Bản án 54/2023/HS-PT về tội giữ người trái pháp luật

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH BẮC NINH

BẢN ÁN 54/2023/HS-PT NGÀY 22/09/2023 VỀ TỘI GIỮ NGƯỜI TRÁI PHÁP LUẬT

Ngày 22 tháng 9 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh tiến hành xét xử phúc thẩm trực tuyến công khai vụ án hình sự thụ lý số 82/2023/TLPT-HS ngày 25 tháng 8 năm 2023 đối với bị cáo Nguyễn Văn E do có kháng cáo của các bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số: 95/2023/HSST ngày 24 tháng 7 năm 2023 của Tòa án nhân dân huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh.

- Bị cáo có kháng cáo:

Nguyễn Văn E, sinh năm 1946; nơi ĐKHKTT: thôn TX xã YT, huyện YP, tỉnh Bắc Ninh; nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: 10/10; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Nguyễn Văn Ch và bà Nguyễn Thị G (đều đã chết); gia đình có 02 chị em, bị cáo là thứ hai; có vợ là Nguyễn Thị V, sinh năm 1949 và 07 con, lớn nhất sinh năm 1972, nhỏ nhất sinh năm 1991; tiền án; Không; tiền sự: Ngày 06/4/2021 Công an huyện Yên Phong xử phạt hành chính về hành vi “ Cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác” và hành vi “Gây mất trật tự nơi công cộng” với mức phạt tiền là 3.700.000 đồng (bị cáo chưa chấp hành nộp phạt); bị bắt tạm giam từ ngày 24/3/2023 đến nay, hiện đang tạm giam tại Trại tạm giam công an tỉnh Bắc Ninh; có mặt tại điểm cầu thành phần.

Ngoài ra trong vụ án này còn có bị hại không kháng cáo, không liên quan đến kháng cáo nên Tòa án không triệu tập.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau.

Ngày 11/11/2019, Tòa án nhân dân huyện Yên Phong ban hành Bản án dân sự sơ thẩm số 23/2019/DSST giải quyết vụ án kiện đòi tài sản, giữa nguyên đơn là bà Đào Thị H, sinh năm 1967, trú tại thôn Thượng Thôn, xã Đông Tiến, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh với bị đơn là anh Nguyễn Văn D, sinh năm 1982 và chị Đinh Thị M, sinh năm 1982, cùng trú tại thôn Trần Xá, xã Yên Trung, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh. Bản án trên buộc anh D, chị M phải trả cho bà H quyền sử dụng đất của thửa đất số 199, tờ bản đồ số 29, diện tích 107,0 m2 và tài sản là ngôi nhà hai tầng trên đất, thửa đất này phía Bắc giáp nhà Nguyễn Văn E, sinh năm 1946, cùng trú tại thôn Trần Xá, xã Yên Trung, bị cáo E là bố của anh D. Sau khi Bản án có hiệu lực pháp luật, ngày 26/12/2019, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong ban hành Quyết định thi hành án số 40/QĐ-THA để thi hành án theo đơn yêu cầu của bà Đào Thị H.

Quá trình xác minh thi hành án, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong nhận thấy trên phần tài sản của anh D, chị M phải thi hành án có tài sản của Nguyễn Văn E nên đã mời Nguyễn Văn E làm việc nhưng Nguyễn Văn E không hợp tác. Ngày 04/01/2021, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong ra Quyết định số 10 về cưỡng chế thi hành án đối với anh D, chị M. Ngày 03/10/2022, Nguyễn Văn E có đơn tố cáo ông Nguyễn Công D1 – Phó Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong về việc ký Quyết định cưỡng chế số 10 ngày 04/01/2021 sai luật. Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong nhiều lần gửi các quyết định, thông báo liên quan đến việc thi hành án tài sản của anh D, chị M qua đường bưu điện cho Nguyễn Văn E nhưng Nguyễn Văn E không nhận. Ngày 27/10/2022, ông Lê Đăng Đ - Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong đã làm việc với Nguyễn Văn E về nội dung đơn tố cáo nhưng Nguyễn Văn E không ký biên bản làm việc. Ngày 31/10/2022, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong ban hành Thông báo số 512 về việc không thụ lý đơn tố cáo thi hành án. Ngày 26/12/2022, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong ban hành Thông báo số 610 về việc yêu cầu Nguyễn Văn E tự nguyện tháo dỡ tài sản trên phần đất phải thi hành án của anh D, chị M, nếu Nguyễn Văn E không chấp hành thì sẽ tiến hành cưỡng chế.

Do Nguyễn Văn E không nhận các quyết định, thông báo do Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong gửi nên khoảng gần 15 giờ ngày 27/12/2022, ông Lê Đăng Đ – Chi cục trưởng, anh Trương Quốc B – Chấp hành viên Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong và anh Nguyễn Xuân D2, trú tại thôn Ấp Đồn, xã Yên Trung, huyện Yên Phong (Công an viên xã Yên Trung) đến nhà Nguyễn Văn E để trực tiếp giao văn bản. Khi vào trong phòng khách ở tầng 1 nhà Nguyễn Văn E, anh B giới thiệu: “Hai anh em cháu ở bên thi hành án, đi cùng có anh Dân bên Công an xã vào gửi ông cái thông báo”. Nhưng Nguyễn Văn E nói: “Chúng mày chưa có quyền gửi tao thông báo”. Lúc này ông Đ đọc nội dung các quyết định, thông báo và anh B lập biên bản, nhưng Nguyễn Văn E không nghe và túm cổ áo ông Đ kéo ra ngoài nhưng ông Đ không đứng dậy. Anh D ngồi cạnh ông Đ nên đứng dậy gạt tay Nguyễn Văn E ra. Nguyễn Văn E nói: “Tao khóa nhốt chúng mày vào” rồi cầm chìa khóa đi ra khóa trái cổng lại. Anh Dân nói: “ông cứ bình tĩnh không phải khóa”, nhưng Nguyễn Văn E không nghe và nói: “Tao phải khóa nhốt chúng mày đến 9 giờ, chúng mày bố láo vào nhà tao làm việc không có giấy tờ báo trước, chúng mày chưa đủ thẩm quyền làm việc với tao, phải là Chi Cục trưởng thi hành án dân sự tỉnh Bắc Ninh mới có quyền làm việc với tao”. Khi Nguyễn Văn E quay lại vào trong nhà thì anh B đưa cho Nguyễn Văn E tờ thông báo nhưng Nguyễn Văn E cầm rồi vò nát tờ thông báo và vứt xuống bàn uống nước. Sau đó, ông Đ, anh B, anh Dân đi ra ngoài sân thì Nguyễn Văn E cầm tờ thông báo vừa vò nát ra nhét vào áo khoác ông Đ, ông Đ để tờ thông báo ra bàn ở sân nhà thì Nguyễn Văn E cầm tờ thông báo rồi xé vụn. Ông Đ liên tục, nhiều lần yêu cầu Nguyễn Văn E mở cổng để đoàn công tác ra về và dùng điện thoại di động của mình quay lại hình ảnh, lời nói của Nguyễn Văn E. Tuy nhiên Nguyễn Văn E không chấp hành mở cổng.

Nhận được tin báo của Chi cục Thi hành án dân sự huyện Yên Phong, khoảng 17 giờ 30 ngày 27/12/2022, lực lượng Công an huyện Yên Phong đến nhà bị cáo E để yêu cầu Nguyễn Văn E mở cổng nhưng Nguyễn Văn E không mở và nói đúng 06 giờ tối mới mở cổng. Đến 18 giờ cùng ngày, Nguyễn Văn E cầm chìa khóa mở cổng cho lực lượng Công an huyện vào làm việc, lập biên bản sự việc, tuy nhiên Nguyễn Văn E không ký vào biên bản.

Với nội dung trên, tại Bản án hình sự sơ thẩm số 95/2023/HSST ngày 24/7/2023 của Tòa án nhân dân huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh đã xét xử và tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn E phạm tội “Giữ người trái pháp luật” Áp dụng điểm c, đ khoản 2 Điều 157, điểm o, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 38 BLHS, Điều 329 BLTTHS xử phạt: Nguyễn Văn E 24 tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam 24/3/2023.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Ngày 26/7/2023, bị cáo Nguyễn Văn E có đơn kháng cáo xin được hưởng án treo.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo giữ nguyên kháng cáo xin hưởng án treo và đề nghị xem xét lại tiền sự đối với bị cáo.

Bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội đúng như nội dung của bản án sơ thẩm. Tuy nhiên, bị cáo cho rằng, ông Lê Đăng Đ - Chi Cục trưởng Chi Cục Thi hành án huyện Yên phong và ông Trương Quốc B - Chấp hành viên không chấp hành quy định mặc trang phục khi làm việc. Hơn nữa, bị cáo chỉ giữ ông Đ, ông B và ông Dân 03 tiếng. Bị cáo không có hành vi đánh đập gì. Bị cáo cho rằng, mức độ giữ người trái pháp luật là không quá nghiêm trọng.

Về xác định tiền sự, bị cáo E không đồng ý việc xử lý bị cáo về hành vi “Cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác” và “Gây mất trật tự nơi công cộng”.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh thực hành quyền công tố tại phiên tòa, sau khi phân tích tính chất, mức độ nguy hiểm hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, xem xét nội dung kháng cáo của bị cáo Nguyễn Văn E đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) không chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giữ nguyên mức hình phạt của bản án sơ thẩm, xử phạt bị cáo 24 tháng tù.

Bị cáo không tranh luận với đại diện Viện kiểm sát, chỉ mong HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Đơn kháng cáo của bị cáo Nguyễn Văn E nộp trong thời hạn luật định và hợp lệ, nên được HĐXX xem xét theo trình tự phúc thẩm.

[2] Về tội danh, điều luật áp dụng: Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo hoàn toàn khai nhận về hành vi phạm tội của mình như án sơ thẩm đã quy kết. Lời khai nhận tội của bị cáo phù hợp với lời khai của bị hại, người làm chứng, các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án có đủ cơ sở kết luận: Ngày 27/12/2022 bị cáo Nguyễn Văn E đã có những hành vi khóa cổng nhà để giữ ông Đ, ông B là cán bộ Chi cục thi hành án dân sự huyện Yên Phong và ông Dân công an viên xã Yên Trung là những người đang thi hành công vụ trong khoảng thời gian từ 15 giờ đến 18 giờ. Do vậy, bản án sơ thẩm đã xét xử và tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn E phạm tội “Giữ người trái pháp luật” theo điểm c, đ khoản 2 Điều 157 Bộ luật Hình sự là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

[3] Về đề nghị xem xét xác định tiền sự đối với bị cáo. HĐXX nhận thấy, bị cáo Nguyễn Văn E bị Công an huyện Yên Phong xử phạt vi phạm hành chính về hành vi gây mất trật tự nơi công cộng và hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác với mức xử phạt của 02 hành vi là 3.700.000 đồng theo Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 46/QĐ-XPHC ngày 06/4/2021. Bị cáo E đã được Công an huyện Yên Phong phối hợp với Công an xã Yên Trung đến nhà để giao nhận Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trên cho bị cáo E nhưng bị cáo không nhận, bị cáo E đã viết và ký vào Quyết định xử phạt là “Tôi không nhận Quyết định này”. Công an huyện Yên Phong đã lập Biên bản làm việc. Tại giai đoạn điều tra, Điều tra viên đã lấy lời khai của bị cáo E, xác định bị báo đã biết được mình bị xử phạt hành chính nhưng bị cáo chống đối, không chấp hành. Bị cáo cũng không có khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền để xem xét Quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Do đó, việc xác định tiền sự đối với bị cáo Nguyễn Văn E là đúng quy định pháp luật.

[4] Xét kháng cáo xin hưởng án treo của bị cáo E, HĐXX nhận thấy: Bị cáo có 02 tình tiết định khung tăng nặng là “đối với người đang thi hành công vụ” và “đối với 02 người trở lên”. Bản án sơ thẩm đã xem xét đầy đủ tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ xử phạt bị cáo E 24 tháng tù về tội “Giữ người trái pháp luật” - mức hình phạt thấp nhất của khung hình phạt là phù hợp. Tại giai đoạn chuẩn bị xét xử và tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo bị cáo E không cung cấp thêm bất kỳ tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự nào mới. Xét thấy, theo Điều 65 Bộ luật Hình sự, Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP và Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định về án treo, thì bị cáo có nhân thân xấu, đang có 01 tiền sự (chưa chấp hành nộp phạt), nên không đủ điều kiện để áp dụng án treo đối với bị cáo. Do vậy, HĐXX thấy không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

[5] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị tiếp tục có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

[6] Về án phí: Do bị cáo Nguyễn Văn E là người cao tuổi, bị cáo đề nghị miễn án phí theo quy định nên áp dụng Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 về án phí, lệ phíTòa án, nên bị cáo không phải chịu án phí.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355; Điều 356 Bộ luật tố tụng Hình sự: Không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Nguyễn Văn E, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Áp dụng điểm c, đ khoản 2 Điều 157, điểm o, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51, Điều 38 BLHS, xử phạt: Nguyễn Văn E 24 (Hai mươi tư) tháng tù về tội “Giữ người trái pháp luật”, thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam 24/3/2023.

Áp dụng Điều 347 BLTTHS: Quyết định tạm giam bị cáo Nguyễn Văn E 45 ngày kể từ ngày tuyên án phúc thẩm để bảo đảm việc thi hành án.

2. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

3. Về án phí: Áp dụng Điều 136 BLTTHS; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 về án lệ phí. Miễn án phí hình sự phúc thẩm cho bị cáo Nguyễn Văn E.

4. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.