Bản án 12/2024/HS-ST về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ TĨNH, TỈNH HÀ TĨNH

BẢN ÁN 12/2024/HS-ST NGÀY 22/03/2024 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 22 tháng 3 năm 2024 tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Hà Tĩnh, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 10/2024/TLST-HS ngày 22 tháng 02 năm 2024 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 12/2024/QĐXXST-HS ngày 08 tháng 3 năm 2023, đối với bị cáo:

Hoàng Đức L1; Tên gọi khác: Không; Giới tính: Nam; Sinh ngày: 10/01/2000, tại thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh; Nơi cư trú: Ngõ 198, khu 7, phường Đ, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh; Dân tộc: Kinh; Quốc tịch: Việt Nam; Tôn giáo: Không; Trình độ văn hoá: lớp 09/12; Nghề nghiệp: Lao động tự do; Con ông (Không rõ), con bà Hoàng Thị Thu H; Vợ con: Chưa có; Tiền án, tiền sự: Không. Bị áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam từ ngày 22/12/2023 đến nay, có mặt.

- Bị hại:

1. Chị Nguyễn Lê Ngọc N, sinh năm: 2022; Nghề nghiệp: sinh viên; Địa chỉ: 448 KV5, thị trấn Hiệp Hoà, huyện Đ, tỉnh L, vắng mặt.

2. Chị Nguyễn Thị Hải Y, sinh năm: 1989; Nghề nghiệp: công chức; Địa chỉ: tổ 1, phường Nguyễn Du, thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh, đề nghị xét xử vắng mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Bà Hoàng Thị Thu H, sinh năm: 1976; Nghề nghiệp: công nhân; Địa chỉ: ngõ 198, khu B, phường Đ, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh, có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Đầu tháng 08/2023, Hoàng Đức L1 nảy sinh ý định giả bán thanh lý các đồ dùng cá nhân có thương hiệu trên mạng xã hội Facebook để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. L1 lập 01 tài khoản facebook mang tên “Liên” vào các hội nhóm thanh lý hàng hiệu tìm hiểu và học hỏi cách nói chuyện, đăng bài bán hàng đồng thời thu thập các hình ảnh sản phẩm đồ hiệu, hình ảnh hóa đơn, hộp đi kèm sản phẩm. L1 tham gia vào 01 hội nhóm “mua bán thẻ ATM” thuê từ một người không quen biết (không rõ tên tuổi, địa chỉ) tài khoản ngân hàng MSB số 049001010995xxx mang tên NGO HUY T. L1 và người cho thuê tài khoản thỏa thuận L1 sử dụng tài khoản ngân hàng trên để nhận và chuyển tiền thông qua ứng dụng Internetbanking, khi tiền chuyển vào tài khoản “Ngo Huyen Tr” L1 phải trích 10% số tiền giao dịch để lại trong tài khoản trả cho người cho thuê, số còn lại L1 chuyển về tài khoản ngân hàng Techcombank số 1903728769xxxx mang tên Hoang Duc L1. Đồng thời L1 mua 01 tài khoản facebook một người không quen biết trên mạng xã hội (không nhớ tên tài khoản) giá 250.000 đồng, L1 thanh toán số tiền trên bằng thẻ cào điện thoại. Sau đó, Hoàng Đức L1 đổi tên tài khoản facebook L1 thuê thành “H Ngô Tr” cho trùng với tên chủ tài khoản ngân hàng để khi thực hiện hành vi lừa đảo qua Facebook bị hại không nghi ngờ. Sau khi thuê được tài khoản ngân hàng và có tài khoản facebook, L1 thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản cụ thể như sau:

Lần thứ nhất: Ngày 12/8/2023, Hoàng Đức L1 sử dụng điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6 màu bạc đăng nhập vào tài khoản facebook “H Ngô Tr” đăng vào nhóm “THANH LÝ ĐỒ HIỆU AUTHENTIC LUXURY” với nội dung “cần thanh lý 01 đôi dép hermes giá 6 triệu đồng” kèm hình ảnh chiếc túi, hình hình ảnh này được L1 lấy trước đó từ hội nhóm mua bán đồ hiệu khác. Khi thấy bài đăng của L1, chị Nguyễn Lê Ngọc N sử dụng tài khoản facebook mang tên “Nguyễn Hoàng” nhắn tin vào tài khoản “H Ngô Tr” hỏi mua đôi dép hermes trên đồng thời đề nghị được xem hóa đơn cũng như vỏ hộp đựng dép. L1 nhắn tin gửi hình ảnh hộp đựng dép và nói với chị Như do chị gái mua bên Mỹ gửi về có hóa đơn nhưng đã vứt rồi. L1 gửi số tài khoản ngân hàng MSB số 049001010995xxx mang tên NGO HUY T yêu cầu chị Như thanh toán tiền trước rồi L1 gửi hàng về địa chỉ theo yêu cầu. Chị Như thấy tài khoản facebook mà L1 sử dụng là “H Ngô Tr” trùng với tài khoản ngân hàng nhận tiền cũng như có hình ảnh dép và vỏ hộp nên tin tưởng lời L1 nói và đồng ý mua đôi dép mà L1 đăng bán giá 6.000.000 đồng. Chị Như sử dụng tài khoản ngân hàng Vietinbank số 108878455xxx mang tên NGUY LE NGOC N chuyển 6.000.000 đồng đến tài khoản ngân hàng MSB số 049001010995xxx mang tên NGO HUY T. Sau khi nhận được tiền từ chị Như chuyển, L1 sử dụng điện thoại di động nhãn hiệu iphone 15 Pro Max gắn thẻ sim số 092322xxxx đặp nhập vào ứng dụng internetbanking chuyển tiền từ tài khoản NGO HUY T đến tài khoản ngân hàng Techcombank số 1903728769xxxx mang tên HOANG DUC L1 số tiền 5.400.000 đồng, trừ lại 600.000 đồng tiền phí thuê tài khoản. Đồng thời L1 chặn facebook “Nguyễn Hoàng” của chị Như. Số tiền trên L1 tiêu xài cá nhân hết.

Lần thứ hai: Khoảng 15 giờ ngày 13/8/2023, Hoàng Đức L1 sử dụng tài khoản facebook “H Ngô Tr” đăng bài trên nhóm “THANH LÝ ĐỒ HIỆU AUTHENTIC LUXURY” nội dung cần thanh lý 1 chiếc ví nhãn hiệu “Louis Vuitton” giá 5.800.000 đồng đính kèm hình ảnh ví nhãn hiệu “Louis Vuitton” L1 lấy từ hội nhóm mua bán hàng hiệu khác trước đó. Sau khi L1 đăng bài chị Nguyễn Thị Hải Y sử dụng tài khoản Facebook “Phan Tố Nga” nhắn tin đến tài khoản Facebook “H Ngô Tr” hỏi mua chiếc ví đồng thời trả giá 5.500.000 đồng thì L1 đồng ý. L1 yêu cầu chị Y chuyển tiền thanh toán trước vào tài khoản ngân hàng MSB số 49001010995xxx mang tên NGO HUY T. chị Y tin tưởng sử dụng tài khoản ngân hàng Techcombank số 190352938xxxx mang tên NGUY THI HAI Y chuyển 5.500.000 đồng đến tài khoản NGO HUY T theo yêu cầu của L1. Sau khi chuyển tiền xong chị Y nhắn tin đã chuyển số tiền 5.500.000 đồng cho L1.

Lần thứ ba: Chị Nguyễn Thị Hải Y tiếp tục truy cập vào xem trang cá nhân của tài khoản Facebook “H Ngô Tr” L1 đang sử dụng thấy trên trang cá nhân của tài khoản Facebook này có đăng hình ảnh 01 chiếc túi xách nhãn hiệu “Gucci”, chị Y nghĩ là tài khoản Facebook này bán chiếc túi xách nói trên nên nhắn tin đến khoản Facebook “H Ngô Tr” muốn mua lại chiếc túi. L1 giả vờ nói chiếc túi trên mới sử dụng 01 lần bán giá 14.000.000 đồng, chị Y trả giá 13.000.000 đồng L1 đồng ý đề nghị chị Y chuyển tiền trước L1 sẽ chuyển túi cũng như ví về địa chỉ của chị Y. Do tin tưởng chị Y tiếp tục sử dụng tài khoản ngân hàng Techcombank số 190352938xxxx mang tên NGUY THI HAI Y chuyển 13.000.000 đồng vào tài khoản ngân hàng MSB số 49001010995xxx mang tên NGO HUY T. Sau khi nhận được tiền chuyển vào tài khoản NGO HUY T, L1 vào ứng dụng Internetbanking chuyển từ tài khoản ngân hàng MSB số tài khoản 49001010995xxx mang tên NGO HUY T sang tài khoản Techcombank số tài khoản 1903728769xxxx mang tên HOANG DUC L1 16.700.000 đồng và trừ lại 1.800.000 đồng tiền phí thuê tài khoản. Đồng thời L1 chặn facebook “Phan Tố Nga” của chị Y. Số tiền trên L1 tiêu xài cá nhân hết. Sau khi phát hiện bị lừa đảo, chị Y đã đến Cơ quan Công an tỉnh Hà Tĩnh trình báo.

Tại bản cáo trạng số 14/CT-VKS-TPHT ngày 21/02/2024 Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Tĩnh đã truy tố Hoàng Đức L1 về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo khoản 1 điều 174 Bộ luật hình sự.

Tại phiên toà Đại diện Viện kiểm sát luận tội giữ nguyên quan điểm như cáo trạng đã truy tố và đề nghị áp dụng khoản 1 Điều 174; điểm g khoản 1 Điều 52; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt Hoàng Đức L1 từ 12 đến 15 tháng tù, cho hưởng án treo. Căn cứ Điều 328 BLTTHS trả tự do ngay tại phiên toà cho bị cáo và đề nghị xử lý vật chứng theo quy định.

Đối với số tiền 2.400.000 đồng (là số tiền 10% bị cáo L1 trích lại trả phí thuê tài khoản). Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã ra Lệnh phong tỏa tài khoản ngân hàng MSB số 049001010995xxx mang tên NGO HUY T. Tại thời điểm phong tỏa số dư trong tài khoản ngân hàng là 11.000 đồng. Quá trình sao kê tài khoản ngân hàng trên do các giao dịch đã được mã hóa nên Cơ quan điều tra đã có công văn đề nghị ngân hàng MSB cung cấp cụ thể số tài khoản, ngân hàng trực thuộc để làm rõ số tiền 2.400.000 đồng được chuyển đến tài khoản nào nhưng đến nay vẫn chưa có công văn trả lời của ngân hàng MSB. Do đó được tách ra để xử lý sau Tại phần tranh luận, bị cáo, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan không có ý kiến tranh luận. Trong lời nói sau cùng, bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, Quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an thành phố Hà Tĩnh, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Tĩnh, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác xuất trình tài liệu chứng cứ phù hợp với quy định của pháp luật; Bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có người nào có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, Quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, Quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Lời khai của bị cáo là thống nhất và phù hợp với lời khai của bị hại và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, phù hợp các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã tranh tụng tại phiên tòa, có đủ căn cứ xác định: Hoàng Đức L1 có mục đích chiếm đoạt tài sản từ trước nên đã lập tài khoản facebook phù hợp với thông tin tài khoản chuyển tiền rồi đưa ra các thông tin gian dối rao bán hàng hiệu đồ dùng cá nhân để người mua tin tưởng là thật chuyển tiền mua hàng, sau khi nhận được tiền L1 chặn facebook của người mua hàng, số tiền nhận được L1 tiêu xài cá nhân và không có hàng để giao cho người mua như thoả thuận. Với thủ đoạn đó, ngày 12/8/2023 Hoàng Đức L1 lừa chị Nguyễn Lê Ngọc N bán đôi dép hiệu hermes chiếm đoạt 6.000.0000 đồng, ngày 13/8/2023 Hoàng Đức L1 lừa chị Nguyễn Thị Hải Y bán 01 chiếc ví nhãn hiệu “Louis Vuitton” chiếm đoạt 5.500.000 đồng và 01 chiếc túi xách nhãn hiệu “Gucci” chiếm đoạt 13.000.000 đồng. Tổng số tiền bị cáo chiếm đoạt là 24.500.000 đồng, Hoàng Đức L1 thu lợi bất chính 22.100.000 đồng. Bị cáo có đầy đủ năng lực và tuổi trách nhiệm hình sự. Do đó, Hoàng Đức L1 đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 điều 174 Bộ luật hình sự.

[3] Mỗi lần bị cáo thực hiện hành vi chiếm đoạt đủ yếu tố cấu thành tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Vì vậy, bị cáo phải chịu tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Phạm tội 02 lần trở lên” quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự.

[4] Bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: “Bồi thường thiệt hại”, “Người phạm tội thành khẩn khai báo”, bị hại xin giảm nhẹ hình phạt theo quy định tại điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

[5] Xét tính chất, mức độ, hậu quả hành vi phạm tội và nhân thân của bị cáo thấy rằng: Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, cần xử phạt mức án phù hợp. Tuy nhiên, xét thấy bị cáo các lần phạm tội ít nghiêm trọng, số tiền chiếm đoạt không lớn, được hưởng hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 điều 51 Bộ luật hình sự, một tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 2 điều 51 Bộ luật hình sự và chỉ phải chịu một tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 1 điều 52 Bộ luật hình sự. Bị cáo có nơi cư trú ổn định, rõ ràng nên theo quy định tại Điều 65 Bộ luật hình sự cho bị cáo được hưởng án treo là phù hợp.

[6] Theo quy định tại khoản 5 Điều 174 Bộ luật hình sự bị cáo có thể bị phạt bổ sung phạt tiền. Tuy nhiên, bị cáo nghề nghiệp, thu nhập không ổn định. Vì vậy, không áp dụng hình phạt bổ sung.

[7] Xét luận tội và đề nghị của kiểm sát viên là đúng người, đúng tội, về mức án là thỏa đáng.

[8] Trong vụ án này chị Ngô H Tr là chủ tài khoản ngân hàng MSB số tài khoản 49001010995xxx mang tên Ngo Huyen Tr mà Hoàng Đức L1 sử dụng để nhận tiền lừa đảo. Tuy nhiên, quá trình điều tra xác minh Ngô H Tr không sinh sống tại địa phương nên cơ quan điều tra tách ra để điều tra xử lý sau là phù hợp.

[9] Hoàng Đức L1 khai mua tài khoản facebook và thuê tài khoản số tài khoản 49001010995xxx ngân hàng MSB của 02 người không quen biết. Thông tin những người này không đầy đủ nên cơ quan điều tra không có căn cứ để điều tra làm rõ.

[10] Đối với số tiền 2.400.000 đồng (là số tiền 10% bị cáo trích lại trả phí thuê tài khoản). Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã ra Lệnh phong tỏa tài khoản ngân hàng MSB số 049001010995xxx mang tên NGO HUY T. Tại thời điểm phong tỏa số dư trong tài khoản là 11.000 đồng. Quá trình sao kê tài khoản ngân hàng trên do các giao dịch đã được mã hóa nên Cơ quan điều tra đã có công văn đề nghị ngân hàng MSB cung cấp cụ thể số tài khoản, ngân hàng trực thuộc để làm rõ số tiền 2.400.000 đồng được chuyển đến tài khoản nào nhưng đến nay vẫn chưa có trả lời của ngân hàng MSB. Do đó được tách ra để xử lý sau là phù hợp.

[11] Về dân sự: Quá trình điều tra Hoàng Đức L1 đã tác động bà Hoàng Thị Thu H (mẹ của L1) bồi thường cho chị Nguyễn Thị Hải Y 18.500.000 đồng, chị Nguyễn Lê Ngọc N 6.000.000 đồng. chị Y, chị Như và bà H không yêu cầu bồi thường, miễn xét.

[12] Về xử lý vật chứng:

[12.1] 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6, màu bạc, số imei 359482081450949; 01 điện thoại di động nhãn hiệu iphone 15 Pro Max, số imei 1: 353650691588896, số imei 2: 353650691643667 là công cụ, phương tiện phạm tội theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự, điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự tịch thu nộp Ngân sách Nhà nước.

[12.2] 01 thẻ sim số 0967535xxx, 01 thẻ sim số 092322xxxx; 01 thẻ ATM mang tên HOANG DUC L1 số thẻ 42214986997xx308 là công cụ, phương tiện phạm tội, không còn giá trị sử dụng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự, điểm a, c khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự tịch thu và tiêu huỷ.

[13] Bị cáo phải chịu án phí theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 174; điểm g khoản 1 Điều 52; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1, khoản 2 Điều 65 Bộ luật hình sự, Tuyên bố: Hoàng Đức L1 phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Xử phạt: Hoàng Đức L1 12 (mười hai) tháng tù, cho hưởng án treo. Thời gian thử thách 24 (Hai mươi bốn) tháng kể từ ngày tuyên án.

Căn cứ khoản 4 Điều 328 Bộ luật tố tụng hình sự trả tự do ngay tại phiên tòa cho Hoàng Đức L1, nếu không bị tạm giam về một tội phạm khác.

Giao Hoàng Đức L1 cho UBND phường Đ, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương trong việc giám sát, giáo dục bị cáo.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 92 và Điều 68 của Luật thi hành án hình sự.

Về xử lý vật chứng: Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự, điểm a, c khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự:

- Tịch thu nộp Ngân sách Nhà nước: 01 điện thoại di động nhãn hiệu Iphone 6, màu bạc, số imei 359482081450949; 01 điện thoại di động nhãn hiệu iphone 15 Pro Max, số imei 1: 353650691588896, số imei 2: 353650691643667.

- Tịch thu và tiêu huỷ 01 thẻ sim số 0967535xxx, 01 thẻ sim số 092322xxxx; 01 thẻ ATM mang tên HOANG DUC L1 số thẻ 42214986997xx308.

Về án phí: Căn cứ khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án, buộc Hoàng Đức L1 phải chịu 200.000 đồng án phí hình sự sơ thẩm.

Căn cứ các điều 331, 333 Bộ luật tố tụng hình sự: Bị cáo có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo phần bản án có liên quan trực tiếp quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

Bị hại có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc kể từ ngày bản án được tống đạt hợp lệ./.