Bản án 58/2023/DS-ST về tranh chấp bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN THẠNH PHÚ – TỈNH BẾN TRE

BẢN ÁN 58/2023/DS-ST NGÀY 03/07/2023 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO SỨC KHOẺ BỊ XÂM PHẠM

Ngày 03 tháng 7 năm 2023 tại trụ sở Tòa án nhân dân Huyện Thạnh Phú xét xử sơ thẩm công khai vụ án thụ lý số: 344/2022/TLST– DS ngày 24 tháng 11 năm 2022 về tranh chấp “Bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm” theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 78/2023/QĐST–DS ngày 16 tháng 6 năm 2023 giữa các đương sự:

* Nguyên đơn: Anh Hồ Minh N, sinh năm 1998; Địa chỉ: ấp TKA, xã MH, Huyện P, tỉnh Bến Tre.

* Bị đơn: Bà Nguyễn Thị H, sinh năm 1966; Địa chỉ: ấp TKA, xã MH, Huyện P, tỉnh Bến Tre.

* Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Bà Bùi Thị L, sinh năm 1973; Địa chỉ: ấp TKA, xã MH, Huyện P, tỉnh Bến Tre.

Ông N, bà H và bà L có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo đơn khởi kiện và trong quá trình tố tụng tại Tòa án nguyên đơn anh Hồ Minh N trình bày:

Khoảng 15-16 giờ ngày 06/3/2022 ông Hồ Phát H là cha ruột của anh điện thoại cho anh nói “bị vợ chồng ông Năm H cầm cây rượt đuổi đánh” nên anh cùng với anh ruột là anh Hồ Minh M điều khiển xe đến đó. Khi đến cầu Kinh Giữa gần nhà ông Tư Bá anh gặp ông H và bà H thì hai bên có cự cải qua lại, anh dùng tay đánh vào lưng bà H nhưng bà H không té bà H lấy xô cháo bò đang cầm trên tay tạt vào người anh, gây thương tích ở vùng mặt, bụng và vùng kín của anh, anh nhào tới dùng ống tuýp sắt đánh vào tay của bà H, bà H dùng tay đỡ thì được những người xung quanh can ngăn nên các bên bỏ về, ai can ngăn thì anh không nhớ. Trước khi ra về anh có dùng ống tuýp sắt đập vào đầu xe Honda của bà H. Khi về nhà anh nói lại sự việc cho mẹ anh là bà Bùi Thị L nghe nên mẹ anh báo Công an xã MH. Lúc đó anh được gia đình đưa đi cấp cứu ở Trung tâm Y tế Huyện Thạnh Phú, sau đó anh cHển đến Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu điều trị; đến ngày 11/3/2022 thì xuất viện. Anh bị thương tích ở vùng cổ, ngực, bụng, 02 bên đùi và vùng kín. Công an xã MH có đến hiện trường hay không thì anh không biết.

Trước khi xảy raxô xát anh làm thuê cho Cửa hàng Đồng K ở thị trấn Thạnh Phú, anh chạy xe giao hàng, lương mỗi tháng gần là 8.000.000 đồng/30 ngày. Anh không có ký hợp đồng lao đồng với anh K. Bác sĩ có chỉ định tái khám theo yêu cầu của bác sĩ khoảng 02-03 lần và có căn dặn anh phải nghỉ ngơi dưỡng sức hơn 01 tháng mới được đi làm, không ra nắng được, không làm nặng. Anh có nghỉ dưỡng sức hơn 01 tháng, anh bắt đầu đi làm lại khoảng tháng 05 năm 2022. Tiền lương của anh từ tháng 05 năm 2022 đến nay là 7.500.000 đồng/tháng.

Bà Bùi Thị L là mẹ ruột của anh chăm sóc anh trong suốt thời gian anh điều trị tại bệnh viện và khi nghỉ dưỡng. Do vết thương ở đùi nên anh không đi lại được anh phải nằm một chỗ nên cần có người chăm sóc. Mẹ anh, làm thuê cho xưởng bánh tráng ở An Qui, mỗi tháng là hơn 5.000.000 đồng, mẹ anh làm thường xuyên, có ký hợp đồng lao động hay không thì anh không rõ.

Anh không yêu cầu giải quyết về hình sự đối với bà H, anh chỉ yêu cầu giải quyết buộc bà H bồi thường tiền thuốc, tiền xe, tiền mất thu nhập, tiền thuê người chăm sóc anh khi anh điều trị tại bệnh viện và tại nhà, tiền điều trị di chứng sau này và tiền tổn thất tinh thần cho anh, tổng cộng là 147.470.904 đồng, trong đó:

- Tiền viện phí là 4.066.904 đồng;

- Tiền thuốc ngày ra viện là 350.000 đồng;

- Tiền thuốc tái khám là 834.000 đồng;

- Tiền thuê xe 04 cHến là 3.000.000 đồng;

- Tiền mất thu nhập là 12.500.000 đồng;

- Tiền thuê người chăm sóc là 6.720.000 đồng;

- Tiền bồi thường điều trị di chứng là 100.000.000 đồng;

- Bồi thường tổn thất tinh thần là 20.000.000 đồng.

Tại phiên toà anh N trình bày: Trên đường đi tìm vợ chồng bà H thì dọc đường anh có nhặt được ống tuýp sắt, mục đích để phòng thân, khi anh gặp vợ chồng bà H, anh dùng tay đánh vào vùng vai của bà H thì bị bà H dùng xô cháo bò tạt thẳng vào người của anh, anh tiếp tục dùng tay đánh bà H thì bị bà H dùng xô cháo bò tạt vào người anh lần thứ 2. Anh khẳng định không dùng ống tiếp sắt đánh bà H. Hiện cơ thể của anh vẫn còn nhiều vết sẹo, bị mất thẩm mỹ, mặc cảm với nhiều người. Tuy nhiên, anh N cho rằng việc trình bày nêu trên chưa đúng, anh khẳng định lại là có dùng ống tiếp sắt đánh bà H 02 cái thì bị bà H dùng xô cháo bò tạt vào người gây thương tích. Anh N cho rằng trong vụ việc này bản thân anh cũng có lỗi nên anh tự nguyện rút toàn bộ yêu cầu về việc yêu cầu bà H bồi thường điều trị di chứng là 100.000.000 đồng. Đối với các yêu cầu khác anh vẫn giữ nguyên yêu cầu. Ngoài ra anh không yêu cầu gì thêm.

Theo biên bản lấy lời khai ngày 12/4/2023 và trong quá trình tố tụng bị đơn bà Nguyễn Thị H trình bày:

Do nhà, đất của bà gần với nhà của ông Hồ Phát H là cha của anh Hồ Minh N. Trước đó gia đình bà với gia đình anh N có xảy ra mâu thuẫn do ông H nói xấu bà có quan hệ tình cảm với người khác, ông H nhiều lần xúc phạm gia đình bà. Vào ngày 06/3/2022 bà có qua nhà ông H hỏi lý do ông H đe doạ đánh chồng bà hoài, có gì qua nhà nói, thì ông H nói bà quan hệ với người khác, bà thấy ông H nói cHuyện không đàng hoàng nên bà bỏ về, ông H nói bữa nay tao cho 02 đứa con tao đánh chết mẹ mày, bà có nói với ông H có 02 đứa con trai ngon quá ha, gây lộn với ai ông cũng kêu đánh. Lúc đó chỉ có bà với ông H nói qua lại thôi không có anh N, anh Hồ Minh M ở đó. Thấy vậy bà bỏ ra về. Khoảng 16 giờ cùng ngày chồng bà chở bà về nhà. Khi vợ chồng bà đi đến cầu Kinh Giữa thì gặp anh N, anh M. Khi đó anh N, anh M không nói gì với vợ chồng bà, anh N dùng ống tuýp sắt đánh vào đầu xe của vợ chồng bà, vợ chồng bà xuống xe thì anh N dùng tay xô ngã xe, bà đứng gần đó, tay vẫn cầm xô cháo bò, lập tức anh N dùng ống tuýp sắt đánh liên tục vào người bà, bà bỏ chạy nhưng bà vẫn cầm xô cháo bò thì xô cháo bò văng ra trúng vào người anh N. Lúc đó, bà bỏ đi chỗ khác cách đó khoảng 04-05m, anh N thì xuống sông tắm. Sau đó, bà L có đến xúc phạm vợ chồng bà. Khi đó, có người điện thoại báo Công an xã MH. Khoảng 15 phút sau thì Công an xã MH có đến hiện trường. Lúc đó chỉ còn vợ chồng bà còn đó nhưng gia đình anh N thì bỏ về nhà. Từ chồi của bà đến cầu khoảng 300- 400m. Sau khi nấu chín cháo bò thì bà cho vào xô xách đi liền về nhà cho thợ làm nhà ăn do gần 17 giờ. Lúc đó xô cháo bò vẫn còn nóng. Bà khẳng định bà không có dùng xô cháo bò tạt vào người anh N, lúc anh N đánh bà thì bà có dùng xô cháo bò quơ qua quơ lại chứ không tạt vào người anh N. Bà bị phỏng ở vai, bà bị chấn thương phần mềm nhiều nơi, xe thì bị bể đầu xe. Bà không nằm viện điều trị nhưng mua thuốc uống, điều trị tại phòng khám bác sĩ Hảo. Tổng chi phí vợ chồng bà mua thuốc uống, chụp Xquang, sửa xe khoảng hơn 1.5000.000 đồng, các giấy tờ đó bà đã nộp cho Công an xã MH rồi. Vợ chồng bà hoàn toàn không có đánh anh N. Chỉ có ông H, anh N dùng ống tuýp sắt đánh bà; anh M dùng nón bảo hiểm đánh vợ chồng bà. Vụ việc giữa bà với anh N được Công an xã MH hoà giải nhiều lần nhưng không thành do anh N yêu cầu bồi thường quá nhiều. Bà đề nghị Toà án xem xét giải quyết theo quy định nhưng bà không đồng ý bồi thường cho anh N khoản nào do anh N đánh bà, chứ bà không có đánh anh N, không dùng xô cháo bò tạt vào người anh N. Anh N có lỗi đã chặn đánh vợ chồng bà.

Trong vụ án này bà không yêu cầu anh N, ông H, anh M bồi thường gì cho bà, việc này do bà hoàn toàn tự nguyện. Theo bà, anh N làm thuê cho Cửa hàng Đồng K ở thị trấn Thạnh Phú, còn việc làm cụ thể như thế nào bà không rõ, bà cũng không biết mức lương của anh N là bao nhiêu. Anh N làm tại Cửa hàng Đồng K khi nào thì bà không biết.

* Trong quá trình tố tụng và tại phiên toà người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Bùi Thị L trình bày:

Bà là mẹ ruột của anh N. Khi bà đến hiện trường thì thấy anh N bị bỏng nhiều nơi nên bà và anh Hồ Minh M đưa anh N đến Trung tâm Y tế Huyện Thạnh Phú để cấp cứu.

Khi anh N điều trị thương tích tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu và khi dưỡng bệnh tại nhà, bà là người trực tiếp chăm sóc anh N. Trước đó bà có đi làm cho doanh nghiệp tư nhân VPH, mỗi tháng tiền công của bà là 3.000.000 đồng, bà làm khoảng 02-03 năm nay. Do vết thương của anh N ở vùng đùi nên không đi lại được phải nằm một chỗ; bà phải chăm sóc anh N khoảng 02 tháng, từ đó bà bị mất thu nhập. Do đó, bà yêu cầu bà H phải bồi thường tiền mất thu nhập của bà là 6.720.000 đồng. Ngoài ra bà không yêu cầu gì thêm.

Kiểm sát viên tham gia phiên tòa phát biểu:

Việc chấp hành pháp luật tố tụng của người tham gia tố tụng: Nguyên đơn, bị đơn chưa tham gia đầy đủ các phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải tại tòa là chưa thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ tố tụng quy định Điều 70, 71, 72 Bộ luật tố tụng dân sự; Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ tố tụng quy định Điều 70, 73 Bộ luật tố tụng dân sự.

Căn cứ vào khoản 6 Điều 26; điểm a khoản 1 Điều 35; Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự; Căn cứ các Điều 584, 585, 588, 590 của Bộ luật Dân sự năm 2015 chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh Hồ Minh N: Buộc bà Nguyễn Thị H có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại tổng số tiền là 6.193.800 đồng; trong đó bồi thường thiệt hại về sức khỏe cho anh Hồ Minh N số tiền 5.293.800 đồng; bồi thường tiền mất thu nhập cho bà Bùi Thị L số tiền 900.000 đồng.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về quan hệ pháp luật: Đây là vụ án “Tranh chấp bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm” theo quy định tại khoản 6 Điều 26 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

[2] Về thẩm quyền: Bị đơn Nguyễn Thị H cư trú tại 94/7 ấp Thạnh Khương, xã MH, Huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre. Do đó vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân Huyện Thạnh Phú theo quy định tại khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

[3] Xét yêu cầu về việc rút một phần yêu cầu khởi kiện của anh N về việc yêu cầu bà H phải có nghĩa vụ bồi thường tiền điều trị di chứng với số tiền là 100.000.000 đồng. Xét thấy: việc ruùt yeâu caàu khởi kiện naøy của laø anh N hoàn toàn tự nguyện và phuø hôïp với quy định taïi các Điều 217, 218 và Điều 219 cuûa Boä luaät toá tuïng daân söï nên được Hội đồng xét xử chấp nhận.

[4] Về nội dung vụ án:

- Theo anh N: Vào ngày 06/3/2022 ông H có điện thoại cho nói với anh rằng, ông H bị vợ chồng bà H cầm cây rượt đuổi đánh nên anh cùng với anh Hồ Minh M điều khiển xe đến cầu Kinh Giữa gần nhà ông Tư Bá anh gặp ông H và bà H thì hai bên có cự cải qua lại, anh dùng tay, dùng ống tiếp sắt đánh vào người bà H thì bị bà H lấy xô cháo bò đang cầm trên tay tạt vào người anh, gây thương tích ở vùng mặt, bụng và vùng kín của anh. Hậu quả làm anh p hải điều trị tại Bệnh viện Nguyễn Đình Chiều từ ngày 06/3/2022 đến ngày 11/3/2022, tổn hại sức khoe 20%. Anh yêu cầu bà H phải có nghĩa vụ bồi thường cho anh 47.470.904 đồng.

- Theo bà H: Vào ngày 06/3/2022 do có mâu thuẫn trong việc ông H thường đe doạ đánh chồng bà và ông H nói bà có quan hệ tình cảm với người khác nên bà có gặp ông H để hỏi cho rõ chứ vợ chồng bà không cầm cây rượt đuổi đánh ông H. Đến khoảng 16 giờ cùng ngày thì vợ chồng bà chở cháo bò từ chồi của vợ chồng bà đi về nhà, khi đến cầu Kinh Giữa thì bị anh N chặn xe, anh N dùng ống tuýp sắt đánh vào đầu xe của vợ chồng bà, vợ chồng bà xuống xe thì anh N dùng tay xô ngã xe, bà đứng gần đó, tay vẫn cầm xô cháo bò, lập tức anh N dùng ống tuýp sắt đánh liên tục vào người bà nên bà có dùng xô cháo bò quơ qua quơ lại văng vào người anh N chứ bà không tạt cháo bò vào người anh N. Bà không đồng ý bồi thường khoản nào cho anh N và bà L do anh N đón đường đánh bà, bà không dùng xô cháo tạt bò vào người anh N.

[5] Xét các yêu cầu của anh N, thấy rằng:

[5.1] Đối với các chi phí điều trị của anh N bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu: Căn cứ vào các Bảng kê khám chữa bệnh nội trú của Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu; Các hóa đơn bán lẻ thể hiện tổng chi phí điều trị cho anh N là 5.250.940 đồng và các khoản chi phí này là những chi phí hợp lý cho việc cứu chữa theo sự chỉ định của bác sĩ nên Hội đồng xét xử chấp nhận.

[5.2] Tại phiên toà anh N trình bày: Tiền xe đi lại là: lần thứ 1 đi cấp cứu thì Trung tâm Y tế Huyện Thạnh Phú đến Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu là 700.000 đồng; lần thứ 2 đi từ Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu về nhà là 465.000 đồng; lần thứ 3 đi tái khám ngày 18/3/2022 cHến đi là 750.000 đồng; cHến về là 750.000 đồng. Tổng cộng là 2.265.000 đồng. xét thấy: Căn cứ vào “Giấy ra viện” ngày 11/3/2022 thì anh anh N bị “Bỏng tại thân độ hai...” nên việc đi lại rất khó khăn cần phải thuê xe đi lại là phù hợp. Tuy nhiên, đối với giấy xác nhận do anh N cung cấp thì ngày 18/3/2022 anh N có đi tái khám nhưng chi phí cho lượt đi và về là 1.500.000 đồng là không phù hợp nên Hội đồng xét xử chấp nhận như sau: Chấp nhận tiền xe lần thứ 1 là 700.000 đồng; lần thứ 2 xuất viện là 465.000 đồng, lần thứ 3 là 750.000 đồng; Tổng cộng là 1.915.000 đồng.

[5.3] Đối với tiền mất thu nhập của anh N, xét thấy: Căn cứ vào giấy xác nhận của Đại lý Nhôm Sắt Đồng K thì anh N có hợp đồng lao động với đại lý từ ngày 21/01/2020 đến nay, mỗi tháng thu nhập của anh N là 7.500.000 đồng. Do đó, có căn cứ trước khi xảy ra sự việc anh N có việc làm ổn định, sau khi xảy ra sự việc thì anh N có nghỉ việc để điều trị thương tích nên căn cứ điểm b khoản 1 Điều 590 của Bộ luật Dân sự thì việc anh N yêu cầu bồi thường là phù hợp. Tuy nhiên, trong quá trình tố tụng và tại phiên toà anh N đều thừa nhận bác sĩ có căn dặn anh phải nghỉ ngơi 01 tháng nên thu nhập của anh N bị mất là 7.500.000 đồng.

[5.4] Đối với khoản tiền bù đắp về tổn thất tinh thần, anh N yêu cầu bà H phải bồi thường với số tiền là 20.00.000 đồng, Xét thấy: sau khi xảy ra sự việc phương pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ là phải bảo tồn nên ảnh H đến thẩm mỹ, giao tiếp xã hội, sinh hoạt gia đình và bản thân anh N. Tuy nhiên, số tiền mà anh N yêu cầu anh H phải bồi thường tổn thất về tinh thần cho anh N là không phù hợp với quy định khoản khoản 2 Điều 590 của Bộ luật Dân sự. Mặt khác, quá trình giải quyết vụ án anh N không cung cấp được kết luận giám định như lời trình bày của anh N là anh bị tổn hại sức khoẻ 20%. Do đó, Hội đồng xét xử chỉ chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh N. Buộc bà H bồi thường cho anh N 02 tháng lương cơ sở là 1.490.000 đồng x 02 tháng = 2.980.000 đồng.

[6] Xét yêu cầu của bà L về việc yêu cầu bà H phải bồi thường cho bà L tiền mất thu thập là 6.720.000 đồng. Xét thấy: Sau khi xảy ra sự việc do anh N bị bỏng ở độ hai cần phải chăm sóc nhiều, tránh nguy cơ nhiễm trùng và giúp cho vết bỏng lành nhanh hơn nên việc bà L yêu cầu bà H bồi thường tiền mất thu nhập là phù hợp. Tuy nhiên, tại phiên toà anh N thừa nhận sau khi xảy ra sự việc anh có nghỉ ngơi điều trị là 01 tháng. Căn cứ vào Giấy xác nhận đang công tác tại Doanh nghiệp tư nhân Vinh Phước Hưng thì mức lương của bà L là 3.000.000 đồng nên Hội đồng xét xử chấp nhận một phần yêu cầu của bà L.

[7] Xét về lỗi gây ra thiệt hại, thấy rằng: Căn cứ vào lời trình bày của các bên thì hậu quả xảy ra phần lớn là do lỗi của anh N, cụ thể: trước đó giữa anh N với bà H không xảy ra mâu thuẫn gì, anh N đã chặn đường bà H, dùng tay đánh bà H, dùng ông tuýt sắt đánh bà H. Vì vậy, anh N phải chịu 2/3 tỷ lệ thiệt hại tương ứng mức độ lỗi của anh N. Đối với bà H biết rõ cháo bò mà bà đang xách là loại nước nóng có thể gây bỏng cho người khác nhưng do bị anh N đánh nên bà quơ qua quơ lại làm cháo bò văng vào người anh N nên bà H phải chịu bồi thường 1/3 tỷ lệ thiệt hại cho anh N.

[10] Như vậy, bà H có nghĩa vụ bồi thường cho anh N số tiền như sau: Chi phí điều trị là 5.250.940 đồng; Chi phí đi lại là 1.915.000 đồng ; Tiền mất thu nhập là 7.500.000 đồng; Tiền bù đắp về tổn thất tinh thần là 2.980.000 đồng. Tổng cộng bà H phải bồi thường cho anh N số tiền là 17.645.904 đồng x 2/3 = 5.881.968 đồng.

[11] Bà H phải bồi thường mất thu nhập cho bà L là 3.000.000 đồng x 1/3 = 1.000.000 đồng.

[12] Do bà H không yêu cầu anh N, ông H, anh M bồi thường cho bà nên không xem xét giải quyết.

[13] Quan điểm của đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên tòa là phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

[14] Bà Nguyễn Thị H phải nộp án phí dân sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

[15] Các đương sự được quyền kháng cáo bản án theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào Điều 26, điểm b, khoản 1 Điều 35, 39, 147, 227, 228. 266 của Bộ luật Tố tụng dân sự; Điều 584, 585, 588, 590 Bộ luật Dân sự năm 2015; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí của Tòa án.

Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của anh Hồ Minh N. Buộc bà Nguyễn Thị H có nghĩa vụ bồi thường cho anh N số tiền là 5.881.968 đồng và bồi thường cho bà H số tiền là 1.000.000 đồng.

Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật (đối với các trường hợp cơ quan thi hành án có quyền chủ động ra quyết định thi hành án) hoặc kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án (đối với các khoản tiền phải trả cho người được thi hành án) cho đến khi thi hành án xong, bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại Điều 357, khoản 2 Điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Án phí dân sự sơ thẩm: Bà Nguyễn Thị H phải nộp là 344.098 đồng.

Người kế thừa quyền và nghĩa vụ của nguyên đơn, bị đơn được quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc bản án được tống đạt, niêm yết hợp lệ.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a, 7b và 9 Luật thi hành án dân sự; Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.