Bản án về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp,quý, hiếm số 135/2024/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN TU, TỈNH LC

BẢN ÁN 135/2024/HS-ST NGÀY 13/09/2024 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP,QUÝ, HIẾM

Trong ngày 13 tháng 9 năm 2024 tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện TU, tỉnh LC xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 139/2024/TLST- HS ngày 28 tháng 8 năm 2024 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 136/2024/QĐXXST- HS ngày 30 tháng 8 năm 2024 đối với bị cáo:

1. Họ và tên: Vàng A T; Sinh ngày 01/01/1994 tại huyện TU, tỉnh LC;

Nơi cư trú: Bản Huổi Hằm, xã Mường Cang, huyện TU, tỉnh LC; Nghề nghiệp: Trồng trọt; Trình độ học vấn: 04/12; Dân tộc: Mông; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông: Vàng A G, sinh năm 1962 và bà Thào Thị X, sinh năm 1963; Bị cáo có vợ là Mùa Thị L, sinh năm 1994 và có 02 con; Tiền án, Tiền sự: Không.

Bị cáo bị bắt, tạm giữ ngày 23/5/2024, đến ngày 28/5/2024 bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú tại xã Mường Cang, huyện TU, tỉnh LC. (Có mặt).

2. Họ và tên: Giàng A G; Sinh ngày 16/4/1989 tại huyện MCC, tỉnh Y.

Nơi cư trú: Bản, xã M, huyện MCC, tỉnh Y; Nghề nghiệp: Trồng trọt; Trình độ học vấn: 05/12; Dân tộc: Mông; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông: Giàng A G, sinh năm 1965 và bà Thào Thị G, sinh năm 1962; Bị cáo có vợ là Vàng Thị L, sinh năm 1985 và có 07 con; Tiền án, Tiền sự:

Không.

1 Bị cáo bị bắt, tạm giữ ngày 23/5/2024, đến ngày 28/5/2024 bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú tại xã Mồ Dề, huyện MCC, tỉnh Y. (Có mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 09 giờ ngày 23/5/2024, tại bản Cẩm Trung 1, xã Mường Than, huyện TU, tỉnh LC, khi Vàng A T và Giàng A G đang làm thuê dọn cỏ vườn thuộc quyền sở hữu của ông Khuất Văn T (sinh năm 1971; cư trú tại bản Cẩm Trung 1, xã Mường Than, huyện TU) thì phát hiện trong chuồng gà của nhà ông Khuất Văn T có 01 cá thể rắn màu đen đang cắn 01 con gà. Thấy vậy, Vàng A T đã lấy 01 que gỗ nhỏ rồi dùng 01 đoạn dây thừng buộc vào một đầu que gỗ cùng với Giàng A G bắt cá thể rắn cho vào 01 bao tải, buộc lại để dưới gốc cây trong vườn, không cho ông Tuấn biết rồi tiếp tục dọn cỏ. Đến khoảng 10 giờ 30 phút cùng ngày, sau khi dọn cỏ vườn xong, Vàng A T và Giàng A G bàn với nhau đem cá thể rắn vừa bắt được mang đi bán lấy tiền chia nhau. Sau đó, Vàng A T và Giàng A G cho bao tải chứa cá thể rắn vào trong 01 ba lô vải màu xanh, Giàng A G xách ba lô chứa cá thể rắn ngồi sau xe mô tô do Vàng A T điều khiển đi ra thị trấn TU, huyện TU, tỉnh LC để bán. Đến hồi 11 giờ cùng ngày, khi Vàng A T và Giàng A G đi đến địa phận khu 5A, thị trấn TU, huyện TU thì bị Lực lượng Công an huyện TU kiểm tra, lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, thu giữ 01 ba lô vải màu xanh, bên trong có 01 bao tải màu trắng chứa đựng 01 cá thể rắn màu đen còn sống (dọc theo chiều dài cơ thể rắn có vạch ngang màu trắng, dưới cổ có màu vàng nhạt), 01 que gỗ dài 67 cm, một đầu được buộc bằng một đoạn dây thừng; 01 xe mô tô, nhãn hiệu YAMAHA, loại JUPITER, biển kiểm soát 25T – xxxxx và 01 đăng ký xe mô tô mang tên Vàng A T.

Ngày 23/5/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện TU tiến hành chụp ảnh, xác định khối lượng, kích thước cá thể rắn thu giữ của Vàng A T, Giàng A G xác định: 01 cá thể rắn dài 310 cm, nặng 3,2 kg.

Cơ quan điều tra đã tiến hành trưng cầu giám định đối với cá thể động vật thu giữ của Vàng A T, Giàng A G. Bản Kết luận giám định động vật số 850/STTNSV ngày 24/5/2024 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận: Tên loài động vật: 01 (một) cá thể động vật trong bản ảnh gửi giám định là loài rắn Hổ Chúa có tên khoa học là Ophiophagus hannah, thuộc lớp Bò sát (Reptilia). Tình trạng bảo tồn theo quy định của pháp luật: loài rắn Hổ Chúa có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ. Loài rắn Hổ Chúa cũng có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính phủ.

Vật chứng của vụ án gồm: 01 ba lô vải màu xanh, bên trong có 01 bao tải màu trắng chứa đựng 01 cá thể rắn màu đen còn sống (dọc theo chiều dài cơ thể rắn có vạch ngang màu trắng, dưới cổ có màu vàng nhạt); 01 que gỗ dài 67 cm, một đầu được buộc bằng một đoạn dây thừng; 01 xe mô tô, nhãn hiệu YAMAHA, loại JUPITER, biển kiểm soát 25T – xxxxx và 01 đăng ký xe mô tô mang tên Vàng A T; 01 hộp bìa cát tông niêm phong ban đầu.

Đối với cá thể rắn hổ chúa, sau khi giám định, ngày 25/5/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện TU đã chuyển giao cá thể rắn Hổ chúa nêu trên cho Trung tâm cúu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật Hoàng Liên, thuộc vườn quốc gia Hoàng Liên, tỉnh Lào Cai tiếp nhận, chăm sóc, tái thả lại tự nhiên. Các vật chứng còn lại của vụ án hiện đang được lưu giữ tại Kho vật chứng Chi cục Thi hành án dân sự huyện TU, tỉnh LC.

Bản cáo trạng số 101/CT-VKS ngày 27/7/2023 của Viện kiểm sát nhân dân huyện TU tỉnh LC truy tố các bị cáo Vàng A T, Giàng A G về tội: “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quý hiếm” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 của Bộ luật Hình sự. Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện TU, tỉnh LC giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo về tội danh và điều khoản áp dụng, đề nghị Hội đồng xét xử:

Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 17; Điều 58; Điều 65 của Bộ luật hình sự, xử phạt các bị cáo Vàng A T, Giàng A G mỗi bị cáo 01 năm 06 tháng đến 02 năm tù, cho hưởng án treo, ấn định thời gian thử thách đối với các bị cáo. Không áp dụng các hình phạt bổ sung theo quy định tại khoản 4 Điều 244 của Bộ luật hình sự và miễn án phí hình sự sơ thẩm đối với các bị cáo.

Về xử lý vật chứng: Áp dụng khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; khoản 2, 3 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự, đề nghị tịch thu tiêu huỷ 01 ba lô vải màu xanh (đã cũ); 01 que gỗ có chiều dàu 67cm, một đầu được buộc bằng một đoạn dây thừng; 01 hộp bìa cát tông màu nâu đỏ có dòng chữ “Tràng an” dùng để niêm phong ban đầu; 01 bao tải xác rắn có chữ màu đen (đã cũ); Tịch thu sung vào ngân sách nhà nước 01 xe mô tô, nhãn hiệu YAMAHA, loại JUPITER, biển kiểm soát 25T – xxxxx kèm 01 đăng ký xe mô tô mang tên Vàng A T. Tiếp tục giao cho Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và Phát triển sinh vật Hoàng Liên cứu hộ, chăm sóc, tái thả lại tự nhiên đối với 01 cá thể rắn Hổ chúa trong vụ án.

Trong quá trình điều tra, truy tố và tại phiên tòa các bị cáo Vàng A T, Giàng A G khai nhận hành vi phạm tội của mình đúng như nội dung bản cáo trạng mà Viện kiểm sát truy tố. Các bị cáo không tranh luận với luận tội của Viện kiểm sát.

Lời nói sau cùng của các bị cáo trước khi Hội đồng xét xử nghị án: Các bị cáo mong Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng: Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện TU, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện TU, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố, đã thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tranh tụng tại phiên tòa bị cáo không có ý kiến gì về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về hành vi phạm tội của bị cáo:

Tại phiên tòa, các bị cáo Vàng A T, Giàng A G đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình phù hợp với bản Kết luận điều tra, bản Cáo trạng đã truy tố và các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, như vậy có đủ cơ sở khẳng định: Khoảng 09 giờ ngày 23/5/2024, tại khu vực vườn cây của ông Khuất Văn T thuộc bản Cẩm Trung 1, xã Mường Than, huyện TU, tỉnh LC, Vàng A T và Giàng A G đã cùng nhau bắt trái phép 01 cá thể rắn Hổ Chúa còn sống (là động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ), mục đích mang đi bán lấy tiền chia nhau. Đến hồi 11 giờ cùng ngày, khi Vàng A T và Giàng A G đang cùng nhau mang cá thể rắn Hổ Chúa đi đến địa phận khu 5A, thị trấn TU, huyện TU để tìm nơi tiêu thụ thì bị lực lượng Công an huyện TU phát hiện, lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, thu giữ 01 cá thể rắn Hổ chúa dài 310 cm, nặng 3,2 kg, còn sống.

Các bị cáo Vàng A T, Giàng A G là người có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Hành vi cùng nhau bắt, nhốt mục đích đem bán trái phép 01 cá thể rắn Hổ chúa dài 310 cm, nặng 3,2 kg, còn sống là động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ của các bị cáo đã đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quý hiếm” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 của Bộ luật hình sự. Như vậy, nội dung bản cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện TU truy tố các bị cáo về tội danh, điều khoản áp dụng là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.

[3] Về tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, vai trò đồng phạm.

Hành vi bắt, nhốt nhằm mục đích buôn bán cá thể rắn Hổ chúa là loài động vật nguy cấp quý hiếm mà các bị cáo Vàng A T. Giàng A G đã thực hiện là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến các quy định của Nhà nước về bảo vệ động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm nên cần phải được xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

Về vai trò đồng phạm: Đây là vụ án có tính chất đồng phạm giản đơn, các bị cáo Vàng A T, Giàng A G đã thống nhất ý chí, cố ý cùng nhau thực hiện hành vi bắt, nhốt cá thể rắn Hổ chúa thuộc Danh mục loài nguy cấp quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ mục đích đem bán lấy tiền chia nhau tiêu sài. Các bị cáo cùng khởi xướng và cùng thực hiện hành vi phạm tội nên trong vụ án này, các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự ngang nhau.

[4] Về nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với bị cáo:

Về nhân thân: Bị cáo Vàng A T sinh sống tại huyện TU, Giàng A G sinh sống tại huyện MCC, tỉnh Y, các bị cáo đều là lao động tự do, có nơi cư trú rõ ràng, bản thân chưa có tiền án, tiền sự.

Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo Vàng A T, Giàng A G đã thành khẩn khai nhận về hành vi phạm tội của mình và đều là người dân tộc thiểu số, sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 612/QĐ-UBDT ngày 16/9/2021 của Bộ trưởng, chủ nhiệm Ủy ban dân tộc. Do đó, các bị cáo Vàng A T, Giàng A G được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự.

Các bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

[5] Về hình phạt bổ sung: Các bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn, là lao động tự do, không có thu nhập ổn định, không có chức vụ. Do đó, Hội đồng xét xử không áp dụng các hình phạt bổ sung theo quy định tại khoản 4 Điều 244 của Bộ luật hình sự đối với các bị cáo.

[6] Về xử lý vật chứng: Đối với cá thể rắn Hổ chúa, tiếp tục giao cho Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật Hoàng Liên, thuộc vườn quốc gia Hoàng Liên, tỉnh Lào Cai tiếp tục chăm sóc, tái thả lại tự nhiên.

Đối với 01 ba lô vải màu xanh (đã cũ); 01 que gỗ có chiều dàu 67cm, một đầu được buộc bằng một đoạn dây thừng; 01 hộp bìa cát tông màu nâu đỏ có dòng chữ “Tràng an” dùng để niêm phong ban đầu; 01 bao tải xác rắn có chữ màu đen (đã cũ) là vật chứng không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu để tiêu huỷ.

Đối với 01 xe mô tô, nhãn hiệu YAMAHA, loại JUPITER, biển kiểm soát 25T – xxxxx là phương tiện các bị cáo dùng để vận chuyển mang cá thể rắn Hổ chúa đem bán, do đó cần tịch thu sung vào ngân sách nhà nước (kèm 01 đăng ký xe mô tô mang tên Vàng A T).

Việc xử lý vật chứng theo quy định tại khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự;

khoản 2, 3 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự.

[7] Về án phí hình sự sơ thẩm: Các bị cáo Vàng A T, Giàng A G là người dân tộc, người dân tộc thiểu số, sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, tại phiên toà các bị cáo xin miễn án phí, do đó Hội đồng xét xử miễn cho các bị cáo Vàng A T, Giàng A G mỗi bị cáo 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm.

[8] Nhận thấy, các bị cáo có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nên không cần thiết phải cách ly các bị cáo ra khỏi xã hội mà áp dụng biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện là án treo, chịu thời gian thử thách, giao các bị cáo về chính quyền địa phương giám sát, giáo dục cũng đủ để răn đe, cải tạo cho các bị cáo và thể hiện chính sách khoan hồng của pháp luật. Đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện TU về tội danh, mức hình phạt, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, xử lý vật chứng, án phí hình sự sơ thẩm đối với các bị cáo là có căn cứ nên được Hội đồng xét xử chấp nhận toàn bộ.

[9] Về biện pháp ngăn chặn: Căn cứ điểm d khoản 1 Điều 125 của Bộ luật tố tụng hình sự. Hủy bỏ biện pháp ngăn chặn: “Cấm đi khỏi nơi cư trú” của Tòa án nhân dân huyện TU đối với bị cáo Vàng A T, Giàng A G.

[10] Những vấn đề liên quan: Đối với ông Khuất Văn T là chủ sở hữu khu đất vườn nơi các bị cáo Vàng A T và Giàng A G bắt rắn Hổ Chúa. Quá trình điều tra xác định: Vàng A T, Giàng A G làm thuê dọn cỏ vườn cho ông Tuấn, khi Thanh và Giàng bắt trái phép cá thể rắn, ông Tuấn không biết. Do vậy, Cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với ông Khuất Văn T là có căn cứ.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 17; Điều 58; Điều 65, khoản 1 Điều 47 của Bộ luật hình sự. Căn cứ khoản 2, 3 Điều 106; Điều 135; khoản 2 Điều 136; Điều 331; Điều 333 của Bộ luật Tố tụng hình sự. Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 12; Điều 15 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án đối với cả hai bị cáo Vàng A T, Giàng A G.

1. Về tội danh: Tuyên bố các bị cáo Vàng A T, Giàng A G phạm tội: “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp,quý, hiếm”.

2. Về hình phạt:

- Xử phạt bị cáo Vàng A T 01 (Một) năm 06 (Sáu) tháng tù, cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 03 (Ba) năm kể từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Vàng A T cho Uỷ ban nhân dân xã Mường Cang, huyện TU, tỉnh LC để giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách.

- Xử phạt bị cáo Giàng A G 01 (Một) năm 06 (Sáu) tháng tù, cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 03 (Ba) năm kể từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Giàng A G cho Uỷ ban nhân dân xã Mồ Dề, huyện MCC, tỉnh Y để giám sát, giáo dục bị cáo trong thời gian thử thách.

Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quyết định của pháp luật về thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ hai lần trở lên thì Toà án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

3. Về xử lý vật chứng: Tịch thu tiêu hủy 01 ba lô vải màu xanh (đã cũ);

01 que gỗ có chiều dàu 67cm, một đầu được buộc bằng một đoạn dây thừng; 01 hộp bìa cát tông màu nâu đỏ có dòng chữ “Tràng an” dùng để niêm phong ban đầu; 01 bao tải xác rắn có chữ màu đen (đã cũ).

Tịch thu sung vào ngân sách nhà nước 01 xe mô tô, nhãn hiệu YAMAHA, biển kiểm soát 25T – xxxxx, số máy E3S1E130013, số khung 1304KY092354, thân vỏ xe nhiều vết trầy xước (đã qua sử dụng) kèm 01 đăng ký xe mô tô, xe máy số 009108 mang tên Vàng A T.

(Tình trạng, đặc điểm vật chứng theo như biên bản giao nhận đồ vật, tài liệu, vật chứng ngày 30 tháng 8 năm 2024 giữa Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện TU và Chi cục Thi hành án dân sự huyện TU, tỉnh LC).

Tiếp tục giao cá thể rắn hổ chúa cho Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật Hoàng Liên, thuộc vườn quốc gia Hoàng Liên, tỉnh Lào Cai tiếp tục chăm sóc, tái thả lại tự nhiên.

4. Về án phí hình sự sơ thẩm: Miễn cho các bị cáo Vàng A T, Giàng A G mỗi bị cáo 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

5. Về quyền kháng cáo: Các bị cáo có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án lên Toà án nhân dân cấp trên.