Bản án 463/2019/HS-PT ngày 15/08/2019 về tội giết người (chưa đạt)

TOÀ ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI HÀ NỘI

BẢN ÁN 463/2019/HS-PT NGÀY 15/08/2019 VỀ TỘI GIẾT NGƯỜI (CHƯA ĐẠT)

Ngày 15 tháng 8 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 417 b/2019/TLHS-PT ngày 08 tháng 6 năm 2019 đối với bị cáo Bùi Đắc C do có kháng cáo của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 125/2019/HS-ST ngày 25/04/2019 của Tòa án nhân dân thành phố H.

- Bị cáo kháng cáo:

Bùi Đắc C, sinh năm 1981; đăng ký nhân khẩu thường trú tại nhà số 25 Đê Tô Hoàng, phường Cầu Dền, quận Hai Bà Trưng, thành phố H; trú tại tổ 58, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, thành phố H; nghề nghiệp: không; trình độ văn hóa: lớp 10/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Bùi Đắc Thêm và bà Phạm Thị Thu Thủy; có vợ là Bùi Thị Tuyết CH và 02 con; tiền án, tiền sự: không; bị bắt giam ngày 11-5-2018, có mặt.

- Người đại diện hợp pháp của bị cáo: Chị Bùi Thị Tuyết CH (vợ bị cáo), sinh năm 1977; trú tại tổ 58, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, thành phố H, có mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo: Ông Nguyễn Quang T* - Luật sư Văn phòng Luật sư Đặng Sơn và cộng sự, thuộc Đoàn Luật sư thành phố H, có mặt.

- Bị hại không kháng cáo:

+ Các chị Lương Thị H1, Lương Thị T, Vũ Thị T2, Nguyễn Thị C2 và Lương Thị H2; đều trú tại xã Tràng An, huyện Bình Lục, tỉnh N.

+ Anh Trần Đình C3; trú tại xã Đồng Du, huyện Bình Lục, tỉnh N.

+ Chị Vũ Thị Đ; trú tại tổ 6 Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, thành phố H.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Đầu năm 2018, chị Lương Thị H1 cùng một số người là anh Trần Đình C3, chị Lương Thị T, chị Vũ Thị T2, chị Nguyễn Thị B, chị Nguyễn Thị C2, chị Lương Thị H2 và chị Vũ Thị Đ cùng thuê trọ chung tại nhà số 68, ngõ 04, phố Kim Đồng, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, H. Ngôi nhà chỉ có một cửa chính duy nhất, không có cửa thoát hiểm.

Khoảng 22 giờ ngày 10-5-2018, chị H1 cùng anh C3 bê 01 bao tỏi từ cửa vào trong nhà số 68, để chiếc xe kéo ở trước cửa ra vào. Cùng lúc này, Bùi Đắc C (gần nhà số 68) đi xe máy về, thấy chiếc xe kéo để chắn lối đi. C dừng xe máy lại và chửi những người trong nhà số 68 đã để xe chắn lối đi của C. Chị T từ trong nhà số 68 chạy ra xin lỗi nên C đi xe máy về. Một lúc sau, C đi bộ từ nhà ra và tiếp tục chửi bới những người trong nhà số 68. Chị T ra xin lỗi xong quay vào định đóng cửa đi ngủ thì C chửi tục và nói: “Chúng mày khóa cửa bố mày đốt chết”. Chị T thấy C dọa nên sợ phải mở cửa xếp ra. Khoảng 10 phút sau, C về nhà lấy 01 ổ khóa đi đến khóa ngoài cửa nhà số 68 lại, lúc này trong nhà 68 có 08 người gồm chị H1, anh C3, chị T, chị C2, chị T2, chị Huê, chị Đ và B. Khóa xong, C đi xe máy lên phố Vọng mua 10.000 đồng tiền xăng cho vào chai nhựa 0,5 lít rồi quay lại. C cầm chai xăng mở nắp chai hắt vào cửa nhà số 68 rồi lấy bật lửa trong túi quần ra bật lửa châm đốt. Vừa đốt, C đứng trước cửa chửi: “Đ.m hôm nay tao đốt chúng mày chết” thì chị Bùi Thị Tuyết CH (vợ C) can ngăn, kéo C lại nhưng không được. Lúc này, trong nhà 68 có rất nhiều bao tải dứa đựng tỏi khô và thùng xốp đựng hồng xiêm nên dễ bắt lửa nên mọi người trong nhà 68 đã lấy nước dập lửa. Anh Đặng Văn C2 và một số người ở gần đó đến ở bên ngoài cùng dập lửa, khoảng 10 phút sau ngọn lửa được dập tắt hoàn toàn. Công an phường Giáp Bát đến cắt khóa để đưa mọi người trong nhà ra ngoài.

Sau khi phạm tội, Bùi Đắc C đi về nhà, sau đó bỏ đi lang thang. Đến ngày 11-5-2018, chị Lê Thị Cẩm T5 (là em của C) tìm và đưa C vào Bệnh viện tâm thần Trung ương I để khám; sau đó đến Công an phường Giáp Bát trình báo sự việc.

Tại biên bản khám nghiệm hiện trường hồi 9 giờ 10 phút ngày 11-5-2018 tại nhà số 68, ngõ 4, phố Kim Đồng, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai thể hiện:

“...Hiện trường đã bị xáo trộn.

Nhà số 68 có KT (15,7 x 2,8) m, xây 1 tầng và 01 tầng lửng quay hướng Đông Bắc. Nhìn từ phải vào bên phải số nhà 68 giáp số nhà 66, bên trái giáp số nhà 70 phía trước là đường đi trong ngõ số 4, đối diện qua đường đi là hồ Kim Đồng, phía sau giáp khu dân cư.

Phía trước là nhà, khoảng hiên lát gạch đỏ KT (3,3 x l,6) m. Bên trái khoảng hiên có một số thùng gỗ, trên phủ bạt màu xanh, bạt bị cháy thủng nham nhở một phần trên diện (40 x 40) cm. Trên hiên nhà sát cửa ra vào, cách tường bên trái nhà 80 cm có một số giấy tờ bị cháy than hóa một phần có KT (10 x 7,5) cm. Sát cửa vào sát tường nhà bên phải l,2 m có nền gạch bị ám đen trên diện (60 x 40) cm. Sát cửa vào sát tường nhà bên phải 65 cm có chai nhựa KT (16 x 6) cm chai bị nóng chảy, thủng một phần. Nhà có một cửa ra vào KT (2,4 x 2,1) m, gồm 2 cánh cửa xếp sắt. Mặt ngoài cánh cửa bên phải, sát sàn nhà bị ám đen trên diện (01 x 0,7) m, đậm nhất ở phía dưới, nhạt dần lên phía trên, tại vị trí sát sàn nhà có diện cửa bị nhiệt tác động làm đổi màu KT (20 x 15) cm. Trong rãnh trượt của cửa có nhiều đất, vỏ hành tỏi. Bên trong nhà, thẳng cánh cửa vào là phòng khách và cầu thang gỗ dẫn lên tầng lửng, tiếp đến là 2 phòng ngủ, giữa 2 phòng ngủ có cầu thang dẫn lên tầng lửng cuối cùng là khu vệ sinh.

Phía sau và trên gác lửng không có cửa ra vào nào khác. Trần phòng khách cao cách sàn nhà 2,3 m, ốp nhựa. Trong phòng khách, sát tường 2 bên có để nhiều bao hành tỏi. Ở góc ngoài bên phải, sát cửa vào có một số thùng xốp, trên có nhiều đồ vật, chăn, bạt và một số hộp giấy cách cửa vào 53 cm, cách tường phải 55 cm có thùng xốp KT (50 x 37 x 30) cm, thùng xốp bị nhiệt tác động làm nóng chảy, ám đen một phần phía ngoài.

Kiểm tra các đồ vật, tài sản khác trong nhà ở tình trạng bình thường”.

- Dấu vết, tài liệu và mẫu thu được:

+ Muội đen thu tại mặt ngoài cửa ra vào.

+ Một số giấy tờ bị cháy than hóa một phần.

+ Chai nhựa bị nóng chảy, biến dạng.

+ Mẫu đất thu tại khu vực cửa ra vào.

Tang vật thu giữ: 01 ổ khoá Việt Tiệp màu vàng đồng, bị cắt ở phần tai khoá, đã cũ qua sử dụng.

Tại Bản kết luận giám định số 4719/C09-P2 ngày 11-9-2018, Viện Khoa học hình sự Bộ Công an kết luận: Trong mẫu đất thu tại cửa ra vào gửi giám định có tìm thấy dấu vết của xăng.

Quá trình điều tra, gia đình Bùi Đắc C giao nộp cho Cơ quan điều tra hồ sơ bệnh án nội trú của Bùi Đắc C điều trị bệnh tâm thần phân liệt thể Paranoid F20.0 tại Bệnh viện Trung ương I. Ngày 28-5-2018, Cơ quan điều tra đã trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với Bùi Đắc C, với nội dung yêu cầu giám định:

1. Tại thời điểm trước khi phạm tội, thời điểm phạm tội ngày 10-5-2018 và hiện tại, Bùi Đắc C có bị mắc bệnh tâm thần hay không? Nếu có thì mắc loại bệnh gì? C có bị mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi không? 2. Nếu bị mất khả năng nhận thức, hoặc khả năng điều khiển hành vi thì Bùi Đắc C bị mất hoàn toàn hay mất một phần khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi? C có phải đi chữa bệnh bắt buộc hay không? Tại Bản kết luận giám định số 322 ngày 04-10-2018 đối với Bùi Đắc C, Viện pháp y tâm thần Trung ương kết luận:

“... 1. Tóm tắt:

Bệnh phát từ năm 2008, đã nhiều lần điều trị tại Bệnh viện tâm thần TW1, năm 2016 điều trị, ra viện chẩn đoán: Tâm thần phân liệt thể paraoide F20.0. Ngày 10-5-2018, bị can phạm tội Giết người bằng hình thức dùng xăng, khoá cửa đốt nhà, nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng. Sau ngày phạm tội bị can vào Bệnh viện tâm thần TW1 điều trị với biểu hiện rối loạn tâm thần, có hoang tưởng bị hại. Trong thời gian theo dõi giám định bị can tiếp xúc chậm, cảm xúc không ổn định, thỉnh thoảng nghe tiếng nói trong đầu, sợ bị làm hại bản thân và gia đình, nhận thức bệnh không rõ ràng, trí nhớ giảm, ăn ngủ kém.

2. Kết luận:

Tại thời điểm trước, trong khi phạm tội ngày 10-5-2018 và tại thời điểm giám định bị can Bùi Đắc C mắc bệnh tâm thần phân liệt thể không biệt định. Theo phân loại bệnh quốc tế lần thứ 10 năm 1992 bệnh có mã số F20.3.

Trước, trong khi phạm tội ngày 10-5-2018 bệnh của bị can ở giai đoạn thuyên giảm, bị can đủ khả năng nhận thức, hạn chế khả năng điều khiển hành vi.

Tại thời điểm giám định bệnh của bị can ở giai đoạn tái phát. Bị can hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.

Hiện tại bị can cần được điều trị”.

Đối với hành vi cố ý làm hư hỏng tài sản của Bùi Đắc C, do tài sản bị thiệt hại không lớn, những người bị hại không yêu cầu nên không đề cập xử lý. Các bị hại không bị thương tích, không yêu cầu bồi thường.

Tại Cáo trạng số 35/CT-VKS-P2 ngày 23-01-2019, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thành phố H truy tố Bùi Đắc C về tội “Giết người” theo điểm l khoản 1 điều 123 Bộ luật hình sự.

Tại Bản án sơ thẩm số 125/2019/HS-ST ngày 25-4-2019, Tòa án nhân dân thành phố H đã áp dụng điểm l khoản 1 Điều 123; các điểm s, q khoản 1; khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54 Bộ luật hình sự; xử phạt Bùi Đắc C 08 năm tù về tội “Giết người”; thời hạn chấp hành hình phạt tù từ ngày 11-5-2018.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định án phí, quyền kháng cáo của người tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 25-4-2019, Bùi Đắc C có đơn kháng cáo xin giảm hình phạt.

Tại phiên tòa phúc thẩm: Bị cáo khai do bệnh tật không nhớ cụ thể hành vi phạm tội nhưng thừa nhận có việc khóa cửa sắt, sau đó dùng xăng hắt vào cửa, đốt nhà số 68 gần nhà bị cáo, khi trong nhà có nhiều người. Vợ bị cáo là người đại diện hợp pháp cho bị cáo xác nhận đã chứng kiến sự việc nêu trên, đề nghị xem xét giảm hình phạt cho bị cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tham gia phiên tòa cho rằng căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được kiểm tra tại phiên tòa cho thấy việc Tòa án cấp sơ thẩm kết án bị cáo 08 năm tù về tội “Giết người” là đúng. Tại giai đoạn phúc thẩm không có tình tiết giảm nhẹ mới; đề nghị giữ nguyên quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm đối với bị cáo.

Luật sư bào chữa cho bị cáo đề nghị xem xét giảm hình phạt cho bị cáo, với lý do sau khi phạm tội bị cáo thành khẩn khai báo; khi phạm tội bị cáo bị bệnh hạn chế khả năng điều khiển hành vi; hậu quả chưa xảy ra.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được kiểm tra, tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy:

[1]. Xuất phát từ mâu thuẫn nhỏ trong sinh hoạt tại khu dân cư khi những người thuê nhà số 68 ngõ 4, phố Kim Đồng, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai (gần nhà của Bùi Đắc C) để xe kéo chắn lối đi khi bốc hàng vào nhà; khoảng 22 giờ ngày 10-5-2018, Bùi Đắc C đã có hành vi khóa cửa sắt ngôi nhà số 68 nêu trên, là cửa thoát hiểm duy nhất, khi trong nhà đang có nhiều người và nhiều hàng hóa, buộc mọi người phải ở trong nhà; sau đó dùng xăng hắt vào trong nhà và châm lửa đốt nhằm tước đoạt tính mạng người khác. Hậu quả chết người không xảy ra là ngoài ý muốn của bị cáo, do sự việc được ngăn chặn kịp thời. Mặc dù bị cáo có tiền sử bệnh tâm thần phân liệt nhưng theo kết luận giám định của cơ quan chức năng, thì tại thời điểm trước, trong khi phạm tội ngày 10-5- 2018, bệnh của bị can ở giai đoạn thuyên giảm, bị can đủ khả năng nhận thức, hạn chế khả năng điều khiển hành vi nên bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự về tội “Giết người” theo quy định của pháp luật. Bị cáo sử dụng xăng là chất dễ cháy để đốt khi thực hiện hành vi phạm tội; ngoài tình tiết tăng nặng là “Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người” quy định tại điểm l khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự, thì xuất phát từ mâu thuẫn nhỏ trong sinh hoạt, bị cáo đã vô cớ dùng xăng đốt nhà người khác khi trong nhà có nhiều người …; Hành vi phạm tội của bị cáo thuộc trường hợp “Có tính chất côn đồ” quy định tại điểm n khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự. Tòa án cấp sơ thẩm không áp dụng tình tiết này đối với bị cáo là không đúng. Như vậy, bị cáo phạm tội thuộc trường hợp quy định tại các điểm l, n khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự.

[2]. Ngoài các tình tiết giảm nhẹ đã được Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng đối với bị cáo như: Sau khi phạm tội, bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn; hối cải; bị cáo phạm tội trong trường hợp có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi; nhân thân không có tiền án, tiền sự; trong quá trình xử lý vụ án, bị hại đề nghị giảm hình phạt cho bị cáo, thì trong vụ án này, hậu quả chết người chưa xảy ra nên bị cáo phạm tội thuộc trường hợp phạm tội chưa đạt. Khi quyết định hình phạt, Tòa án cấp sơ thẩm không xem xét tình tiết này đối với bị cáo là không đúng. Xem xét đầy đủ, toàn diện các tình tiết của vụ án; nhân thân bị cáo, mức độ phạm tội và hậu quả của vụ án; thì việc Tòa án cấp sơ thẩm kết án bị cáo 08 năm tù là quá nghiêm khắc nên có căn cứ chấp nhận kháng cáo của bị cáo và đề nghị của Luật sư giảm hình phạt cho bị cáo, thể hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước là nghiêm trị kết hợp với khoan hồng; giáo dục; cải tạo trong việc xử lý tội phạm.

[3]. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm đã có hiệu lực pháp luật.

[4]. Kháng cáo được chấp nhận nên bị cáo không phải chịu án phí phúc thẩm.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào điểm b khoản 1 Điều 355; điểm c khoản 1 Điều 357 Bộ luật tố tụng hình sự. Sửa Bản án số 125/2019/HS-ST ngày 25-4-2019 của Tòa án nhân dân thành phố H như sau:

1. Áp dụng các điểm l, n khoản 1 Điều 123; các điểm s, q khoản 1; khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54; Điều 15 và Điều 57 Bộ luật hình sự; xử phạt Bùi Đắc C 07 năm tù về tội “Giết người” (chưa đạt), thời hạn chấp hành hình phạt tù từ ngày 11-5-2018.

2. Các quyết định khác của bản án sơ thẩm nêu trên đã có hiệu lực pháp luật.

3. Bị cáo Bùi Đắc C không phải nộp án phí phúc thẩm.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.