Bản án 36/2021/DS-PT ngày 28/09/2021 về tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do sức khỏe bị xâm phạm

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG NGÃI

BẢN ÁN 36/2021/DS-PT NGÀY 28/09/2021 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG DO SỨC KHỎE BỊ XÂM PHẠM

Ngày 28/9/2021, tại trụ sở Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ngãi mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 38/2021/TLPT-DS ngày 29 tháng 7 năm 2021 về việc “Tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do sức khỏe bị xâm phạm”.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 14/2021/DS-ST ngày 28/5/2021 của Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 89/2021/QĐ-PT ngày 18/8/2021 và Thông báo về việc chuyển ngày xét xử số 615/TB-TA ngày 07/9/2021, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Ông Nguyễn T, sinh năm 1944; địa chỉ: Thôn T, xã B, huyện s, tỉnh Quảng Ngãi.

2. Bị đơn: Anh Lê Văn H, sinh năm 1978; địa chỉ: Thôn V, xã H, huyện S, tỉnh Quảng Ngãi.

3. Người kháng cáo: Ông Nguyễn T là nguyên đơn trong vụ án.

NỘI DUNG VỤ ÁN

* Theo đơn khởi kiện ngày 20/10/2020, các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và tại phiên tòa, nguyên đơn ông Nguyễn T trình bày:

Vào khoảng 17 giờ 10 phút ngày 17/11/2019, trong lúc ông đang đi ra ngoài đồng trước nhà để lừa bò về thì anh Lê Văn H chạy tới chỗ ông nói “sao mày bảo Đội thi hành án huyện Bình Sơn đòi tiền tao, nếu thi hành án lấy tiền tao, tao giết mày”. Ông quay vào trong nhà lấy điện thoại gọi cho công an xã Bình Khương. Lúc ông vừa đi ra lại để lừa bò, anh Lê Văn H xông vào đánh ông, ông đỡ né được. Lúc đó, sẵn cầm cây roi trên tay, ông liền đánh vào đầu anh H hai cái, anh H xông vào ôm người ông, vật ông ngã xuống bờ ruộng, anh H ngồi đè lên bụng ông, ông ôm siết cổ anh H sát vào người không cho anh H đánh vào người ông. Sau đó, anh Lê Văn Hòa, là em ruột của Lê Văn H chạy đến nắm hai tay ông gỡ ra thì anh H tiếp tục đánh ông. Ông bị thương tích, được người dân đưa đi cấp cứu tại Trạm Y tế xã Bình Khương. Sau đó, ông nhập viện tại Trung tâm Y tế huyện Bình Sơn điều trị từ ngày 17/11/2019 đến ngày 25/11/2019. Chiều ngày 25/11/2019, Trung tâm Y tế huyện Bình Sơn chuyển ông vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi nhưng ông chuyển ra Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam điều trị từ ngày 25/11/2019 đến ngày 26/11/2019 ra viện. Ngày 05/12/2019, ông đi khám tại Bệnh viện đa khoa Thái Bình Dương tỉnh Quảng Nam. Ngày 19/02/2020, Trung tâm giám định pháp y tỉnh Quảng Ngãi đưa ông đến Bệnh viện Phúc Hưng tỉnh Quảng Ngãi chụp X-Quang để làm cơ sở giám định thương tật.

Nay ông yêu cầu anh Lê Văn H phải bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm cho ông gồm:

- Chi phí sơ cứu tại Trạm Y tế xã Bình Khương là 20.000 đồng.

- Chi phí điều trị tại Trung tâm y tế huyện Bình Sơn là 488.358 đồng (gồm: Chi phí đi lại từ xã Bình Khương đến Trung tâm y tế huyện Bình Sơn là 130.000 đồng, chi phí khám chữa bệnh là 358.358 đồng).

- Chi phí điều trị tại Bệnh viện đa khoa Quảng Nam là 1.136.425 đồng (gồm: Chi phí đi taxi từ Bình Sơn đến Bệnh viện đa khoa Quảng Nam là 320.000 đồng, chi phí khám chữa bệnh là 244.425 đồng, chi phí đi taxi từ Bệnh viện đa khoa Quảng Nam về xã Bình Khương là 397.000 đồng, tiền mua thuốc tại nhà thuốc Quỳnh Thủy theo đơn thuốc của Bệnh viện đa khoa Quảng Nam là 175.000 đồng).

- Chi phí điều trị tại Bệnh viện đa khoa Thái Bình Dương tỉnh Quảng Nam là 512.100 đồng (gồm: Chi phí đi xe khách từ Bình Sơn đến thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, hai lượt đi và về là 100.000 đồng, chi phí khám chữa bệnh là 19.100 đồng, tiền thuốc mua tại nhà thuốc Quỳnh Thủy ngày 05/12/2019 là 154.000 đồng, tiền thuốc mua tại nhà thuốc Quỳnh Thủy ngày 12/12/2019 là 239.000 đồng).

- Chi phí giám định pháp y là 230.000 đồng (gồm đi xe buýt từ Bình Sơn đến thành phố Quảng Ngãi để giám định thương tật cả đi và về là 30.000 đồng, chi phí đi xe thồ từ Trung tâm pháp y tỉnh Quảng Ngãi đến Bệnh viện Phúc Hưng Quảng Ngãi và ngược lại là 100.000 đồng, chi phí chụp X-Quang tại Bệnh viện Phúc Hưng Quảng Ngãi là 100.000 đồng).

- Chi phí uống sữa Ensure trong 34 ngày là 03 lon, đơn giá 350.000 đồng/lon là 1.050.000 đồng.

- Thu nhập bị mất của ông 34 ngày x 100.000 đồng/ngày là 3.400.000 đồng.

- Tiền tổn thất tinh thần là 4.500.000 đồng.

Đối với các khoản thiệt hại mà anh H yêu cầu ông bồi thường, ông không đồng ý vì sự việc giữa ông và anh H đánh nhau là do anh H gây ra, ông chỉ chống đỡ và phòng vệ nên ông không có lỗi.

* Tại đơn khởi kiện phản tố ngày 30/12/2020, các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và tại phiên tòa, bị đơn anh Lê Văn H trình bày:

Vào khoảng 15 giờ 00 phút ngày 17/11/2019, anh đi từ xã Bình Hải về thăm nhà tại thôn Thanh Trà, xã Bình Khương. Anh xuống ruộng vác cỏ cho mẹ anh thì gặp ông Nguyễn T và anh có nói “Ông có ngon thì đánh tôi nè chứ thuê bọn xã hội đen làm gì cho tốn tiền”. Anh và ông T có lời qua tiếng lại, ông T bỏ vô nhà. Khoảng 20 phút sau, ông T quay ra, trên tay cầm một khúc cây dài 0,5m, đến thẳng chỗ anh nói “Hiền, mày bước lên đây tao đánh cho coi”. Anh bước lên bờ, đến chỗ ông T đứng khoảng 01 mét thì ông T đánh anh hai cái, cái thứ nhất anh dùng tay đỡ được, cái thứ hai trúng vào đầu chảy máu. Anh cố sức ôm chầm lấy ông T làm hai người ngã xuống ruộng. Lúc đó, anh không còn biết gì nữa. Anh thừa nhận thương tích của ông T là do anh gây ra. Sau khi bị ông T gây thương tích, anh đến Trạm y tế xã Bình Khương sơ cứu rồi chuyển đến Trung tâm y tế huyện Bình Sơn. Sau đó, chuyển đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi điều trị đợt 1 từ ngày 17/11/2019 đến ngày 19/11/2019 ra viện. Ngày 20/11/2019, anh tiếp tục nhập viện tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi điều trị đợt 2 từ ngày 20/11/2019 đến ngày 25/11/2019 ra viện để chuyển về Trung tâm y tế huyện Bình Sơn điều trị tiếp. Vì điều kiện không ai chăm sóc nên anh về nhà mua thuốc ngoài tiếp tục điều trị.

Nay anh yêu cầu ông T bồi thường thiệt hại cho anh những khoản sau:

- Chi phí sơ cứu tại Trạm y tế xã Bình Khương là 120.000 đồng - Chi phí điều trị đợt 1 từ ngày 17/11/2019 đến ngày 19/11/2019 tại Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi là 953.610 đồng.

- Chi phí điều trị đợt 2 từ ngày 20/11/2019 đến ngày 25/11/2019 tại Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi là 1.130.939 đồng.

- Chi phí đi taxi từ xã Bình Khương đến Trung tâm y tế huyện Bình Sơn và từ Trung tâm y tế huyện Bình Sơn đến Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi là 427.000 đồng.

- Chi phí mua thuốc điều trị tại nhà là 457.773 đồng.

- Tiền thu nhập bị mất của anh là 50 ngày x 250.000 đồng/ngày = 12.500.000 đồng.

- Tiền tổn thất tinh thần là 5.000.000 đồng.

- Chi phí bồi dưỡng (sữa, thực phẩm) là 5.000.000 đồng.

Về yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, anh chỉ đồng ý bồi thường cho ông T các khoản gồm: Chi phí sơ cứu tại Trạm y tế xã Bình Khương là 20.000 đồng; chi phí điều trị tại Trung tâm y tế huyện Bình Sơn là 488.358 đồng; chi phí đi taxi từ Bình Sơn đến Bệnh viện đa khoa Quảng Nam là 320.000 đồng; chi phí khám chữa bệnh tại Bệnh viện đa khoa Quảng Nam là 244.425 đồng. Còn những yêu cầu khác anh không đồng ý.

* Bản án dân sự sơ thẩm số 14/2021/DS-ST ngày 28/5/2021 của Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn đã tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Nguyễn T, buộc bị đơn anh Lê Văn H có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm cho ông Nguyễn T số tiền 3.177.392 đồng (ba triệu, một trăm bảy mươi bảy nghìn, ba trăm chín mươi hai đồng).

2. Chấp nhận một phần yêu cầu phản tố của bị đơn anh Lê Văn H, buộc nguyên đơn ông Nguyễn T phải có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm cho anh Lê Văn H số tiền 2.598.575 đồng (hai triệu, năm trăm chín mươi tám nghìn, năm trăm bảy mươi lăm đồng).

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về nghĩa vụ chậm thi hành án, án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.

Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 11/6/2021, ông Nguyễn T kháng cáo, yêu cầu cấp phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận các yêu cầu khởi kiện của ông gồm: Chi phí khám chữa bệnh và mua thuốc theo đơn của Bệnh viện Thái Bình Dương, số tiền 512.000 đồng; tiền mất thu nhập 34 ngày là 3.400.000 đồng; tiền tổn thất tinh thần là 4.500.000 đồng; tiền mua 03 lon sữa Ensure là 1.050.000 đồng; do ông không có lỗi nên buộc bị đơn bồi thường toàn bộ thiệt hại và yêu cầu cấp phúc thẩm không chấp nhận toàn bộ yêu cầu phản tố của bị đơn.

* Ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ngãi:

Về tố tụng: Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa và các đương sự tuân thủ đầy đủ các quy định của Bộ luật tố tụng dân sự từ khi thụ lý đến phiên tòa xét xử vụ án.

Về nội dung: Sau khi phân tích, đánh giá các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án và diễn biến công khai tại phiên tòa, Kiểm sát viên đề nghị Hội đồng xét xử giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 14/2021/DS-ST ngày 28/5/2021 của Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về tố tụng: Ngày 11/6/2021, ông Nguyễn T có đơn kháng cáo đối bản án sơ thẩm số 14/2021/DS-ST ngày 28/5/2021 của Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn. Về thời hạn kháng cáo, hình thức và nội dung đơn kháng cáo đúng quy định tại Điều 272, Điều 273 của Bộ luật tố tụng dân sự. Vì vậy, đơn kháng cáo của ông T hợp lệ.

[2] Về nội dung:

[2.1] Căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án thể hiện: Ngày 17/11/2019, giữa ông Nguyễn T và anh Lê Văn H có xảy ra cãi vã, dẫn đến xô xát. Ông T dùng đoạn cây keo khô đánh vào đầu anh H; còn anh H ôm vật ông T làm ông T và anh H ngã xuống ruộng, anh H dùng tay đánh vào bụng ông T gây thương tích. Theo kết luận giám định số 29/TgT ngày 20/02/2020 của Trung tâm pháp y Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi, ông T bị chấn thương ngực, lưng, gãy 01 xương sườn, tỷ lệ tổn thương cơ thể do thương tích gây nên là 02%. Đối với việc ông T gây thương tích cho anh H, anh H không yêu cầu khởi tố nên từ chối giám định thương tật. Ngày 28/02/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Bình Sơn ban hành quyết định không khởi tố vụ án hình sự (bút lục 12).

[2.2] Xét nội dung đơn kháng cáo của ông T, Hội đồng xét xử thấy rằng:

[2.2.1] Theo nguyên đơn, bị đơn xác định sự việc gây gổ đánh nhau giữa hai bên không có ai chứng kiến. Tuy nhiên, tại Đơn xin trình báo ngày 19/11/2019 (bút lục 20), các biên bản ghi lời khai ngày 27/11/2019 (bút lục 26), ngày 16/02/2020 (bút lục 28), ngày 02/3/2021 (bút lục 90), tại phiên tòa sơ thẩm và tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay ông T thừa nhận trong quá trình xô xát, ông dùng khúc cây keo đánh vào vùng đầu của anh H gây thương tích cho anh H, phù hợp hồ sơ bệnh án thể hiện anh H bị vết thương hở vùng da đầu. Việc ông T cho rằng ông chỉ tự vệ nên không có lỗi là không có căn cứ.

Khoản 1 Điều 584 của Bộ luật dân sự về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại quy định: “1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác”.

Như vậy, yếu tố lỗi không phải là căn cứ để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Việc xác định lỗi của các bên là nhằm xem xét, đánh giá tính chất, mức độ của hành vi gây thiệt hại, là căn cứ để xác định mức bồi thường do hành vi gây ra thiệt hại. Vì vậy, nguyên đơn kháng cáo cho rằng không có lỗi nên không đồng ý bồi thường theo yêu cầu phản tố của bị đơn; đồng thời yêu cầu bị đơn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho nguyên đơn là không có căn cứ chấp nhận.

[2.2.2] Theo các tài liệu nguyên đơn cung cấp thể hiện tại Bảng kê chi phí khám bệnh, chữa bệnh ngày 05/12/2019 (bút lục 50) của Bệnh viện đa khoa Thái Bình Dương thì tổng cộng tiền khám bệnh và tiền thuốc (04 loại thuốc) là 131.534 đồng, trong đó bảo hiểm y tế chi trả 112.434 đồng, số tiền ông T phải trả là 19.100 đồng. Tuy nhiên, ông T cung cấp hóa đơn bán lẻ của nhà thuốc Quỳnh Thủy (bút lục 48) thể hiện cũng trong ngày 05/12/2019, ông mua cùng loại thuốc, cùng số lượng giống như trong bảng kê nêu trên nhưng với số tiền 154.000 đồng. Đến ngày 12/12/2019, ông tiếp tục mua cùng loại thuốc và số lượng thuốc nêu trên tại nhà thuốc Quỳnh Thủy (bút lục 47), với số tiền 239.000 đồng. Như vậy, việc ông T đi khám tại Bệnh viện đa khoa Thái Bình Dương vào ngày 05/12/2019 và mua thuốc với tổng số tiền 512.000 đồng là tự phát, không có chỉ định của bác sĩ, các chứng từ mua thuốc không hợp lệ nên không có căn cứ chấp nhận yêu cầu này của nguyên đơn.

[2.2.3] Đối với kháng cáo yêu cầu bồi thường mất thu nhập thời gian 34 ngày, số tiền 3.400.000 đồng: Theo các tài liệu, chứng cứ ông T cung cấp thì ông nhập viện điều trị tại Trung tâm y tế huyện Bình Sơn và Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam tổng cộng là 10 ngày. Sau khi xuất viện, ông được bác sĩ cho toa thuốc về nhà uống để tiếp tục điều trị và phục hồi sức khỏe trong thời gian 05 ngày. Ông T hết tuổi lao động, không có thu nhập ổn định, đồng thời không có chứng cứ thể hiện sau khi bị thương tích thì ông không thể lao động được. Do đó, ông T kháng cáo yêu cầu buộc bị đơn phải bồi thường tiền mất thu nhập cho ông trong thời gian 34 ngày, số tiền 3.400.000 đồng là không có căn cứ, nên không được chấp nhận.

[2.2.4] Trong vụ việc này, ông T cũng có một phần lỗi, ông T bị thương tích gãy 01 xương sườn, tỷ lệ tổn thương cơ thể là 02%, không làm ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ, khả năng giao tiếp xã hội cũng như khả năng sinh hoạt cá nhân của ông T. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần cho ông T 02 tháng lương cơ sở, tương ứng số tiền 2.980.000 đồng là có căn cứ, đúng pháp luật.

[2.2.5] Đối với yêu cầu bồi thường số tiền mua 03 lon sữa Ensure là 1.050.000 đồng, ông T không cung cấp được chứng cứ để chứng minh, đồng thời việc ông mua 03 lon sữa nói trên nếu có cũng là tự phát, không theo chỉ định của bác sĩ nên kháng cáo yêu cầu bị đơn bồi thường cho ông số tiền trên là không có căn cứ chấp nhận.

[2.3] Như vậy, Tòa án cấp sơ thẩm đã giải quyết vụ án có căn cứ, đúng pháp luật. Tại cấp phúc thẩm, nguyên đơn không cung cấp được chứng cứ mới nên Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn. Đối với yêu cầu phản tố của bị đơn anh Lê Văn H, sau khi xét xử sơ thẩm, anh H không có kháng cáo nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[3] Về án phí phúc thẩm: Ông Nguyễn T được miễn nộp án phí phúc thẩm. [4] Xét đề nghị của Kiểm sát viên tại phiên tòa là có căn cứ, phù hợp với nhận định trên nên Hội đồng xét xử chấp nhận.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự, Không chấp nhận kháng cáo của ông Nguyễn T, giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 14/2021/DS-ST ngày 28/5/2021 của Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

Áp dụng các Điều 584, 585 và 590 của Bộ luật dân sự năm 2015; các điểm d, đ khoản 1 Điều 12, khoản 4, khoản 5 Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của UBTVQH quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án, Tuyên xử:

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Nguyễn T, buộc bị đơn anh Lê Văn H phải bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm cho ông Nguyễn T số tiền 3.177.392 đồng (ba triệu, một trăm bảy mươi bảy nghìn, ba trăm chín mươi hai đồng).

2. Chấp nhận một phần yêu cầu phản tố của bị đơn anh Lê Văn H, buộc nguyên đơn ông Nguyễn T phải bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm cho anh Lê Văn H số tiền 2.598.575 đồng (hai triệu, năm trăm chín mươi tám nghìn, năm trăm bảy mươi lăm đồng).

Kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án cho đến khi thi hành án xong tất cả các khoản tiền, hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015.

3. Về án phí sơ thẩm:

- Miễn án phí dân sự sơ thẩm cho ông Nguyễn T.

- Anh Lê Văn H phải chịu án phí dân sự sơ thẩm số tiền 300.000 đồng (ba trăm nghìn đồng).

4. Về án phí phúc thẩm: Miễn án phí phúc thẩm cho ông Nguyễn T.

5. Bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

6. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án