Bản án 92/2023/HS-ST về tội vi phạm các quy định sử dụng đất đai

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN BẢO LÂM, TỈNH LÂM ĐỒNG

BẢN ÁN 92/2023/HS-ST NGÀY 06/11/2023 VỀ TỘI VI PHẠM CÁC QUY ĐỊNH SỬ DỤNG ĐẤT ĐAI

Ngày 06/11/2023, tại Hội trường Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng xét xử công khai sơ thẩm theo thủ tục thông thường vụ án hình sự thụ lý số 70/2023/TLST-HS ngày 25/8/2023 đối với các bị cáo:

1. Họ và tên: Nguyễn Đức D , sinh năm 1974 tại Bắc Giang. NKTT và chỗ ở : Thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng.

Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: Không; Giới tính: Nam.

Nghề nghiệp: Làm vườn; Trình độ học vấn: 7/12.

Con ông: Nguyễn Văn D , sinh năm 1954 và bà Hoàng Thị Th , sinh năm 1954; Vợ: Lưu Thị O , sinh năm 1975; Con: Nguyễn Chung Đ – Sinh năm 1997 và Nguyễn Hồng N , sinh năm 2003.

Tiền sự: có 01 tiền sự. Tại Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 2734/QĐ/XPVPHC ngày 26/9/2020 của UBND huyện Bảo Lâm xử phạt hành vi lấn chiếm 327,43m2 đất nông nghiệp là đất rừng sản xuất, mức phạt 6.000.000đ, đã đóng phạt ngày 02/3/2023.

Tiền án: không.

Nhân Thân: Ngày 24/8/2023 bị Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng xử phạt 09 tháng tù về tội cố ý gây thương tích theo bản án số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023.

Bị cáo bị bắt tạm giam từ ngày 11/10/2023 cho đến nay tại Nhà tạm giữ Công an huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng.

2. Họ và tên: Nguyễn Chung Đ , sinh năm 1997 tại Lâm Đồng.

NKTT và chỗ ở: Thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng.

Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: không; Giới tính: Nam.

Nghề nghiệp: Làm vườn; Trình độ học vấn: 12/12;

Con ông: Nguyễn Đức D , sinh năm 1974; Con bà: Lưu Thị O , sinh năm 1975; Vợ: Lâm Ngọc Uyên Phương, sinh năm 1997, hiện ở thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng.

Con: có 01 người con tên Nguyễn Tu , sinh năm 2021. Tiền sự, tiền án: Không.

Nhân thân:

- Ngày 04/7/2023, bị Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm xử phạt 30 tháng tù giam về tội Cố ý gây thương tích theo bản án số 47/2023/HSST ngày 04/7/2023.

- Ngày 24/8/2023, bị Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm xử phạt 9 tháng tù giam về tội Cố ý gây thương tích theo bản án số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023.

* Người bào chữa cho các bị cáo: Ông Đoàn Việt T - Luật sư của Công ty Luật TNHH Đức Mai; địa chỉ: A26/30M Ấp 1, đường Quốc Lộ 50, xã B , huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh.

“Bị cáo có mặt tại phiên tòa”.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

- Ông Phạm Hồng Đ , sinh năm 1992; địa chỉ: Tổ 1, thị trấn L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Ông Nguyễn Văn T , sinh năm 1965; công tác tại: Hạt Kiểm Lâm huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Ông Nguyễn Văn T , sinh năm 1979; công tác tạ: Phòng Nông nghiệp huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Ông K’B , sinh năm 1978; công tác tại: Hạt Kiểm Lâm huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Ông Huỳnh Quang C , sinh năm 1982; địa chỉ: Thôn 1, xã Lộc N , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Ông Nguyễn Văn D , sinh năm 1954; địa chỉ: Thôn 2, xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Bà Hoàng Thị Th , sinh năm 1954; địa chỉ: địa chỉ: Thôn 2, xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

(Ông T có đơn đề nghị vắng mặt; ông T , ông K’B , ông Đ vắng mặt; ông C , ông D , bà T có mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

“Qua các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và quá trình xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:” Hành vi vi phạm các quy định về sử dụng đất đai:

Ngày 15/9/2013 Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng ban hành Quyết định số 4124/QĐ-UBND về việc giao đất, giao rừng cho cộng đồng dân cư thôn 4, xã L, huyện Bảo Lâm do ông Nguyễn Đức D ngụ tại thôn 4, xã Phú Lộc, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng làm đại diện nhận 231,22 ha đất, trong đó: Diện tích đất có rừng 204,56 ha; diện tích đất không có rừng 26,66 ha; gồm 31 lô, 9 khoảnh thuộc một phần tiểu khu 438A và 439 thuộc xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng, để sử dụng vào mục đích bảo vệ rừng, cải tạo rừng trồng và sản xuất nông lâm kết hợp). Thời hạn sử dụng đất, sử dụng rừng là 50 năm tính từ ngày 01/9/2013.

Đến ngày 16/8/2019 Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ra quyết định số 2231/QĐ- UBND thu hồi toàn bộ diện tích đất đã giao cho cộng đồng dân cư thôn 4 giao cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý. Nguyễn Đức D đã nhận quyết định thu hồi đất nhưng cho rằng trong thời gian được giao đất Dạo đã bỏ tiền múc ranh, trồng và chăm sóc cây keo, muồng, cà phê trên một số diện tích đất đã được giao nên làm đơn đề nghị các cơ quan chức năng hỗ trợ chi trả tiền công múc ranh, tiền công chăm sóc, trồng và bảo vệ các cây trồng trong thời gian được giao quản lý. Trong thời gian chờ kết quả trả lời của các cơ quan chức năng thì dạo tiếp tục lấn chiếm đất, chăm sóc các loại cây trồng trên đất đã bị thu hồi, trong đó: Vào năm 2020, Dạo thuê người tháo dỡ nhà ván, tiến hành cơi nới, xây dựng nhà kiên cố bằng gạch, đổ nền xi măng lót gạch trên diện tích khoảng 250m2 để ở tại lô A khoảnh 6 tiểu khu 438A. Đồng thời xây gạch bao quanh diện tích khoảng 100m để dựng chuồng nuôi thỏ. Thời điểm xây dựng nhiều lần đoàn kiểm tra Hạt kiểm lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri, Ủy ban nhân dân xã L đến lập biên bản yêu cầu ngưng thi công nhưng Dạo vẫn tiếp tục xây dựng.

Ngày 28/9/2020, Ủy ban nhân dân huyện Lâm ra quyết định số 2734/QĐ-UBND xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với Nguyễn Đức D về hành vi lấn ĐamBri quản lý tại lô A khoản 6 tiểu khu 438 A xã L để làm nhà và chuồng nuôi thỏ, xử phạt 6.070.000đ. Qua làm việc Dạo khai nhận đã nhận được quyết định xử phạt hành chính nói trên nhưng đến nay không chấp hành đóng phạt mà gửi đơn khiếu nại đối với quyết định trên. Tại các quyết định số 3717/QĐ-UBND về việc trả lời đơn khiếu nại lần thứ nhất của Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm, Báo cáo kết quả thẩm tra xác minh đơn khiếu nại của Nguyễn Đức D số 572/BC-STNMT ngày 01/11/2021 của Sở Tài nguyên và Môi trường, quyết định 2714/QĐ-UBND về việc giải quyết đơn của ông Nguyễn Đức D lần 2 vào ngày 8/11/2021 của Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng đều kết luận nội dung: “Không chấp nhận đơn khiếu nại của Nguyễn Đức D . Việc ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ban hành quyết định số 2734/QĐ-UBND ngày 28/9/2020 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Nguyễn Đức D về hành vi lấn chiếm 327,43m2 đất nông nghiệp là đất rừng sản xuất giao Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý là đúng quy định”.

Sau khi bị xử phạt vi phạm hành chính, vào khoảng tháng 6/2021 Dạo tiếp tục có hành vi lấn chiếm đất bằng hình thức đào hố, trồng bơ hạt trên diện tích khoảng 5088.2m2 tại khoản 3 tiểu khu 439 tại thôn 4, xã L thuộc lâm phần do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý và bảo vệ.

Hành vi chống người thi hành công vụ:

Thực hiện công tác quản lý bảo vệ rừng theo chức năng của đơn vị chủ rừng và kế hoạch số 16/KH-HKL ngày 05/8/2021 của Hạt kiểm Lâm huyện Bảo Lâm về việc kiểm tra tình hình công tác quản lý bảo vệ rừng ngày 12/8/2021 Đoàn kiểm tra liên ngành gồm có các ông Nguyễn Văn T -Hạt trưởng, ông K’Bối-Cán bộ Hạt kiểm lâm, ông Nguyễn Văn T trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Bảo Lâm, ông Huỳnh Quang C - Trưởng ban quản lý rừng phòng hộ Đambri, ông Phạm Hồng Đ -nhân viên Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri, ông Bùi Mạnh Hùng-Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân xã L tổ chức đi bằng phương tiện xe ô tô riêng, ông Đ đi xe máy cá nhân để tiến hành kiểm tra tuần tra bảo vệ rừng.

Khi kiểm tra đến vị trí khoảnh 3 tiểu khu 439 thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng thì Đoàn phát hiện có các cây bơ mới trồng trên đất rừng. Đoàn kiểm tra thống nhất lực lượng, thành viên trực tiếp giải tỏa bằng hình thức nhổ bỏ các cây bơ. Sau khi thống nhất ông C , ông Đ , ông K’B là người trực tiếp tiến hành nhổ cây bơ, riêng ông T , Ông T , ông Hùng đứng cạnh đường đi theo dõi, chỉ đạo.

Đến khoảng 10 giờ cùng ngày, khi Đoàn kiểm tra liên ngành đã nhổ bỏ gần hết diện tích trồng bơ thì Nguyễn Đức D và con trai Nguyễn Chung Đ đi xe máy đến hiện trường. Dạo và Đức đều cầm cây chạy đến chỗ ông C và ông Đ đang nhổ cây bơ để đánh thì ông Thành yêu cầu dừng lại, can ngăn. Nghe vậy Dạo dùng cay đánh, Đức dùng tay chân đánh ông T nhưng ông T tránh né được nên không trúng. Tiếp đó, Dạo cầm cây gậy đuổi theo đánh ông C , còn Đức đuổi theo đánh ông Đ nhưng ông C và ông Đ né được nên không bị đánh trúng. Sau đó, bố mẹ ông Dọa là ông Nguyễn Văn D , bà Hoàng Thị Th cùng vợ ông Dọa là bà Lưu Thị O đi xe máy đến hiện trường. Lúc này các thành viên của đoàn kiểm tra liên ngành đã tập trung về khu vực ngã ba đường giáp với khu vực trồng cây bơ bị nhổ thì ông D dùng tay đánh ông Đ nhiều lần, trong đó một lần trúng vào gáy của ông Đ . Hậu quả: Ông Đ bị đau phần mềm ở gáy, bị choáng nhưng không đi khám thương tích.

Quá trình xảy ra vụ án, 05 người trong gia đình ông Dạo liên tục dùng những lời lẽ thô tục chửi mắng, xúc phạm, đe dọa các thành viên trong Đoàn kiểm tra, trong đó người bị chửi nhiều nhất là ông C , ông Đằng và Ông T .

Cơ quan Cảnh sát điều tra và các cơ quan chức năng đã tiến hành khám nghiệm hiện trường ngày 13/8/2021 xác định:

Hiện trường nơi Nguyễn Đức D thực hiện hành vi lấn, chiếm đất rừng để trồng bơ tại khoảnh 3 tiểu khu 439 thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng thuộc lâm phần do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý và bảo vệ. Vị trí trung tâm đất lấn chiếm có một nhà tiền chế xây gạch, lợp mái tôn, trên đất có các cây bơ hạt loại A, một năm tuổi được trồng dưới tán cây thông, cây keo; các hố có độ rộng trung bình từ 40 đến 50 cm sâu từ 30 đến 40 cm, chiều cao các cây bơ đã được trồng từ 50 đến 70 cm, mật độ hàng cách hàng từ 3 đến 4 m; có tổng cộng 255 cây bơ, trong đó có 211 cây bơ đã bị tác động nhổ bỏ, còn lại 44 cây chưa bị nhổ bỏ. Vị trí Dạo và Đức đuổi đánh các thành viên trong Đoàn tại khu vực đất lấn chiếm trồng bơ và vị trí đường đá Liên thôn 4, xã L cách vị trí khu vực đất lấn chiếm là 13,5m.

Cơ quan Cảnh sát điều tra và các cơ quan chức năng được tiến hành xác định hiện trường ngày 13/8/2021 và ngày 03/4/2023 xác định:

- Hiện trường 1: Hiện trường nơi Nguyễn Đức D thực hiện hành vi lấn, chiếm đất trồng bơ tại khoảnh 3 tiểu khu 439 thôn 4, xã L thuộc lâm phần giao Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý bảo vệ. Nguyễn Đức D xác định các cây bơ là bơ hạt do Dạo mua, đào hố trồng vào tháng 6/2021, diện tích đất lấn chiếm 5.088,2m2. Các cây bơ không còn trên hiện trường mà xác định được các hố đào để trồng bơ còn trên hiện trường do đã bị giải tỏa.

- Hiện trường 2: Vị trí đất lấn, chiếm đã bị xử phạt vi phạm hành chính năm 2020.

Hiện trường ghi nhận 01 căn nhà tiền chế được xây bằng tường bằng gạch, mái tôn, nền đổ xi măng, lát gạch hoa bao gồm: Diện tích căn nhà 47m2 nền xi măng Lát gạch hoa khoảng 193 m2, phần nền đổ xi măng diện tích 46m2. Nguyễn Đức D xác định căn nhà đang trong quá trình tự tháo dỡ nhưng chưa xong. Tại vị trí có tọa độ X 504168, Y 1294 782 ghi nhận có 01 nền đất xung quanh được xây gạch bao quanh cao khoảng 25cm, trong đó có một số lồng sắt, khung sắt, tôn, diện tích 95m2 và xác định đây là khu vực chuồng nuôi thỏ do Dạo làm và đang tự tháo dỡ nhưng chưa di dời.

Cáo trạng số 74/CT-VKSBL ngày 16/8/2023 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng truy tố bị cáo Nguyễn Đức D về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” quy định tại khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự và tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự; truy tố bị cáo Nguyễn Chung Đ về tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa:

- Đại diện Viện kiểm sát giữ nguyên nội dung truy tố tại Cáo trạng số 74/CT-VKSBL ngày 16/8/2023, đề nghị Hội đồng xét xử:

1. Trách nhiệm hình sự:

- Tuyên bố bị cáo Nguyễn Đức D phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” quy định tại khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự và tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự.

Áp dung khoản 1 Điều 228, khoản 1 Điều 330 và Điều 38 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo Nguyễn Đức D từ 09-12 tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” và xử phạt từ 06-09 tháng tù về tội “Chống người thi hành công vụ”.

Áp dụng Điều 55 Bộ luật hình sự tổng hợp hình phạt tù của hai tội, buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung.

- Tuyên bố bị cáo Nguyễn Chung Đ phạm tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự Áp dụng khoản 1 Điều 330, Điều 38 Bộ luật hình sự đề nghị xử phạt bị cáo Nguyễn Chung Đ từ 06-09 tháng tù.

Áp dụng khoản 1 Điều 56 Bộ luật hình sự tổng hợp hình phạt của bản án này với hình phạt bị cáo đang chấp hành của bản án số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023 và bản án số 47/2023/HSST ngày 04/7/2023 của Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng. Buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung của 03 bản án.

2. Trách nhiệm dân sự: Quá trình điều tra ông Đ không có yêu cầu về bồi thường do đó không xem xét giải quyết.

3. Về án phí: Buộc các bị cáo chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật. Luật sư bào chữa cho các bị cáo:

- Đối với tội Vi phạm các quy định về sử dụng đất: Luật sư cho rằng quyết định thu hồi đất số 2231/QĐ-UBND ngày 16/8/2019 không có chủ thể bị thu hồi, không được tổ chức thực hiện trên thực tế; không ra quyết định cưỡng chế trong trường hợp bị cáo Dạo không thi hành quyết định thu hồi nêu trên; không xem xét tài sản nào hợp pháp để có phương án, kế hoạch bồi thường cho bị cáo Dạo; UBND huyện Bảo Lâm thu hồi diện tích đất trên giao cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri không có chủ thể đang quản lý là bị cáo Dạo tham gia. Do đó, ông Dạo vẫn là người quản lý hợp pháp diện tích 231,22 ha đất rừng thuộc tiểu khu 438a và tiểu khu 439 thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng.

- Đối với tội Chống người thi hành công vụ: Trong quá trình thực hiện công vụ của Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm vi phạm trình tự, thủ tục khi thi hành công vụ theo Kế hoạch số 16/KH –HKL ngày 05/8/2021 do không lập biên bản vi phạm hành chính đối với bị cáo Dạo; những người này không có quyền giải tỏa nóng nhổ cây bơ. Hành vi này là lạm quyền. Vì hành vi lạm quyền của những người này nên bị cáo Dao, Đức và gia đình đã có những hành vi chống trả. Do đó, hành vi trên của các bị cáo không cấu thành tội chống người thi hành công vụ nên đề nghị Hội đồng xét xử ra quyết định đình chỉ vụ án, tuyên bố các bị cáo vô tội và kiến nghị Cơ quan điều tra tiến hành khởi tố, điều tra những người trên về tội Lạm quyền trong khi thi hành công vụ quy định tại Điều 357 Bộ luật hình sự và tội hủy hoại tài sản là 211 cây bơ; kiến nghị Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm hủy bỏ hoặc thu hồi quyết định số 2231/QĐ-UBND ngày 16/8/2019 của Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm về việc thu hồi toàn bộ diện tích đất 231,22 ha gồm 31 lô, 09 khoảnh thuộc một phần tiểu khu 438A và 439 thuộc xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng để sử dụng và một bảo vệ rừng cải tạo rừng trồng và sản xuất nông lâm kết hợp; Hủy bỏ hoặc thu hồi quyết định số 2734/QĐ-XPVPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với bị cáo Dạo đã có hành vi lấn chiếm 327,43m2 đất nông nghiệp là đất rừng sản xuất giao Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý tại lô A khoảnh 6 tiểu khu 438A xã L để làm chuồng nuôi thỏ.

Bị cáo Dạo cho rằng 255 cây bơ không phải do bị cáo trồng mà do mẹ bị cáo là bà Hoàng Thị Th trồng từ năm 2019 nên việc truy tố bị cáo về tội Vi phạm các quy định về sử dụng đất là oan sai. Việc UBND huyện Bảo Lâm thu hồi và giao đất cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri nhưng không xem xét hỗ trợ, bồi thường đối với tài sản bị cáo tạo lập nên trong thời gian nhận đất. Đối với hành vi chồng người thi hành công vụ, bị cáo Dạo và Đức cho rằng do những người nhổ cây bơ ngày 12/8/2021 không mặc đồng phục nên không biết họ là những người đang thi hành công vụ; khi giải tỏa cây bơ không có thông báo, các bị cáo không có hành vi đuổi đánh, chửi bới những người này nên việc truy tố các bị cáo tội chống người thi hành công vụ là oan sai.

Ông D , bà T không tranh luận gì.

Ông C tranh luận cho rằng diện tích đất 231,22 ha gồm 31 lô, 09 khoảnh thuộc một phần tiểu khu 438A và 439 thuộc xã L , huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng đã được giao Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri theo quyết định số 2995/QĐ-UBND ngày 29/12/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng; việc giải tỏa 211 cây bơ tại lô A khoảnh 6 tiểu khu 438A xã L ngày 12/8/2021 của ông T , ông K’Bối, Ông T , ông Phạm Hồng Đ và ông là thực hiện nhiệm vụ theo văn bản chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, trong đó là thi hành theo Kế hoạch số 16. Do đó, hành vi của những người trên là thực hiện chức trách nhiệm vụ, không phải là hành vi lạm quyền như Luật sư bào chữa cho bị cáo nhận định.

Lời nói sau cùng: Các bị cáo không có tội, đề nghị Hội đồng xét xử tuyên các bị cáo vô tội.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

- Về tố tụng: Tại quyết định đưa vụ án ra xét xử xác định tư cách ông Phạm Hồng Đ , ông Nguyễn Văn T , ông K’B , ông Huỳnh Văn Công, ông Nguyễn Văn D , bà Hoàng Thị Th là người làm chứng là không đúng. Do đó, Hội đồng xét xử xác định tư cách của những người này là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong vụ án theo quy định tại 65 Bộ luật tố tụng hình sự.

- Về nội dung:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra, Điều tra viên Công an huyện Bảo Lâm; Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân huyện Bảo Lâm trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, người tham gia tố tụng không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng. Do đó các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về tội danh:

Ngày 25/9/2013 Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ban hành quyết định số 4124/QĐ- UBND về việc giao cho Cộng đồng nhóm hộ thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm 231,22 ha đất rừng thuộc tiểu khu 438A và tiểu khu 439 để quản lý, bảo vệ, trồng, chăm sóc rừng và sản xuất nông lâm kết hợp. Ngày 16/8/2019 Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm đã ban hành quyết định số 2231/QĐ-UBND thu hồi diện tích đất này.

Sau khi nhận được quyết định thu hồi đất này của Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm, bị cáo Dạo cho rằng trong thời gian được giao đất từ năm 2013 đến năm 2019 bị cáo đã bỏ tiền thuê múc ranh, trồng và chăm sóc cây keo, cây muồng đen, cà phê trên một số diện tích được giao nên làm đơn đề nghị các cơ quan chức năng hỗ trợ, chi trả tiền công múc ranh, tiền công chăm sóc, trồng và bảo vệ các cây trồng trong thời gian được giao quản lý.

Tuy nhiên, trong thời gian chờ giải quyết khiếu nại bị cáo Dạo tiếp tục lấn, chiếm đất, chăm sóc các loại cây trên đất đã bị thu hồi: Cụ thể năm 2020, bị cáo Dạo thuê người tháo dỡ nhà gỗ, xây dựng nhà trên diện tích 250m² tại lô A khoảnh 6 tiểu khu 438; đồng thời xây tường gạch bao quanh diện tích khoảng 100m² để làm chuồng nuôi thỏ đã Đoàn kiểm tra Hạt kiểm lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri, Ủy ban nhân dân xã L đã nhiều lần lập biên bản yêu cầu ngừng thi công nhưng bị cáo không chấp hành mà vẫn tiếp tục xây dựng.

Ngày 28/9/2020, Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ra quyết định số 2734/QĐ-UBND xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với Nguyễn Đức D về hành vi lấn, chiếm 327,43m2 đất nông nghiệp là đất rừng sản xuất do Ban quản lý rừng hộ Đambri quản lý tại lô A khoảnh 6 tiểu khu 438a xã L để làm nhà và chuồng nuôi thỏ. Bị cáo đã nhận được quyết định này nhưng không nộp phạt mà gửi đơn khiếu nại.

Đến ngày 29/12/2020, Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng đã ban hành quyết định số 2995/QĐ-UBND giao đất trên cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý; đến ngày 21/01/2021 Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng đã bàn giao diện tích đất này cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri.

Mặc dù đã bị Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ra quyết định xử phạt hành chính số 2734/QĐ-UBND nhà 28/9/2020 nhưng từ tháng 5/2021 đến tháng 6/2021, bị cáo Dạo tiếp tục có hành vi phát cỏ, dọn dẹp bì thực, đào hố trồng cây cây bơ hạt trên diện tích 5.088,2m2 theo biên bản xác định hiện trường ngày 3/4/2003 đất thuộc khoảnh 3 tiểu khu 439 xã L .

Quá trình giải quyết khiếu nại: Tại các quyết định số 3717/QĐ-UBND về việc trả lời đơn khiếu nại của Nguyễn Đức D lần thứ nhất ngày 4/12/2020 của Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm; Báo cáo số 572/BC-STNMT ngày 01/11/2021 của Sở Tài nguyên và Môi trường trinh Lâm Đồng về kết quả thẩm tra, xác minh đơn khiếu nại của ông Nguyễn Đức D ; quyết định số 2714/QĐ-UBND ngày 08/11/2021 của Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng về việc giải quyết khiếu nại ông Nguyễn Đức D lần 2 đều kết luận: “Không chấp nhận đơn khiếu nại của ông Nguyễn Đức D về việc Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ban hành quyết định số 2734/QĐ-XPVPHC ngày 28/9/2020 về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Nguyễn Đức D về hành vi lấn chiếm 327,43m² đất nông nghiệp tại đất rừng sản xuất do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý là đúng quy định.” Bị cáo Nguyễn Đức D là người đã bị xử phạt vi phạm chính trong lĩnh vực đất đai tại quyết định xử phạt hành chính số 2734/QĐ-UBND ngày 28/9/2020 của UBND huyện Bảo Lâm nhưng tiếp tục có hành vi lấn chiếm đất rừng sản xuất thuộc quyền quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri để đào hố trồng 255 cây bơ hạt trên diện tích 5088,2m2 tại khoảnh 3, tiểu khu 439 thôn 4, xã L được Đoàn kiểm tra liên ngành phát hiện ngày 12/8/2021. Hành vi của bị cáo Dạo đã xâm phạm đến các quy định của nhà nước trong lĩnh vực quản lý đất đai của nhà nước và đã đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất” quy định tại khoản 1 điều 228 Bộ luật hình sự.

Thực hiện công tác quản lý bảo vệ rừng theo chức năng của đơn vị chủ rừng và kế hoạch số 16/KH-HKL ngày 05/8/2021 của Hạt kiểm lâm huyện Bảo Lâm về việc kiểm tra tình hình công tác quản lý bảo vệ rừng, ngày 12/8/2021 Đoàn kiểm tra liên ngành gồm Hạt kiểm lâm, Phòng Nông nghiệp huyện Bảo Lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri và Ủy ban nhân dân xã L tuần tra bảo vệ rừng phát hiện tiến hành giải tỏa 211 cây bơ mà bị cáo Nguyễn Đức D trồng nêu trên thì Nguyễn Đức D và con trai Nguyễn Chung Đ cùng với bố mẹ Dạo là ông Nguyễn Văn D , bà Hoàng Thị Th đã có hành vi sử dụng cây gậy, chân, tay đuổi đánh; chửi bới xúc phạm đến các thành viên của Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm; xâm phạm đến việc thực hiện nhiệm vụ của những người đang thi hành công vụ xâm phạm đến hoạt động của Nhà nước về quản lý hành chính trong thi hành công vụ và đã đủ yếu tố cấu thành tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự.

Do đó, Viện kiểm sát nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng truy tố bị cáo Nguyễn Đức D về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” quy định tại khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự và tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự; truy tố bị cáo Nguyễn Chung Đ về tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự quy định:

“ Người nào lấn chiếm đất, chuyển quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất trái với các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm…”.

Khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự quy định:

“ Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm...” [3] Xét tính chất, mức độ hành vi phạm tội:

- Đối với bị cáo Dạo về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”: Mặc dù tội phạm mà bị cáo đã thực hiện thuộc trường hợp ít nghiêm trọng nhưng đã trực tiếp xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước trong lĩnh vực đất đai, tạo nên tiền lệ xấu trong việc quản lý sử dụng đất và gây ra sự bức xúc trong nhân dân tại địa phương xã L nói riêng và tại địa bàn huyện Bảo Lâm nói chung. Đặc biệt, trong thời gian gần đây các hành vi xâm phạm đến quyền sử dụng đất được thực hiện rất manh động, tăng về số vụ lẫn tính chất lẫn tính chất phức tạp. Bị cáo có đầy đủ nhận thức hành vi của mình là vi phạm pháp luật nhưng vẫn phạm tội với lỗi cố ý vì vậy cần phải áp dụng hình phạt tương xứng để giáo dục bị cáo và phòng ngừa chung cho xã hội.

- Đối với bị cáo Dạo và bị cáo Đức về tội “Chống người thi hành công vụ” là đồng phạm với tính chất giản đơn. Hành vi phạm tội của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, các bị cáo biết rõ Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm đang thực hiện công vụ theo Kế hoạch số 16/KH-HKL ngày 05/8/2021 của Hạt kiểm lâm huyện Bảo Lâm về việc kiểm tra tình hình công tác quản lý bảo vệ rừng đang tiến hành giải tỏa nhổ bỏ cây trồng trái phép trên đất lâm nghiệp thuộc lâm phần quản lý Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri nhưng đã cố ý dùng cây, gậy, chân, tay đuổi đánh; chửi bới xúc phạm đến các thành viên của Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm. Mặt dù, hành vi phạm tôi thuộc trường hợp ít nghiêm trọng nhưng đã gây cản trở và xâm phạm đến hoạt động bình thường của Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm khi họ đang thực hiện nhiệm vụ; xâm phạm đến hoạt động của Nhà nước về quản lý hành chính trong thi hành công vụ, ảnh hưởng đến trật tự chung. Do đó, cần có mức án nghiêm để răn đe giáo dục và phòng ngừa chung.

[4] Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng.

[5] Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Quá trình điều tra và tại phiên tòa các bị cáo quanh co, chối tội. Do đó, không có tình tiết giảm nhẹ.

[6] Xét vai trò của các bị cáo khi thực hiện hành vi chống người thi hành công vụ là đồng phạm giản đơn có vai trò ngang nhau.

[7] Về nhân thân: Các bị cáo đều có nhân thân xấu, cụ thể bị cáo Đức bị Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng xử phạt 39 tháng tù giam về tội cố ý gây thương tích theo 02 bản án số 47/2023/HSST ngày 04/7/2023 và số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023. Bị cáo Dạo bị Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng xử phạt 09 tháng tù về tội cố ý gây thương tích theo bản án số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023. Do đó, cần xem xét cho các bị cáo mức án tương xứng với toàn bộ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ và nhân thân của các bị cáo.

[8] Xét đề nghị của Viện kiểm sát: Mức án đề nghị của Đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng là hoàn toàn không phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo; chưa cân nhắc về nhân thân các bị cáo.

[9] Hình phạt bổ sung: Khoản 3 Điều 228 Bộ luật hình sự quy định người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000đ đến 50.000.000đ. Tuy nhiên, Hội đồng xét xử xét thấy không cần thiết áp dụng hình phạt bổ sung này cho bị cáo Dạo.

[10] Xét trình bày bào chữa của Luật sư: Toàn bộ Luận cứ của Luật sư cho rằng các bị cáo không phạm tội, Hội đồng xét xử nhận định như sau: Việc Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ban hành quyết định 2231/QĐ-UBND thu hồi diện tích đất 231,22 ha đất rừng thuộc tiểu khu 438A và tiểu khu 439 đã giao cho Cộng đồng nhóm hộ thôn 4, xã L , huyện Bảo Lâm theo quyết định số 4124/QĐ-UBND ngày 25/9/2013 để giao cho Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri quản lý được thực hiện đúng quy định của pháp luật. Tại thời điểm bị cáo Dạo có hành vi lấn chiếm trồng 255 cây bơ hạt trên diện tích 5088,2m2 tại khoảnh 3, tiểu khu 439 thôn 4, xã L , toàn bộ diện tích đất này đang thuộc quyền quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri. Do trước đó vào ngày 28/9/2020, bị cáo Dạo đã bị Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm ra quyết định số 2734/QĐ-UBND xử phạt hành chính về hành vi lấn chiếm 327,43m2 đất tại lô a, khoảnh 6, tiểu khu 438A để làm nhà và chuồng nuôi thỏ do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri đang quản lý. Do đó, hành vi này đã phạm vào tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” quy định tại khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự. Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm đã thực hiện việc nhổ bỏ 211 cây bơ hạt do bị cáo Dạo trồng lấn chiếm trên phần đất do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri đang quản lý. Mặt dù, Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm chưa thực hiện đúng về trình tự thủ tục khi phát hiện hành vi vi phạm nêu trên, chưa lập biên bản vi phạm hành chính đối với bị cáo Dạo nhưng việc thực giải tỏa, nhổ bỏ cây trồng lấn chiếm đất lâm nghiệp do Ban quản lý rừng phòng hộ Đambri đang quản lý được quy định cụ thể trong Kế hoạch số 16/KH-HKL ngày 05/8/2021 cũng như chỉ đạo của Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm tại Thông báo số 130/TB-UBND ngày 15/9/2020 “Quá trình tuần tra, kiểm tra yêu cầu giải tỏa ngay đối với diện tích đát bị lấn chiếm trồng cây cà phê, cây ăn quả và các loại cây nông nghiệp khác”. Đoàn kiểm trả liên ngành có sai sót về việc không lập biên bản vi phạm hành chính nhưng không ảnh hưởng gì đến các văn bản chỉ đạo của Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm và Kế hoạch số 16/KH-HKL ngày 05/8/2021. Do đo, toàn bộ luận cứ của Luật sư không được Hội đồng xét xử chấp nhận.

[11] Về trách nhiêm dân sự: Ông D có hành vi đánh vào phần gáy của ông Đ nhưng không gây thương tích gì, ông Đ không có yêu cầu bồi thường gì nên không xem xét.

[12] Đối với các hành vi có liên quan đến vụ án gồm: Đối với ông Nguyễn Văn D . bà Hoàng Thị Th đã có hành vi đánh, chửi xúc phạm ông Phạm Hồng Đ và Đoàn kiểm tra liên ngành huyện Bảo Lâm nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó Công an huyện Bảo Lâm đã xử phạt vi phạm hành chính là đúng quy định nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[13] Về án phí: Buộc các bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên.

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Nguyễn Đức D phạm tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” quy định tại khoản 1 Điều 228 Bộ luật hình sự và tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự. Tuyên bố bị cáo Nguyễn Chung Đ phạm tội “Chống người thi hành công vụ” quy định tại khoản 1 Điều 330 Bộ luật hình sự - Áp dung khoản 1 Điều 228, khoản 1 Điều 330, Điều 17 và Điều 38 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo Dạo 18 tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” và 15 tháng tù về tội “Chống người thi hành công vụ”.

Áp dụng Điều 55 Bộ luật hình sự tổng hợp hình phạt tù của hai tội, buộc bị cáo Dạo chấp hành hình phạt chung là 33 (Ba mươi ba) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày 11/10/2023.

- Áp dụng khoản 1 Điều 330, Điều 17 và Điều 38 Bộ luật hình sự đề nghị xử phạt bị cáo Nguyễn Chung Đ 15 tháng tù.

Áp dụng khoản 1 Điều 56 Bộ luật hình sự tổng hợp hình phạt của bản án này với hình phạt bị cáo đang chấp hành của bản án số 69/2023/HSST ngày 24/8/2023 và bản án số 47/2023/HSST ngày 04/7/2023 của Tòa án nhân dân huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng. Buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung của 03 bản án là 54 (Năm mươi tư) tháng, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 29/12/2022.

2. Về án phí: Áp dung khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự, Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí lệ phí Tòa án buộc mỗi bị cáo phải chịu 200.000đ án phí hình sự sơ thẩm.

3. Về quyền kháng cáo: Bị cáo, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có mặt tại phiên tòa được quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (06/11/2023); Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vắng mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản sao bản án hoặc kể từ ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật để yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Lâm Đồng xét xử phúc thẩm. Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan chỉ kháng cáo phần có liên quan.