Bản án về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân số 854/2024/HS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 854/2024/HS-PT NGÀY 15/10/2024 VỀ TỘI LỢI DỤNG CÁC QUYỀN TỰ DO DÂN CHỦ XÂM PHẠM LỢI ÍCH CỦA NHÀ NƯỚC, QUYỀN, LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA TỔ CHỨC, CÁ NHÂN

Ngày 15 tháng 10 năm 2024, tại trụ sở, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 940/2024/TLPT-HS ngày 16 tháng 8 năm 2024 đối với bị cáo Phùng Văn T phạm tội: “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”, do có kháng cáo của các bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 374/2024/HS-ST ngày 08 tháng 7 năm 2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội.

- Bị cáo có kháng cáo: Phùng Văn T; sinh năm 1970, tại Phú Thọ; nơi đăng ký nhân khẩu thường trú: thôn D, xã D, huyện H, thành phố Hà Nội; nơi ở: Số C, ngách G, ngõ A, phố K, phường Đ, B, Hà Nội; nghề nghiệp: Bộ đội nghỉ hưu; là đảng viên sinh hoạt tại chi bộ thôn D thuộc Đảng bộ xã D và đã bị đình chỉ sinh hoạt đảng (theo Quyết định số 76- QĐ/UBKT ngày 01/3/2024 của Ủy ban kiểm tra Huyện ủy, huyện H); trình độ học vấn: 12/12; giới tính: Nam; quốc tịch: Việt Nam; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Không; con ông Phùng Văn A (đã chết) và bà Đàm Thị L; có vợ là Nguyễn Thị Y (đã ly hôn năm 2016) và có 02 con (sinh năm 2002 và 2006); bị cáo không có tiền án, tiền sự; bị bắt và tạm giam từ ngày 27/02/2024, tại Trại tạm giam số 1- Công an Thành phố Hà Nội. Có mặt.

Người bào chữa cho bị cáo: Luật sư Nghiêm Văn L1 và luật sư Cao Thị H, Công ty L2, thuộc đoàn Luật sư thành phố Hà Nội. Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Từ tháng 07 năm 2021, thông qua mạng xã hội, Phùng Văn T nhờ người khác (không rõ nhân thân, lai lịch) mở tài khoản “Alibaba 007” trên nền tảng Youtube, T dùng địa chỉ Email [email protected] và số điện thoại 0357644570 để đăng nhập tài khoản này và phát trực tiếp các video clip do T tự quay liên quan đến các thông tin thời sự, chính trị trong nước và quốc tế; T đã phát trực tiếp 2.282 đoạn video trên tài khoản Youtube “Alibaba 007”, hiện có 29.900 người đăng ký theo dõi để nhận tiền quảng cáo từ Youtube, mỗi tháng từ khoảng 7.000.000 đồng đến 13.000.000 đồng, được chuyển vào tài khoản ngân hàng số 1029897764 của T mở tại ngân hàng V. Về nội dung đăng tải là do T thu thập thông tin trên các trang mạng xã hội, trên báo đài rồi tự tập hợp lại hoặc lồng ghép ý kiến cá nhân của T để thể hiện. Quá trình thực hiện, T sử dụng máy tính cá nhân nhãn hiệu DELL và điện thoại di động nhãn hiệu OPPO.

Trong các buổi phát trực tiếp có nhiều clip T bàn luận về vấn đề xét xử vụ án Hồ Duy H1, lồng ghép ý kiến cá nhân đối với ông Trương Hòa B (nguyên Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao) và ông Nguyễn Hòa B1 (nguyên Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao); cụ thể, Phùng Văn T đã phát 08 buổi livestream trực tiếp trên Youtube “Alibaba007” bao gồm:

(1) Ngày 25/4/2022, phát clip có thời lượng 56 phút 13 giây; Video clip trên có 275 lượt thích, 49 lượt bình luận và 9.214 lượt xem.

(2) Ngày 10/7/2022, phát clip có thời lượng 33 phút 29 giây; Video clip trên có 997 lượt thích, 247 lượt bình luận và 27.029 lượt xem.

(3) Ngày 24/7/2022, phát clip có thời lượng 47 phút 25 giây; Video clip trên có 489 lượt thích, 56 lượt bình luận và 11.567 lượt xem.

(4) Ngày 06/11/2021, phát clip có thời lượng 43 phút 35 giây; Video clip trên có 342 lượt thích, 26 lượt bình luận và 8.777 lượt xem.

(5) Ngày 07/11/2022, phát clip có thời lượng 35 phút 34 giây; Video clip trên có 50 lượt bình luận, 417 lượt thích và 11.686 lượt xem.

(6) Ngày 09/11/2023, phát clip có thời lượng 58 phút 30 giây; Video clip trên có 393 lượt thích, 49 lượt bình luận, 9584 lượt xem.

(7) Ngày 12/01/2023, phát clip có thời lượng 46 phút 50 giây; Video clip trên có 248 lượt thích, 27lượt bình luận và 7.381 lượt xem.

(8) Ngày 26/02/2023, phát clip có thời lượng 46 phút 45 giây; Video clip trên có 238 lượt thích, 25 lượt bình luận và 8.826 lượt xem.

Cơ quan điều tra đã trưng cầu giám định đối với nội dung các video clip trên (08 video), kết quả giám định như sau:

+ Đối với video clip số (1): Tại Kết luận giám định ngày 29/12/2023 (bút lục 342- 372), Sở Thông tin và Truyền thông thành phố H kết luận video clip trên có nhiều nội dung thông tin xuyên tạc, bịa đặt, sai sự thật, xâm phạm danh dự, uy tín của tổ chức (Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao); thông tin có nội dung làm nhục, vu khống, xuyên tạc, sai sự thật, xúc phạm nghiêm trọng danh dự và nhân phẩm của cá nhân, thông tin xuyên tạc về hoạt động của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, gây hoang mang trong nhân dân. Tại Kết luận giám định số 1099 ngày 22/02/2024 (bút lục 31 và 32), Viện Khoa học kỹ thuật hình sự - Bộ Công an kết luận: Giọng nói phần thông tin nội dung trên là của Phùng Văn T. + Đối với 07 video clip còn lại: Tại Kết luận giám định ngày 15/4/2024 (bút lục 37- 43), Sở Thông tin và Truyền thông thành phố H kết luận: Các đoạn video clip gửi giám định có các nội dung xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân; cụ thể: Video clip (2) có 01 nội dung, video clip (3) có 01 nội dung, video clip (6) có 03 nội dung, video clip (7) có 02 nội dung. Tại Kết luận giám định số 1099 ngày 22/02/2024 (bút lục 31 và 32), V1 - Bộ C kết luận: Hình ảnh và giọng nói trong các video clip trên là của Phùng Văn T. Đối với tài khoản ngân hàng: Phùng Văn T đã mở tài khoản ngân hàng số 1029897764 tại Ngân hàng Thương mại cổ phần N để nhận tiền quảng cáo từ nền tảng mạng xã hội. Ngày 28/02/2024 (bút lục 681), Cơ quan điều tra đã ra lệnh phong tỏa tài khoản số 91/LPT- ANĐT- Đ2 và ngày 20/3/2024, Ngân hàng TMCP N - Chi nhánh Sở Giao dịch đã thực hiện phong tỏa tài khoản nêu trên.

Quá trình điều tra, Phùng Văn T khai nhận hành vi phạm tội của bản thân như đã nêu trên và khai nhận: Việc T livestream phát trực tiếp với mục đích thu hút nhiều lượt xem, lượt chia sẻ để nhận tiền quảng cáo do nền tảng xã hội Y1; T đã nhận được tổng cộng là 297.072.970 đồng từ việc phát trực tiếp 2.282 đoạn video trên Youtube; trong đó, thu lợi từ việc phát 08 buổi livestream trực tiếp về vụ án Hồ Duy H1 là 4.000.000 đồng.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 374/2024/HS-ST ngày 8 tháng 7 năm 2024, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã quyết định:

1. Tuyên bố bị cáo Phùng Văn T phạm tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Áp dụng khoản 1 Điều 331, điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, điểm g khoản 1 Điều 52 và Điều 38 Bộ luật Hình sự:

Xử phạt bị cáo Phùng Văn T 24 (hai mươi bốn) tháng tù; thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 27/02/2024.

2. Áp dụng điểm b khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; các điểm a và b khoản 2 Điều 106, Điều 129 Bộ luật Tố tụng hình sự:

- Tịch thu nộp ngân sách Nhà nước đối với: 02 (hai) điện thoại di động kiểu dáng OPPO, 01 (một) điện thoại di động có chữ Samsung và 01 (một) máy tính xách tay có chữ DELL, đều đã qua sử dụng và không kiểm tra được chất lượng, tình trạng hoạt động (đã chuyển đến Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội theo biên bản giao nhận vật chứng ngày 10/6/2024).

Ngoài ra Tòa án cấp sơ thẩm quyết định về án phí, áp dụng biện pháp tư pháp và thông báo quyền kháng cáo theo quy định pháp luật.

Ngày 19/7/2024, bị cáo Phùng Văn T có đơn kháng cáo đề nghị được giảm nhẹ hình phạt.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

- Bị cáo Phùng Văn T nhận tội, thành khẩn khai báo, có thái độ ăn năn hối cải, giữ nguyên nội dung kháng cáo đề nghị được giảm nhẹ hình phạt.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội sau khi phân tích, đánh giá các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và kết quả tranh tụng tại phiên tòa có quan điểm: Tòa án cấp sơ thẩm đã xác định tội danh, quyết định hình phạt với bị cáo là có căn cứ, đúng pháp luật. Tuy nhiên tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới, được Nhà nước tặng thưởng Huy chương Quân kỳ quyết thắng, đã nộp số tiền 4.000.000 đồng thu lợi bất chính, đặc biệt xét thấy bị cáo đã thực sự ân hận về hành vi phạm tội của mình nên đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo từ 03 - 04 tháng tù, thể hiện sự khoan hồng đối với người phạm tội biết ăn năn hối cải.

- Người bào chữa cho bị cáo có quan điểm: Bị cáo tại các phiên tòa đều thành khẩn khai báo, hết sức hối hận, ăn năn hối cải về hành vi của mình, bị cáo là đảng viên, được tặng thưởng Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng; được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tặng Huy chương Quân kỳ quyết thắng; có mẹ là bà Đàm Thị L được Bộ cấp Giấy chứng nhận tham gia dân công hỏa tuyến, được hưởng chế độ theo Quyết định số 49/2015/QĐ-TTg ngày 14/10/2015 của Thủ tướng Chính phủ, đã nộp số tiền 4.000.000 đồng thu lợi bất chính nên đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng thêm cho bị cáo các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm x, điểm v, điểm b khoản 1 và khoản 2 Điều 51, áp dụng thêm khoản 1 Điều 54, Điều 65 Bộ luật Hình sự để giảm nhẹ cho bị cáo một phần hình phạt và cho bị cáo được hưởng án treo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, kết quả tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Kháng cáo của bị cáo trong thời hạn, có nội dung và hình thức phù hợp với quy định tại Điều 331, 332, 333 Bộ luật Tố tụng hình sự nên được giải quyết theo trình tự phúc thẩm.

[2] Những người tiến hành tố tụng và cơ quan tiến hành tố tụng của thành phố Hà Nội trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

[3] Lời khai nhận tội của bị cáo Phùng Văn T phù hợp với lời khai của bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm và các lời khai có trong hồ sơ vụ án, phù hợp với vật chứng được thu giữ, các kết luận giám định và các tài liệu, chứng cứ khác được thu thập hợp pháp trong hồ sơ vụ án, Hội đồng xét xử đủ căn cứ kết luận: Từ tháng 11 năm 2021 đến tháng 11 năm 2023 tại địa bàn Thành phố Hà Nội, Phùng Văn T đã thực hiện hành vi tự quay và phát trực tiếp 08 Video Clip trên tài khoản Youtube “Alibaba 007”, có nhiều nội dung xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức là Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân tối cao, xúc phạm đến uy tín, danh dự của lãnh đạo của các cơ quan tư pháp trung ương.

[4] Điều 331 Bộ luật Hình sự quy định: “1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm kết án bị cáo về tội: “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo quy định tại khoản 1 Điều 331 Bộ luật Hình sự là chính xác, đúng pháp luật.

[5] Xét kháng cáo của bị cáo Phùng Văn T đề nghị giảm nhẹ hình phạt: [5.1] Bị cáo đã được giáo dục, rèn luyện trong môi trường quân đội trong thời gian rất dài, là sỹ quan Q, khi nghỉ hưu giữ quân hàm trung trung tá, có hơn 30 năm là Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam nhưng đã tự diễn biến, tự chuyển hóa, có các hành vi vi phạm pháp luật hình sự gây nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến trật tự quản lý hành chính của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân được pháp luật bảo vệ, phạm tội nhiều lần là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự. Khi quyết định hình phạt, Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng cho bị cáo các các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự và xử phạt bị cáo 24 tháng tù là phù hợp.

[5.2] Xét các tài liệu mà người bào chữa cho bị cáo đã thu thập và xuất trình, Hội đồng xét xử xét thấy: Bị cáo được tặng thưởng Huy chương Quân kỳ quyết thắng, mẹ bị cáo tham gia dân công hỏa tuyến, có đóng góp công sức cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm x khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo đã nhận thức sâu sắc về hành vi phạm tội của mình, gửi lời xin lỗi đến các tổ chức, cá nhân có lợi ích mà bị cáo đã xâm phạm, thể hiện bị cáo đã thực sự hối hận, ăn năn, hối cải; tội phạm bị cáo thực hiện là tội ít nghiêm trọng, mục đích phạm tội thuần túy vì kinh tế, số tiền thu lợi từ hành vi phạm tội 4.000.000 đồng là không lớn (con gái bị cáo đã nộp tại Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội). Vì vậy, Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của bị cáo cũng như quan điểm của người bào chữa cho bị cáo, của Kiểm sát viên về việc giảm nhẹ cho bị cáo một phần hình phạt thể hiện sự khoan hồng của pháp luật, phù hợp với nguyên tắc xử lý với người thành khẩn khai báo, biết ăn năn hối cải được quy định tại điểm d khoản 1 Điều 3 Bộ luật Hình sự. Xét thấy quan điểm của người bào chữa cho bị cáo cáo về việc đề nghị cho bị cáo được hưởng án treo là không phù hợp nên Hội đồng xét xử không chấp nhận.

[6] Quan điểm của Người bào chữa cho bị cáo về việc bị cáo được tặng thưởng huy hiệu 30 năm tuổi Đảng và đã nộp số tiền 4.000.000 đồng thu lợi bất chính nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm x và b khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự là không phù hợp nên không được Hội đồng xét xử chấp nhận.

[7] Chị Phùng Thị Anh T1 là con gái của bị cáo đã nộp số tiền 4.000.000 đồng do bị cáo phạm tội mà có để sung quỹ Nhà nước theo quyết định của bản án sơ thẩm thể hiện tại biên lai thu số 0066502 ngày 11/10/2024 của Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội nên Hội đồng xét xử sẽ ghi nhận.

[8] Về án phí:

[8.1] Án phí hình sự sơ thẩm: Chị Phùng Thị Anh T1 là con gái của bị cáo đã nộp số tiền 200.000 đồng thể hiện tại biên lai thu số 0066502 ngày 11/10/2024 của Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội nên Hội đồng xét xử sẽ ghi nhận.

[8.2] Án phí hình sự phúc thẩm: Căn cứ Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự và điểm h khoản 2 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý, sử dụng án phí, lệ phí Tòa án và danh mục án phí, lệ phí Tòa án kèm theo, do được chấp nhận kháng cáo nên bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355, điểm c khoản 1 Điều 357 Bộ luật Tố tụng hình sự; Điều 47 Bộ luật Hình sự.

1. Chấp nhận kháng cáo của bị cáo Phùng Văn T. Sửa quyết định về hình phạt tại Bản án hình sự sơ thẩm số 374/2024/HS-ST ngày 8/7/2024 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, cụ thể như sau:

Áp dụng khoản 1 Điều 331, điểm s, x khoản 1 và khoản 2 Điều 51, điểm g khoản 1 Điều 52 và Điều 38 Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo Phùng Văn T 18 (mười tám) tháng tù; thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 27/02/2024 về tội: “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

2. Về biện pháp tư pháp: Ghi nhận bị cáo Phùng Xuân T2 đã nộp số tiền 4.000.000 (bốn triệu) đồng do bị cáo phạm tội mà có để sung quỹ Nhà nước theo Biên lai thu số 0066502 ngày 11/10/2024 của Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội (chị Phùng Thị Anh T1 con gái bị cáo nộp thay).

3. Về án phí:

3.1. Án phí hình sự sơ thẩm: Ghi nhận việc con gái bị cáo là chị Phùng Thị Anh T1 đã nộp thay cho bị cáo số tiền 200.000 (hai trăm ngàn) đồng theo Biên lai thu số 0066502 ngày 11/10/2024 ngày của Cục Thi hành án dân sự thành phố Hà Nội 3.2. Bị cáo không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

4. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.