Bản án 542/2023/HS-PT về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (hốt tiền hụi)

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI ĐÀ NẴNG

BẢN ÁN 542/2023/HS-PT NGÀY 27/11/2023 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 27 tháng 11 năm 2023, tại điểm cầu trung tâm trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng kết nối với điểm cầu thành phần tại Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định, xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 501/2023/TLPT-HS ngày 19 - 10 - 2023, do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 73/2023/HS-ST ngày 12 - 9 - 2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định.

- Bị cáo có kháng cáo:

Võ Thị T, sinh năm: 1972 tại Bình Định; Nơi cư trú: 548/4 đường N, phường Q, thành phố Q1, tỉnh Bình Định; nghề nghiệp: Buôn bán; trình độ học vấn: 8/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nữ; con ông: Võ Văn Th (Chết) và bà Mai Thị L, sinh năm: 1949; có chồng: Phạm Trường V, sinh năm: 1965, có 02 con, lớn nhất sinh năm 1997, nhỏ nhất sinh năm 1999; tiền án, tiền sự: Không; Bị cáo bị bắt ngày 19/12/2022; có mặt.

Người bào chữa cho bị cáo: Ông Bùi Văn P – Luật sư Công ty Luật P1 thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Bình Định; có mặt.

Bị hại: có 85 bị hại không có kháng cáo, không liên quan kháng cáo nên không triệu tập.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: có 06 người liên quan.

NỘI DUNG VỤ ÁN

[1] Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Võ Thị T làm nghề buôn bán chợ Cây Xăng ở phường Q, thành phố Q1, tỉnh Bình Định. Từ năm 2006 đến cuối năm 2017 Võ Thị T làm chủ hụi (cầm cái) cho nhiều người tham gia (hụi viên). Thời gian đầu, Võ Thị T thực hiện việc gom hụi và giao hụi đầy đủ, đúng thời gian nên được nhiều hụi viên tin tưởng. Đến năm 2014, T bị thâm hụt nợ với số tiền khoảng 1.200.000.000 đồng. Mặc dù bị thâm hụt nợ với số tiền lớn nhưng T không thông báo cho hụi viên biết và dừng hoạt động làm chủ hụi, mà để có tiền chung hụi, trả tiền vay, chi tiêu cho cá nhân và gia đình, T dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác bằng cách lợi dụng uy tín, sự tin tưởng của nhiều người trong thời gian làm chủ hụi, không để người khác biết việc mất cân đối về tài chính, tiếp tục mở nhiều dây hụi mới, không để các hụi viên tham gia trong cùng một dây hụi biết nhau, đưa ra mức lãi hụi cao (15%/tháng) để đánh vào tâm lý của hụi viên muốn nhận tiền hụi vào kỳ cuối (nhận trút ống), sổ hụi chỉ ghi tên hụi viên nhưng không thể hiện hụi viên chơi ở dây hụi nào, nhận tiền hụi do hụi viên nộp nhưng đến kỳ không tổ chức mở hụi (khui hụi) mà tự ý hốt tiền hụi khi chưa có sự đồng ý của hụi viên, khi hụi viên muốn hốt hụi thì phải thông báo trước khoảng 01 tháng và T là người quyết định cho hốt hụi nhằm tránh việc vỡ hụi, khi hụi viên nhận tiền hụi thì T hỏi vay lại tiền nhận hụi với mức lãi suất từ 03-04%/tháng.

Đến ngày 18/12/2017 (cách Tết Nguyên Đán hơn 10 ngày), khi đợt hụi mở ngày 20/01/2017 (đợt 1/2017) chỉ còn 02 ngày nữa là kết thúc, đợt hụi này có số hụi viên nhận trút ống với số tiền lớn, đồng thời vay của nhiều người với số tiền lớn, T không có khả năng chi trả nên bỏ đi khỏi địa phương để trốn tránh việc chung hụi và trả nợ tiền vay. Tại thời điểm T vỡ nợ còn 03 đợt hụi mở trong năm 2017 chưa kết thúc (gồm: đợt 1 mở hụi 12 kỳ (kết thúc vào ngày 20/12/2017), đợt 2 mới mở hụi 06 kỳ và đợt 3 mới mở hụi được 03 kỳ), chiếm đoạt tiền hụi của 84 hụi viên với số tiền 3.899.240.000 đồng, chiếm đoạt tiền vay của 10 người (10/10 là hụi viên) với số tiền 1.368.900.000 đồng. Tổng số tiền Võ Thị T chiếm đoạt là 5.268.140.000 đồng, Tại Cáo trạng số 77/CT-VKSBĐ-P2 ngày 08/8/2023 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Định đã truy tố bị cáo Võ Thị T về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 174 Bộ luật hình sự.

[2] Tại Bản án sơ thẩm số 73/2023/HS-ST ngày 12-9-2023 của Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định đã quyết định:

Tuyên bố: Bị cáo Võ Thị T phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

- Căn cứ vào: Điểm a khoản 4 Điều 174; điểm s khoản 1 Điều 51; điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự.

- Xử phạt: Bị cáo Võ Thị T 17 (mười bảy) năm tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 19/12/2022.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn quyết định về trách nhiệm dân sự, xử lý vật chứng và án phí sơ thẩm.

[3] Kháng cáo:

Ngày 20-9-2023 bị cáo Võ Thị T kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, lý do kháng cáo là mức hình phạt quá cao.

[4] Tại phiên tòa phúc thẩm:

Bị cáo Võ Thị T giữ nguyên kháng cáo, trình bày lý do kháng cáo là do hiện nay gia đình có hoàn cảnh khó khăn, xác định vẫn phải trả nợ cho các bị hại chứ không chạy trốn tránh nợ, xin được giảm hình phạt để sớm ra tù làm ăn trả nợ.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng phát biểu ý kiến: tại giai đoạn phúc thẩm, Thẩm phán, Thư ký Tòa án, những người tiến hành tố tụng và tham gia tố tụng đã thực hiện đúng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Về nội dung: đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giữ nguyên hình phạt của Bản án hình sự sơ thẩm.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tố tụng: hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án cấp sơ thẩm trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử sơ thẩm đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

[2] Về hành vi phạm tội:

Bị cáo Võ Thị T có hành vi mở nhiều dây hụi và làm chủ hụi của nhiều dây hụi có lãi. Đến năm 2014, bị cáo bị mất khả năng thanh toán nhưng không cho con hụi biết mà tiếp tục huy động tiền làm chủ hụi. Bị cáo T đã sử dụng thủ đoạn gian dối bằng cách lợi dụng sự tin tưởng của các hụi viên, giả mạo hụi viên để hốt hụi, vay tiền của nhiều hụi viên với lãi suất cao nhằm chiếm đoạt, không trả lại cho các bị hại. Tính đến cuối năm 2017 bị cáo chiếm đoạt tiền hụi và tiền vay của 85 bị hại với tổng số tiền 5.268.140.000 đồng (gồm 3.899.240.000 đồng tiền hụi và 1.368.900.000 đồng tiền vay). Bản án hình sự sơ thẩm đã quyết định bị cáo Võ Thị T phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 174 Bộ luật Hình sự.

[3] Xét kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt: Hành vi bị cáo Võ Thị T gây ra là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến quyền sở hữu về tài sản của người khác. Bị cáo chiếm đoạt 5.268.140.000 đồng của 85 người bị hại nhưng bị cáo không hoàn trả, bồi thường thiệt hại cho người bị hại nào. Hành vi phạm tội của bị cáo đã gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an xã hội, nên cần xử lý nghiêm minh mới có tác dụng giáo dục, cải tạo, răn đe phòng ngừa chung.

Bị cáo nhiều lần thực hiện hành vi phạm tội nên phạm vào tình tiết tăng nặng quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật hình sự.

Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử bị cáo khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Bản án sơ thẩm đã nhận định đúng nội dung và tính chất, áp dụng đúng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ để xử phạt bị cáo mức hình phạt nghiêm minh. Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo không có tình tiết giảm nhẹ mới nên không chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ của bị cáo. Hội đồng xét xử phúc thẩm giữ nguyên hình phạt của bản án hình sự sơ thẩm.

[4] Những quyết định còn lại của bản án hình sự sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị nên Hội đồng xét xử phúc thẩm không xem xét giải quyết theo thủ tục phúc thẩm.

[5] Về án phí: Bị cáo Võ Thị T phải chịu án phí hình sự phúc thẩm là 200.000 đồng.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355 của Bộ luật Tố tụng hình sự, không chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của bị cáo Võ Thị T, giữ nguyên hình phat của bản án hình sự sơ thẩm.

2. Về hình phạt: Áp dụng điểm a khoản 4 Điều 174; điểm s khoản 1 Điều 51; điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự.

Xử phạt: Bị cáo Võ Thị T 17 (mười bảy) năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 19-12-2022.

3. Các quyết định còn lại của bản án hình sự sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hiệu kháng cáo, kháng nghị, việc thi hành án thực hiện theo quyết định của Bản án sơ thẩm.

Về án phí hình sự phúc thẩm bị cáo Võ Thị T phải chịu là 200.000 (hai trăm nghìn) đồng.

Bản án hình sự phúc thẩm có hiệu lực kể từ ngày tuyên án.