Bản án 172/2023/HS-ST về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN THẠCH THẤT – THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 172/2023/HS-ST NGÀY 21/12/2023 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 21-12-2023, tại trụ sở Toà án nhân dân huyện Thạch Thất xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 169/2023/TLST-HS ngày 29-11- 2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 159/2023/QĐXXST-HS ngày 06- 12-2023 đối với bị cáo:

NGUYỄN VĂN CH, sinh năm 1990; Địa chỉ thường trú: Đội 19 thôn Vài M, xã Hợp Th, huyện Mỹ Đ, thành phố Hà Nội. Nghề nghiệp: Lao động tự do; trình độ học vấn: 07/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; Con ông Nguyễn Văn H và con bà Phạm Thị Th; có vợ là Nguyễn Thị T và 03 con, con lớn sinh năm 2018, nhỏ sinh năm 2023; Tiền án, tiền sự: Không. Bị cáo bị bắt, tạm giữ từ ngày 23-8-2023 đến ngày 31-8-2023 được thay đổi bằng biện pháp “Cấm đi khỏi nơi cư trú”; có mặt tại phiên tòa.

Người làm chứng:

- Anh Đỗ Tuấn Đ, sinh năm 1999; Địa chỉ cư trú: Đội 19 thôn Vài M, xã Hợp Th, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội (vắng mặt).

- Chị Đỗ Thị H, sinh năm 1990; Địa chỉ cư trú: Thôn 3, xã Hạ B, huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội (vắng mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 20-8-2023, Nguyễn Văn Ch mua của một người không quen biết qua mạng xã hội Facebook một cá thể “Rái Cá” còn sống với giá 1.700.000 đồng. Ngày 22-8-2023, Ch sử dụng tài khoản Facebook “Nguyen Chuan” đăng bài rao bán cá thể “Rái Cá” trong nhóm “Hội yêu Rái Cá Miền Nam” trên mạng xã hội Facebook kèm theo số điện thoại 0973.X.552 của Ch. Sau đó có một nam thanh niên sử dụng số điện thoại 0976.X.105 gọi cho Ch hỏi mua, hai bên thống nhất giá là 6.800.000 đồng và hẹn giao dịch mua bán tại khu vực chợ Hạ Bằng thuộc xã Hạ Bằng, huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội.

Khoảng 9 giờ ngày 23-8-2023, Ch thuê anh Đỗ Tuấn Đ (làm nghề dịch vụ lái xe chở khách) điều kiển xe ô tô BKS: 28A-T.84 chở Ch đi đến xã Hạ Bằng. Khi đi Ch mang theo chiếc lồng kim loại bên trong nhốt một cá thể Rái Cá còn sống, bên ngoài che bằng áo vải màu đen, Ch để vào cốp xe phía sau. Khoảng 10 giờ 30 phút cùng ngày, trong lúc đang ngồi trên xe ô tô dừng đỗ ven đường tại khu vực chợ Hạ Bằng để chờ người mua Rái Cá đến thì bị lực lượng Công an tuần tra kiểm soát phát hiện, bắt giữ quả tang.

Vật chứng thu giữ: 01 cá thể động vật còn sống có đặc điểm lông màu nâu xám, phần cổ lông màu trắng, nặng khoảng 2,4kg nhốt trong lồng kim loại bên ngoài che bằng áo vải màu đen; 01 điện thoại OPPO A54 màu xám bên trong lắp sim thuê bao 0973.X.552; 01 ô tô hiệu Toyota Vios, BKS: 28A-T.84.

Bản kết luận giám định động vật số: 1360/STTNSV ngày 28-8-2023 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận: Cá thể động vật còn sống, có đặc điểm lông màu nâu xám, phần cổ lông màu trắng, nặng khoảng 2,5kg là loài “Rái Cá vuốt bé”, tên khoa học là Aonyx cinereus. Tình trạng bảo tồn: Có tên trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16-7-2019 của Chính phủ); Có tên trong nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (ban hành kèm theo Nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22-9-2021 của Chính phủ); Có tên trong Phụ lục 1, Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) ban hành kèm theo thông báo số 25/TB-CTVN ngày 17-02-2023 của Cơ quan thẩm quyền quản lý CITES Việt Nam.

Cơ quan điều tra đã ra Quyết định xử lý vật chứng số 101A ngày 31-8- 2023 và bàn giao cá thể “Rái Cá vuốt bé” cho Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội chăm sóc, thả về tự nhiên theo quy định.

Đối với anh Đỗ Tuấn Đ không biết việc Ch thuê anh chở đi đến xã Hạ Bằng là đi bán cá thể Rái Cá nên Cơ quan công an không xem xét xử lý đối với Đ và trả lại xe ô tô nhãn hiệu Toyota Vios màu trắng, BKS: 28A-T.84 cho anh Đ là có căn cứ. Đối với người hỏi mua cá thể Rái Cá, Ch khai chưa từng gặp, giao dịch thông qua mạng xã hội. Kết quả xác minh không có căn cứ để tiếp tục điều tra làm rõ người hỏi mua cá thể Rái Cá vuốt bé.

Cáo trạng số 161/CT-VKS ngày 28-11-2023 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Thạch Thất truy tố Nguyễn Văn Ch về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, Nguyễn Văn Ch khai nhận ngày 20-8-2023 mua qua mạng xã hội Facebook một cá thể Rái Cá còn sống với giá 1.700.000 đồng, sau đó rao bán lại với giá 6.800.000 đồng. Khoảng 11 giờ ngày 23-8-2023 tại khu vực chợ Hạ Bằng trong lúc đang chờ bán cá thể Rái Cá cho người mua thì bị Công an kiểm tra, bắt giữ. Bị cáo nhận thức được sai phạm, xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt và được hưởng lượng khoan hồng của pháp luật.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Thạch Thất tham gia phiên tòa khẳng định có đầy đủ căn cứ truy tố Nguyễn Văn Ch về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”; sau khi phân tích tính chất, mức độ của hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đã đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng: điểm a khoản 1 Điều 244; Điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 65 Bộ luật hình sự, phạt bị cáo từ 12 đến 15 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách gấp đôi; Không đề nghị áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ các tài liệu trong hồ sơ đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Việc chấp hành pháp luật tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên và người tiến hành tố tụng khác trong vụ án được thực hiện đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự; quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa không có khiếu nại, tố cáo về các hành vi tố tụng, quyết định tố tụng của người tiến hành tố tụng, cơ quan tiến hành tố tụng. Theo đó, các hành vi tố tụng, quyết định tố tụng và các tài liệu chứng cứ trong hồ sơ vụ án được xác định là hợp pháp.

[2] Xét lời khai nhận hành vi phạm tội của bị cáo tại phiên tòa phù hợp với lời khai người làm chứng, vật chứng và phù hợp với các tài liệu, chứng cứ được thu thập trong hồ sơ vụ án. Đủ căn cứ kết luận: Ngày 20-8-2023 Nguyễn Văn Ch mua qua mạng xã hội Facebook một cá thể Rái Cá còn sống với giá 1.700.000 đồng, sau đó rao bán lại trên mạng xã hội Facebook với giá 6.800.000 đồng. Đến khoảng 11 giờ ngày 23-8-2023 tại khu vực chợ Hạ Bằng thuộc xã Hạ Bằng, huyện Thạch Thất trong lúc Ch đang chờ bán cá thể Rái Cá cho người mua thì bị Công an kiểm tra, bắt giữ quả tang. Cáo trạng số 161/CT-VKS ngày 28-11-2023 của VKSND huyện Thạch Thất truy tố Nguyễn Văn Ch về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật hình sự là đúng tội, đúng pháp luật.

[3] Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến các chế độ quản lý của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm. Bị cáo có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự, nhận thức được hành vi là vi phạm pháp luật nhưng vẫn phạm tội do cố ý, cần áp dụng hình phạt tương xứng với tích chất, mức độ phạm tội của bị cáo để giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

[4] Bị cáo Nguyễn Văn Ch có nơi cư trú rõ ràng và nhân thân tốt; không phạm vào các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự. Bị cáo đã thành khẩn khai báo và tỏ ra ăn năn hối cải là các tình tiết giảm nhẹ theo điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự. Đối tượng của tội phạm là 01 cá thể Rái Cá còn sống đã được thu giữ kịp thời và trả về với môi trường sống tự nhiên nên chưa gây hậu quả nghiêm trọng, bản thân bị cáo là lao động chính trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn được chính quyền địa pH xác nhận là tình tiết giảm nhẹ theo khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự. Trên cơ sở xem xét, đánh giá toàn diện thấy đủ căn cứ và điều kiện áp dụng hình phạt tù nhưng cho hưởng án treo đối với bị cáo theo quy định tại Điều 65 Bộ luật hình sự là phù hợp.

[5] Xét điều kiện hoàn cảnh, kinh tế của bị cáo khó khăn nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt tiền bổ sung theo quy định tại khoản 4 Điều 244 Bộ luật hình sự.

[6] Về xử lý vật chứng: 01 điện thoại OPPO bị cáo sử dụng vào việc thực hiện tội phạm nên tịch thu sung công quỹ Nhà nước; 01 chiếc lồng bằng kim loại và 01 áo vải màu đen không có giá trị sử dụng nên tịch thu tiêu hủy.

[7] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

- Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51; Điều 38; Điều 65 Bộ luật hình sự: Tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn Ch phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”, xử phạt Nguyễn Văn Ch 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 24 tháng kể từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Nguyễn Văn Ch cho Ủy ban nhân dân xã Hợp Thanh, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội để giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Gia đình bị cáo có trách nhiệm phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Hợp Thanh trong việc giám sát, giáo dục bị cáo. Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo Điều 92 Luật thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự hai lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của Bản án đã cho hưởng án treo.

- Căn cứ Điều 47 Bộ luật hình sự; Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự: Tịch thu sung quỹ Nhà nước 01 điện thoại OPPO bên trong có sim thuê bao số 0973.X.552. Tịch thu tiêu hủy 01 chiếc lồng bằng kim loại; 01 áo vải màu đen (Tình trạng vật chứng theo biên bản giao nhận tài sản, tang vật số 13/2023/THA ngày 04-12-2023).

- Áp dụng Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự; điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30-12-2016 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí và lệ phí Tòa án, buộc Nguyễn Văn Ch phải nộp 200.000 đồng tiền án phí hình sự sơ thẩm.

Án xử công khai sơ thẩm, bị cáo có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.