Bản án 13/2019/DS-PT ngày 26/02/2019 về tranh chấp bồi thường thiệt hại danh dự, uy tín

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH BẠC LIÊU

BẢN ÁN 13/2019/DS-PT NGÀY 26/02/2019 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI DANH DỰ, UY TÍN

Ngày 26 tháng 02 năm 2019, tại trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Bạc Liêu xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số 02/2019/TLPT-DS ngày 02 tháng 01 năm 2019 về tranh chấp bồi thường thiệt hại về danh dự, uy tín. Do Bản án dân sự sơ thẩm số 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu bị kháng cáo.

Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 13/2019/QĐ-PT ngày 13 tháng 01 năm 2019, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ông Trần Văn K, sinh năm 1969; địa chỉ cư trú: Ấp GB, xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

Người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn ông Trần Văn K: Ông Cao Văn Bé N, sinh năm 1980; địa chỉ cư trú: Xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu (có mặt).

- Bị đơn: Bà Huỳnh Thị C, sinh năm 1957; địa chỉ cư trú: Ấp GB, xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu (có mặt).

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Bà Hồ Thị D, sinh năm 1974; địa chỉ cư trú: Ấp GB, xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

Người đại diện theo ủy quyền của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Hồ Thị D: Ông Cao Văn Bé N, sinh năm 1980; địa chỉ cư trú: Xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu (có mặt).

- Người kháng cáo: Nguyên đơn ông Trần Văn K.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Nguyên đơn Trần Văn K và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Hồ Thị D thống nhất trình bày: Vào khoảng tháng 8 năm 2017, bà Huỳnh Thị C có đến cửa hàng bán gạo cám KD do ông bà làm chủ mua 01 bao gạo loại RVT có trọng lượng 25kg. Đến ngày bầu cử Trưởng ấp, có rất đông người dân, bà C đến Công an xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu tố giác, tung tin ông K bán gạo giả, làm ảnh hưởng đến việc kinh doanh gạo, cám của ông do người dân lo sợ gạo, cám của ông bán là giả, không ai dám mua. Nay ông K yêu cầu bà C phải bồi thường cho ông bà tiền mất thu nhập là 40.500.000 đồng/tháng, kể từ ngày 06 tháng 8 năm 2017 đến ngày xét xử sơ thẩm; tiền tổn thất tinh thần bằng 30 tháng lương là 40.500.000 đồng và chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài phát thanh địa phương 22.500.000 đồng. Đến ngày 25 tháng 9 năm 2018, ông K rút một phần yêu cầu khởi kiện đối với bà C về việc yêu cầu bà C bồi thường chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài địa phương 18.900.000 đồng, chỉ yêu cầu bồi thường chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài địa phương 3.600.000 đồng và các khoản tiền mất thu nhập, tiền tổn thất tinh thần nêu trên.

Bị đơn bà Huỳnh Thị C trình bày: Vào năm 2017 (không nhớ ngày tháng cụ thể do thời gian quá lâu), bà có mua 01 bao gạo loại RVT có trọng lượng 25kg tại cửa hàng bán gạo cám KD của ông Trần Văn K và bà Hồ Thị D về sử dụng. Gia đình bà sử dụng được 02 ngày, đến ngày thứ ba, con dâu bà C là chị Lê Thị Tuyết K vo gạo nấu cơm thì thấy nước vo gạo trắng bất thường nên gia đình bà lấy gạo đi rang thì gạo có hiện tượng khét đen và dính cục. Sau đó, gia đình bà đem gạo và cục khét đen đó trình báo Công an xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu về việc bà nghi ngờ đó là gạo giả nên Công an giữ gạo lại để giám định. Sau khoảng hơn 01 tháng, Công an thông báo với bà đó là gạo thật nên bà đem gạo về để ăn. Bà không xác định gạo mua của ông K là gạo giả hay thật nên bà mới trình báo Công an về sự nghi ngờ của bà nhằm mục đích để Công an xác định gạo đó là gạo thật hay gạo giả, chứ không nhằm mục đích gì khác, bà không có tung tin ông K bán gạo, tấm, cám giả nên bà không đồng ý bồi thường theo yêu cầu của ông K.

Từ nội dung trên, tại Bản án dân sự sơ thẩm số 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu quyết định: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông K đối với bà C về việc yêu cầu bà C phải bồi thường cho ông K tiền mất thu nhập là 40.500.000 đồng/tháng, kể từ ngày 06 tháng 8 năm 2017 đến ngày xét xử sơ thẩm; tiền tổn thất tinh thần bằng 30 tháng lương là 40.500.000 đồng và chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài phát thanh địa phương là 3.600.000 đồng.

Chấp nhận yêu cầu rút một phần yêu cầu khởi kiện của ông K đối với bà C về việc yêu cầu bà C phải bồi thường cho ông K chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài địa phương là 18.900.000 đồng. Đình chỉ giải quyết một phần yêu cầu khởi kiện của ông K đối với bà C về việc yêu cầu bà C phải bồi thường cho ông K chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài địa phương là 18.900.000 đồng.

Miễn án phí dân sự sơ thẩm cho ông K, ông K đã nộp tạm ứng án phí 1.175.000 đồng theo biên lai thu số 0009460 ngày 16 tháng 7 năm 2018 được hoàn lại tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

Ngoài ra, bản án sơ thẩm còn tuyên quyền kháng cáo cho các đương sự theo quy định pháp luật.

Ngày 10 tháng 12 năm 2018 nguyên đơn ông Trần Văn K kháng cáo Bản án dân sự sơ thẩm số 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu với nội dung: Yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông đối với bà Huỳnh Thị C.

Tại phiên tòa phúc thẩm người đại diện theo ủy quyền của ông K vẫn giữ nguyên nội dung kháng cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bạc Liêu phát biểu ý kiến: Đề nghị

Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của ông Trần Văn K, căn cứ khoản 1 Điều 308 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Sau khi nghiên cứu toàn bộ các tài liệu, chứng cứ có lưu trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ vào kết quả tranh luận của các đương sự tại phiên tòa, ý kiến đề nghị của Kiểm sát viên, sau khi thảo luận, nghị án, Hội đồng xét xử nhận định:

[2] Ông Trần Văn K và bà Huỳnh Thị C thống nhất xác định vào khoảng tháng 8 năm 2017, bà C có mua một bao gạo loại RVT có trọng lượng 25kg tại cửa hàng bán gạo cám KD do ông K, bà D làm chủ về sử dụng. Bà C xác định sau khi sử dụng được 02 ngày, đến ngày thứ ba thì con dâu bà là chị Lê Thị Tuyết K vo gạo nấu cơm thấy nước vo gạo trắng bất thường nên gia đình bà lấy gạo đi rang thì gạo có hiện tượng khét đen và dính cục. Sau đó, bà đem cục khét đen này cùng số gạo chưa sử dụng đến trình báo Công an xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu. Đây là tình tiết, sự kiện không cần phải chứng minh theo quy định tại khoản 2 Điều 95 của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.

[3] Ông K xác định ông không bán gạo giả chứng minh bằng Kết quả thử nghiệm ngày 29 tháng 8 năm 2017 của Công ty Cổ phần WA (bút lục 14) và Công văn số 104/CV-CAVL ngày 30 tháng 10 năm 2017 của Công an huyện VL, tỉnh Bạc Liêu (bút lục 16) nhưng việc bà C tố giác, tung tin ông bán gạo giả với cơ quan chức năng và người dân đã làm ảnh hưởng đến việc kinh doanh của ông nên ông yêu cầu bà C bồi thường thiệt hại cho ông các khoản tiền gồm: Tiền mất thu nhập với số tiền 40.500.000 đồng/tháng, kể từ ngày 06 tháng 8 năm 2017 đến ngày xét xử sơ thẩm là 634.500.000 đồng; tiền tổn thất tinh thần bằng 30 tháng lương với số tiền là 40.500.000 đồng và chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài phát thanh địa phương với số tiền 3.600.000 đồng. Bà C cho rằng mục đích bà đến trình báo Công an xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu là do bà nghi ngờ gạo bà mua của ông K là gạo giả chứ không kết luận ông K bán gạo giả nên không đồng ý bồi thường theo yêu cầu của ông K.

[4] Tại Điều 584 của Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định “Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường….”. Căn cứ tinh thần của Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08 tháng 7 năm 2006 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005 về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng chỉ phát sinh khi có đầy đủ các yếu tố sau: Phải có thiệt hại (thiệt hại về vật chất hoặc thiệt hại do tổn thất về tinh thần) xảy ra, phải có hành vi trái pháp luật, phải có mối liên hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật và phải có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý của người gây thiệt hại.

[5] Tại biên bản tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và biên bản ghi lời khai ngày 06 tháng 8 năm 2017 (bút lục 50, 51) thể hiện do bà C nghi ngờ gạo bà mua tại cửa hàng bán gạo cám của ông K là giả nên đã trình báo Công an xã CT, huyện VL, tỉnh Bạc Liêu, bà C không kết luận ông K bán gạo giả. Hội đồng xét xử xét thấy, việc bà C trình báo với cơ quan chức năng về sự nghi ngờ gạo giả của bà là đúng quy định pháp luật, bởi lẽ đó là quyền và trách nhiệm của người tiêu dùng nhằm bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và người khác nên bà C không có lỗi. Mặt khác, những hóa đơn bán hàng do ông K cung cấp chỉ chứng minh được số lượng gạo, tấm, cám và số tiền mua gạo, tấm, cám của cửa hàng ông mua lại các nhà máy xây xát, lau bóng lúa gạo, đối với tập phô tô do ông K cung cấp tại cấp phúc thẩm là sổ mua bán gạo, tấm, cám do ông K tự theo dõi chứ không chứng minh được thu nhập của cửa hàng bán gạo, tấm cám của ông bị thiệt hại mỗi tháng 40.500.000 đồng như ông K trình bày. Tại phiên tòa phúc thẩm, ông K không có chứng cứ nào để chứng minh việc bà C kết luận và tung tin ông bán gạo giả làm ảnh hưởng đến việc mua bán, làm giảm thu nhập của cửa hàng và gây tổn thất tinh thần cho gia đình ông K. Từ những phân tích trên cho thấy không có căn cứ làm phát sinh  trách nhiệm bồi thường thiệt hại nên Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông K đối với bà C là đúng quy định pháp luật nên Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của ông K, cần chấp nhận đề nghị của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bạc Liêu, giữ nguyên

Bản án dân sự sơ thẩm số 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

[6] Do ông K khởi kiện yêu cầu bồi thường danh dự, uy tín nên căn cứ điểm d khoản 1 Điều 12 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án, miễn nộp toàn bộ án phí sơ thẩm và phúc thẩm cho ông K.

[7] Các phần khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị đã

có hiệu lực pháp luật.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 308 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015; Căn cứ vào khoản 6 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39, điểm c khoản 1  Điều 217, Điều 218, Điều 219 Bộ luật Tố tụng dân sự; các Điều 584, 585, 592 Bộ luật Dân sự; điểm d khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Không chấp nhận kháng cáo của ông Trần Văn K, giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm 65/2018/DS-ST ngày 26 tháng 11 năm 2018 của Tòa án nhân dân huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

Tuyên xử:

1. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Trần Văn K đối với bà Huỳnh Thị C về việc yêu cầu bà Huỳnh Thị C bồi thường thiệt hại về danh dự, uy tín.

2. Đình chỉ giải quyết một phần yêu cầu khởi kiện của ông Trần Văn K đối với bà Huỳnh Thị C về việc yêu cầu bà Huỳnh Thị C bồi thường cho ông Trần Văn K chi phí công khai xin lỗi, đăng tin trên báo, đài địa phương với số tiền 18.900.000 đồng.

3. Miễn án phí dân sự sơ thẩm và phúc thẩm cho ông Trần Văn K. Ông Trần Văn K đã nộp tạm ứng án phí 1.175.000 đồng theo biên lai thu tiền tạm ứng số 0009460 ngày 16 tháng 7 năm 2018 và số tiền 300.000 đồng theo biên lai thu tiền tạm ứng số 0013276 ngày 10 tháng 12 năm 2018 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện VL, tỉnh Bạc Liêu nên ông Trần Văn K được nhận lại toàn bộ tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện VL, tỉnh Bạc Liêu.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án.