Bản án về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm số 72/2024/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ UÔNG BÍ, TỈNH QUẢNG NINH

BẢN ÁN 72/2024/HS-ST NGÀY 23/09/2024 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 23 tháng 9 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh tiến hành xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 69/2024/TLST-HS ngày 04 tháng 9 năm 2024 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 70/2024/QĐXXST-HS ngày 10 tháng 9 năm 2024 đối với bị cáo:

Nguyễn Huy H, sinh ngày 08 tháng 4 năm 1998 tại thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh Nơi thường trú: tổ 2, khu 2, phường V, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh; nghề nghiệp: lao động tự do; trình độ học vấn: 12/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nam;

tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Nguyễn Văn H1 và bà Ngô Thị Hương G; vợ, con: chưa có; tiền án: không; tiền sự: không; bị tạm giữ: không; bị tạm giam: không; bị cáo hiện đang bị áp dụng biện pháp “Cấm đi khỏi nơi cư trú” và “Tạm hoãn xuất cảnh”, có mặt.

- Người chứng kiến: Ông Nguyễn Ngọc T, anh Lê Mạnh C; đều vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Hồi 10 giờ 45 phút, ngày 10 tháng 4 năm 2024 tại tổ 3, khu T, phường Đ, thành phố Uông Bí, Công an thành phố Uông Bí đang làm nhiệm vụ phát hiện Nguyễn Huy H điều khiển xe mô tô Honda CB gắn biển số 60Z2-xxxx chở hàng có biểu hiện nghi vấn. Kiểm tra 02 (hai) gói hàng H chở trong chứa 01 (một) bộ da động vật, có lông màu vàng vằn đen, kích thước (3,1 x 1,68)m, nghi là bộ da của loài hổ; 02 (hai) chiếc móng động vật màu xám đen, một đầu của móng có lông màu đen, nghi là móng của loài Gấu; Cơ quan điều tra tiến hành thu giữ, niêm phong theo quy định.

Tại Kết luận giám định số 699/STTNSV ngày 03/5/2024 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật, Viện Hàn Lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận:

* Xác định tên loài cho mẫu vật giám định:

1) 01 (một) bộ da động vật, có lông màu vàng vằn đen, kích thuớc (3,1 x 1,68)m là của loài Hổ, có tên khoa học Panthera tigris.

2) 02 (hai) chiếc móng động vật màu xám đen, một đầu của móng có lông màu đen, giám định bằng kỹ thuật sinh học phân tử cho kết quả là của loài Gấu chó, có tên khoa học Helarctos malayanus.

* Xác định tình trạng bảo tồn theo quy định của pháp luật:

1) Loài Gấu chó (Helarctos malayanus) và loài Hổ (Panthera tigris) có tên trong Phụ lục 1, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

2) Loài Gấu chó (Helarctos malayanus) có tên trong Nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm, ban hành kèm theo Nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính phủ.

3) Loài Gấu chó (Helarctos malayanus) và loài Hổ (Panthera tigris) có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) ban hành kèm theo Thông báo số 25/TB-CTVN ngày 17/02/2023 của Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam.

4) Bộ da của Hổ (Panthera tigris) là bộ phận không thể tách rời sự sống.

5) 02 (hai) chiếc móng của Gấu chó (Helarctos malayanus) là sản phẩm của loài động vật. Không đủ căn cứ khoa học để xác định 02 (hai) chiếc móng của Gấu chó là của cùng một cá thể.

Ngoài ra H còn khai: nguồn gốc 01 bộ da Hổ và 02 móng Gấu chó bị Công an thu giữ là do trước đó vào ngày 04/4/2024, H sử dụng tài khoản facebook “Long Hoàng” của mình đặt mua trên mạng xã hội của một đối tượng không quen biết với giá 19.800.000 đồng, mục đích để bán kiếm lời. Đến khoảng 10 giờ 30 phút ngày 10/4/2024, đối tượng trên gọi cho H từ số thuê bao 0794143963 hẹn đến đoạn đường giao nhau giữa Quốc lộ 18 với đường đi vào UBND phường Đ, thuộc phường Đ, thành phố Uông Bí để nhận hàng. H đến điểm hẹn và nhận hàng từ xe khách loại 29 chỗ ngồi (không rõ biển kiểm soát), kiểm tra thấy 01 bộ da Hổ và 02 móng Gấu chó đúng như chủng loại H đã đặt, nên thanh toán số tiền 19.800.000 đồng cho người đưa hàng, trên đường chở về nhà thì bị Công an kiểm tra, phát hiện, thu giữ vật chứng.

Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Huy H khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội như đã nêu trên.

Tại Cáo trạng số 1582/CT-VKS ngày 03 tháng 9 năm 2024 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh đã truy tố bị cáo Nguyễn Huy H về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm b khoản 1 Điều 244 của Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Uông Bí thực hành quyền công tố và luận tội có quan điểm: vẫn giữ nguyên quan điểm như nội dung Cáo trạng đã truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử:

- Về trách nhiệm hình sự: đề nghị áp dụng điểm b khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự, xử phạt bị cáo Nguyễn Huy H từ 12 tháng đến 15 tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị cáo đi chấp hành hình phạt tù.

- Về xử lý vật chứng: áp dụng khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự; khoản 2 Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

+ Tịch thu sung ngân sách Nhà nước 01 (một) điện thoại di động nhãn hiệu Iphone XS Max.

+ Giao cho Công an thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh 01 (một) xe mô tô nhãn hiệu Honda CB gắn biển số 60Z2-xxxx để xử lý theo thẩm quyền.

Bị cáo không có ý kiến tranh luận gì đối với luận tội và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát.

Bị cáo nói lời sau cùng: đề nghị Hội đồng xét xử xem xét, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Đánh giá về tính hợp pháp của các hành vi, quyết định tố tụng: trong quá trình điều tra, truy tố, Cơ quan điều tra Công an thành phố Uông Bí, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Uông Bí, Kiểm sát viên đã thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Đánh giá về tội danh của bị cáo:

Xét thấy: lời khai của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra; phù hợp với lời khai của người chứng kiến và các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án.

Như vậy, đã có đủ cơ sở để kết luận: hồi 10 giờ 45 phút, ngày 10 tháng 4 năm 2024 tại tổ 3, khu T, phường Đ, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh, Nguyễn Huy H có hành vi tàng trữ 01 (một) bộ da của loài Hổ là bộ phận không thể tách rời sự sống, 02 (hai) chiếc móng của loài Gấu chó, đều là loài thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, thuộc danh mục Nhóm IB và Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES), thì bị Công an thành phố Uông Bí phát hiện, thu giữ vật chứng.

Bị cáo Nguyễn Huy H là người trưởng thành, có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng ý thức chấp hành pháp luật kém; bị cáo nhận thức được hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ là vi phạm pháp luật nhưng vì hám lời nên vẫn cố tình thực hiện. Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội vì đã trực tiếp xâm phạm đến chế độ quản lý của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm; xâm phạm nghiêm trọng đến môi trường sinh thái, gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác cho đời sống xã hội. Do vậy, cần phải bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật mới có tác dụng răn đe, giáo dục bị cáo và phòng ngừa tội phạm; hành vi của bị cáo Nguyễn Huy H đã phạm vào tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, tội danh và hình phạt quy định tại điểm điểm b khoản 1 Điều 244 của Bộ luật Hình sự. Do đó, Cáo trạng số 1582/CT-VKS ngày 03 tháng 9 năm 2024 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh và lời buộc tội của Kiểm sát viên thực hành quyền công tố và luận tội tại phiên tòa là có đủ cơ sở, cần được chấp nhận.

[3] Đánh giá về hình phạt:

[3.1] Về nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

Bị cáo Nguyễn Huy H không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự; là người có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, lần đầu phạm tội; quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, nhận thức được sai phạm. Bị cáo cũng tích cực tham gia các hoạt động từ thiện nhân đạo, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn phường (đã đóng góp 2.000.000 đồng vào Uỷ ban MTTQ phường V để hỗ trợ kinh phí cho các hộ gia đình gặp khó khăn do ảnh hưởng của bão số 3 (Yagi)); ngoài ra bị cáo có ông nội (ông Nguyễn Tr) được Nhà nước tặng thưởng Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất nên bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự.

[3.2] Về hình phạt chính: xét tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, Hội đồng xét xử xét thấy cần thiết phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian để chấp hành hình phạt tù mới đủ tác dụng giáo dục riêng bị cáo và đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm phạm về môi trường trong giai đoạn hiện nay.

[3.3] Về hình phạt bổ sung: theo quy định tại khoản 4 Điều 244 của Bộ luật Hình sự, bị cáo còn phải chịu hình phạt bổ sung, tuy nhiên xét thấy bị cáo không có nghề nghiệp và thu nhập ổn định, không có tài sản riêng nên không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

[4] Về biện pháp ngăn chặn: căn cứ Điều 123; Điều 124 của Bộ luật Tố tụng hình sự: tiếp tục áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú” và “Tạm hoãn xuất cảnh” đối với bị cáo Nguyễn Huy H kể từ khi tuyên án (ngày 23/9/2024) cho đến thời điểm bị cáo đi chấp hành án phạt tù.

[5] Đánh giá về vật chứng và xử lý vật chứng của vụ án:

- Đối với 01 (một) điện thoại di động nhãn hiệu Iphone XS Max thu giữ của bị cáo Nguyễn Huy H; xét thấy có liên quan trực tiếp đến hành vi phạm tội, còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu sung ngân sách Nhà nước.

- Đối với 01 (một) sim số 0702.515.555 được gắn trong điện thoại di động nhãn hiệu Iphone XS Max thu giữ của bị cáo Nguyễn Huy H; xét thấy có liên quan trực tiếp đến hành vi phạm tội nhưng không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu tiêu huỷ.

- Đối với 01 (một) bộ da Hổ và 02 (hai) móng Gấu chó; ngày 24/7/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Uông Bí đã ban hành Quyết định xử lý vật chứng số 1004 (đã tiến hành bàn giao cho Viện Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam quản lý) nên Hội đồng xét xử không xem xét.

- Đối với 01 (một) xe mô tô nhãn hiệu Honda CB, màu sơn xanh, số khung “NC36-1002649”, số máy “NC23E-1902658” gắn biển số đăng ký 60Z2-xxxx; hiện nay Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Uông Bí chưa xác minh được chủ sở hữu của chiếc xe trên nên cần giao lại cho Công an thành phố Uông Bí để xử lý theo thẩm quyền.

- Đối với 01(một) hộp bìa catton, kích thước (15x12x10)cm; 01(một) tấm xốp màu trắng, ngoài dán băng dính màu vàng; 01(một) túi nilon màu đen; ngày 24/7/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Uông Bí đã ban hành Quyết định xử lý vật chứng số 1004 (đã tiến hành tiêu huỷ các vật chứng trên) nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[6] Đánh giá về các vấn đề khác liên quan đến vụ án: trong vụ án này, theo như H khai đối tượng sử dụng số điện thoại 0794143963 là người bán sản phẩm da Hổ, móng Gấu chó cho bị cáo; do không rõ lai lịch, địa chỉ nên không có căn cứ xử lý.

[7] Đánh giá về án phí: bị cáo Nguyễn Huy H là người bị kết án nên phải chịu án phí theo quy định của pháp luật.

[8] Đánh giá về quyền kháng cáo: bị cáo có quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Về căn cứ pháp luật, tội danh và hình phạt:

- Căn cứ: điểm b khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự.

- Tuyên bố: bị cáo Nguyễn Huy H phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

- Xử phạt: bị cáo Nguyễn Huy H 12 (mười hai) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị cáo đi chấp hành hình phạt tù.

2. Về biện pháp ngăn chặn: căn cứ Điều 123; Điều 124 của Bộ luật Tố tụng hình sự: tiếp tục áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú” và “Tạm hoãn xuất cảnh” đối với bị cáo Nguyễn Huy H kể từ khi tuyên án (ngày 23/9/2024) cho đến thời điểm bị cáo đi chấp hành án phạt tù.

3. Về xử lý vật chứng: căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự;

khoản 1; điểm a khoản 2 Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

+ Tịch thu sung ngân sách Nhà nước 01 (một) điện thoại di động nhãn hiệu Iphone XS Max thu giữ của bị cáo Nguyễn Huy H.

+ Tịch thu tiêu huỷ 01 (một) sim số 0702.515.555 được gắn trong điện thoại di động nhãn hiệu Iphone XS Max thu giữ của bị cáo Nguyễn Huy H.

+ Giao cho Công an thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh 01 (một) xe mô tô nhãn hiệu Honda CB, màu sơn xanh, số khung “NC36-1002649”, số máy “NC23E-1902658” gắn biển số đăng ký 60Z2-xxxx để xử lý theo thẩm quyền.

(tình trạng vật chứng như biên bản giao, nhận vật chứng ngày 04/9/2024 giữa Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Uông Bí và Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Uông Bí).

(tình trạng vật chứng như biên bản bàn giao nhận tài sản và Phiếu nhập kho được lập cùng ngày 04/9/2024 giữa Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Uông Bí và Kho bạc Nhà nước Uông Bí).

4. Về án phí: căn cứ khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự; điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/ UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án; buộc bị cáo Nguyễn Huy H phải chịu 200.000đ (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

5. Về quyền kháng cáo: căn cứ các Điều 331, 333 của Bộ luật Tố tụng hình sự; bị cáo có mặt tại phiên tòa, có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.