Bản án 74/2021/HS-ST ngày 18/03/2021 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 74/2021/HS-ST NGÀY 18/03/2021 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 18/3/2021 tại trụ sở Toà án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 18/2021/TLST-HS ngày 15/01/2021 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 61/2021/QĐXXST-HS ngày 25/02/2021 và Quyết định hoãn phiên tòa số 10/2021/QĐST-HS ngày 10/3/2021 đối với bị cáo: ĐINH QUANG V, sinh năm 1994; ĐKNKTT và trú tại: Khu Phố Mới, thị trấn MT, huyện VG, tỉnh Ninh Bình; quốc tịch: Việt Nam; dân tộc: Kinh; tôn giáo: Thiên chúa giáo; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: 12/12; con ông Đinh Xuân H và bà Phan Thị C; tiền án, tiền sự: Chưa; bị cáo bị áp dụng biện pháp Cấm đi khỏi nơi cư trú; ngày 04/02/2021 bị cáo bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội bắt, khởi tố về hành vi vi phạm pháp luật khác. Có mặt.

Người bào chữa cho bị cáo : Bà Hoàng Yến và ông Nguyễn Văn Học, Luật sư thuộc Công ty Luật Hợp danh Anh Vũ - Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội. Có mặt.

Bị hại: Công ty Tài chính TNHH Một thành viên Loria Việt Nam (Viết tắt là Công ty Loria); địa chỉ: Tòa nhà Loria Center, số 54 phố Liễu Giai, phường Cống Vị, quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội; người đại diện theo pháp luật: Ông Kim Jong Geuk, Tổng Giám đốc; người đại diện theo ủy quyền: Anh Lê Minh Đức, Giám đốc Phòng chống gian lận. Có mặt.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại : Ông Nguyễn Tuấn Khang, Luật sư tự do thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội. Có mặt.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan :

1. Anh TCT, sinh năm 1973; trú tại: Số nhà 31, phố MB, phường DC, quận BH, Thành phố Hà Nội. Vắng mặt.

2. Anh Nguyễn Khắc Đ, sinh năm 1994; trú tại: Thôn VĐ, xã LH, huyện HL, tỉnh Thái Bình. Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Đinh Quang V làm việc tại Công ty Smart Finance có địa chỉ tại số nhà 04 phố Duy Tân, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội, với công việc là tìm kiếm và hỗ trợ khách hàng có nhu cầu vay tiền, mở thẻ tín dụng. Đầu năm 2019, anh Nguyễn Khắc Đ, là nhân viên Công ty Loria đi phát tờ rơi để tìm kiếm khách hàng. V nhặt được tờ rơi có thông tin liên lạc của anh Khắc Đ, nên đã liên hệ xin làm cộng tác viên. Theo thỏa thuận giữa anh Khắc Đ và V thì khi khách hàng do V giới thiệu cho anh Khắc Đ mở thẻ thành công, V sẽ thu của khách hàng số tiền tương đương 03 - 05% hạn mức tín dụng thẻ mà khách hàng được cấp.

Khoảng tháng 5/2019, qua mạng Internet, V biết anh TCT có nhu cầu mở thẻ tín dụng nên đã liên hệ với anh TCT để lấy thông tin và nói sẽ hướng dẫn để làm thẻ tín dụng tại Công ty Loria, anh TCT đồng ý. Sau đó, V và anh Khắc Đ cùng đến nhà anh TCT để làm thủ tục, lập hồ sơ mở thẻ tín dụng. Khi xong thủ tục, anh Đ đã nộp hồ sơ về Công ty Loria để thẩm định và phát hành thẻ tín dụng, nhưng do Công ty thông báo thay đổi mẫu khai hồ sơ của khách hàng nên anh Đ đã liên hệ bảo V đưa bản khai hồ sơ theo mẫu mới để anh TCT khai lại. Thời điểm này, do vay nợ tiền của nhiều người và bị thúc ép trả nợ nên V đã nảy sinh ý định chiếm đoạt thẻ của anh TCT. V đã tự ý điền thông tin cá nhân của anh TCT vào mẫu đơn yêu cầu cấp thẻ tín dụng kiêm hợp đồng phát hành và sử dụng thẻ để kê khai hồ sơ nhưng đến mục số điện thoại liên hệ, V khai báo số điện thoại 0367947891 (do V mua sim trắng đăng ký số thuê bao và thông tin chính chủ bằng ảnh chụp Chứng minh thư nhân dân của anh TCT qua dịch vụ trên mạng internet); V đã ký giả chữ ký của anh TCT để ký xác nhận trên mẫu đơn yêu cầu cấp thẻ tín dụng kiêm hợp đồng phát hành và sử dụng thẻ của khách hàng. Sau đó, V chuyển hồ sơ cho anh Đ để nộp về Công ty Loria, làm thủ tục cấp phát thẻ tín dụng cho khách hàng. Sau khi phát hành thẻ tín dụng cho khách hàng, Công ty Loria sẽ gửi thẻ tín dụng cho khách hàng qua Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VNPost). Ngày 15/5/2019, ông Đỗ Đức Ch, là Bưu tá Bưu cục Cầu Giấy thuộc VNPost đã liên hệ vào số điện thoại 0367947891 để giao thư chứa thẻ tín dụng cho V tại địa chỉ số nhà 74, phố Phạm Thận Duật, phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, Hà Nội. V nhận thẻ tín dụng và ký nhận tên Nguyễn Hải Dương. V sử dụng số điện thoại 0367947891 để kích hoạt thẻ tín dụng số 4707510018990024, tên chủ thẻ TCT, rồi sử dụng thực hiện các giao dịch để chiếm đoạt của Công ty Loria từ thẻ tín dụng với số tiền là 108.894.600 đồng. Cụ thể như sau:

- Ngày 15/5/2019: Thanh toán 3.060.000 đồng tại Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Win Việt Nam để mua “Chip” (công cụ sử dụng chơi Poker). Cùng ngày, V tìm trên mạng dịch vụ quẹt thẻ tín dụng và liên hệ với anh Bùi Văn Tài là chủ máy Pos “Siêu thị Thành Đạt”, địa chỉ tại số nhà 430, đường Vạn Phúc, phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, Hà Nội để rút số tiền 100.000.000 đồng, phí dịch vụ 1,6% tương đương 1.600.000 đồng. V nhận được số tiền 98.400.000 đồng do anh Tài chuyển khoản vào tài khoản số 0181003439122 của V mở tại Ngân hàng Vietcombank. Sau đó, V thực hiện thanh toán 02 hóa đơn trị giá 696.000 đồng và 273.000 đồng tại cửa hàng Bia hơi Thu Hằng ở đường Lê Đức Thọ, Hà Nội.

- Ngày 17/5/2019: Thanh toán 800.000 đồng tại Câu lạc bộ Poker tại số nhà 48, phố An Trạch, quận Đống Đa, Hà Nội và thanh toán số tiền 58.000 đồng tại cửa hàng Vinmart+ tại số nhà 23 - 25, phố Nguyễn Khải Trạc, phường Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội.

- Ngày 18/5/2019: Thanh toán hóa đơn 147.600 đồng tại cửa hàng Vinmart+ tại Chung cư 18T1 Nam An Khánh, huyện Hoài Đức, Hà Nội.

- Ngày 20/5/2019: Thực hiện 02 giao dịch rút tiền mặt số tiền 500.000 đồng và 300.000 đồng tại cây ATM của Ngân hàng VIB.

Tại bản kết luận giám định số 4343/KLGĐ ngày 08/6/2020 của Phòng kỹ thuật hình sự - Công an thành phố Hà Nội, kết luận: Người có mẫu chữ viết đứng tên Đinh Quang V trên các mẫu so sánh viết ra chữ viết “Nguyễn Hải Dương” tại dòng có số thứ tự 8, cột “Tiền phải thu - Thu hộ” trên mẫu cần giám định.

Quá trình điều tra vụ án, Cơ quan điều tra đã thu giữ các tài liệu, giấy tờ liên quan; 01 điện thoại nhãn hiệu Xiaomi đã qua sử dụng và số tiền 108.894.600 đồng của Đinh Quang V. Ngày 30/3/2020, Cơ quan điều tra đã trao trả số tiền trên cho Công ty Loria.

Cáo trạng số 499/CT-VKS-P2 ngày 27/11/2020 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội đã truy tố bị cáo Đinh Quang V về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 174 của Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa: Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố và sau khi đánh giá tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi, nhân thân, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ của bị cáo đã đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng điểm c khoản 2 Điều 174; các điểm b, s khoản 1 Điều 51; khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự, xử phạt Đinh Quang V từ 30 đến 36 tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; xử lý vật chứng theo quy định của pháp luật.

Bị cáo Đinh Quang V khai nhận hành vi vi phạm như trên và đề nghị được xem xét giảm nhẹ hình phạt. Những nguời bào chữa cho bị cáo sau khi phân tích, đánh giá nguyên nhân, điều kiện, động cơ, tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi của bị cáo đã cho rằng bị cáo phạm tội lần đầu; nhân thân chưa tiền án, tiền sự; thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; đã tự nguyện bồi thường, khắc phục toàn bộ hậu quả; tại phiên tòa đại diện bị hại đề nghị xem xét giảm nhẹ cho bị cáo; đề nghị Hội đồng xét xử xem xét áp dụng điểm b, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54 để giảm nhẹ dưới khung hình phạt cho bị cáo.

Đại diện của bị hại trình bày là Công ty đã nhận lại toàn bộ tài sản bị chiếm đoạt; đề nghị xem xét giảm nhẹ cho bị cáo. Người bảo vệ quyền lợi cho bị hại đề nghị Hội đồng xét xử xem xét một số nội dung: Công ty đã nhận lại số tài sản bị chiếm đoạt nhưng là do gia đình bị cáo khắc phục; hành vi của bị cáo là xâm phạm an ninh tiền tệ, tài chính Ngân hàng; sau khi phạm tội và được tại ngoại bị cáo tiếp tục phạm tội tương tự.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tố tụng: Quá trình khởi tố, điều tra, truy tố đối với bị cáo và tiến hành các thủ tục tố tụng khác trong vụ án, các Cơ quan và người tiến hành tố tụng các cấp đã thực hiện đúng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về thẩm quyền, trình tự, thủ tục; không ai có ý kiến thắc mắc, khiếu nại gì.

[2] Về nội dung: Căn cứ lời khai của bị cáo; căn cứ lời khai của tổ chức bị hại; lời khai của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; lời khai của những người làm chứng; các biên bản xác minh; biên bản đối chất, nhận dạng; các biên bản thu giữ tài sản, giấy tờ, tài liệu; bản kết luận giám định; căn cứ vào diễn biến khách quan hành vi của bị cáo và các tài liệu, chứng cứ chứng minh khác có trong hồ sơ vụ án, Hội đồng xét xử xét thấy: Đinh Quang V cộng tác với anh Nguyễn Khắc Đ, là nhân viên của Công ty Loria để làm thủ tục để mở thẻ tín dụng cho anh TCT tại Công ty Loria. Khi nộp hồ sơ thì Công ty Loria có thay đổi mẫu khai hồ sơ của khách hàng nên anh Khắc Đ đã đưa cho Đinh Quang V bản khai hồ sơ theo mẫu mới để anh TCT khai lại. Với mục đích chiếm đoạt tiền của Công ty Loria, V đã giả mạo anh TCT, tự ý điền thông tin cá nhân của anh TCT vào mẫu đơn yêu cầu cấp thẻ tín dụng kiêm hợp đồng phát hành và sử dụng thẻ để kê khai hồ sơ, ghi thông tin, khai số điện thoại 0367947891, ký giả chữ ký của anh TCT để làm được thẻ tín dụng của Công ty Loria. Trong khoảng thời gian từ ngày 15/5/2019 đến ngày 20/5/2019, V đã kích hoạt thẻ tín dụng, thực hiện các giao dịch thanh toán tiền mua hàng, rút tiền mặt, quẹt thẻ tín dụng qua máy Pos để đổi tiền mặt chiếm đoạt của Công ty Loria tổng số tiền là 108.894.600 đồng.

Hành vi nêu trên của bị cáo Đinh Quang V đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” với tình tiết tăng nặng định khung “Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng” theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 174 của Bộ luật Hình sự như Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội đã viện dẫn để truy tố là có căn cứ, đúng pháp luật.

[3] Nhận thức rõ hành vi của mình là sai trái, vi phạm pháp luật; hành vi đó chẳng những xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ; xâm phạm trật tự quản lý hành chính; xâm phạm đến hoạt động đúng đắn, uy tín của tổ chức tín dụng, cá nhân liên quan; hành vi đó còn gây mất trật tự trị an, an toàn xã hội nhưng bị cáo vẫn thực hiện nên việc khởi tố, truy tố và đưa bị cáo ra xét xử là cần thiết nhằm cải tạo, giáo dục bị cáo và có tác dụng đấu tranh chống, phòng ngừa tội phạm nói chung. Khi quyết định hình phạt Hội đồng xét xử xét đến các tình tiết: Tại cơ quan điều tra và tại phiên tòa bị cáo khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải; bản thân đã tích cực khắc phục và tác động để gia đình bồi thường toàn bộ hậu qủa nên được hưởng tình tiết giảm nhẹ theo các điểm b, s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Về nhân thân, bị cáo chưa có tiền án, tiền sự; phạm tội lần đầu; tại phiên tòa bị hại cũng đề nghị miễn giảm trách nhiệm hình sự cho bị cáo; đây là các tình tiết giảm nhẹ được Hội đồng xét xử xem xét áp dụng theo khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, sau khi thực hiện hành vi phạm tội này và được tại ngoại, bị cáo tiếp tục có hành vi vi phạm pháp luật khác và bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Thanh Trì khởi tố, bắt tạm giam.

Căn cứ tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi; nhân thân, thái độ; các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nêu trên thì cần thiết phải áp dụng hình phạt tù ở mức khởi điểm của khung hình phạt đối với bị cáo mới thỏa đáng.

[4] Về các biện pháp tư pháp: Quá trình điều tra, bị cáo đã bồi thường, khắc phục toàn bộ thiệt hại cho Công ty Loria. Đến nay đơn vị bị hại không có yêu cầu đề nghị gì khác nên Hội đồng xét xử không xét. Tạm giữ chiếc điện thoại di động nhãn hiệu Xiaomi thu giữ của Đinh Quang V để bảo đảm thi hành án.

[5] Về án phí: Căn cứ Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự và Nghị quyết số 326/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về án phí, lệ phí Tòa án, buộc bị cáo phải nộp án phí hình sự sơ thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Về tội danh: Tuyên bố bị cáo Đinh Quang V phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

2. Về điều khoản áp dụng và hình phạt: Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 174; Điều 38; các điểm b, s khoản 1 Điều 51; khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự, xử phạt Đinh Quang V 24 (Hai mươi tư) tháng tù, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bắt đầu thi hành án.

3. Về xử lý vật chứng: Tạm giữ 01 điện thoại di động hiệu Xiaomi đã qua sử dụng của Đinh Quang V để bảo đảm thi hành án. (Tình trạng vật chứng như Biên bản giao nhận giữa Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hà Nội và Cục Thi hành án dân sự Thành phố Hà Nội ngày 28/01/2021).

4. Về án phí: Bị cáo Đinh Quang V phải nộp 200.000 đồng (Hai trăm ngàn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

5. Về quyền kháng cáo: Bị cáo; bị hại có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo bản án về những vấn đề trực tiếp liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người vắng mặt có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết tại Trụ sở Ủy ban nhân dân nơi cư trú.