Bản án 31/2023/DS-PT về đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng danh dự, nhân phẩm, uy tín

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH CÀ MAU

BẢN ÁN 31/2023/DS-PT NGÀY 07/02/2023 VỀ ĐÒI BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG DANH DỰ, NHÂN PHẨM, UY TÍN

Ngày 07 tháng 02 năm 2023, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm công khai vụ án dân sự thụ lý số: 236/2022/TLPT-DS ngày 07 tháng 10 năm 2022 về việc “Đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng về danh dự, nhân phẩm, uy tín”.

Do Bản án dân sự sơ thẩm số: 106/2022/DS-ST ngày 28/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 330/2022/QĐ-PT ngày 06 tháng 12 năm 2022, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ông Võ Văn K, sinh năm 1970 (có mặt); Bà Mai Ngọc P, sinh năm 1974 (có mặt).

Cùng địa chỉ: Ấp Chà L, xã Trần P, huyện Đầm D, tỉnh Cà Mau.

- Bị đơn: Ông Đặng Ngọc T, sinh năm 1969 (có mặt).

Địa chỉ: Ấp Đông M, xã Trần T, huyện Cái N, tỉnh Cà Mau.

- Người kháng cáo: Ông Đặng Ngọc T, sinh năm 1969.

Địa chỉ: Ấp Đông M, xã Trần T, huyện Cái N, tỉnh Cà Mau.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Tại đơn khởi kiện và lời trình bày của nguyên đơn trong quá trình giải quyết vụ án và bổ sung tại phiên tòa thể hiện:

Trước đây ông Võ Văn K có nợ hụi của ông Đặng Ngọc T, vào ngày 16/02/2020 (âm lịch) nhằm ngày 09/3/2020 (dương lịch) ông T đến nhà gặp vợ ông K là bà Mai Ngọc P để đòi nợ hụi 14.000.000 đồng, bà P cam kết trả cho ông T số tiền 14.000.000 đồng, trả dần, mỗi tháng 500.000 đồng, ông T đồng ý. Sau đó bà P điện thoại hỏi chồng là ông K, ông K cho rằng chỉ nợ ông T 13.000.000 đồng, nên giữa bà P và ông T xảy ra mâu thuẫn, cự cãi nhau. Đến ngày 01/4/2020 (dương lịch) ông T đăng hình ảnh của vợ chồng bà P, ông K lên mạng xã hội Facebook và có những lời lẽ xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của ông bà.

Sau đó ông K, bà P có làm đơn tố giác hành vi của ông T đến Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an huyện Cái Nước. Ngày 18/5/2020 Công an huyện Cái Nước ra Quyết định xử phạt hành chính ông Đặng Ngọc T với số tiền 7.500.000 đồng. Việc ông T đăng hình ảnh của ông bà trên mạng xã hội đã gây thiệt hại cho ông bà nên ông K, bà P yêu cầu ông T bồi thường cho mỗi người số tiền 10.450.000 đồng, gồm: Tiền thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút là 30 ngày x 100.000 đồng = 3.000.000 đồng. Tiền bù đấp tổn thất tinh thần do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm là 05 tháng lương cơ sở: 1.490.000 đồng x 05 = 7.450.000 đồng. Tổng số tiền ông K, bà P yêu cầu ông T bồi thường là 20.900.000 đồng

Ông Đặng Ngọc T trình bày: Vào ngày 16/10/2017 (âm lịch) ông có mở dây hụi loại 2.000.000 đồng, mỗi tháng khui một lần do ông làm chủ hụi. Đến ngày 10/12/2019 (âm lịch) hụi mãn, số tiền hụi ông K còn nợ ông là 14.000.000 đồng. Ông có đến gặp ông K đòi nhiều lần nhưng ông K không có mặt ở nhà và cũng không trả nợ cho ông.

Đến ngày 16/02/2020 (âm lịch), nhằm ngày 09/3/2020 (dương lịch) ông đến nhà ông K để đòi tiền hụi nhưng không gặp ông K, chỉ gặp vợ ông K là bà Mai Ngọc P. Sau khi trao đổi thì bà P có viết cho ông giấy hụi thừa nhận còn nợ ông số tiền hụi 14.000.000 đồng, bà P cam kết trả hàng tháng 500.000 đồng, trả đến khi hết nợ. Chiều cùng ngày khi ông về nhà thì bà P gọi điện thoại cho ông nói ông qua lại vì bà P liên hệ với ông K, ông K nói chỉ còn nợ 13.000.000 đồng. Từ đó giữa ông và bà P có cự cãi qua lại với nhau, đến ngày 01/4/2020 dương lịch giữa ông và bà P tiếp tục cự cãi, do bức xúc nên ông có sử dụng hình ảnh của vợ chồng ông K và bà P đăng lên mạng xã hội facebook. Lần đầu ông đăng ảnh có vợ chồng ông K và bà P và cùng nhiều người khác với nội dung “Cái thằng mặt áo trắng tên Vỏ Văn Khoa là tên ăn dực, mọi người nên chú ý kẻo bị hắn ta lừa đảo nhe mọi người,” sau khi đăng do ông thấy có nhiều người không liên quan nên ông đã gỡ xuống. Lần thứ hai cùng ngày từ tấm hình thứ nhất ông làm mờ những người xung quanh chỉ chừa lại vợ chồng ông K và bà P đăng lên mạng xã hội facebook với nội dung “Cái thằng này và vợ nó là 2 vợ chồng chuyên lừa đảo và rất là xảo lắm nhe bà con, hãy cảnh giác”. Sau khi đăng thì ông biết việc làm của của mình là sai nên vào ngày 02/4/2020 (dương lịch) ông đã gỡ bài đăng trên Facebook xuống và sau đó bà P làm đơn tố cáo, Công an huyện Cái Nước đã ra quyết định xử phạt ông số tiền 7.500.000 đồng về hành vi “xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác”, ông đã nộp phạt xong. Ngày 25/5/2020 ông T kiện vợ chồng K và Phướng yêu cầu trả nợ hụi 14.000.000 đồng, vợ chồng K, Phướng đã thừa nhận nợ và Tòa án đã ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận trả nợ 14.000.000 đồng. Ngày 15/7/2020 tại Cơ quan Thi hành án, ông K và bà P thừa nhận nợ ông T 14.000.000 đồng và đồng ý trả nhưng do muốn hòa giải nên ông bớt cho vợ chồng K, Phướng 4.000.000 đồng, chỉ lấy 10.000.000 đồng. Sau khi thanh toán nợ 10.000.000 đồng, đến ngày 31/8/2020 vợ chồng K và P lại kiện ông đòi bồi thường mất thu nhập và danh dự nhân phẩm, ông không đồng ý bồi thường.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 106/2022/DS-ST ngày 28/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau đã quyết định:

Căn cứ: Các Điều 26; 35; 39; 147, 227, 244, 266, 271, 273 Bộ luật tố tụng Dân sự;

Các Điều 468, 584, 592 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Điều 27 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Tuyên xử:

Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Mai Ngọc P đối với ông Đặng Ngọc T.

Buộc ông Đặng Ngọc T có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại cho bà Mai Ngọc P số tiền 2.980.000 đồng (Hai triệu chín trăm tám mươi nghìn đồng).

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà P về việc buộc ông Đặng Ngọc T có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do uy tín, danh dự, nhân phẩm bị xâm hại với số tiền 7.470.000 đồng (Bảy triệu bốn trăm bảy mươi nghìn đồng).

Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Võ Văn K về việc buộc ông Đặng Ngọc T có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do uy tín, danh dự, nhân phẩm bị xâm hại với số tiền 10.450.000 đồng.

Ngoài ra, án sơ thẩm còn tuyên về án phí, trường hợp thi hành án và quyền kháng cáo theo quy định.

Ngày 04/8/2022, ông Đặng Ngọc T kháng cáo không đồng ý bồi thường, yêu cầu cấp phúc thẩm bác toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn.

Tại phiên tòa phúc thẩm:

- Ông Đặng Ngọc T giữ nguyên yêu cầu kháng cáo, ông xác định sau khi ông đăng hình ông K, bà P thì bà P cũng đăng hình ông đang đứng khoanh tay, mặc áo trắng lên Facebook của bà P mà không được sự đồng ý của ông nhưng ông không muốn sự việc cứ qua lại nên ông không yêu cầu cơ quan Công an xử lý.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau tham gia phiên tòa phát biểu:

Về tố tụng: Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký tiến hành đúng quy định pháp luật tố tụng dân sự; Các đương sự chấp hành đúng với quyền và nghĩa vụ theo pháp luật quy định.

Về nội dung: Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự: Chấp nhận kháng cáo của bị đơn, sửa Bản án sơ thẩm số 106/2022/DS-ST ngày 28/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau, không chấp nhận yêu cầu của bà P về việc yêu cầu ông T bồi thường thiệt hại danh dự với số tiền 2.980.000 đồng, bác toàn bộ yêu cầu của ông K và bà P.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Xét đơn kháng cáo của nguyên đơn nộp trong thời hạn qui định của pháp luật. Về tố tụng, thời hiệu khởi kiện và thẩm quyền giải quyết đã được cấp sơ thẩm xác định và thực hiện đúng theo qui định pháp luật.

[2] Xét yêu cầu bồi thường của ông K và bà P:

[2.1] Về Yêu cầu của ông K, bà P đối với thu nhập bị mất, bị giảm sút: Án sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu của ông K và bà P về yêu cầu ông T bồi thường do thu nhập bị mất, bị giảm sút. Ông K, bà P thống nhất với việc xét xử, không kháng cáo.

[2.2] Đối với yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần:

Đối với yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần của ông K: Án sơ thẩm xác định việc ông K yêu cầu ông T bồi thường thiệt hại tổn thất tinh thần là không có cơ sở chấp nhận. Ông K thống nhất với việc xét xử, không kháng cáo.

Đối với yêu cầu bồi thường tổn thất tinh thần của bà P: Án sơ thẩm buộc ông T phải bồi thường thiệt hại cho bà Mai Ngọc P số tiền 2.980.000 đồng do danh dự, nhân phẩm, uy tín của bà P bị xâm hại. Bà P thống nhất việc xét xử, không kháng cáo. Ông T kháng cáo.

[3] Xét kháng cáo của ông Đặng Ngọc T về số tiền phải bồi thường thiệt hại danh dự, nhân phẩm, uy tín cho bà Mai Ngọc P số tiền 2.980.000 đồng, Hội đồng xét xử xét thấy:

[3.1] Cấp sơ thẩm đã xác định mặc dù ông T có hành vi đăng tải hình ảnh ông K và bà P lên mạng xã hội Facebook tuy nhiên mức độ ảnh hưởng chỉ trong phạm vi rất hẹp và tại cấp sơ thẩm, bà P cũng xác định cuộc sống thường ngày vẫn bình thường, sức khỏe vẫn bình thường, tinh thần vẫn ổn định.

[3.2] Hội đồng xét xử xét thấy mâu thuẫn giữa vợ chồng ông K, bà P với ông T tóm tắt như sau: Xuất phát từ việc ông K nợ hụi không thanh toán cho ông T, dẫn đến cự cãi, ông T bức xúc đăng hình vợ chồng ông K, bà P lên mạng xã hội Facebook. Ông K, bà P yêu cầu Cơ quan Công an xử lý, ông T đã bị xử phạt 7.500.000 đồng và đã đóng phạt xong. Quá trình cự cãi, mâu thuẫn, bà P cũng có đăng hình ông T lên mạng xã hội Facebook nhưng ông T không yêu cầu Cơ quan Công an xử lý. Sau đó ông K, bà P đã thừa nhận có nợ và đồng ý trả cho ông T 14.000.000 đồng theo biên bản ghi nhận sự thỏa thuận của các đương sự tại Tòa án nhân dân huyện Đầm Dơi (bút lục 20). Sau khi Tòa án huyện Đầm Dơi ra Quyết định số 188/2020/QĐST-DS ngày 23/7/2020 về công nhận sự thỏa thuận nợ nêu trên, vì muốn hòa giải, tại Chi cục Thi hành án huyện Đầm Dơi, ông T đã bớt cho vợ chồng ông K, bà P 4.000.000 đồng trong số nợ 14.000.000 đồng theo Quyết định 188/2020/QĐST-DS (bút lục 19, 21). Sau khi trả số tiền 10.000.000 đồng nợ hụi cho ông T tại Cơ quan Thi hành án xong, vợ chồng ông K, bà P khởi kiện ông T tại Tòa án huyện Cái Nước để yêu cầu bồi thường thiệt hại về danh dự và mất thu nhập.

Như vậy, từ mâu thuẫn nhỏ trong chơi hụi, nợ hụi dẫn đến đôi bên cự cãi, đăng hình qua lại trên mạng xã hội Facebook cá nhân của ông T, bà P dẫn đến việc kiện thưa. Nhận thấy, ông T với ý muốn hòa giải, đã không có hành động yêu cầu Cơ quan Công an xử lý hành vi bà P đăng hình ảnh của ông lên mạng xã hội Facebook và có thiện chí bớt 4.000.000 đồng trong số nợ 14.000.000 đồng mà vợ chồng ông K, bà Thảnh nợ. Trong sự việc mâu thuẫn giữa đôi bên, bà P cũng phải nhận thức việc bà đăng hình ảnh cá nhân của ông T lên mạng xã hội Facebook (bút lục 132), mặc dù không có lời lẽ xúc phạm ông T, thì bà P cũng đã vi phạm Điều 32 Bộ luật dân sự về quyền của cá nhân đối với hình ảnh, đồng thời cũng vi phạm vào điểm e khoản 3 Điều 166 Nghị định 174/2013/NĐ-CP và có thể bị cơ quan chức năng xử phạt (mức phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng).

Để vụ án được khép lại, đôi bên dẹp bỏ mâu thuẫn, hòa giải với nhau, nên việc án sơ thẩm buộc ông Đặng Ngọc T có nghĩa vụ bồi thường cho bà P số tiền thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại bằng 02 tháng lương cơ sở, với số tiền 2.980.000 đồng, là không phù hợp.

[3.3] Đề nghị của đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

[3.4] Từ những căn cứ, nhận định trên, Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của ông Đặng Ngọc T, sửa bản án sơ thẩm số 106/2022/DS-ST ngày 28/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau (Việc sửa án sơ thẩm là do cấp phúc thẩm nhận thấy có tình tiết về việc bà P đăng hình ông T lên mạng xã hội Facebook và do thời điểm xử phúc thẩm, Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP ngày 06/9/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật dân sự về trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2023 và thay thế Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08/7/2006, do đó cấp sơ thẩm không có lỗi).

[4] Về án phí Án phí dân sự sơ thẩm: ông K, bà P, ông T không phải nộp.

Án phí dân sự phúc thẩm: Do chấp nhận kháng cáo nên ông T không phải chịu án phí, ông T đã dự nộp 300.000 đồng được nhận lại.

[5] Các quyết định khác của án sơ thẩm không kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ Khoản 2 Điều 308 của Bộ luật tố tụng dân sự.

Chấp nhận kháng cáo của ông Đặng Ngọc T. Sửa Bản án sơ thẩm số 106/2022/DS-ST ngày 28/7/2022 của Tòa án nhân dân huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau.

Áp dụng các Điều 584, 592 Bộ luật Dân sự năm 2015. Điều 9 Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP ngày 06/9/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; Điều 27 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án.

Tuyên xử:

- Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Võ Văn K và bà Mai Ngọc P yêu cầu ông Đặng Ngọc T bồi thường tiền thu nhập thực tế bị mất, bị giảm sút và tiền bù đắp tổn thất tinh thần, với tổng số tiền yêu cầu là 20.900.000 đồng.

- Án phí dân sự sơ thẩm:

+ Ông K, bà P được miễn theo quy định pháp luật.

+ Ông T không phải chịu.

- Án phí dân sự phúc thẩm:

+ Ông K, bà P được miễn theo quy định pháp luật.

+ Ông Đặng Ngọc T không phải chịu, ngày 08/8/2022 ông T đã dự nộp 300.000 đồng (biên lai số 0008316) tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Cái Nước, được nhận lại.

2. Các quyết định khác của án sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

3. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.