Bản án về tội vi phạm qui định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm số 21/2022/HS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG

BẢN ÁN 21/2022/HS-ST NGÀY 06/04/2022 VỀ TỘI VI PHẠM QUI ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 06 tháng 4 năm 2022, tại trụ sở Toà án nhân dân thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang mở phiên tòa công khai xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số 17/2022/TLST- HS ngày 25 tháng 02 năm 2022 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 26/2022/QĐXXST- HS ngày 24/3/2022, đối với bị cáo:

HUỲNH A; sinh ngày 14/5/1968 tại huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế;

Nơi cư trú: Thôn P (nay là X), xã L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế;

Dân tộc: Kinh; Quốc tịch: Việt Nam; Tôn giáo: Không; Giới tính: Nam; Trình độ văn hoá: 9/12; Nghề nghiệp: Làm ruộng; Con ông Huỳnh G và bà Trương Thị N (đều đã chết); có vợ là Nguyễn Thị U (sinh năm 1969) và có 03 người con; Tiền án, tiền sự: Không.

Bị cáo đang bị áp dụng biện pháp ngăn chặn Cấm đi khỏi nơi cư trú tại xã L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế; vắng mặt có lý do (có đơn xin xét xử vắng mặt).

* Những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Anh Huỳnh Q, sinh ngày 10/02/2005 Địa chỉ: Thôn P (nay là X), xã L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế; vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng đầu tháng 5 năm 2021, Huỳnh A đến khu vực rừng Hói Mít đèo Hải Vân thuộc thị trấn L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế với mục đích tìm hoa phong lan về trồng thì phát hiện thấy 01 cá thể Rùa còn sống, thân rùa có màu nâu vàng, trên thân rùa có 03 sọc màu đen, phần bụng rùa có 11 chấm màu đen, trọng lượng 320g, Huỳnh A mang về nhà nuôi. Giữa tháng 5 năm 2021, trên đường đi làm về A nhặt được tờ rơi quảng cáo có nội dung thu mua sản phẩm rừng, trên tờ rơi có ghi số điện thoại của người thu mua là 0985.952.621. A đã lưu lại số điện thoại với mục đích khi nào tìm kiếm được hoa phong lan thì liên hệ bán cho người này. Đến giữa tháng 6 năm 2021, do nuôi cá thể Rùa mất nhiều thời gian nên A gọi điện thoại vào số máy 0985.952.621 để hỏi xem có mua cá thể Rùa không, thì có người đàn ông nghe máy và tự giới thiệu là người ở thành phố T, tỉnh Tuyên Quang. A có hỏi người đàn ông này có mua cá thể rùa không và mô tả cá thể rùa mà A bắt được cho người đàn ông này. Người đàn ông đồng ý mua cá thể rùa này với giá 8.000.000 đồng, nếu A mang trực tiếp đến thành phố T thì người đàn ông này mua với giá 15.000.000 đồng. Sau khi trao đổi, thỏa thuận, A đồng ý mang cá thể rùa đến thành phố T bán cho người đàn ông này với giá 15.000.000 đồng. Ngày 29/6/2021, người đàn ông này đã chuyển số tiền 2.000.000 đồng (là tiền đặt cọc mua cá thể Rùa) vào tài khoản ngân hàng số 4005205259090 mang tên Nguyễn Thị U (là vợ của Huỳnh A) mở tại Agribank chi nhánh huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế, số tiền còn lại sẽ thanh toán khi nhận cá thể Rùa. A đã bảo bà U rút số tiền trên với mục đích để chi tiêu trong quá trình mang cá thể Rùa đi đến thành phố T. Khoảng 16 giờ ngày 29/6/2021, A gói cá thể Rùa trong hộp giấy bìa carton, dán băng dính màu đen bên ngoài để trong ba lô đựng tư trang cá nhân và rủ con trai là Huỳnh Q (sinh ngày 10/02/2005) đi cùng (A không nói với con về việc mang cá thể Rùa đi bán mà chỉ rủ đi chơi). Khoảng 10 giờ 30 phút A và Q đến bến xe khách thành phố T thì bị tổ công tác thuộc Đội cảnh sát điều tra Công an thành phố Tuyên Quang và Phòng cảnh sát phòng chống tội phạm về Môi trường, Công an tỉnh Tuyên Quang phát hiện, lập biên bản và thu giữ 01 cá thể Rùa cất trong ba lô đang đeo trên lưng Huỳnh A.

Tại Kết luận số 561/STTNSV ngày 01/7/2021 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận:

+ 01 cá thể động vật là loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) có tên khoa học là Cuora bourreti.

+ Loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

+ Loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) thuộc nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ.

Tại bản Cáo trạng số 15/CT-VKSTP ngày 20 tháng 01 năm 2022, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Tuyên Quang đã truy tố bị cáo Huỳnh A về tội “Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a, khoản 1, Điều 244 Bộ luật hình sự.

Kết thúc phần tranh luận tại phiên toà, đại diện VKSND thành phố Tuyên Quang trình bày luận tội giữ nguyên quyết định truy tố đối với bị cáo Huỳnh A về tội “Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” và đề nghị Hội đồng xét xử: Áp dụng Điểm a, khoản 1, Điều 244; điểm s, khoản 1, khoản 2, Điều 51; Điều 65 Bộ luật Hình sự; xử phạt bị cáo từ 01 năm đến 01 năm 03 tháng tù cho hưởng án treo; thời gian thử thách từ 02 năm đến 02 năm 06 tháng. Giao bị cáo Huỳnh A cho Ủy ban nhân dân xã L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

“Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì Ủy ban nhân dân xã L có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế để làm thủ tục chuyển giao hồ sơ thi hành án treo theo quy định tại Điều 68; 92 của Luật thi hành án hình sự”.

“Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo”.

Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

Về vật chứng: Áp dụng Điều 47 Bộ luật hình sự; Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự. Tịch thu sung Ngân sách nhà nước 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A1k màu đen, đã qua sử dụng;

Tịch thu tiêu hủy 01 sim có mã số 8401200233166676.

Trả lại cho anh Huỳnh Q 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6S màu bạc, đã qua sử dụng (bên trong có lắp sim số thuê bao 0702366504).

Tình trạng vật chứng thể hiện như trong biên bản giao nhận vật chứng, tài sản giữa cơ quan CSĐT Công an thành phố Tuyên Quang và cơ quan Thi hành án dân sự thành phố Tuyên Quang ngày 28/02/2022.

Truy thu của bị cáo Huỳnh A số tiền 2.000.000 đồng (Hai triệu đồng) sung ngân sách nhà nước.

Về án phí: Áp dụng Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Toà án.

Buộc bị cáo phải nộp 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm. Về quyền kháng cáo: Áp dụng Điều 331, Điều 333 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.

Bị cáo Huỳnh A có đơn xin xét xử vắng mặt, bị cáo nhận tội và xin HĐXX xem giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Tính hợp pháp của các hành vi, quyết định tố tụng: Trong quá trình điều tra, truy tố Điều tra viên, Kiểm sát viên đã thực hiện nhiệm vụ đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Tại phiên toà Kiểm sát viên đã thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn khi thực hành quyền công tố. Bị cáo không khiếu nại, thắc mắc gì. Do đó các hành vi, quyết định tố tụng của người tiến hành tố tụng đã thực hiện là hợp pháp.

[2] Về tố tụng: Bị cáo Huỳnh A đã được triệu tập hợp lệ, nhưng hiện nay bị cáo đang điều trị bệnh tim tại Bệnh viện trung ương Huế nên không thể tham gia tố tụng tại phiên tòa được, bị cáo đã có đơn xin xét xử vắng mặt. Căn cứ khoản 2 Điều 290 và Điều 292 Bộ luật tố tụng hình sự, Hội đồng xét xử chấp nhận sự vắng mặt của bị cáo, HĐXX vẫn tiếp tục xét xử vụ án theo thủ tục chung.

[3] Về tội danh: Căn cứ lời trình bày tại đơn xin xét xử vắng mặt của bị cáo Huỳnh A, các lời khai của bị cáo trong giai đoạn điều tra, bản kiểm điểm, bản tường trình (từ BL 109 đến BL 129); biên bản xác minh (BL 01, 02); lời khai của người làm chứng (từ BL 130 đến 141); các biên bản xác minh, biên bản dựng lại hiện trường (từ BL 60 đến 68); kết luận giám định động vật của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam (BL 41); … và các tài liệu, chứng cứ khác đã được thu thập lưu trong hồ sơ vụ án. Hội đồng xét xử thấy: Tại Kết luận số 561/STTNSV ngày 01/7/2021 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật Viện hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam kết luận:

+ 01 cá thể động vật là loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) có tên khoa học là Cuora bourreti.

+ Loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) có tên trong Phụ lục I, Danh mục các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 64/2019/NĐ-CP, ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

+ Loài Rùa hộp bua - rê (Rùa hộp trán vàng miền trung) thuộc nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định số 06/2019/NĐ-CP, ngày 22/01/2019 của Chính phủ.

Như vậy cá thể Rùa mà bị cáo Huỳnh A vận chuyển đến thành phố Tuyên Quang với mục đích để bán là một trong ba loài Rùa có tên trong Danh mục đỏ của Sách đỏ - IUCN 2018 ở mức cực kỳ nguy cấp (CR). Hiện nay mối đe doạ chính với loài Rùa này là nạn săn bắt trộm nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường buôn bán quốc tế các loài sinh vật cảnh, làm thực phẩm và môi trường sống bị suy giảm. Bị cáo là người có đủ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi của mình nhưng vì mục đích lợi nhuận nên đã phạm tội. Viện kiểm sát nhân dân thành phố Tuyên Quang truy tố bị cáo về tội “Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a, khoản 1, Điều 244 Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng người, đúng tội.

[4] Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và hình phạt:

Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự;

Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo được áp dụng tiết giảm nhẹ Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, quy định tại điểm s, khoản 1, Điều 51 Bộ luật hình sự.

Bị cáo có bố mẹ đẻ đều được tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba nên áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 2, Điều 51 Bộ luật hình sự.

Về hình phạt: Xét thấy bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, bản thân hiện nay đang bị bệnh tim phải điều trị tại Bệnh viện, căn cứ tính chất, mức độ hành vi phạm tội không cần thiết bắt bị cáo chấp hành hình phạt tù mà cho bị cáo hưởng án treo, giao bị cáo cho chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú giám sát, giáo dục bị cáo cũng có khả năng tự cải tạo và không gây nguy hiểm cho xã hội. Trong thời gian thử thách, nếu bị cáo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì bị cáo phải chịu hậu quả theo quy định tại khoản 5 Điều 65 của Bộ luật hình sự. Vì vậy, chấp nhận mức án mà đại diện VKSND thành phố Tuyên Quang đề nghị áp dụng đối với bị cáo.

Xét thấy bị cáo hiện nay đang điều trị bệnh, không có thu nhập ổn định nên không áp dụng hình phạt bổ sung (là phạt tiền) đối với bị cáo.

[5] Trong vụ án này, còn có Huỳnh Q (con trai của bị cáo) là người đã đi cùng bị cáo từ nhà đến thành phố T nhưng Q không biết việc bị cáo mang cá thể Rùa đi bán. Đối với bà Nguyễn Thị U (vợ của bị cáo) là người nhận tiền giúp bị cáo (qua tài khoản ngân hàng của bà U) nhưng không biết tiền này do phạm tội mà có. Do đó không xem xét, xử lý.

Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã tiến hành các biện pháp điều tra, xác minh người sử dụng số điện thoại 0985.952.621 - chủ thuê bao là Nguyễn B; địa chỉ: Xóm 6, xã L, huyện T, tỉnh Nghệ An nhưng B không có mặt ở địa phương nên không có căn cứ điều tra, xử lý.

Đối với người chuyển tiền đặt cọc mua cá thể Rùa của bị cáo (số tiền 2.000.000 đồng), số tiền chuyển đến tài khoản ngân hàng của bà Nguyễn Thị U (vợ của bị cáo), quá trình điều tra xác định giao dịch này được thực hiện tại của hàng Viettell thị trấn N, huyện N, tỉnh Tuyên Quang, người chuyển tiền là Vũ H, số điện thoại 0349.510.125 nhưng không có thông tin nơi cư trú. Qua xác minh, số điện thoại này đăng ký chủ sở hữu là Vi Văn P; địa chỉ: Thôn K, xã K, huyện N, tỉnh Tuyên Quang nhưng từ năm 2020 P không còn sử dụng số điện thoại này nữa. P cũng không thực hiện giao dịch chuyển tiền ngày 29/6/2021 nên không có căn cứ điều tra, xử lý.

[6] Về vật chứng: Đối với cá thể Rùa còn sống thu giữ của bị cáo, sau khi cơ quan CSĐT Công an thành phố Tuyên Quang bàn giao lại cho Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội (thuộc Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn thành phố Hà Nội), ngày 24/11/2021 Trung tâm đã tiến hành thả cá thể Rùa về môi trường tự nhiên tại khu bảo tồn Sao La, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Ngoài ra còn tạm giữ của bị cáo 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A1k màu đen, đã qua sử dụng, bên trong lắp sim có mã số 8401200233166676. Điện thoại bị cáo sử dụng vào việc phạm tội nên tịch thu sung ngân sách nhà nước; sim điện thoại không còn giá trị sử dụng tịch thu tiêu hủy.

Và thu giữ của anh Huỳnh Q 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6S màu bạc, đã qua sử dụng (bên trong có lắp sim số thuê bao 0702366504). Điện thoại này không liên quan đến việc phạm tội nên trả lại cho anh Q.

Tình trạng vật chứng thể hiện như trong biên bản giao nhận vật chứng, tài sản giữa cơ quan CSĐT Công an thành phố Tuyên Quang và cơ quan Thi hành án dân sự thành phố Tuyên Quang ngày 28/02/2022.

Trong vụ án này, bị cáo Huỳnh A còn thu lời bất chính số tiền 2.000.000 đồng (Hai triệu đồng) cần truy thu sung ngân sách nhà nước. [7] Về án phí và quyền kháng cáo:

- Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định tại Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự và Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Toà án.

- Về quyền kháng cáo: Bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm theo quy định tại Điều 331, 333 Bộ luật tố tụng hình sự.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ: Điểm a, khoản 1, Điều 244; điểm s, khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự;

Tuyên bố: Bị cáo Huỳnh A phạm tội “Vi phạm qui định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.

Xử phạt: Bị cáo Huỳnh A 01 (một) năm tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 02 (hai) năm tính từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Huỳnh A cho Ủy ban nhân dân xã L, huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

“Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì Ủy ban nhân dân xã L có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thi hành án hình sự Công an huyện P, tỉnh Thừa Thiên Huế để làm thủ tục chuyển giao hồ sơ thi hành án treo theo quy định tại Điều 68; 92 của Luật thi hành án hình sự”.

“Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo”.

2. Về xử lý vật chứng: Căn cứ: Điều 47 Bộ luật hình sự; Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự.

- Tịch thu sung Ngân sách nhà nước 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A1k màu đen, đã qua sử dụng;

- Tịch thu tiêu hủy 01 sim có mã số 8401200233166676.

- Trả lại cho anh Huỳnh Q 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6S màu bạc, đã qua sử dụng (bên trong có lắp sim số thuê bao 0702366504).

Tình trạng vật chứng thể hiện như trong biên bản giao nhận vật chứng, tài sản giữa cơ quan CSĐT Công an thành phố Tuyên Quang và cơ quan Thi hành án dân sự thành phố Tuyên Quang ngày 28/02/2022.

- Truy thu của bị cáo Huỳnh A số tiền 2.000.000 đồng (Hai triệu đồng) sung ngân sách nhà nước.

3. Về án phí: Căn cứ Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Toà án.

Buộc bị cáo phải nộp 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

4. Về quyền kháng cáo: Căn cứ các Điều 331, Điều 333 Bộ luật Tố tụng hình sự. Bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.