Bản án 143/2023/HS-PT về tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH HÀ TĨNH

BẢN ÁN 143/2023/HS-PT NGÀY 11/09/2023 VỀ TỘI LỢI DỤNG ẢNH HƯỞNG ĐỐI VỚI NGƯỜI CÓ CHỨC VỤ, QUYỀN HẠN ĐỂ TRỤC LỢI

Ngày 11 tháng 9 năm 2023 tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 123/2023/TLPT-HS ngày 22 tháng 8 năm 2023 đối với bị cáo Trần Huy L do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 45/2023/HS-ST ngày 11/7/2023 của Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

- Bị cáo có kháng cáo:

Trần Huy L; tên gọi khác: Không; giới tính: Nam; sinh ngày 14 tháng 5 năm 1976; quê quán: Xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh. Trú quán và chỗ ở hiện nay: Thôn B, xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh. Dân tộc: Kinh; quốc tịch: Việt Nam; tôn giáo: Không; trình độ văn hóa: Lớp 12/12; nghề nghiệp: Phóng viên báo chí; chức vụ, đoàn thể, đảng phái: Quần chúng. Con ông: Trần Viết C, sinh năm: 1937, con bà: Lê Thị L1, sinh năm: 1939. Cả bố và mẹ đều làm ruộng và trú quán tại xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh. Anh, chị, em ruột: Có 03 người, bị cáo là con thứ nhất. Vợ: Nguyễn Thị L2, sinh năm 1985; nghề nghiệp: Cán bộ Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh H; con: Có hai đứa, đứa lớn sinh năm 2008, đứa nhỏ sinh năm 2014. Tiền án, tiền sự: Không.

Bị cáo bị bắt tạm giữ, tạm giam kể từ ngày 16/10/2022 đến ngày 14/4/2023 cho gia đình bảo lĩnh tại xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh. Bị cáo bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú từ ngày 11/7/2023 đến nay, có mặt.

Trong vụ án này còn có người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan nhưng không kháng cáo, không liên quan đến nội dung kháng cáo của bị cáo nên Tòa án không triệu tập.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Trần Huy L (có thẻ nhà báo số 0165X, do Bộ trưởng Bộ thông tin truyền thông cấp ngày 01/01/2021, hiệu lực đến ngày 31/12/2025), ký hợp đồng dài hạn làm phóng viên Tạp chí vận tải thuộc H1 và được phân công hoạt động tại địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và Quảng Trị. Trong quá trình làm phóng viên nhà báo,Trần Huy L quen biết hầu hết các đồng chí Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tuần tra xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông tại các Tổ tuần tra xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông trên tuyến đường Q. Từ cuối năm 2019, Trần Huy L thường xuyên hoạt động tác nghiệp báo chí tại địa bàn thị xã K, tỉnh Hà Tĩnh. Qua bạn bè giới thiệu và biết được Trần Huy L làm phóng viên Tạp chí vận tải có thể xin các đồng chí Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tuần tra xử lý trật tự an toàn giao thông trên đường Quốc lộ IA các tỉnh từ Bắc vào N bỏ qua các lỗi vi phạm giao thông, nên đầu năm 2021, Đỗ Nhật T (sinh năm 1990, trú tại phường B, thị xã B, tỉnh Thanh Hóa) có chiếc xe ô tô tải BKS:35H-004.X chở hàng chạy tuyến bắc nam nên đã gọi điện thoại làm quen và nhờ Trần Huy L can thiệp cảnh sát giao thông bỏ qua các lỗi giao thông nếu có vi phạm. Trần Huy L bảo Đỗ Nhật T, gắn lô gô “NGUYÊN THỦY” trước đầu xe để phân biệt và khi nào bị cảnh sát giao thông bắt lỗi thì Trần Huy L sẽ can thiệp xin bỏ qua hoặc xử lý lỗi nhẹ hơn; tháng nào xe của Đỗ Nhật T chạy thường xuyên thì báo trước cho Trần Huy L và cuối tháng đó phải chuyển cho Trần Huy L 8.000.000 đồng. Tháng 9/2022, Đỗ Nhật T báo với Trần Huy L là tháng này xe ô tô của T có hàng vận chuyển từ Bắc vào N; mặc dù quá trình lưu thông, xe ô tô của Đỗ Nhật T không bị cảnh sát giao thông của tỉnh nào dừng xe kiểm tra xử lý vi phạm, nhưng ngày 20/9/2022, Đỗ Nhật T vẫn chuyển khoản số tiền 8.000.000 đồng cho Trần Huy L như đã thỏa thuận. Ngày 16/10/2022, sau khi thấy việc nhận tiền của Trần Huy L chưa đúng pháp luật, nên Đỗ Nhật T đã trình báo cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã K. * Quá trình điều tra Trần Huy L tự nguyện khai nhận và kết quả điều tra có căn cứ xác định:

Lần thứ nhất: Khoảng tháng 4/2021, anh Hoàng Văn D (1981) trú tại xã Q, huyện Q, tỉnh Nghệ An, có hai chiếc xe ô tô BKS: 37C-168.X và 37H-007.X chạy trên đường Q, từ Nghệ An ra các tỉnh miền B và từ Nghệ An vào các tỉnh miền N. Qua giới thiệu của các nhà xe biết được Trần Huy L là nhà báo, có thể tác động xin lực lượng Cảnh sát giao thông bỏ qua lỗi vi phạm hoặc giảm bớt lỗi cho xe chạy trên tuyến đường Q, nên anh Hoàng Văn D gọi điện thoại nhờ Trần Huy L can thiệp khi xe chạy trên đường, nếu bị Cảnh sát giao thông bắt lỗi vi phạm. Trần Huy L đã hướng dẫn anh Hoàng Văn D tự cắt và dán logo “NGUYÊN THỦY” trước đầu xe làm dấu hiệu nhận biết và phải chuyển trả tiền hàng tháng cho Trần Huy L, trong đó: xe chạy tuyến từ Nghệ An vào các tỉnh miền N thì mỗi tháng 8.000.000 đồng/xe và xe chạy tuyến Nghệ An ra B thì mỗi tháng 4.000.000 đồng/xe; nếu tháng nào xe không chạy thì không phải đóng tiền. Mặc dù quá trình lưu thông xe ô tô của anh Hoàng Văn D không bị cảnh sát giao thông của tỉnh nào dừng xe kiểm tra xử lý vi phạm, nhưng vì đã thỏa thuận nên ngày 30/5/2021 Hoàng Văn D chuyển khoản số tiền 8.000.000đ (phí tháng 5/2021) và ngày 30/9/2022, anh Hoàng Văn D chuyển khoản số tiền 8.000.000đ (phí tháng 9/2022) cho Trần Huy L. Ngày 05/5/2021, Hoàng Văn D điều khiển xe ô tô BKS: 37C-168.X chạy trên đường quốc Lộ IA thì bị Trạm cảnh sát giao thông huyện D, Công an tỉnh N dừng xe để xử lý lỗi chở quá trọng tải và lái xe không thắt dây an toàn. Sau khi anh Hoàng Văn D gọi điện thoại báo cho Trần Huy L biết là xe ô tô của D bị Cảnh sát giao thông dừng xe xử lý vi phạm, Trần Huy L gọi điện cho anh Hồ Văn T1, Phó trạm trưởng Trạm cảnh sát giao thông huyện D, Công an tỉnh N, xin giảm nhẹ lỗi cho Hoàng Văn D và Trạm cảnh sát giao thông huyện D, Công an tỉnh N chỉ nhắc nhở lỗi: “Không thắt dây an toàn” và chỉ lập biên bản xử lý lỗi “Vượt quá tải trọng”, xử phạt số tiền 25.000.000đ đối với Hoàng Văn D. Lần thứ hai: Khoảng giữa năm 2020, do quen biết Trần Huy L, nên anh Lê Văn N (1994) trú tại xã H, huyện Y, tỉnh Nghệ An, có 02 chiếc xe ô tô tải BKS: 37H 014-X và 37C 362-X chở hàng chạy trên đường Quốc lộ 1A. Qua giới thiệu của các nhà xe biết được Trần Huy L là nhà báo, có thể tác động xin lực lượng Cảnh sát giao thông bỏ qua lỗi vi phạm hoặc giảm bớt lỗi cho xe chạy trên tuyến đường Q, nên anh Lê Văn N gọi điện thoại nhờ Trần Huy L can thiệp khi xe chạy trên đường bị Cảnh sát giao thông bắt lỗi vi phạm. Trần Huy L đã hướng dẫn anh Lê Văn N tự cắt và dán logo “NGUYÊN THỦY” trước đầu xe và thỏa thuận: Tháng nào xe thường xuyên chạy trên đường thì báo cho L biết và phải trả tiền cho Trần Huy L, trong đó: nếu chạy từ Nghệ An ra các tỉnh Miền Bắc thì phải trả 4.000.000đ/xe và từ Nghệ An vào các tỉnh Miền Nam thì phải trả 7.000.000đ/xe; nếu tháng nào xe không chạy thì không phải trả tiền. Tháng 7 năm 2021 do xe ô tô có hàng chạy từ Nghệ An vào M, mặc dù quá trình lưu thông xe ô tô của anh Lê Văn N không bị cảnh sát giao thông của tỉnh nào dừng xe kiểm tra xử lý vi phạm, nhưng vì đã thỏa thuận nên ngày ngày 15/7/2021, anh Lê Văn N đã chuyển khoản số tiền 21.000.000đ cho Trần Huy L, trong đó chuyển tiền phí tháng 6 cho xe ô tô BKS:37C- 362.24 và phí tháng 7/2021 cho cả hai xe BKS: 37H- 014.X và 37C 362-X.

Lần thứ ba: anh Cao Văn S (sinh ngày 12/3/1983, trú tại phường Đ, thành phố T, tỉnh Thanh Hóa) có hai chiếc xe ô tô, BKS: 36H-016.X và 36H-048.X chở hàng chạy theo đường Quốc lộ IA, tuyến Bắc – N nên khoảng đầu tháng 3 năm 2022, anh Cao Văn S gọi điện thoại nhờ Trần Huy L can thiệp khi xe chạy trên đường bị Cảnh sát giao thông bắt lỗi vi phạm. Trần Huy L cũng hướng dẫn anh Cao Văn S tự cắt và dán logo “NGUYÊN THỦY” trước đầu xe và thỏa thuận: Tháng nào xe thường xuyên chạy trên đường thì báo cho L biết và phải trả tiền cho Trần Huy L mỗi xe 8.000.000đ/tháng; tháng nào không chạy thì không phải trả tiền.Tháng 9 năm 2022, xe ô tô của anh Cao Văn S có hàng chở vào các tỉnh Miền nam; mặc dù quá trình lưu thông trên đường, xe ô tô của anh Cao Văn S không bị cảnh sát giao thông của tỉnh nào dừng xe kiểm tra xử lý vi phạm, nhưng vì đã thỏa thuận nên ngày 15/9/2022, anh Cao Văn S đã chuyển khoản số tiền 16.000.000đ cho Trần Huy L. Tại bản án hình sự sơ thẩm số 45/2023/HS-ST ngày 11/7/2023 của Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh: Căn cứ điểm a khoản 2, Điều 366; điểm b, điểm r, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54; Điều 38, Bộ luật Hình sự.

Tuyên bố bị cáo Trần Huy L phạm tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.

Xử phạt bị cáo Trần Huy L 15 (Mười lăm) tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bị cáo thi hành án. Nhưng được khấu trừ thời gian tạm giữ, tạm giam từ ngày 16/10/2022 đến ngày 14/04/2023.

Ngoài ra bản án còn tuyên xử lý vật chứng, biện pháp tư pháp, án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 21 tháng 7 năm 2023 bị cáo Trần Huy L kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm người kháng cáo vẫn giữ nguyên nội dung đơn kháng cáo đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm xem xét.

Đại diện viện kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa sau khi phân tích đánh giá các tình tiết của vụ án có ý kiến: Đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm áp dụng điểm b khoản 1 Điều 355, điểm c khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo, sửa bản án sơ thẩm . Tuyên bố bị cáo Trần Huy L phạm tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi” áp dụng điểm a khoản 2, Điều 366; điểm b, điểm r, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, khoản 1 Điều 54, Điều 38 Bộ luật hình sự, xử phạt bị cáo Trần Huy L 12 (mười hai) tháng tù, Thời hạn tù tính từ ngày bị cáo thi hành án. Nhưng được khấu trừ thời gian tạm giữ, tạm giam từ ngày 16/10/2022 đến ngày 14/04/2023.

Bị cáo không có ý kiến tranh luận chỉ xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Đơn kháng cáo của bị cáo làm trong thời hạn luật định nên được chấp nhận xem xét theo thủ tục phúc thẩm:

[2] Về nội dung: Lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm phù hợp với các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, vì vậy có có sở khẳng định: Lợi dụng việc làm phóng viên nhà báo có quen biết hầu hết các đồng chí Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ tại các Trạm tuần tra xử lý vi phạm giao thông, nên từ giữa năm 2020 đến tháng 9 năm 2022, trong khi đang tác nghiệp tại địa bàn thị xã K, tỉnh Hà Tĩnh, Trần Huy L đã thỏa thuận là sẽ can thiệp với các đồng chí Cảnh sát giao thông đang làm nhiệm vụ tuần tra xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông để bỏ qua hoặc giảm nhẹ lỗi vi phạm (nếu xảy ra vi phạm) cho lái xe ô tô của Hoàng Văn D, Lê Văn N, Cao Văn S và Đỗ Nhật T và hàng tháng phải trả tiền cho Trần Huy L. Trần Huy L đã hướng dẫn dán logo “ NGUYÊN THỦY ”, trước đầu xe ô tô để làm dấu hiệu khi can thiệp xử lý xe vi phạm. Kể từ giữa năm 2020 đến tháng 9 năm 2022, Trần Huy L đã 04 lần nhận tổng số tiền 61.000.000 đồng để tác động đến các đồng chí Cảnh sát giao thông đang làm nhiệm vụ tuần tra xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông tại các Trạm kiểm soát xử lý vi phạm giao thông trên tuyến đường Q xin giảm nhẹ hoặc bỏ qua lỗi vi phạm giao thông của các lái xe, trong đó: Nhận của anh Đỗ Nhật T 8.000.000đ; Hoàng Văn D 16.000.000đ; Lê Văn N 21.000.000đ và Cao Văn S 16.000.000đ. Trong quá trình thực hiện việc thỏa thuận, ngày 05/5/2021, Trần Huy L đã tác động nhờ anh Hồ Văn T1, Phó trạm trưởng Trạm cảnh sát giao thông huyện D, Công an tỉnh N bỏ qua, không xử lý lỗi: “Không thắt dây an toàn” cho Hoàng Văn D khi điều khiển xe ô tô BKS: 37C-168.X vi phạm; còn xe ô tô của các anh Cao Văn S, Lê Văn N và anh Đỗ Nhật T không bị Cảnh sát giao thông dừng xe kiểm tra xử lý vi phạm nên không phát sinh sự can thiệp của Trần Huy L. Bị cáo là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, đã có hành vi lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để nhằm tác động lên ý thức và hành động người có chức vụ, quyền hạn, thông qua người có chức vụ quyền hạn, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức; làm ảnh hưởng đến uy tín, mất lòng tin của nhân dân và xâm hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác. Vì vậy hành vi của bị cáo đủ yếu tố cấu thành tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi” quy định tại điểm a khoản 2 Điều 366 Bộ luật Hình sự.

Vì vậy, Tòa án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội danh và khung hình phạt trên là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

[3] Xét kháng cáo của bị cáo Hội đồng xét xử phúc thẩm thấy rằng:

Bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; người phạm tội tự thú; quá trình điều tra đã tự nguyện bồi thường cho những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan; có bố, mẹ đẻ được Nhà nước tặng thưởng, H, huy chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước; đã tự nguyện giao nộp khoản tiền thu lợi bất chính; quá trình công tác được Tạp chí vận tải tặng giấy khen, là những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm b, điểm r, điểm s, khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự.

Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử phúc thẩm bị cáo giao nộp Giấy xác nhận của Trường Trung Học cơ sở N1 - xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh; Xác nhận của Ủy ban nhân dân xã T, huyện T, tỉnh Hà Tĩnh; Giấy xác nhận của trường THPT N2, huyện C, tỉnh Hà Tĩnh; Giấy xác nhận của Báo Giáo dục và Thời đại K xác nhận bị cáo Trần Huy L trong quá trình công tác đã có những hoạt động thiện nguyện; đóng góp cho hoạt động phòng chống dịch Covid -19 và xây dựng nông thôn mới của địa phương. Vì vậy Hội đồng xét xử phúc thẩm thấy cần giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo để thể hiện sự khoan hồng của pháp luật, chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo.

[4] Về án phí: Căn cứ Điều 135, Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm h khoản 2 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án. Bị cáo kháng cáo được chấp nhận nên không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ điểm b khoản 1, khoản 2 Điều 355; điểm c khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Trần Huy L sửa bản án hình sự sơ thẩm số 45/2023/HS-ST ngày 11/7/2023 của Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh;

Căn cứ điểm a khoản 2, Điều 366; điểm b, điểm r, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54, Điều 38 Bộ luật Hình sự.

Tuyên bố bị cáo Trần Huy L phạm tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.

Về hình phạt: Xử phạt bị cáo Trần Huy L 10 (mười) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị cáo thi hành án. Nhưng được khấu trừ thời gian tạm giữ, tạm giam từ ngày 16/10/2022 đến ngày 14/04/2023.

2. Về án phí: Căn cứ Điều 135, Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm h khoản 2 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án. Bị cáo Trần Huy L không phải chịu án phí hình sự phúc thẩm.

3. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày kết thời hạn kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.