Bản án 11/2024/HS-ST về tội hủy hoại rừng

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ

BẢN ÁN 11/2024/HS-ST NGÀY 04/03/2024 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 04 tháng 3 năm 2024, tại Hội trường xét xử Tòa án nhân dân huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 01/2024/TLST - HS ngày 11 tháng 01 năm 2024, theo quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm số: 07/2024/QĐXXST - HS ngày 19 tháng 02 năm 2024, đối với bị cáo:

Hồ Văn M, tên gọi khác (Pả Mèo); sinh ngày: 30/4/1986 tại huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị; nơi ĐKHKTT và chỗ ở hiện nay: thôn X, xã H, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: Lớp 5/12; dân tộc: Bru - Vân Kiều; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Hồ Văn Th, sinh năm 1953( đã chết) và bà Hồ Thị T, sinh năm 1957; có vợ là Hồ Thị H, sinh năm 1987 và có 04 con, con lớn nhất sinh năm 2010, con nhỏ sinh năm 2021; tiền án, tiền sự: Không; bị cáo bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú cho đến nay. Có mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo Hồ Văn M: Bà Lê Thị Thủy N - Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Quảng Trị. Có mặt.

- Nguyên đơn dân sự: Ủy ban nhân dân xã H, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Người đại diện theo ủy quyền: Ông Hồ Văn V – Phó Chủ tịch UBND xã H, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào đầu tháng 7/2023, Hồ Văn M đã nảy sinh ý định tìm đất để canh tác nên đã đi dọc khu vực rừng tại lô 4f, khoảnh 1, Tiểu khu 648 thuộc địa phận xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông để chặt phát rừng làm rẩy. Hồ Văn M đã dùng rựa luỗng phát dây leo, cây bụi nhỏ trong 06 ngày liên tiếp. Sau đó 01 ngày tiếp theo, Hồ Văn M dùng máy cưa xăng để cưa hạ toàn bộ thân gỗ lớn trên toàn bộ tổng diện tích đất rừng đã phát là 7.602m2. Ngày 28/7/2023, kiểm lâm địa bàn xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông đã có báo cáo kết quả kiểm tra thực địa khu vực rừng tự nhiên bị chặt phá tại tiểu khu 648 thuộc thôn Khe Hà, xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông.

Quá trình điều tra đã thu giữ 01 cây rựa, lưỡi bằng kim loại dài 67cm, cán gỗ tròn dài 38cm, lưỡi kim loại dài 29cm, rộng 03cm, đã qua sử dụng của Hồ Văn M đã dùng để chặt phá rừng. Không thu giữ được máy cưa xăng của Hồ Văn M do đã bán cho người khác không xác định lai lịch.

Tại biên bản khám nghiệm hiện trường ngày 09/8/2023 do Hạt kiểm lâm huyện Đakrông chủ trì khám nghiệm hiện trường, tại hiện trường xác định diện tích bị hủy hoại là 7602m2; Vị trí khu vực bị xâm hại: theo hệ tọa độ VN 2000, tọa độ tâm khu vực bị xâm hại được xác định như sau: X:560793/Y:1859134.

Kết luận giám định tư pháp trong lĩnh vực lâm nghiệp của giám định viên Hoàng Công Hữu ngày 23/8/2023 kết luận:

“Vị trí: lô 4f, khoảnh 1, tiểu khu 648 thuộc xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị.

- Diện tích: 7.602m2 (bằng chữ: bảy ngàn sáu trăm lẽ hai mét vuông).

- Chủ quản lý: UBND xã Hướng Hiệp.

- Phân loại rừng theo mục đích sử dụng (loại rừng): rừng sản xuất.

- Phân loại rừng theo nguồn gốc hình thành: Rừng tự nhiên thứ sinh, núi đất, lá rộng thường xanh.

- Trạng thái lô rừng: rừng nghèo kiệt (trữ lượng gỗ bình quân/ha: 22,736m3/ha).

- Trữ lượng gỗ của diện tích rừng bị phá: 17.284m3”.

Bảng kê chi tiết gỗ, củi lập ngày 09/8/2023 của Hạt kiểm lâm Đakrông xác định:

“Gỗ: 151 cây; khối lượng: 17,318m3 (mười bảy phẩy ba một tám mét khối).

Củi: 5 Ster (tương đương 3,5m3). Trong đó:

Gỗ nhóm V, số lượng: 75 cây; khối lượng: 9,273m3 Gỗ nhóm VI, số lượng: 21 cây; khối lượng: 2,147m3 Gỗ nhóm VII, số lượng: 55 cây; khối lượng: 5,897m3”.

Kết luận định giá tài sản số 21/KL – HĐĐGTS ngày 26/10/2023 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Đakrông kết luận: Tổng giá trị tài sản thiệt hại của cây gỗ và củi là 35.954.700đồng (ba mươi lăm triệu, chín trăm năm mươi bốn ngàn, bảy trăm đồng).

Bản cáo trạng số 03/CT-VKSĐKR ngày 10/01/2024 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị đã truy tố bị cáo Hồ Văn M về tội “Hủy hoại rừng” theo điểm b khoản 1 Điều 243 của Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông đề nghị Hội đồng xét xử: Tuyên bố bị cáo Hồ Văn M phạm tội “Hủy hoại rừng”; áp dụng điểm b khoản 1 Điều 243, điểm b,s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 38; khoản 1,2 Điều 65 của Bộ luật Hình sự, xử phạt Hồ Văn M từ 18 tháng đến 24 tháng tù, cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách theo quy định.

Về xử lý vật chứng: 01 cây rựa, lưỡi bằng kim loại dài 67cm, cán gỗ tròn dài 38cm, lưỡi kim loại dài 29cm, rộng 03cm của bị cáo Hồ Văn M dùng làm công cụ phương tiện phạm tội và vật không có giá trị sử dụng nên cần áp dụng điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; điểm c khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự cần tiêu hủy.

Về trách nhiệm dân sự: Đề nghị Hội đồng xét xử buộc bị cáo phải bồi thường cho Nhà nước số tiền 35.954.700 đồng, bị cáo đã tự nguyện bồi thường 5.000.000 đồng còn tiếp tục bồi thường 30.954.700 đồng.

Về án phí: Bị cáo thuộc hộ cận nghèo, có đơn xin miễn án phí, đề nghị miễn án phí cho bị cáo theo quy định pháp luật Người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử xem xét hoàn cảnh gia đình bị cáo khó khăn, bị cáo là lao động chính trong gia đình; căn cứ điểm c khoản1 Điều 243; điểm b, s khoản 1và khoản 2 Điều 51, Điều 36 của Bộ luật Hình sự, đề nghị xử phạt bị cáo từ 12 tháng đến 18 tháng cải tạo không giam giữ.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Hạt kiểm lâm Đakrông; Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Đakrông, điều tra viên; Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông, Kiểm sát viên, giám định viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo, những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2]Về tội danh: Trong tháng 7/2023 bị cáo Hồ Văn M đã có hành vi dùng rựa để chặt, phát tổng diện tích 7.602m2 là “Phân loại rừng theo mục đích sử dụng (loại rừng): rừng sản xuất” tại lô 4f, khoảnh 1, tiểu khu 648 thuộc địa phận xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị, do Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông làm chủ quản lý để làm rẫy. Quá trình tại Cơ quan Điều tra cũng như tại phiên Tòa bị cáo khai nhận toàn bộ hành vi của mình, lời khai nhận phù hợp với kết quả điều tra và các tài liệu, chứng cứ thu thập được trong hồ sơ vụ án, khẳng định hành vi của bị cáo cấu thành tội “Hủy hoại rừng” với tình tiết định khung “Rừng sản xuất có diện tích từ 5.000 mét vuông (m2) đến dưới 10.000 mét vuông (m2) ”, tội phạm và hình phạt quy định tại Điều 243 của Bộ luật Hình sự. Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị truy tố bị cáo Hồ Văn M về tội “ Hủy hoại rừng” theo điểm b khoản 1 Điều 243 của Bộ luật Hình sự là có cơ sở, đúng pháp luật.

[3] Xét tính chất nguy hiểm, mức độ hậu quả của hành vi: Hành vi phạm tội của bị cáo là nghiêm trọng, xâm phạm các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống con người, xâm phạm tài sản của Nhà nước cần xử lý nghiêm nhằm răn đe bị cáo và tác dụng giáo dục phòng ngừa chung.

[3] Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ và hình phạt:

Tình tiết tăng nặng: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng.

Tình tiết giảm nhẹ: Bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình; mặc dù hoàn cảnh khó khăn, gia đình thuộc hộ cận nghèo nhưng bị cáo nhận thức được hậu quả của hành vi mình phạm phải, bị cáo đã cố gắng tự nguyện bồi thường một phần thiệt hại nên được hưởng 02 tình tiết giảm nhẹ “ Thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”; “ Tự nguyện bồi thường” quy định tại các điểm b, s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Gia đình bị cáo được chính quyền địa phương xác nhận gia đình thuộc hộ cận nghèo nên bị cáo được thêm tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự.

Về hình phạt: Bị cáo sinh ra và lớn lên tại thôn Xa Vi, xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, là người dân tộc Vân Kiều sinh sống ở vùng đặc biệt khó khăn mặc dù được tuyên truyền về chính sách phát triển bảo vệ rừng đầu nguồn, rừng sản xuất nhưng do bị cáo nhận thức không đầy đủ và để có đất canh tác phục vụ nhu cầu cuộc sống nên đã phạm tội; Tuy nhiên, hành vi phạm tội của bị cáo là nghiêm trọng, việc người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng Điều 36 của Bộ luật Hình sự để xử bị cáo từ 12 đến 18 tháng cải tạo không giam giữ là không phù hợp với tính chất, mức độ hành vị phạm tội của bị cáo. Thấy rằng bị cáo có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng chỉ cần xử phạt tù, cho hưởng án treo cũng đủ giáo dục, răn đe bị cáo đồng thời thể hiện chính sách khoan hồng của pháp luật(căn cứ khoản 1,2 5 Điều 65 của Bộ luật Hình sự) Bị cáo hiện đang thực hiện biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú. Cần hủy bỏ biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú đối bị cáo (Căn cứ điểm d khoản 1 Điều 125 của Bộ luật tố tụng hình sự).

[4] Về trách nhiệm dân sự: Bị cáo chặt phá rừng gây thiệt hại về trữ lượng cây gỗ và củi với trị giá 35.954.700đồng, số lượng gỗ và củi đã bị đốt cháy một phần nên không còn giá trị sử dụng. Đây là tài sản của Nhà nước, theo quy định của pháp luật thuộc trường hợp không được hòa giải cũng không được thỏa thuận nên cần căn cứ vào các quy định tại khoản 1 Điều 48 của Bộ luật Hình sự, Điều 584, Điều 585; khoản 1 Điều 586, Điều 589 của Bộ luật Dân sự buộc bị cáo bồi thường cho UBND xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông số tiền 35.954.700 đồng để sung vào ngân sách Nhà nước, bị cáo đã tự nguyện bồi thường và nộp số tiền 5.000.000 đồng tại Chi Cục thi hành án dân sự huyện Đakrông (theo Ủy nhiệm chi số 01 ngày 29/01/2024), bị cáo còn phải tiếp tục bồi thường số tiền 30.954.700đồng.

[5] Về xử lý vật chứng: Vật chứng là 01 cây rựa, lưỡi bằng kim loại dài 67cm, cán gỗ tròn dài 38cm, lưỡi kim loại dài 29cm, rộng 03cm của bị cáo Hồ Văn M dùng làm công cụ phương tiện phạm tội là vật không còn có giá trị sử dụng cần tịch thu tiêu hủy( Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự và điểm c khoản 2 Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự ).

[6] Về án phí : Bị cáo là cá nhận thuộc hộ cận nghèo, năm 2024 được UBND xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông cấp giấy chứng nhận và bị cáo có đơn xin miễn nộp tiền án phí nên miễn toàn bộ án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự sơ thẩm cho bị cáo (Căn cứ khoản khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật tố tụng hình sự và điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án).

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố bị cáo Hồ Văn M phạm tội “Hủy hoại rừng”.

1. Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 243; khoản 1 Điều 38; điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; khoản 1, 2, 5 Điều 65 của Bộ luật Hình sự;

Xử phạt bị cáo Hồ Văn M 18 ( Mười tám) tháng tù, cho hưởng án treo. Thời gian thử thách là 36 (Ba mươi sáu) tháng, tính từ ngày tuyên án sơ thẩm (04/3/2024).

Giao bị cáo Hồ Văn M cho Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị để giám sát và giáo dục trong thời gian thử thách của án treo. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị trong việc giám sát và giáo dục bị cáo.

Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 92 Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

2.Về xử lý vật chứng: Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự; điểm c khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự: Tịch thu tiêu hủy 01 cây rựa, lưỡi bằng kim loại dài 67cm, cán gỗ tròn dài 38cm, lưỡi kim loại dài 29cm, rộng 03cm của bị cáo Hồ Văn M. (Vật chứng hiện đang được Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị quản lý và có đặc điểm được mô tả theo Biên bản giao nhận vật chứng ngày 30/01/2024 giữa cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Đakrông và Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đakrông.) 3. Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ khoản 1 Điều 48 Bộ luật Hình sự; Điều 584, Điều 585, Điều 586, Điều 589 của Bộ luật Dân sự: Buộc Hồ Văn M phải bồi thường cho UBND xã Hướng Hiệp, huyện Đakrông số tiền 35.954.700 đồng để sung vào ngân sách Nhà nước. Bị cáo đã tự nguyện nộp số tiền 5.000.000 đồng vào ngày 25/12/2023 (theo Ủy nhiệm chi số 01 ngày 29/01/2024) (Hiện đang do Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đakrông quản lý). Buộc bị cáo phải tiếp tục bồi thường số tiền còn lại là 30.954.700đồng (ba mươi triệu chín trăm năm mươi bốn nghìn bảy trăm đồng).

Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật nếu bị cáo không tự nguyện thi hành xong đối với khoản tiền bồi thường thì phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại Điều 357, Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác .

4.Về án phí: Căn cứ khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng Hình sự; điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án. Miễn toàn bộ án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự sơ thẩm cho bị cáo Hồ Văn M.

5.Về quyền kháng cáo: Bị cáo; nguyên đơn dân sự có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án (04/3/2024).