ông Thái Văn T1 bồi thường thiệt hại tính mạng của cháu Nguyễn Ngọc H số tiền là 240.760.000 đồng.

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Bé P1 về việc buộc ông Thái Văn T1 bồi thường thiệt hại tính mạng của ông Nguyễn Thuận L số tiền 418.880.000 đồng.

Ghi nhận sự tự nguyện của ông Thái Văn T1 về việc: Hỗ trợ cho gia đình ông Nguyễn Vủ C (gồm ông Nguyễn Vủ C và bà Đỗ Thị Kim M) đối với thiệt hại tính mạng của cháu Nguyễn Ngọc H số tiền là 85.000.000 đồng và hỗ trợ cho gia đình bà Nguyễn Bé P1 (gồm bà Nguyễn Bé P1, cháu Nguyễn Tấn P2, cháu Nguyễn Tấn T4, ông Nguyễn Văn V1, bà Trần Thị N) đối với thiệt hại tính mạng của ông Nguyễn Thuận L số tiền là 115.000.000 đồng.

Kể từ ngày người được thi hành án có đơn yêu cầu thi hành án cho đến khi thi hành án xong khoản tiền nêu trên, thì hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu thêm khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015.

Án phí dân sự sơ thẩm: Ông Nguyễn Vủ C, bà Nguyễn Bé P1 không phải chịu án phí. Ông T1 được miễn chịu án phí.

Án phí dân sự phúc thẩm: Ông Thái Văn T1, ông Lâm Thanh T2 không phải chịu án phí. Ông T1 đã được miễn dự nộp; Ông T2 đã dự nộp 300.000 đồng theo biên lai thu số 0008057 ngày 06/02/2024 của Chi cục thi hành án dân sự thành phố Cà Mau được nhận lại.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7, 7a, 7b và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.