Bản án 323/2022/DS-PT về yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH BẾN TRE

BẢN ÁN 323/2022/DS-PT NGÀY 09/12/2022 VỀ YÊU CẦU BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DO TÍNH MẠNG BỊ XÂM PHẠM

Ngày 09 tháng 12 năm 2022, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Bến Tre xét xử phúc thẩm công khai vụ án đã thụ lý số: 261/2022/TLPT-DS ngày 13 tháng 10 năm 2022 về việc “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm”.

Do Bản án dân sự sơ thẩm số: 162/2022/DS-ST ngày 12 tháng 8 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện L, tỉnh Bến Tre bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 310/2022/QĐ-PT ngày 27 tháng 10 năm 2022, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Bà Huỳnh Thị V, sinh năm 1949; Địa chỉ: Số 312/17 ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

- Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn: Ông Bùi Văn Đến, sinh năm 1983; địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre. (có mặt)

- Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn: Ông Đoàn Thiện Đ – Luật sư, Văn phòng luật sư Đoàn Thiện Đ thuộc Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh. (vắng mặt)

2. Bị đơn: Bà Nguyễn Thị Trường A, sinh năm 2001; (có mặt) Địa chỉ: Số 246/21 ấp V, xã T, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

3.1. Ông Bùi Văn R, sinh năm 1969;

Địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.2. Ông Bùi Văn C, sinh năm 1970;

Địa chỉ: Ấp T, xã P, huyện T, tỉnh Vĩnh Long.

3.3. Bà Bùi Thị T, sinh năm 1972;

Địa chỉ: Số 369/68 ấp Q, xã T, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.4. Bà Bùi Thị T, sinh năm 1974;

Địa chỉ: Số 441/22 ấp H, xã T, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.5. Ông Bùi Văn Đ, sinh năm 1980;

Địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.6. Ông Bùi Văn Đ, sinh năm 1983;

Địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.7. Ông Bùi Văn H, sinh năm 1980;

Địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.8. Bà Bùi Thị C, sinh năm 1995;

Địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre.

3.9. Bà Bùi Thị R, sinh năm 1990;

Địa chỉ: Số 423 tổ 3, ấp 5 (ấp Đ), xã T, huyện T, tỉnh Bến Tre.

- Người đại diện theo ủy quyền của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Bùi Văn Đ, sinh năm 1983; địa chỉ: Ấp T, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre. (có mặt)

* Người kháng cáo: Bà Huỳnh Thị V là nguyên đơn trong vụ án.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo bản án sơ thẩm:

Tại đơn khởi kiện, đơn khởi kiện sửa đổi, văn bản trình bày ý kiến và phiên tòa sơ thẩm, người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn là ông Bùi Văn Đ và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn trình bày:

Ngày 26/10/2019, ông Bùi Văn H đi đám tang tại ấp P, xã N, huyện L, tỉnh Bến Tre. Sau khi đi đám xong, khoảng 18 giờ 30 phút cùng ngày, ông H lấy xe đạp để về nhà, ông chạy từ hướng N chạy lên thị trấn L thì bị bà Nguyễn Thị Trường A điều khiển xe máy mang biển số 71C4-38279 chạy cùng hướng đụng vào xe của ông H làm xe của ông H văng sang lề bên trái của con đường và ông H văng ra xa khoảng 4m. Sau đó, ông H được người dân xung quanh đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện L rồi được chuyển viện đến Bệnh viện C, đến ngày 05/11/2019 bệnh viện cho về nhà với lý do không chữa trị được và ông H đã tử vong vào ngày 22/11/2019.

Qua người dân xung quanh cho biết, bà A chạy xe với tốc độ cao khoảng 70km/giờ, chạy xe không quan sát, không làm chủ tốc độ nên mới đụng từ phía sau xe ông H. Căn cứ theo sơ đồ hiện trường vụ tai nạn giao thông do Công an huyện L xác lập thể hiện vết thắng (vết cày) của xe bà A từ điểm đầu đến điểm cuối là 1,8m. Điều đó cho thấy bà A chạy xe với tốc độ cao là nguyên nhân dẫn tới vụ tại nạn, lỗi trong trường hợp này là thuộc về bà A nhưng từ khi gây tai nạn đến bà A không quan tâm mà chỉ hỗ trợ cho gia đình bà V 03 lần: lần đầu 5.000.000 đồng, khi đi dám tang ông H, bà A phúng điếu 200.000 đồng, đến ngày 21/8/2020 hỗ trợ thêm 20.000.000 đồng, tổng cộng là 25.200.000 đồng (hai mươi lăm triệu hai trăm nghìn đồng).

Vì vậy, nay bà V yêu cầu bà Nguyễn Thị Trường A phải bồi thường thiệt hại các khoản như sau:

- Hóa đơn số 0717076 của Bệnh viện R là 350.175 đồng;

- Phiếu thu số 17 ngày 05/11/2019 của Bệnh viện C là 1.500.000 đồng;

- Phiếu thu số 151159 ngày 05/11/2019 của Bệnh viện C là 547.200 đồng;

- Biên nhận số 0000456 của Công ty Phúc Cường Thọ số tiền là 1.900.000 đồng (thuê xe cấp cứu chở ông H);

- Hóa đơn Trại hòm T: 27.500.000 đồng;

- Vật liệu xây xựng L: 6.608.000 đồng;

- Chụp hình thờ, hình mộ bia: 2.100.000 đồng;

- Vật liệu xây dựng N: 8.476.000 đồng;

- Tiền ăn uống của 01 người nuôi tại Bệnh viện C và Bệnh viện R: 500.000 đồng/người/ ngày x 28 ngày = 14.000.000 đồng;

- Tiền đãi đám tang ngày 20/11/2019 do bà Phan Thị Thu T thợ nấu:

34.150.000 đồng;

- Tiền công xây mộ: 8.200.000 đồng;

- Tiền làm đám thất: 1.500.000 đồng/lần x 07 lần = 10.500.000 đồng;

- Tiền tổn thất tinh thần: 150.000.000 đồng (bồi thường cho bà V).

Tổng số tiền là 255.331.375 đồng, do bà An đã hỗ trợ cho phía bà V số tiền 25.200.000 đồng. Do đó bà Huỳnh Thị V yêu cầu bà Nguyễn Thị Trường A phải bồi thường thiệt hại tiếp số tiền còn lại là 230.131.375 đồng.

Tại văn bản trình bày ý kiến, biên bản hòa giải và phiên tòa sơ thẩm, bị đơn bà Nguyễn Thị Trường A trình bày:

Ngày 26/10/2019, bà có điều khiển xe mô tô mang nhãn hiệu SUZUKI loại SATRIA, mang biển số 71C4-38279 chở chị gái đi từ hướng xã T lên huyện L, tốc độ điều khiển xe khoảng 50km/giờ. Khi đến đoạn đường thuộc xã N thì ông H chạy xe đạp băng qua đường đột ngột, khi bà nhìn thấy thì khoảng cách chỉ còn 2m đến 3m, mặc dù bà đã đã cố gắng hết sức thắng xe và xử lý nhưng không kịp nên dẫn đến xe của bà va chạm vào xe ông H, ông H bị văng qua bên trái con đường, còn xe của bà thì quay ngang nhưng vẫn thuộc phần đường bên phải theo hướng di chuyển. Sau khi va chạm với xe đạp của ông H, bà bị xe mô tô của bà đè lên, còn ông H thì bị thương, ông H kêu đau nên mọi người xung quanh chở ông đi điều trị tại bệnh viện, sau đó thì ông H đã mất.

Cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện L đã điều tra, xử lý và kết luận bà không có lỗi gây tai nạn cho ông H (tại Thông báo số 462 ngày 08/11/2020 về việc không khởi tố vụ án hình sự). Vì vậy bà không đồng ý bồi thường theo yêu cầu của nguyên đơn. Bà chỉ đồng ý hỗ trợ các khoản sau:

- Hóa đơn số 0717076 của Bệnh viện R là 350.175 đồng;

- Phiếu thu số 17 ngày 05/11/2019 của Bệnh viện C là 1.500.000 đồng;

- Phiếu thu số 151159 ngày 05/11/2019 của Bệnh viện C là 547.200 đồng;

- Biên nhận số 0000456 của Công ty T là 1.900.000 đồng;

- Tiền ăn uống của 01 người nuôi tại Bệnh viện C và Bệnh viện R: 300.000 đồng/người/ ngày x 28 ngày = 8.400.000 đồng;

Tổng cộng là 12.697.375 đồng. Trước đây, khi chưa có kết luận của cơ quan điều tra, bà đã chủ động hỗ trợ trước cho gia đình ông H số tiền là 25.000.000 đồng (chênh lệch 12.302.625 đồng). Nay phía nguyên đơn yêu cầu bà bồi thường tiếp là không hợp lý nên bà không đồng ý. Đối với số tiền chênh lệch bà cũng không yêu cầu phía nguyên đơn trả lại mà đồng ý hỗ trợ luôn cho nguyên đơn.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số Bản án dân sự sơ thẩm số: 162/2022/DS-ST ngày 12 tháng 8 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện L, tỉnh Bến Tre, tuyên xử:

Căn cứ các Điều 584, 588, 591, 601 của Bộ luật Dân sự năm 2015;

Căn cứ Điều 12 của Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án.

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Huỳnh Thị V đối với bị đơn bà Nguyễn Thị Trường A về việc “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm” với tổng số tiền là 230.131.375đ (Hai trăm ba mươi triệu một trăm ba mươi mốt nghìn ba trăm bảy mươi lăm đồng).

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 25/8/2022, nguyên đơn bà Huỳnh Thị V có đơn kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm số 162/2022/DS-ST ngày 12/8/2022 của Tòa án nhân dân huyện L, yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn ông Bùi Văn Đ trình bày:

Nguyên đơn vẫn giữ nguyên nội dung kháng cáo là đề nghị Hội đồng xét xử tuyên buộc bà Nguyễn Thị A phải bồi thường thiệt hại số tiền còn lại là 230.131.375 đồng.

Bị đơn bà Nguyễn Thị Trường A trình bày:

Bị đơn đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của nguyên đơn. Tuy nhiên, bị đơn đồng ý hỗ trợ thêm cho gia đình nguyên đơn số tiền 10.000.000 đồng.

Kiểm sát viên tham gia phiên tòa phát biểu ý kiến:

Về tố tụng: Hội đồng xét xử, Thư ký và những người tham gia tố tụng tại phiên tòa đã thực hiện đúng theo quy định pháp luật.

Về nội dung vụ án: đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, không chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn bà Huỳnh Thị V, sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 162/2022/DS-ST ngày 12/8/2022 của Tòa án nhân dân huyện L, tỉnh Bến Tre, ghi nhận sự tự nguyện của bị đơn đồng ý hỗ trợ thêm cho gia đình nguyên đơn số tiền 10.000.000 đồng.

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ vào kết quả tranh tụng, xét kháng cáo của bà Huỳnh Thị V và đề nghị của Kiểm sát viên đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Nguyên đơn khởi kiện yêu cầu bị đơn bồi thường thiệt hại số tiền 230.131.375 đồng vì cho rằng bị đơn là người điều khiển xe mô tô với tốc độ gây tai nạn cho ông Bùi Văn H là chồng của nguyên đơn dẫn đến ông H tử vong. Căn cứ Thông báo số 462 ngày 08/11/2020 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện L về việc không khởi tố vụ án hình sự đã thể hiện do ông H ngồi trên ba ga sau của xe đạp điều khiển di chuyển từ bên trong lối vào nhà dân lên Quốc lộ 57 di chuyển qua đường đột ngột không chú ý quan sát vi phạm khoản 1 Điều 31 Luật giao thông đường bộ 2008, dẫn đến chị Nguyễn Thị Trường A điều khiển xe mô tô khi phát hiện ông H và xe đạp thì khoảng cách quá gần (02m - 03m) nên không xử lý kịp dẫn đến xảy ra va chạm làm ông H tử vong nên thuộc trường hợp sự kiện bất ngờ, không có sự việc phạm tội xảy ra. Qua quá trình giải quyết khiếu nại do ông Bùi Văn Đ (con ông Bùi Văn H) không đồng ý với Thông báo nêu trên, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện L đã ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 496/QĐ-VKSCL ngày 08/12/2020 đã bác đơn khiếu nại của ông Đến và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre cũng đã ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 03/QĐ- VKS-KT ngày 14/01/2021 giữ nguyên quyết định giải quyết khiếu nại của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện L. Như vậy, việc nguyên đơn cho rằng bà A có lỗi trong vụ tai nạn giao thông xảy ra ngày 26/10/2019 là không có căn cứ.

[2] Nguyên đơn còn cho rằng xe mô tô mà bà A điều khiển là nguồn nguy hiểm cao độ nên phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi. Xét thấy, trong vụ tại nạn xảy ra ngày 26/10/2019, Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát đã kết luận: Tại nạn xảy ra là do ông H điều khiển xe đạp đột ngột băng qua đường nên A tránh không kịp, đó là sự kiện bất ngờ đối với A. Do thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng nên không thuộc trường hợp phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi theo khoản 3 Điều 601 của Bộ luật Dân sự.

[3] Mặc dù bà A không có lỗi và không phải chịu trách nhiệm bồi thường nhưng sau khi vụ tai nạn xảy ra bà A cũng đã tự nguyện hỗ trợ cho gia đình ông H số tiền tổng cộng là 25.000.000 đồng là phù hợp. Bà V kháng cáo nhưng không cung cấp được tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu kháng cáo nên không được chấp nhận. Tuy nhiên, tại phiên tòa, bị đơn đồng ý hỗ trợ thêm cho gia đình nguyên đơn số tiền 10.000.000 đồng nên Hội đồng xét xử xét thấy cần sửa bản án sơ thẩm để ghi nhận sự tự nguyện này của bị đơn.

[4] Quan điểm của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

[5] Từ những nhận định trên, căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của bà Huỳnh Thị V, sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 162/2022/DS-ST ngày 12/8/2022 của Tòa án nhân dân huyện L, tỉnh Bến Tre.

[6] Về án phí dân sự phúc thẩm: Do kháng cáo được chấp nhận, nên bà Huỳnh Thị V phải chịu án phí phúc thẩm. Tuy nhiên, bà V là người cao tuổi nên thuộc trường hợp miễn án phí theo Điều 12 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, tuyên xử:

- Không chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn bà Huỳnh Thị V.

- Sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 162/2022/DS-ST ngày 12/8/2022 của Tòa án nhân dân huyện L, tỉnh Bến Tre. Cụ thể:

Căn cứ các Điều 584, 588, 591, 601 của Bộ luật Dân sự năm 2015;

Căn cứ Điều 12 của Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

1. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Huỳnh Thị V đối với bị đơn bà Nguyễn Thị A về việc “Yêu cầu bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm” với tổng số tiền là 230.131.375đ (Hai trăm ba mươi triệu một trăm ba mươi mốt nghìn ba trăm bảy mươi lăm đồng).

2. Ghi nhận sự tự nguyện của bị đơn bà Nguyễn Thị A về việc hỗ trợ thêm cho nguyên đơn bà Huỳnh Thị V số tiền 10.000.000đ (Mười triệu đồng).

3. Về án phí dân sự sơ thẩm, phúc thẩm: Bà Huỳnh Thị V được miễn nộp.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người pH thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a, 7b và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo qui định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.