Bản án 03/2024/HS-ST về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN T , TỈNH KIÊN GIANG

BẢN ÁN 03/2024/HS-ST NGÀY 30/01/2024 VỀ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 30 tháng 01 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện T , tỉnh Kiên Giang xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: số 01/2024/TLST-HS ngày 10 tháng 01 năm 2024 theo quyết định đưa vụ án ra xét xử số 01/2024/HSST-QĐ ngày 15 tháng 01 năm 2024 đối với bị cáo:

Họ và tên: Trương Thanh L , sinh ngày 22/12/1992; Tại: huyện K, tỉnh Kiên Giang; Nơi cư trú: ấp H, xã H, huyện K, tỉnh Kiên Giang; Quốc tịch: Việt Nam; Dân tộc: Kinh; Tôn giáo: Không; Giới tính: Nam; Nghề nghiệp: Làm thuê; Trình độ học vấn: 9/12; Con ông Trương Văn Đ, sinh năm 1958 và bà Dương Thị S, sinh năm 1958. Tiền án, tiền sự: Không.

Bị cáo bị tạm giữ, tạm giam từ ngày 28/8/2023 đến nay về tội Trộm cắp tài sản theo Quyết định khởi tố bị can số 94 ngày 06/9/2023 tại nhà tạm giữ Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang (Bị cáo có mặt).

* Người bị hại:

Trịnh Hoàng A - sinh năm 1963 (có mặt) Địa chỉ: ấp Kinh 4A, xã T , huyện T , tỉnh Kiên Giang.

* Người làm chứng:

1. Nguyễn Văn C - sinh năm 1975 (có đơn xin vắng mặt) Địa chỉ: ấp T , xã T , huyện C , tỉnh Long An.

2. Bùi Thị T - sinh năm 1968 (có đơn xin vắng mặt) Địa chỉ: ấp T , xã T , huyện T , tỉnh Kiên Giang.

3. Trịnh Minh N - sinh năm 1987 (có đơn xin vắng mặt) Địa chỉ: ấp Đ, xã T, huyện T , tỉnh Kiên Giang.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Qua các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và quá trình xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Trương Thanh L được ông Trịnh Hoàng A thuê chạy ghe đi thu mua lúa của người dân về sấy rồi chở đi xay gạo sau đó mang đi bán tại các kho thu mua gạo. Vào ngày 24/6/2023 Trương Thanh L chạy ghe đi thu mua lúa khoảng hơn 30 tấn lúa tươi và chở về lò sấy của anh Trịnh Minh N (Con của ông Hoàng A) ngụ ấp Đ, xã T, huyện T , tỉnh Kiên Giang để sấy, sau khi sấy khô, ông Hoàng A vận chuyển lúa xuống ghe bằng gỗ trọng tải khoảng 30 tấn (trong giấy đăng kiểm là 17 tấn, số đăng ký KG-02686 do ông Hoàng A đứng tên chủ sở hữu), trên ghe có đặt một máy hiệu MAZDA công suất 90CV, máy đặt ngoài. Do số lượng lúa ít nên ông Hoàng A tin tưởng giao ghe chở lúa cho Lợi một mình đi xay xát rồi bán gạo mang tiền về cho ông Hoàng A. Lợi chở lúa đến nhà máy xay xát Tấn Tú ở đầu Kinh Zêrô thuộc ấp T, xã T , huyện T , tỉnh Kiên Giang (nhà máy do bà Bùi Thị T làm chủ) để xay xát gạo. Đến khoảng 20 giờ cùng ngày thì xay xong, tổng trọng lượng gạo thành phẩm là 16.885 kg (có sổ do bà Tân ghi chép lại) gạo được vận chuyển xuống ghe để mang đi bán. Do lúc này nước cạn ghe chở gạo không di chuyển được nên L ngủ lại dưới ghe chờ đến sáng nước lớn sẽ mang gạo đi bán, trong lúc nằm ngủ L nảy sinh ý định chiếm đoạt số tiền bán gạo để tiêu xài cá nhân và chiếm đoạt chiếc ghe của ông Hoàng A để sử dụng. Để thực hiện ý định chiếm đoạt tài sản, L nhắn tin cho Trịnh Minh N nói điện thoại của L hết pin và L tắt nguồn điện thoại của mình, đến khoảng 07 giờ ngày 25/6/2023, L một mình điều khiển ghe chở gạo chạy theo tuyến sông Cái Sắn đến khu vực mua bán gạo thuộc huyện L, tỉnh Đồng Tháp, L bán gạo cho một điểm thu mua gạo được số tiền là 160.000.000 đồng (L không nhớ tên cơ sở thu mua). Sau khi bán được gạo và nhận tiền, L tiếp tục chạy ghe đến địa phận tỉnh Long An, với mục đích tìm nơi thay đổi đặc điểm nhận dạng của ghe, khi đến Ụ ghe của ông Nguyễn Văn C , ngụ ấp T , xã T , huyện C , tỉnh Long An, L ghé vào để sửa ghe (gồm thay đồi màu sơn từ nâu sang màu xanh, che lấp biển số đăng ký, thay đổi máy từ đặt bên ngoài vào đặt bên trong, làm thêm dàn xề phía sau, hàn mái che trên ca bin) nhằm mục đích không để cho gia đình ông Hoàng A và cơ quan chức năng phát hiện. Tổng số tiền sửa chữa hết khoảng 60.000.000 đồng nhưng không có hóa đơn chứng từ. Sau khi sửa ghe, thay đổi kết cấu những bộ phận trên ghe xong, L chạy ghe tới nhiều địa bàn khác nhau để cho người khác thuê mướn. Đến ngày 24/8/2023 L thực hiện hành vi trộm cắp tài sản tại huyện C, tỉnh Tiền Giang thì bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang khởi tố bắt tạm giam cho đến nay. Cơ quan điều tra tiến hành thu giữ vật chứng trong vụ án gồm: Một chiếc ghe bằng gỗ, màu sơn xanh, chiều dài lớn nhất 15m, chiều rộng lớn nhất 3,4m, không số đăng ký (trước khi thay đổi có đặc điểm ghe bằng gỗ, số đăng ký KG- 02686); Một máy dầu hiệu MAZDA, công suất 90CV; Một giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa số 2686, tên chủ phương tiện Trịnh Hoàng A, địa chỉ xã T, huyện T , tỉnh Kiên Giang.

Trong quá trình điều tra, trước khi thực hiện hành vi Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của ông Trịnh Hoàng A, Trương Thanh L đã thực hiện hành vi Cướp giật tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản, xảy ra tháng 5/2023 tại huyện T, tỉnh Cà Mau nên Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện T, tỉnh Cà Mau đã ra Quyết định khởi tố vụ án số 17 ngày 11/7/2023, Quyết định khởi tố bị can số 56 ngày 05/10/2023 đối với Trương Thanh L về Tội Cướp giật tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định tại khoản 1 Điều 171 và khoản 1 Điều 174 của Bộ luật Hình sự; Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang đã ra Quyết định khởi tố vụ án số 70 ngày 06/9/2023 (phát hiện ngày 25/8/2023), Quyết định khởi tố bị can số 94 ngày 06/9/2023 đối với Trương Thanh L về Tội trộm cắp tài sản, quy định tại điểm a khoản 3 Điều 173 của Bộ luật hình sự.

* Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện T tiến hành yêu cầu định giá tài sản mà bị cáo Trương Thanh L đã Lạm dụng tính nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Kết luận định giá tài sản số: 25/2023/KL-HĐĐG ngày 27/9/2023 của Hội đồng định giá tài sản trong Tố tụng hình sự huyện T , kết luận tài sản yêu cầu định giá tại thời điểm ngày 24/6/2023 như sau:

Qua khảo sát giá gạo (5451) loại gạo xô có giá mua vào là 10.000 đồng/kg;

16.885kg x 10.000 đồng = 168.850.000 đồng (Một trăm sáu mươi tám triệu tám trăm năm mươi nghìn đồng);

Qua khảo sát chiếc ghe gỗ 17 tấn và máy MAZDA 90CV đã qua sử dụng 17 năm giá trị còn lại là 27.500.000 đồng (Hai mươi bảy triệu năm trăm nghìn đồng); Tổng giá trị tài sản cần định giá là: 196.350.000 đồng (Một trăm chín mươi sáu triệu, ba trăm năm mươi nghìn đồng).

* Cáo trạng số 02/CT-VKSTH ngày 09/01/2024 của Viện kiểm sát nhân dân huyện T , tỉnh Kiên Giang truy tố bị cáo Trương Thanh L về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo điểm c khoản 2 Điều 175 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện T vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo. Sau khi phân tích và đánh giá mức độ thực hiện hành vi phạm tội của bị cáo, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện T đề nghị Hội đồng xét xử:

Tuyên xử bị cáo Trương Thanh L phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Áp dụng: điểm c khoản 2 Điều 175; điểm s khoản 1, 2 Điều 51; Điều 38 Bộ luật hình sự;

Đề nghị xử phạt bị cáo Trương Thanh L mức án từ 05 năm đến 06 năm tù.

* Những vật chứng đã tạm giữ trong vụ án được xử lý như sau:

Sau khi tạm giữ các vật chứng liên quan đến vụ án, điều tra, xác minh yêu cầu định giá làm rõ. Ngày 02/11/2023, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện T đã trả lại cho chủ sở hữu là ông Trịnh Hoàng A: Một chiếc ghe bằng gỗ, màu sơn xanh, chiều dài lớn nhất 15m, chiều rộng lớn nhất 3,4m, không số đăng ký (trước khi thay đổi có đặc điểm ghe bằng gỗ, số đăng ký KG-02686); Một máy dầu hiệu MAZDA, công suất 90CV; Một giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa số 2686, tên chủ phương tiện Trịnh Hoàng A, địa chỉ xã T, huyện T , tỉnh Kiên Giang.

* Trách nhiệm dân sự:

Bị hại Trịnh Hoàng A có đơn yêu cầu bị cáo Trương Thanh L phải bồi thường thiệt hại số tiền bán gạo mà L đã chiếm đoạt là 168.850.000 đồng (Một trăm sáu mươi tám triệu tám trăm năm mươi nghìn đồng), bị cáo L thống nhất bồi thường nhưng hiện tại chưa có tiền để bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Hoàng A.

Tại phần nói lời sau cùng, bị cáo đã nhận thức rõ hành vi sai trái của mình và mong Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện T , Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện T , Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo, bị hại không có người nào có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Lời nhận tội của bị cáo tại phiên tòa hôm nay hoàn toàn phù hợp với lời khai của bị cáo trong quá trình điều tra, phù hợp với lời khai của bị hại, phù hợp với nội dung bản Cáo trạng, kết luận điều tra, cùng các chứng cứ đã thu thập được có trong hồ sơ và vật chứng đã thu giữ. Từ đó có đủ cơ sở kết luận:

Bị cáo Trương Thanh L là người làm thuê cho ông Trịnh Hoàng A, khoảng 07 giờ 30 phút ngày 25/6/2023, sau khi được ông Hoàng A giao chiếc ghe theo giấy đăng kiểm là 17 tấn, số đăng ký KG-02686, có đặt một máy hiệu MAZDA công suất 90CV do ông Hoàng A đứng tên chủ sở hữu, chở 16.885 kg gạo thành phẩm được xay tại nhà máy Tấn Tú ở đầu Kinh Zêrô thuộc ấp T, xã T , huyện T , tỉnh Kiên Giang (Nhà máy do bà Bùi Thị T làm chủ) đem đi bán. Khi được giao tài sản, lợi dụng sự tin tưởng của ông Hoàng Anh, bị cáo Trương Thanh L tắt tín hiệu điện thoại để ông Hoàng A không liên lạc được, một mình điều khiển ghe chở gạo chạy đến khu vực mua bán gạo thuộc huyện L, tỉnh Đồng Tháp bán gạo cho một điểm thu mua gạo được số tiền là 168.850.000 đồng, sau đó L đem chiếc ghe có đặt máy có giá trị 27.500.000 đồng chạy đến Ụ ghe của ông Nguyễn Văn C , ngụ ấp T , xã T , huyện C , tỉnh Long An, để thay đổi đặc điểm nhận dạng của ghe nhằm mục đích không để cho gia đình ông Hoàng A và cơ quan chức năng phát hiện. Tài sản bị cáo Trương Thanh L chiếm đoạt có trị giá là: 196.350.000 đồng (Một trăm chín mươi sáu triệu, ba trăm năm mươi nghìn đồng).

Hành vi của bị cáo Trương Thanh L đã đủ yếu tố cấu thành tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo điểm c khoản 2 Điều 175 Bộ luật hình sự. Do đó, cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện T truy tố bị cáo là có căn cứ, đúng người, đúng tội và đúng pháp luật.

[3] Xét về tính chất, mức độ và hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, không chỉ xâm phạm trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của bị hại được pháp luật bảo vệ mà còn gây mất an ninh trật tự tại địa phương. Do đó, cần có mức hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ hành vi của bị cáo, nhằm có tác dụng răn đe, giáo dục với bị cáo và phòng ngừa chung.

[4] Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Trong quá trình điều tra, truy tố cũng như tại phiên tòa, bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; bị cáo không có tiền án tiền sự, nên bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ được quy định tại điểm s khoản 1, 2 Điều 51 Bộ luật hình sự.

[5] Về trách nhiệm dân sự:

Bị hại Trịnh Hoàng A có đơn yêu cầu bị cáo Trương Thanh L phải bồi thường thiệt hại số tiền bán gạo mà bị cáo đã chiếm đoạt là 168.850.000 đồng (Một trăm sáu mươi tám triệu tám trăm năm mươi nghìn đồng), bị cáo L thống nhất bồi thường nhưng hiện tại chưa có tiền để bồi thường thiệt hại cho ông Trịnh Hoàng A.

[6] Sau khi tạm giữ các vật chứng liên quan đến vụ án, điều tra, xác minh yêu cầu định giá làm rõ. Ngày 02/11/2023, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện T đã trả lại cho chủ sở hữu là ông Trịnh Hoàng A: Một chiếc ghe bằng gỗ, màu sơn xanh, chiều dài lớn nhất 15m, chiều rộng lớn nhất 3,4m, không số đăng ký (trước khi thay đổi có đặc điểm ghe bằng gỗ, số đăng ký KG-02686); Một máy dầu hiệu MAZDA, công suất 90CV; Một giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa số 2686, tên chủ phương tiện Trịnh Hoàng A, địa chỉ xã T, huyện T , tỉnh Kiên Giang; là phù hợp.

[7] Đối với việc bị cáo Trương Thanh L đã bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện T, tỉnh Cà Mau khởi tố vụ án, khởi tố bị can về Tội Cướp giật tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang khởi tố vụ án, khởi tố bị can về Tội trộm cắp tài sản; Cơ quan điều tra Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang đã có Công văn số 1039 ngày 15/12/2023 về việc không thống nhất nhập vụ án để điều tra, do tội danh bị cáo L thực hiện khác nhau và cũng không ảnh hưởng đến nguyên tắc có lợi cho bị cáo; nên cơ quan điều tra Công an huyện T, tỉnh Cà Mau và Cơ quan điều tra Công an huyện C, tỉnh Tiền Giang tiến hành điều tra, đề nghị truy tố, xét xử riêng; là phù hợp.

[8] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm và án phí có giá ngạch trên số tiền bồi thường thiệt hại cho bị hại.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố: Bị cáo Trương Thanh L phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

* Áp dụng: điểm c khoản 2 Điều 175; Điều 38; điểm s khoản 1, 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017.

Xử phạt: Bị cáo Trương Thanh L 05 (năm) tù, thời hạn tù được tính kể từ ngày bắt bị cáo vào chấp hành án.

2. Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ Điều 584, 585, 586, 589 Bộ luật dân sự. Buộc bị cáo Trương Thanh L phải bồi thường thiệt hại số tiền bán gạo mà bị cáo đã chiếm đoạt của bị hại Trịnh Hoàng A là 168.850.000 đồng (Một trăm sáu mươi tám triệu tám trăm năm mươi nghìn đồng).

Kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật (đối với các trường hợp cơ quan thi hành án có quyền chủ động ra quyết định thi hành án) hoặc kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án (đối với các khoản tiền phải trả cho người được thi hành án) cho đến khi thi hành án xong, tất cả các khoản tiền, hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015.

3. Về án phí hình sự sơ thẩm: Áp dụng khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Điều 6 và Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án.

Buộc bị cáo Trương Thanh L phải nộp 200.000đ (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm và 8.442.500đ (Tám triệu bốn trăm bốn mươi hai nghìn năm trăm đồng) án phí có giá ngạch trên số tiền bồi thường thiệt hại cho người bị hại.

5. Quyền kháng cáo: Báo cho bị cáo, người bị hại có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án sơ thẩm.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6,7 và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự./.