Bản án 108/2023/HS-ST về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 108/2023/HS-ST NGÀY 16/06/2023 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 16 tháng 6 năm 2023 tại trụ sở Tòa án nhân dân quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 96/2023/TLST-HS ngày 23 tháng 5 năm 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 98/2023/QĐXXST-HS ngày 01 tháng 6 năm 2023, đối với:

Bị cáo: Võ Ngọc T, sinh năm 1994; ĐKHKTT: Tổ 1 phường A, thị xã B, tỉnh Gia Lai; chỗ ở trước khi phạm tội: Thôn A1, xã B1, huyện C, tỉnh Gia Lai; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ văn hóa: Lớp 7/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Võ Ngọc H và bà Nguyễn Thị Kim P (đã chết); vợ: Nguyễn Thị Thanh F (đã ly hôn); có 01 con sinh năm 2018;

Tiền án, tiền sự: Không;

Nhân thân: Ngày 20/3/2012, Công an phường An Phú, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai xử phạt vi phạm hành chính về hành vi “xúc phạm danh dự người thi hành công vụ” theo điểm a khoản 3 Điều 7 Nghị định 73 của Chính phủ, mức phạt 750.000 đồng.

Bị cáo bị bắt, tạm giam từ ngày 16/02/2023; hiện đang giam tại Trại tạm giam số I Công an Thành phố Hà Nội; có mặt tại phiên tòa.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 08 giờ ngày 25/12/2022, tổ công tác Công an phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Bắc Từ Liêm tuần tra, kiểm soát trước cổng khu đô thị G, phát hiện Võ Ngọc T có biểu hiện nghi vấn. Tiền hành kiểm tra, T đang cất giấu 03 cá thể Rùa trong ba lô màu đen, nghi là Rùa trung bộ. Tổ công tác đã lập biên bản đưa T và vật chứng về trụ sở để làm rõ.

Vật chứng thu giữ của Võ Ngọc T:

- 03 cá thể Rùa nghi là rùa Trung bộ;

- 01 điện thoại di động kiểu dáng Iphone X màu vàng đã qua sử dụng;

- 01 ba lô màu đen;

Ngày 26/12/2022, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Bắc Từ Liêm ra Quyết định trưng cầu giám định số 48, đề nghị Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật giám định tên Loài và tình trạng bảo tồn đối với 03 cá thể Rùa bị thu giữ.

Tại bản Kết luận giám định động vật số 107/STTNSV ngày 03/02/2023 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật- Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận:

Xác định tên loài động vật 03 cá thể Rùa còn sống là loài rùa Trung bộ có tên khoa học là Mauremys annamensis, lớp Bò sát (Reptilia);

Xác định tình trạng bảo tồn theo quy định của pháp luật:

1. Loài Rùa trung bộ có tên trong phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ- CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

2. Loài Rùa trung bộ cũng có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Nghị định số 84/2021/NĐ- CP ngày 22/9/2021 của Chính Phủ.

Quá trình điều tra xác định: Đầu năm 2022, Võ Ngọc T về quê ở xã B1, huyện C, tỉnh Gia Lai, khi đi qua cánh đồng phát hiện 03 cá thể Rùa không rõ là loại rùa gì nên đã bắt và mang về Thành phố Hồ Chí Minh nuôi. Sau đó T lên mạng xã hội tìm hiểu về cách chăm sóc rùa thì phát hiện 03 cá thể rùa trên là Rùa trung bộ, là loại động vật nguy cấp, quý hiếm. Khoảng ngày 15/12/2022, T tham gia nhóm “Rùa cảnh Việt Nam” thì có nick Facebook “E” đăng hỏi mua Rùa trung bộ, do đang cần tiền nên T đã nhắn tin cho “E” báo giá 30.000.000 đồng/03 cá thể, hẹn giao dịch ở khu đô thị G, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội. Sau khi trao đổi xong, ngày 23/12/2022, T từ Thành phố Hồ Chí Minh, mang theo 03 cá thể rùa bắt xe khách ra Hà Nội. Sáng ngày 25/12/2022, T đến Hà Nội rồi bắt xe ôm ra khu đô thị G, đang đứng đợi đối tượng “E” thì bị tổ công tác Công an phường Phú Diễn phối hợp với Đội cảnh sát kinh tế Công an quận Bắc Từ Liêm phát hiện bắt giữ cùng vật chứng.

Đối với nguồn gốc 03 cá thể rùa trung bộ thu giữ của Võ Ngọc T, T khai bắt được ở khu vực cánh đồng trên đường đi về quê tại tỉnh Gia Lai nên cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Bắc Từ Liêm không có căn cứ làm rõ.

Ngày 08/02/2023, Công an quận Bắc Từ Liêm có công văn số 288 gửi Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật để bàn giao động vật hoang dã theo quy định, khi giám định mẫu vật tại chỗ, Viện sinh thái và Tài nguyên sinh vật đã tiếp nhận 03 cá thể rùa trên.

Đối với đối tượng sử dụng tài khoản Facebook “E” đặt mua 03 cá thể rùa Trung bộ của Võ Ngọc T. T không biết nhân thân, lai lịch, nên cơ quan điều tra Công an quận Bắc Từ Liêm không có căn cứ để làm rõ.

Đối với vật chứng là 01 điện thoại di động kiểu dáng Iphone X màu vàng và 01 ba lô màu đen là tài liệu liên quan vụ án hiện đang lưu tại Chi cục Thi hành án dân sự quận Bắc Từ Liêm.

Tại Bản cáo trạng số 98/CT-VKSBTL ngày 17/5/2023, Viện kiểm sát nhân dân quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội truy tố bị cáo Võ Ngọc T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa:

Bị cáo Võ Ngọc T đã khai nhận hành vi phạm tội, đúng với nội dung bản Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân quận Bắc Từ Liêm đã quy kết, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét cho được hưởng mức án nhẹ nhất.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân quận Bắc Từ Liêm tại phiên tòa sau khi tóm tắt nội dung vụ án, đánh giá các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, tại phiên tòa, lời khai của người làm chứng, nhân thân của bị cáo cùng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đã giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo Võ Ngọc T về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, đề nghị Hội đồng xét xử:

- Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1; khoản 2 Điều 51; Điều 38 Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo Võ Ngọc T từ 16 tháng đến 20 tháng tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày tạm giam 16/02/2023.

- Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điều 46, Điều 47 Bộ luật Hình sự; Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự

+ Tịch thu sung quỹ Nhà nước: 01 điện thoại di động kiểu dáng Iphone màu vàng đã qua sử dụng chưa kiểm tra chất lượng bên trong.

+ Tịch thu tiêu hủy: 01 ba lô màu đen;

Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm và có quyền kháng cáo bản án theo quy định của pháp luật.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân quận Bắc Từ Liêm, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo Võ Ngọc T không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Lời khai nhận tội của bị cáo Võ Ngọc T tại phiên tòa phù hợp với lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của người làm chứng, vật chứng thu giữ, bản kết luận giám định động vật cùng các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở kết luận: Khoảng 08 giờ 00 phút ngày 25/12/2022, tại khu vực khu đô thị G, phường D, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội, Võ Ngọc T đã có hành vi bán trái phép 03 cá thể rùa Trung bộ, là loài động vật thuộc Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ và động vật rừng nguy cấp quý hiếm thuộc (nhóm IB) bị cấm mua bán thì bị tổ công tác Công an quận Bắc Từ Liêm bắt quả tang cùng vật chứng.

Hành vi của Võ Ngọc T mua bán 03 cá thể rùa đã phạm vào tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”. Tội phạm và hình phạt được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự. Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân quận Bắc Từ Liêm truy tố bị cáo theo tội danh và viện dẫn điều luật nêu trên là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật.

[3] Xét tính chất của vụ án là nghiêm trọng. Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trực tiếp đến sự bền vững và ổn định của môi trường tự nhiên, xâm phạm đến chính sách của Nhà nước về việc bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, gây thiệt hại cho môi trường sinh thái, mất trật tự trị an xã hội, vì vậy phải xử bị cáo mức hình phạt nghiêm, tương xứng với hành vi mà bị cáo đã thực hiện.

[4] Về nhân thân và tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự - Về nhân thân: Năm 2012 Võ Ngọc T bị Công an phường An Phú, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai xử phạt vi phạm hành chính 750.000 đồng về hành vi “xúc phạm danh dự người thi hành công vụ”.

- Về tình tiết tăng nặng: Bị cáo không có tình tiết tặng nặng quy định tại Điều 51 Bộ luật Hình sự.

- Về tình tiết giảm nhẹ: Quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa, bị cáo thành khẩn khai báo, là tình tiết quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, để giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

[5] Căn cứ vào tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, xét thấy cần phải cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian để cải tạo, giáo dục bị cáo thành người tốt và phòng ngừa tội phạm chung.

[6] Về hình phạt bổ sung: Bị cáo không nghề nghiệp, không có thu nhập nên không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo.

[7] Về xử lý vật chứng Ngày 08/02/2023, Công an quận Bắc Từ Liêm đã bàn giao 03 cá thể rùa cho Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật-Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam, vì vậy Hội đồng xét xử không phải xử lý mà tiếp tục giao cho Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật quản lý.

- 01 điện thoại di động kiểu dáng Iphone màu vàng đã qua sử dụng chưa kiểm tra chất lượng bên trong dùng vào việc phạm tội cần tịch thu sung quỹ Nhà nước.

- 01 ba lô màu đen dùng để đựng cá thể rùa không còn giá trị sử dụng sẽ tịch thu tiêu hủy.

Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo qui định của pháp luật. Bị cáo có quyền kháng cáo bản án theo qui định của pháp luật.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Võ Ngọc T phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

2. Về điều luật áp dụng và hình phạt: Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1 Điều 51; Điều 38 Bộ luật Hình sự Xử phạt : Bị cáo Võ Ngọc T 14 (mười bốn) tháng tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bị tạm giam là ngày 16/02/2023.

3. Về xử lý vật chứng: Áp dụng Điều 46, Điều 47 Bộ luật Hình sự; Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự - Tịch thu sung quỹ Nhà nước: 01 điện thoại di động kiểu dáng Iphone màu vàng đã qua sử dụng chưa kiểm tra chất lượng bên trong.

- Tịch thu tiêu hủy: 01 ba lô màu đen;

(Vật chứng hiện lưu giữ tại Chi cục Thi hành án dân sự quận Bắc Từ Liêm theo Biên bản giao, nhận vật chứng số 181/23 ngày 12/6/2023 giữa Công an quận Bắc Từ Liêm với Chi cục Thi hành án dân sự quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội).

Tiếp tục giao cho Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam 03 cá thể Rùa có tên khoa học là Mauremys annamensis, lớp Bò sát (Reptilia).

4. Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 135; khoản 2 Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự; khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án Bị cáo Võ Ngọc T phải nộp 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

5. Về quyền kháng cáo: Áp dụng Điều 331, Điều 333 Bộ luật Tố tụng hình sự Bị cáo Võ Ngọc T có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án./.