Bản án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản số 748/2020/HSPT

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

 BẢN ÁN 748/2020/HSPT NGÀY 25/09/2020  VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 25 tháng 9 năm 2020, tại Trụ sở Toà án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 408/TLPT-HS ngày 24 tháng 6 năm 2020 đối với bị cáo: Nguyễn Bá Th do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 44/2020/HS-ST ngày 20 tháng 5 năm 2020 của Toà án nhân dân quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.

* Bị cáo kháng cáo: Nguyễn Bá Th, sinh năm 2001, tại Phú Thọ; Nơi ĐKHKTT: khu 7 xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ; Nơi ở: ngõ 236 Âu Cơ, phường Quảng An, Tây Hồ, Hà Nội; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: Không; Trình độ học vấn: 08/12; Nghề nghiệp: Lao động tự do; Có bố là : Nguyễn Bá Thanh và mẹ là: Nguyễn Thị Thoa; Vợ, con: Chưa có; Theo Danh chỉ bản số 385, lập ngày 21/10/2019 tại Công an quận Tây Hồ và lý lịch địa phương cung cấp bị cáo chưa có tiền án, tiền sự.

Bị cáo bị bắt ngày 12/10/2019. Hiện đang bị tạm giam tại trại giam số 1, Công an thành phố Hà Nội. (Có mặt tại phiên tòa).

Những người tham gia tố tụng khác không có kháo, kháng nghị:

Bị hại: Chị Đỗ Thị Thu Hằng; Sinh năm 1975; Trú tại: Số 2, tổ 43 cụm 7, Phường Phú Thượng, Quận Tây Hồ, Thành Phố Hà Nội. Vắng mặt.

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan:

1. Nguyễn Bá Thanh, sinh năm 1966; Trú tại : Khu 7 xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

2. Nguyễn Thị Thoa, sinh năm 1966; Trú tại: Khu 7 xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

3. Nguyễn Thị Nhung, sinh năm 1991; Trú tại: Khu 7 Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ 4. Nguyễn Thị Thương, sinh năm 1989; Trú tại: Khu 11 Phù Ninh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ.

5. Nguyễn Thị Lan Anh Sinh, năm 1993; Trú tại: Khu 7 Dị Nậu, Tam Nông, Phú Thọ.

Đều vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng tháng 06/2018, Nguyễn Bá Th làm thuê cho chị Đỗ Thị Thu Hằng (Sinh năm: 1975 - Trú tại: Tổ 43, cụm 7, Phú Thượng, Tây Hồ, Hà Nội) tại chợ hoa Quảng An. Trong quá trình làm thuê do Thái bị mất điện thoại nên mượn điện thoại của chị Hằng xem phim và vào mạng xã hội trên ứng dụng Facebook. Khi sử dụng điện thoại của chị Hằng, Thái đọc được tin nhắn giữa chị Hằng với tài khoản “Phạm Hùng Thắng” của anh Phạm Hùng Thắng với nội dung tình cảm, thường xuyên quan tâm nhau trên ứng dụng Facebook Messenger. Khoảng tháng 06/2019, Thái mua một chiếc điện thoại di động Iphone để sử dụng. Đến khoảng tháng 07/2019, do gia đình Thái đang vay nợ ngân hàng và đến kỳ hạn phải trả, Thái nảy sinh ý định sẽ lừa chị Hằng để chiếm đoạt tài sản. Thái đã dùng số thuê bao 0584730419 của chị gái là Nguyễn Thị Lan Anh để lập tài khoản zalo lấy tên là: “Phạm Hùng Thắng” lấy ảnh đại diện trên trang cá nhân Facebook của anh Thắng để làm ảnh đại diện cho tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” với mục đích giả làm anh Thắng. Để ngăn không cho chị Hằng liên lạc được với anh Thắng, Thái đã lấy điện thoại của chị Hằng chặn và xóa số điện thoại của anh Thắng trong danh bạ điện thoại của chị Hằng. Sau đó, Thái vào nick zalo “Phạm Hùng Thắng” để kết bạn với chị Hằng và mượn điện thoại của chị Hằng để đồng ý kết bạn. Lợi dụng việc chị Hằng ít hiểu biết về mạng xã hội, Thái sử dụng tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” để nhắn tin cho chị Hằng qua nick zalo của chị Hằng là “Do Hang Ta” với nội dung ban đầu là các tin nhắn tình cảm, quan tâm nhau theo đúng cách nói chuyện mà chị Hằng và anh Thắng đã nhắn tin nói chuyện với nhau. Chị Hằng khi thấy nick zalo có tên anh Thắng và ảnh đại diện là ảnh của anh Thắng thì chị Hằng nghĩ mình đang nói chuyện với anh Phạm Hùng Thắng thật.

Đến khoảng đầu tháng 8 năm 2019, Thái mạo danh anh Thắng và sử dụng tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” nhắn cho chị Hằng các thông tin không có thật với nội dung: khi sử dụng mạng xã hội facebook, anh Thắng đã xảy ra mâu thuẫn, xích mích với một người tên Thái và bị Thái (hack) lấy mất nick zalo, facebook của anh Thắng, anh Thắng được biết Thái là người đang làm thuê cho Hằng nên anh Thắng nhờ Hằng nói chuyện với Thái hòa giải. Tuy nhiên, khi chị Hằng gặp trực tiếp để hỏi và nói chuyện với Thái thì Thái giả vờ không đồng ý hòa giải. Thái lại dùng tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” để nhắn cho chị Hằng với nội dung: Thắng sẽ nhờ em xã hội là Quang “rambô” ở Cầu Giấy đến giải quyết. Khi Thái gặp chị Hằng ở chợ hoa Quảng An thì Thái nói với chị Hằng: anh Thắng cho người qua cửa hàng cầm đồ của Thái ở Cầu Giấy để đập phá và đánh nhân viên của Thái, Thái sẽ làm to chuyện này. Thái lại dùng tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” để nhắn cho chị Hằng với nội dung: hiện tại việc liên quan đến Thái rất phức tạp, anh Thắng sợ Thái sẽ đăng tải nhiều thứ phức tạp liên quan đến anh Thắng lên mạng xã hội, sẽ ảnh hưởng đến công việc và gia đình. Thái mạo danh anh Thắng nhờ Hằng đưa cho Thái số tiền 140.000.000đ (Một trăm bốn mươi triệu đồng) để giải quyết việc mâu thuẫn với Thái, bồi thường cho Thái và đàn em của Thái bị đánh, Thắng mượn tạm của Hằng đến cuối tuần ra Hà Nội sẽ đưa lại cho Hằng.

Khoảng 7 giờ 30 phút ngày 10/08/2019, Thái nhờ bạn là anh Đỗ Thành Tôn điều khiển xe máy chở Thái đến khu vực gầm cầu Nhật Tân, phường Phú Thượng, quận Tây Hồ đẻ gặp Hằng, Thái nói với Tôn là đi vay tiền của chị Hằng để làm ăn. Đến khoảng 8 giờ cùng ngày, Thái và Tôn đi đến bùng binh đường dẫn lên đường Võ Chí Công - gầm cầu Nhật Tân, phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội gặp chị Hằng, Thái đã nhận số tiền 140.000.000đ (Một trăm bốn mươi triệu đồng) rồi cùng Tôn bỏ đi về.

Ngày 11/08/2019, Thái xóa tài khoản zalo “Phạm Hùng Thắng” và tiếp tục dùng số thuê bao 0584730419 lập tài khoản zalo “Thang” giả làm anh Thắng để nhắn tin cho chị Hằng với nội dung: anh Thắng nhờ chị Hằng đưa cho Thái thêm số tiền 100.000.000đ (Một trăm triệu đồng) tiền mặt và mua cho Thái một chiếc xe máy Honda SH, đăng ký biển kiểm soát Hà Nội rồi đưa cho Thái sử dụng với mục đích để giải quyết nốt xích mích, đền bù việc giữa anh Thắng và Quang “rambô” với nhóm của Dũng “trọc” và Thái, đến cuối tuần anh Thắng ra Hà Nội sẽ thanh toán toàn bộ cho chị Hằng. Chị Hằng vẫn tin là anh Phạm Hùng Thắng đang nhắn tin và nhờ gửi tiền cho Thái thật. Đến khoảng 10 giờ ngày 13/08/2019, Thái điều khiển xe máy điện chở chị Hằng đến cửa hàng xe máy Hồng Hạnh tại số 7 Âu Cơ, phường Quảng An, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội, chị Hằng mua cho Thái chiếc xe máy Honda SH có số khung: 10779, số máy: 52172 với giá: 95.000.000đ (chín mươi lăm triệu đồng) đứng tên người mua là chị Hằng. Khi nhân viên đang lắp xe thì chị Hằng đã đưa số tiền 100.000.000đ (Một trăm triệu đồng) cho Thái. Thái cầm số tiền này rồi đợi lấy xe máy đi về còn chị Hằng đi làm thủ tục đăng ký xe. Ngày 14/08/2019, chị Hằng hoàn tất thủ tục đăng ký xe máy Honda SH mang BKS: 29F1- 50658, chị Hằng đã đưa BKS: 29F1- 50658 cho Thái để lắp vào xe máy còn giấy tờ xe đứng tên chị Hằng vẫn giữ.

Đối với tài sản đã chiếm đoạt được của chị Hằng, Thái đã đưa cho bà Nguyễn Thị Thoa (là mẹ của Thái) 50.000.000 đồng để trả nợ tại Ngân hàng, trả nợ chị gái là Nguyễn Thị Nhung 50.000.000đ , trả nợ cho một người đàn ông tên Hoạt (không rõ họ tên, tuổi, địa chỉ cụ thể) 20.000.000 đồng, trả nợ một người đàn ông tên Sơn (không rõ họ tên, tuổi, địa chỉ cụ thể) 20.000.000 đồng, Thái đưa cho chị gái Nguyễn Thị Thương vay 70.000.000 đồng, 20.000.000 đồng Thái đã trả lại chị Hằng khi thấy chị Hằng nghi ngờ, còn lại Thái sử dụng vào việc chi tiêu cá nhân 10.000.000 đồng, chiếc xe máy Honda SH BKS: 29F1- 50658 Thái sử dụng để đi lại hàng ngày.

Ngày 09/10/2019, chị Hằng đã đến cơ quan công an trình báo sự việc bị Thái dùng thủ đoạn giả danh tài khoản zalo của anh Thắng là bạn của chị Hằng để lừa đảo chiếm đoạt số tài sản là 240.000.000đ (Hai trăm bốn mươi triệu đồng) và 01 xe máy Honda SH trị giá là 95.000.000đồng của chị Hằng. Anh Mai Văn Đức (chồng chị Hằng) giao nộp cho Cơ quan điều tra: 01 USB chứa dữ liệu hình ảnh các tin nhắn giữa chị Hằng với nick zalo “Phạm Hùng Thắng”; “Thang”.

Ngày 12/10/2019, Nguyễn Bá Th biết hành vi của mình là vi phạm pháp luật và không thể bỏ trốn được, Thái đã đến Công an quận Tây Hồ đầu thú, thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của bản thân, lời khai của Thái phù hợp với lời khai của người bị hại cũng như lời khai của người làm chứng, người liên quan và các tài liệu khác trong hồ sơ. Cơ quan điều tra thu giữ của Nguyễn Bá Th: 01 chiếc xe máy Honda SH BKS: 29F1- 50658; 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone màu đen-vàng, không có Imei trên thân vỏ máy. Thu giữ của Đỗ Thành Tôn: 01 điện thoại di động Iphone 7 Plus màu đen. Chị Nguyễn Thị Lan Anh tự nguyện giao nộp cho Cơ quan điều tra: 01 sim điện thoại di động có dãy số 898405918 đã qua sử dụng (số thuê bao 0584730419) để phục vụ công tác điều tra.

Tại kết luận định giá tài sản số 224 ngày 18/10/2019 của Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự - UBND quận Tây Hồ xác định: 01 xe máy Honda SH 125 BKS 29F1-506.58 mà Nguyễn Bá Th chiếm đoạt có trị giá là 85.000.000đ (tám mươi lăm triệu đồng).

Đối với số tiền Nguyễn Bá Th chiếm đoạt đã chi tiêu cá nhân, đưa cho bà Nguyễn Thị Thoa, chị Nguyễn Thị Nhung, chị Nguyễn Thị Thương, do gia đình Thái đều không biết số tiền này là do Thái phạm tội mà có nên Cơ quan điều tra không xem xử lý. Ông Nguyễn Bá Thanh là bố của Thái đã đại diện gia đình giao nộp số tiền 200.000.000đ (hai trăm triệu đồng) cho Cơ quan điều tra để bồi thường thiệt hại do hành vi phạm tội của Thái gây ra, ông Thanh không yêu cầu gì về dân sự. Ngày 04/12/2019, chị Đỗ Thị Thu Hằng đã nhận 200.000.000đ (hai trăm triệu đồng) tiền bồi thường và chiếc xe máy Honda SH 125 BKS 29F1-506.58, chị Hằng không có yêu cầu, đề nghị gì về dân sự. Đồng thời, chị Hằng có đơn đề nghị xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự, đề nghị giảm nhẹ hình phạt đối với Nguyễn Bá Th.

Đối với hành vi của Nguyễn Bá Th giả mạo là anh Phạm Hùng Thắng nhắn tin cho chị Hằng, anh Phạm Hùng Thắng không có yêu cầu, đề nghị gì. Quá trình điều tra xác định Đỗ Thành Tôn, Nguyễn Thị Lan Anh không biết hành vi phạm tội của Nguyễn Bá Th nên Cơ quan điều tra không xem xét xử lý là đúng quy định pháp luật, anh Đỗ Thành Tôn nhận lại 01 điện thoại di động Iphone 7 Plus màu đen và không có ý kiến gì.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số 44/2020/HSST ngày 20 tháng 5 năm 2020, Toà án nhân dân quận Tây Hồ, TP Hà Nội đã quyết định:

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Bá Th phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 174 Bộ luật hình sự.

Áp dụng điểm a khoản 3 Điều 174; điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 38 Bộ luật hình sự. Xử phạt bị cáo Nguyễn Bá Th: 9 năm 6 tháng tù (Chín năm sáu tháng), thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 12/10/2019 Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn quyết định về vật chứng, án phí, về quyền kháng cáo của bị cáo, bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.

Sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo kháng cáo bản án sơ thẩm xin giảm nhẹ hình phạt.

Tại phiên toà phúc thẩm: Bị cáo Nguyễn Bá Th giữ nguyên nội dung kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Gia đình bị cáo xuất trình thêm đơn trình bày về hoàn cảnh gia đình khó khăn.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội trình bày quan điểm giải quyết vụ án: Căn cứ lời khai của bị cáo, bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan và các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở để kết luận việc Toà án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Bá Th về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 174 Bộ luật hình sự là có căn cứ. Đề nghị không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bị cáo và giữ nguyên án sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

Về hình thức: Đơn kháng cáo của bị cáo trong hạn luật định nên hợp lệ được chấp nhận xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

Về nội dung: Căn cứ lời khai của bị cáo, bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan tại Cơ quan điều tra, cũng như tại phiên toà sơ thẩm, phiên tòa phúc thẩm và các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở kết luận:

Từ khoảng tháng 07/2019 đến ngày 13/08/2019, trên địa bàn quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội, Nguyễn Bá Th đã có hành vi dùng thủ đoạn gian dối, đưa ra các thông tin không đúng sự thật nhiều lần lừa đảo chiếm đoạt tài sản của chị Đỗ Thị Thu Hằng, với tổng giá trị tài sản là 325.000.000đ (ba trăm hai mươi lăm triệu đồng) gồm: số tiền 240.000.000đ (hai trăm bốn mươi triệu đồng) và 01 xe máy nhãn hiệu Honda SH trị giá là 85.000.000đ (tám mươi lăm triệu đồng). Vì vậy, án sơ thẩm đã xét xử bị cáo Nguyễn Bá Th về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 174 Bộ luật hình sự là có căn cứ.

Xét yêu cầu kháng cáo của bị cáo, Hội đồng xét xử nhận thấy: Như án sơ thẩm đã nhận định: Mặc dù số tiền bị cáo chiếm đoạt là 325.000.000đ. Nhưng bị cáo đã bồi thường đầy đủ cho bị hại; bị hại xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho bị cáo; sau khi phạm tội bị cáo đẫ ra đầu thú; thành khẩn khai nhận và ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình; nhân thân chưa có tiền án, tiền sự. Nhưng án sơ thẩm đã xử phạt bị cáo 09 năm 06 tháng tù là quá nghiêm khắc. Vì vậy, vì bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ được quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, nên cần chấp nhận kháng cáo của bị cáo, áp dụng thêm Điều 54 Bộ luật hình sự, giảm hình phạt cho bị cáo dưới mức khởi điểm của khung hình phạt, tạo điều kiện cho bị cáo yên tâm cải tạo cũng đủ giáo dục bị cáo và phòng ngừa chung.

Về án phí: Bị cáo không phải nộp án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355, điểm c khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự.

Chấp nhận kháng cáo của bị cáo Nguyễn Bá Th, sửa một phần về hình phạt đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 44/2020/HS-ST ngày 20 tháng 5 năm 2020 của Toà án nhân dân quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. Cụ thể:

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Bá Th phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Áp dụng: điểm a khoản 3 Điều 174; điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 54; Điều 38 Bộ luật Hình sự. Xử phạt: Nguyễn Bá Th 06 (Sáu) năm tù. Thời hạn tù tính từ ngày 12/10/2019.

Bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án