Bản án 15/2024/HNGĐ-ST về ly hôn, tranh chấp nuôi con khi ly hôn

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HỮU LŨNG, TỈNH LẠNG SƠN

BẢN ÁN 15/2024/HNGĐ-ST NGÀY 19/03/2024 VỀ LY HÔN, TRANH CHẤP NUÔI CON KHI LY HÔN

Ngày 19 tháng 3 năm 2024, tại trụ sở Toà án nhân dân huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn xét xử sơ thẩm công khai vụ án Hôn nhân gia đình sơ thẩm về việc ly hôn, tranh chấp nuôi con khi ly hôn thụ lý số 19/2024/TLST-HNGĐ, ngày 01/02/2024 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 15/2024/QĐXXST-HNGĐ ngày 01/3/2024, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Chị Hoàng Thị Chiều D, sinh năm 1987; địa chỉ: Thôn S, xã Đ, huyện H, tỉnh Lạng Sơn. Có mặt.

- Bị đơn: Anh Lý Viết P, sinh năm 1977; địa chỉ: Thôn S, xã Đ, huyện H, tỉnh Lạng Sơn. Vắng mặt, có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Tại đơn khởi kiện, bản tự khai và các lời khai trong quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa nguyên đơn trình bày:

Về quan hệ hôn nhân: Chị Hoàng Thị Chiều D và anh Lý Viết P có đăng ký kết hôn tại Ủy ban nhân dân (UBND) xã V, huyện C, tỉnh Lạng Sơn vào ngày 03/5/2007 trên cơ sở tự nguyện và được hai bên gia đình tổ chức cưới hỏi theo phong tục truyền thống tại địa phương.

Sau khi kết hôn vợ chồng chung sống hạnh phúc; đến năm 2021 bắt đầu nảy sinh mâu thuẫn, nguyên nhân do bất đồng quan điểm sống, anh Lý Viết P không lo làm ăn, vun vén, một mình chị Hoàng Thị Chiều D gánh vác hết công việc trong gia đình. Đến nay hai vợ chồng tuy vẫn sống chung một nhà nhưng ly thân, ăn uống riêng từ năm 2021, cả hai không quan tâm, chăm sóc đến nhau. Hai bên gia đình nội ngoại cũng có khuyên nhủ và hòa giải cho vợ chồng nhưng không thành, anh P không chịu thay đổi.

Nay nguyên đơn xác định vợ chồng không còn tình cảm, mâu thuẫn lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được, nên yêu cầu Tòa án xét xử cho ly hôn.

Về con chung: Có hai con chung là cháu Lý Quốc M, sinh ngày 29/07/2007 và cháu Lý Hồng Đ, sinh ngày 25/8/2011. Khi ly hôn chị Hoàng Thị Chiều D yêu cầu được nuôi dưỡng, giáo dục cháu Lý Quốc M và anh Lý Viết P được quyền nuôi dưỡng cháu Lý Hồng Đ, đến khi các con chung trưởng thành, đủ 18 tuổi. Không ai phải cấp dưỡng nuôi con chung.

Về tài sản chung: Không yêu cầu Tòa án giải quyết.

Về nợ chung: Không có; không yêu cầu Tòa án giải quyết.

Tại các lời khai, đề nghị trong quá trình giải quyết bị đơn trình bày:

Về quan hệ hôn nhân: Việc tự nguyện kết hôn đúng như chị Hoàng Thị Chiều D trình bày; từ sau khi kết hôn đến nay chung sống cùng bố mẹ của anh. Hàng ngày anh Lý Viết P vẫn phụ giúp gia đình làm công việc đồng áng, ngoài ra còn đi làm bốc vác ở xưởng gỗ bóc. Vợ chồng có mâu thuẫn nhưng chưa đến mức trầm trọng, nay người vợ xác định không còn tình cảm với chồng nữa thì anh có níu kéo cũng không có kết quả. Do bản thân luôn mong muốn có một gia đình đủ bố, đủ mẹ cho các con nên anh không đồng ý ký thuận tình ly hôn; trường hợp Tòa án xét xử theo quy định của pháp luật thì anh Lý Viết P tôn trọng quyết định của Tòa án.

Về con chung: Anh Lý Viết P nhất trí với ý kiến của nguyên đơn.

Về tài sản chung: Không yêu cầu Tòa án giải quyết.

Về nợ chung: Không có; không yêu cầu Tòa án giải quyết.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Hữu Lũng phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật, quan điểm đề nghị giải quyết vụ án:

Trong thời gian chuẩn bị xét xử, thẩm phán đã tiến hành thụ lý vụ án đúng thẩm quyền, xác định tư cách đương sự, tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ và gửi hồ sơ cho Viện kiểm sát đều đã đảm bảo đúng quy định. Hội đồng xét xử, Thư ký phiên tòa đã thực hiện đúng trình tự, thủ tục tố tụng đối với phiên tòa dân sự sơ thẩm. Việc tuân theo pháp luật tố tụng, nguyên đơn, bị đơn thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ tố tụng theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.

Về nội dung giải quyết vụ án: Đề nghị áp dụng các Điều 51, 56, 57, 58, 81, 82, 83 của Luật Hôn nhân và gia đình; chấp nhận yêu cầu khởi kiện, cho chị Hoàng Thị Chiều D được ly hôn với anh Lý Viết P. Về con chung, chị Hoàng Thị Chiều D được quyền trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cháu Lý Quốc M; anh Lý Viết P được quyền trực tiếp nuôi dưỡng, giáo dục cháu Lý Hồng Đ đến khi các con chung trưởng thành, đủ 18 tuổi. Hai bên không ai phải cấp dưỡng nuôi con chung và có quyền thăm non con chung không bị cản trở. Về tài sản chung và nợ chung: Không có yêu cầu nên không xem xét giải quyết. Đương sự phải chịu án phí theo quy định pháp luật.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đã được xem xét, thẩm tra và tranh tụng tại phiên tòa Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về thủ tục tố tụng: Chị Hoàng Thị Chiều D có đơn khởi kiện yêu cầu giải quyết về quan hệ hôn nhân và con chung nên xác định quan hệ tranh chấp của vụ án là ly hôn, tranh chấp về nuôi con khi ly hôn. Bị đơn anh Lý Viết P, cư trú tại Thôn S, xã Đ, huyện H, tỉnh Lạng Sơn nên xác định vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn theo quy định tại khoản 1 Điều 28, các Điều 35, 39 của Bộ luật Tố tụng Dân sự. Tại phiên toà, anh Lý Viết P vắng mặt, tuy nhiên đã có đơn xin giải quyết xét xử vắng mặt; căn cứ vào khoản 1 Điều 227 và khoản 1 Điều 228 của Bộ luật Tố tụng dân sự, Hội đồng xét xử tiến hành xét xử vắng mặt bị đơn.

[2] Về quan hệ hôn nhân: Căn cứ vào lời khai của đương sự, các chứng cứ do đương sự cung cấp và các tài liệu do Toà án thu thập có căn cứ để xác định chị Hoàng Thị Chiều D và anh Lý Viết P có đăng ký kết hôn trên cơ sở hoàn toàn tự nguyện, hợp pháp; sau khi kết hôn về chung sống cùng gia đình nhà chồng. Theo nguyên đơn trình bày, vợ chồng bắt đầu xảy ra mâu thuẫn từ năm 2021, bất đồng quan điểm dẫn đến vợ chồng thường xuyên cãi vã, xúc phạm, không tôn trọng lẫn nhau, không có tiếng nói chung trong việc chăm lo xây dựng hạnh phúc gia đình. Gia đình nội ngoại đã hòa giải mẫu thuẫn vợ chồng nhưng không có kết quả, thực tế vợ chồng tuy sống chung một nhà nhưng không ăn uống chung với nhau, vợ chồng không còn tình cảm, không quan tâm đến cuộc sống của nhau; nguyên đơn đề nghị Tòa xử cho ly hôn để giải thoát cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Bị đơn trình bày mong muốn có một gia đình đầy đủ bố mẹ cho các con nên không đồng ý ký thuận tình ly hôn, tuy nhiên trong trường hợp xét xử theo quy định của pháp luật thì anh Lý Viết P tôn trọng quyết định của Tòa án.

[3] Kết quả xác minh ngày 18/3/2024 có xác nhận của Ủy ban nhân dân xã Đ đối với bà Hà Thị D (mẹ ruột của anh Lý Viết P) và Trưởng thôn nơi cư trú xác định quan hệ vợ chồng có xảy ra mâu thuẫn. Quá trình giải quyết vụ án, Tòa đã tiến hành khuyên bảo hai vợ chồng hóa giải mâu thuẫn, đoàn tụ nuôi dạy con cái, xây dựng gia đình hạnh phúc; nhưng chị Hoàng Thị Chiều D xác định tình cảm vợ chồng không còn, mâu thuẫn kéo dài, đời sống chung không tồn tại nên nhất quyết ly hôn, để được giải thoát khỏi cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc. Thấy rằng mặc dù bị đơn mong muốn đoàn tụ nhưng để vợ chồng thường xuyên xảy ra cãi vã, bất đồng quan điểm và không có biện pháp cải thiện, thay đổi. Từ những nhận định nêu trên, xét thấy mâu thuẫn giữa chị Hoàng Thị Chiều D và anh Lý Viết P đã thực sự trầm trọng, đời sống chung hiện không tồn tại, mục đích hôn nhân không đạt được; yêu cầu ly hôn của nguyên đơn là có căn cứ và cần được chấp nhận theo quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình.

[4] Về con chung: Xét yêu cầu của nguyên đơn đề nghị nuôi dưỡng cháu Lý Quốc M, thấy rằng; hiện tại cháu đã lớn trên 16 tuổi và đang theo học 10A7 tại trường Trung tâm giáo dục thường xuyên 2 tỉnh Lạng Sơn nên có thể tự chăm sóc, phục vụ nhu cầu thiết yếu hàng ngày trong khi mẹ đi làm công ty ở Bắc Ninh. Mức thu nhập hiện tại của chị Hoàng Thị Chiều D trung bình khoảng 04 – 05 triệu/tháng, thời gian nghỉ chị vẫn được về thăm nom con; chỗ ở sau khi ly hôn tại nhà bố đẻ là ông Hoàng Thiết G (xã V, huyện C, tỉnh Lạng Sơn). Đối với cháu Lý Hồng Đ hiện đang sinh sống cùng bố và theo học tại Trung học cơ sở xã Đ, huyện H, tỉnh Lạng Sơn; anh Lý Viết P có chỗ ở trên đất của bố mẹ đẻ, ngoài công việc đồng áng đủ cung cấp lương thực thì thỉnh thoảng anh còn đi làm thuê bốc vác ván bóc kiếm thêm thu nhập. Như vậy về cơ bản cả hai anh chị đều đảm bảo điều kiện nuôi sống bản thân và nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con chưa thành niên phát triển một cách bình thường như những đứa trẻ khác.

[5] Tại biên bản hòa giải ngày 01/3/2024, phần nội dung các đương sự thống nhất: “... Khi ly hôn thì hai bên đồng ý cho anh P được trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cháu Lý Hồng Đ, sinh ngày 25/8/2011 đến khi trưởng thành, đủ 18 tuổi và chị Dâng được quyền trực trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cháu Lý Quốc M, sinh ngày 29/07/2007. Không ai phải cấp dưỡng nuôi con chung.”. Sau phiên hòa giải cho đến khi được tống đạt quyết định đưa vụ án ra xét xử và đến phiên tòa ngày hôm nay anh Lý Viết P, chị Hoàng Thị Chiều D không thay đổi ý kiến; việc tự phân định trách nhiệm nuôi con của nguyên đơn và bị đơn là phù hợp với điều kiện sống, hoàn cảnh thực tế của bố mẹ các cháu, đồng thời phù hợp với nguyện vọng của các con chung trên 07 tuổi do vậy Hội đồng xét xử ghi nhận sự thỏa thuận của các đương sự về con chung.

[6] Việc giao con cho người trực tiếp nuôi con và yêu cầu cấp dưỡng nuôi con, các bên đương sự có quyền đề nghị thay đổi trong quá trình nuôi dưỡng sau này theo quy định pháp luật.

[7] Về tài sản chung: Không có yêu cầu nên Hội đồng xét xử không xem xét, giải quyết.

[8] Về nợ chung: Không có; không yêu cầu Tòa án giải quyết nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[9] Về án phí: Căn cứ khoản 4 Điều 147 Bộ luật Tố tụng Dân sự và điểm a khoản 5 Điều 27 Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án, chị Hoàng Thị Chiều D có đơn yêu cầu ly hôn nên phải chịu án phí ly hôn sơ thẩm.

[10] Đối với ý kiến của đại diện Viện kiểm sát về việc tuân theo pháp luật của những người tiến hành và tham gia tố tụng là đúng thực tế, phù hợp với tài liệu thu thập trong hồ sơ và diễn biến tranh tụng tại phiên tòa. Đối với quan điểm về việc đề nghị giải quyết nội dung vụ án; đại diện Viện kiểm sát đã đưa ra được các nhận định, đánh giá chứng cứ, căn cứ để chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là phù hợp với đường lối, định hướng giải quyết vụ án của Hội đồng xét xử nên được chấp nhận.

[11] Các đương sự có quyền kháng cáo Bản án theo quy định tại Điều 271, khoản 1 Điều 273 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Áp dụng khoản 1 Điều 51, các Điều 56, 57, 58, 81, 82 và Điều 83 của Luật hôn nhân và gia đình;

Căn cứ Điều 5; khoản 1 Điều 28, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39; khoản 4 Điều 147; khoản 1 Điều 227 và khoản 1 Điều 228; các Điều 271, 273 của Bộ luật Tố tụng dân sự;

Căn cứ điểm a khoản 5 Điều 27 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

1. Quan hệ hôn nhân.

Xử cho chị Hoàng Thị Chiều D được ly hôn với anh Lý Viết P.

(Đăng ký kết hôn số 17 ngày 03/5/2007 của Uỷ ban nhân dân xã V, huyện C, tỉnh Lạng Sơn).

2. Con chung.

Ghi nhận sự thỏa thuận của các đương sự - Chị Hoàng Thị Chiều D được quyền trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cháu Lý Quốc M, sinh ngày 29/07/2007 và anh Lý Viết P được quyền trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục cháu Lý Hồng Đ, sinh ngày 25/8/2011 cho đến khi các con chung trưởng thành, đủ 18 tuổi.

Người không trực tiếp nuôi con chung có quyền, nghĩa vụ thăm nom con chung, không ai được cản trở.

- Chị Hoàng Thị Chiều D và anh Lý Viết P không phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con chung (do các bên không có yêu cầu).

3. Tài sản chung: Không yêu cầu Tòa án giải quyết.

4. Khoản nợ chung: Không có; không yêu cầu Tòa án giải quyết.

5. Án phí: Chị Hoàng Thị Chiều D phải chịu 300.000đ (ba trăm nghìn đồng) án phí ly hôn sơ thẩm để nộp Ngân sách nhà nước; xác nhận đã thi hành, nộp đủ theo Biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số: 0004640 ngày 25/01/2024, tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn.

6. Quyền kháng cáo: Chị Hoàng Thị Chiều D có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày Tòa tuyên án. Anh Lý Viết P vắng mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.