Bản án 40/2020/DS-ST ngày 13/10/2020 về tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN PHÚ QUỐC, TỈNH KIÊN GIANG

BẢN ÁN 40/2020/DS-ST NGÀY 13/10/2020 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG

Trong ngày 13 tháng 10 năm 2020, tại trụ sở Toà án nhân dân huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang xét xử sơ thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số:

281/2019/TLST-DS ngày 17/9/2019 về: Tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 77/2020/QĐXXST – DS ngày 24/9/2020, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Trường Trung cấp VH; Địa chỉ: ấp A, xã Hàm Ninh, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Đại diện theo pháp luật: Ông Hồ Tấn H – Chức vụ: Hiệu trưởng

- Bị đơn: Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ; Địa chỉ: số 21A đường Nguyễn Huệ, khu phố A, thị trấn DĐ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Địa chỉ hiện nay: ấp A, xã Hàm Ninh, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Đại diện theo pháp luật: Ông Lê Xuân Th, sinh năm 1965 – Chức vụ: Chủ tịch hội đồng quản trị Đại diện theo ủy quyền: Ông Lê Ngọc M, sinh năm 1964 – Chức vụ: Trưởng bộ phận quản lý tài sản phương tiện và con người của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ;

Địa chỉ: Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ - ấp Bãi Vòng, xã Hàm Ninh, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

* Ngƣời có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Phạm Gia L, sinh năm 1970;

Địa chỉ: tổ 3, ấp Suối Mây, xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

(tất cả đương sự có mặt)

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo đơn khởi kiện ngày 30/7/2019, tại phiên hòa giải và tại phiên tòa nguyên đơn Trường Trung cấp VH do ông Hồ Tấn H đại diện trình bày:

Vào ngày 13/01/2019 ông Phạm Gia L lái xe của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ điều khiển xe đầu kéo biển kiểm soát 68C-083.60 gây tai nạn với xe ô tô của của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc biển kiểm soát số 68A-090.73 do ông Hồ Tấn H điều khiển tại tỉnh lộ 47 đẫn đến chiếc xe ô tô 07 chỗ của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc bị hư hỏng nặng.

Sau khi xảy ra tai nạn thì cơ quan chức năng xác định lỗi thuộc về phía xe của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ. Phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc và Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ nhiều lần thỏa thuận nhưng chưa thống nhất về việc bồi thường thiệt hại về chiếc xe của Trường.

Trong quá trình sử dụng xe thì phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc có mua bảo hiểm cho xe ô tô biển kiểm soát số 68A-090.73. Tuy nhiên sau khi tai nạn xảy ra phía bảo hiểm không đồng ý chi trả do cơ quan chức năng xác định lỗi thuộc về phía xe của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ gây tai nạn.

Nay Trường Trung cấp VH – Phú Quốc yêu cầu Tòa án buộc Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ (là chủ sở hữu chiếc xe) và ông Phạm Gia L (tài xế lái xe gây tai nạn) liên đới bồi thường thiệt hại bằng cách bồi thường giá trị của chiếc xe ô tô biển kiểm soát số 68A-090.73 trước khi bị tai nạn là 639.000.000 đồng theo giá trị của hóa đơn giá trị gia tăng ngày 18/4/2018 số 0001685 của Công ty TNHH ô tô Việt Nhật trường hợp yêu cầu của Trường không được chấp nhận thì yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.

* Bị đơn Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ do ông Lê Xuân T đại diện theo pháp luật trình bày: Ông L làm việc tại Công ty cũng nhiều năm nhưng không cố định làm thời gian nghỉ, sau đó vào xin làm lại không có hợp đồng lao động cụ thể, công việc chính lái xe đầu kéo rờmoóc. Ông L có bản cam kết với công ty trong đó tại điều 6 bản cam kết ngày 01/6/2018, cam kết này thay cho Hợp đồng trách nhiệm của người tham gia giao thông có nội dung: “Chịu trách nhiệm trước pháp luật khi điều khiển phương tiện giao thông gây hậu quả về người và tài sản” có nghĩa là khi ông L được công ty giao xe, ngồi trên xe thì xảy ra vụ việc gì liên quan đến xe, con người, hàng hóa thì phía ông L chịu toàn bộ trách nhiệm. Hàng tháng ông L được trả lương 10.000.000 đồng/tháng + 1.500.000 đồng tiền ăn/tháng + 10%/tổng thu nhập/tháng của chiếc xe giao cho anh L điều khiển nhưng tiền ăn và 10% trích lại theo sản phẩm của chiếc xe là quy định chung của công ty không có lập thành văn bản.

Ngày 13/01/2019 xảy ra tai nạn giữa xe Công ty với xe Trường Trung cấp VH phía ông L được công ty giao xe đi làm việc. Sau khi xảy ra tại nạn Công ty Hồng Ngọc đã đưa xe của Trường Trung cấp vào Rạch Giá nhờ công ty TMDV ô tô Tây Đô, chi nhánh Kiên Giang thẩm định kỹ thuật và báo giá sửa chữa xe. Công ty đã thẩm định và báo giá sửa chữa xe 68A - 090.73 là 768.862.320 đồng, cao so với việc mua chiếc xe mới. Công ty Hồng ngọc DĐ đứng tên chính chủ phương tiện và tham gia bảo hiểm của công ty Cổ phần Bảo hiểm Quân Đội (MIC) về trách nhiệm dân sự (đối với bên bị tai nạn), công ty bảo hiểm bồi thường toàn bộ chi phí là 100.000.000đ gồm tiền điều trị và sửa chữa xe 68A - 090.73, sau đó công ty bảo hiểm đã chuyển 50.000.000đ vào tài khoản công ty, còn chờ giấy giao nhận tiền giữa hai bên là chuyển đủ số tiền còn lại. Phía công ty thông báo cho Trường và đề nghị cho thông tin tài khoản hoặc người đại diện đến nhận tiền 200.000.000đ (trong đó bảo hiểm trả 100.000.000đ + công ty hỗ trợ cho ông L 100.000.000đ) nhưng phía Trường không ý kiến gì. Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ không đồng ý bồi thường cho phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc, việc bồi thường thuộc về trách nhiệm của lái xe Phạm Gia L.

Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ hủy bỏ ý kiến hỗ trợ thiệt hại 100.000.000 đồng cho việc khắc phục thiệt hại, chỉ đồng ý bồi thường số tiền bảo hiểm chi trả 100.000.000 đồng nếu phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc đồng ký ký biên bản nhận tiền.

Người đại diện theo ủy quyền của ông T, ông Lê Ngọc M thống nhất ý kiến ông T trình bày, không ý kiến gì thêm.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ông Phạm Gia L trình bày: Từa nhận ngày xảy ra tai nạn ông là người điều khiển xe, nhưng hiện tại ông không có khả năng bồi thường do bị thất nghiệp cả gia đình chỉ sống nhờ vào lương của vợ là 5.000.000đồng/tháng. Việc xảy ra tai nạn là ngoài ý muốn đề nghị Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ có trách nhiệm bồi thường 100% cho phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc.

Tại phiên tòa vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Phú Quốc có ý kiến:

việc chấp hành pháp luật của Thẩm phán, Hội đồng xét xử và những người tham gia tố tụng đến thời điểm này đều đảm bảo đúng pháp luật; về thời hạn chuẩn bị xét xử đã quá thời gian theo quy định pháp luật.

Về quan điểm giải quyết vụ án của đại diện Viện kiểm sát: Căn cứ các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời trình bày của các đương sự xét thấy yêu cầu khởi kiện của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc là có cơ sở chấp nhận. Bởi lẽ:

Tại biên bản giải quyết vụ tai nạn giao thông ngày 31/01/2019 của Đội CSGT Công an huyện Phú Quốc lập thì lỗi do ông Phạm Gia L điều khiển xe đi không đúng phần đường quy định. Tuy nhiên, do chủ sở hữu phương tiện giao thông là Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ, đồng thời, ông Phạm Gia L là người làm công hưởng lương của công ty, lái xe gây tai nạn khi đang thực hiện công việc do công ty giao. Do đó, căn cứ Điều 597, 600, Khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015 thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại thuộc về Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ.

Theo Chứng thư thẩm định giá thì giá trị xe cùng đời sản xuất với xe ô tô bị hư hỏng đang lưu hành trên thị trường là 395.000.000đ. Đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn: Buộc công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại tài sản cho Trường trung cấp VH - Phú Quốc giá trị chiếc xe là 395.000.000đ.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về nội dung tranh chấp: Vào ngày 13/01/2019 ông Phạm Gia L lái xe của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ điều khiển xe đầu kéo biển kiểm soát 68C-083.60 gây tai nạn với xe ô tô của của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc biển kiểm soát số 68A-090.73 do ông Hồ Tấn H điều khiển tại tỉnh lộ 47 đẫn đến chiếc xe ô tô 07 chỗ của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc bị hư hỏng nặng.

Sau khi xảy ra tai nạn thì cơ quan chức năng xác định lỗi thuộc về phía xe của Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ. Phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc và Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ nhiều lần thỏa thuận nhưng chưa thống nhất về việc bồi thường thiệt hại về chiếc xe của Trường.

Trường Trung cấp VH – Phú Quốc yêu cầu Tòa án buộc Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ (là chủ sở hữu chiếc xe) và ông Phạm Gia L (tài xế lái xe gây tai nạn) liên đới bồi thường thiệt hại bằng cách bồi thường giá trị của chiếc xe ô tô biển kiểm soát số 68A-090.73 trước khi bị tai nạn là 639.000.000 đồng theo giá trị của hóa đơn giá trị gia tăng ngày 18/4/2018 số 0001685 của Công ty TNHH ô tô Việt Nhật trường hợp yêu cầu của Trường không được chấp nhận thì đề nghị giải quyết theo quy định của pháp luật. Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ không đồng ý bồi thường cho phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc, việc bồi thường thuộc về trách nhiệm của lái xe Phạm Gia L.

[2] Tại phiên tòa đại diện Trường Trung cấp VH – Phú Quốc giữ nguyên yêu cầu khởi kiện. Xét yêu cầu khởi kiện của Trường, Hội đồng xét xử thấy có căn cứ chấp nhận một phần, bởi lẽ: quan hệ tranh chấp trong vụ án là bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra được quy định tại Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015 và tại biên bản khám nghiệm hiện trường tai nạn, biên bản giải quyết vụ tai nạn giao thông ngày 31/01/2019 của Đội Cảnh sát giao thông Công an huyện Phú Quốc lập xác định lỗi hoàn toàn do ông Phạm Gia L điều khiển xe đi không đúng phần đường quy định gây ra tai nạn. Ông L là lái xe cho Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ (Công ty là chủ sở hữu xe gây tai nạn) ngày xảy ra va chạm tai nạn ngày 13/01/2019 ông L lái xe thực hiện công việc do Công ty giao, căn cứ Điều 597 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao ...” và tại khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định: “...Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. Như vậy trách nhiệm bồi thường thuộc về Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ.

Nhưng việc đại diện Trường Trung cấp VH – Phú Quốc đề nghị bồi thường giá trị của chiếc xe ô tô biển kiểm soát số 68A-090.73 trước khi bị tai nạn là 639.000.000 đồng là không phù hợp. Hội đồng xét xử nghị buộc Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ bồi thường cho Trường Trung cấp VH – Phú Quốc giá trị chiếc xe cùng đời sản xuất với xe ô tô bị hư hỏng đang lưu hành trên thị trường là 395.000.000đ theo chứng thư định giá số 38/2020/CT-ĐS- TVAP ngày 02/6/2020 của Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và Thẩm định giá Sao Việt là phù hợp.

[3] Xét lời nại của đại diện Công Cổ phần Hồng Ngọc DĐ không đồng ý bồi thường cho phía Trường Trung cấp VH – Phú Quốc, việc bồi thường thuộc về trách nhiệm của lái xe Phạm Gia L do giữa Công ty và ông L có bản cam kết ngày ngày 01/6/2018, cam kết này thay cho Hợp đồng trách nhiệm của người tham gia giao thông có nội dung: “Chịu trách nhiệm trước pháp luật khi điều khiển phương tiện giao thông gây hậu quả về người và tài sản” là không có cơ sở chấp nhận.

Bởi lẽ: Nếu ông L người được chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật thì phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra, trừ trường hợp giữa chủ sở hữu và người được giao chiếm hữu, sử dụng có thỏa thuận khác và thỏa thuận này không trái pháp luật, đạo đức xã hội hoặc không nhằm trốn tránh việc bồi thường.

Tuy nhiên xét bản cam kết ngày 01/6/2018 giữa Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ với ông L không phù hợp theo khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015; điểm b khoản 2 Mục III nghị quyết số 03/2006/NQ – HĐTP ngày 08/7/2006 của TAND Tối cao hướng dẫn về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Bản cam kết ngày 01/6/2018 không đúng quy định pháp luật và nội dung cam kết trái pháp luật nhằm trốn tránh việc bồi thường. Trong trường hợp này ông L không phải là người được giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ (điều khiển xe đầu kéo) mà chỉ làm việc theo sự điều động xe hàng ngày của Công ty và được trả tiền công theo tháng, Công ty vẫn là người chiếm hữu, sử dụng xe. Do đó, trách nhiệm bồi thường thuộc về Công ty.

Công ty có quyền khởi kiện ông L người có lỗi trong việc gây tai nạn để bồi thường cho Công ty một khoản tiền theo quy định pháp luật.

[4] Về án phí: Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 11 Nghị quyết 326 Trường Trung cấp VH – Phú Quốc không phải đóng án phí.

Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ phải chịu án phí dân sự sơ thẩm có giá ngạch là 395.000.000đ x 5% = 19.750.000đ.

[5] Chi phí tố tụng: Chi phí định giá 9.900.000đ Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ phải chịu, Trường Trung cấp VH – Phú Quốc đã ứng trước, Công ty Hồng Ngọc trả số tiền này cho Trường.

Vì các lẽ trên.

QUYẾT ĐỊNH

- Áp dụng các Điều 26, 35, 147, 264, 266, 271, 273 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015

- Áp dụng Điều 597, Điều 600, khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự năm 2015; điểm b khoản 2 Mục III Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08/7/2006 của HĐTP TAND Tối cao.

- Áp dụng điểm b khoản 11, khoản 4 Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án và lệ phí Tòa án.

Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Trường Trung cấp VH – Phú Quốc đối với Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ.

2. Buộc Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại tài sản cho Trường trung cấp Việt – Hàn Phú Quốc giá trị chiếc xe là 395.000.000đ (ba trăm chín mươi lăm triệu đồng).

Giao chiếc xe tô hiệu Suzuki Ertiga biển kiểm soát số 68A-090.73 đã qua sử dụng cho Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ được quyền sở hữu theo chứng thư định giá số 38/2020/CT-ĐS- TVAP ngày 02/6/2020 của Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và Thẩm định giá Sao Việt.

Kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án bên phải thi hành án không trả số tiền trên thì hàng tháng còn phải chịu lãi suất theo quy định tại Điều 357 và khoản 2 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015 tương ứng với số tiền và thời gian chưa thi hành án.

5. Chi phí tố tụng: Chi phí định giá 9.900.000đ Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ phải chịu, Trường Trung cấp VH – Phú Quốc đã ứng trước, Công ty Hồng Ngọc trả số tiền này cho Trường.

6. Về án phí:

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 11 Nghị quyết 326 Trường Trung cấp VH – Phú Quốc không phải đóng án phí.

Công ty Cổ phần Hồng Ngọc DĐ phải chịu án phí dân sự sơ thẩm có giá ngạch 19.750.000đ (mười chín triệu bảy trăm năm mươi nghìn đồng).

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo Điều 2 Luật thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a, 7b và Điều 9 luật thi hành án dân sự, thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 luật thi hành án dân sự.

Báo cho các đương sự biết có quyền làm đơn kháng cáo trong hạn luật định 15 ngày kể từ ngày tuyên án sơ thẩm, để yêu cầu xét xử phúc thẩm tại Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang.