Bản án 10/2024/HS-ST về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN THANH LIÊM, TỈNH HÀ NAM

BẢN ÁN 10/2024/HS-ST NGÀY 06/03/2024 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 06 tháng 3 năm 2024, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 06/2024/TLST-HS ngày 23 tháng 01 năm 2024, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 09/2024/QĐXXST-HS ngày 22 tháng 02 năm 2024, đối với bị cáo:

- Đinh Ngọc K - sinh năm 1997; nơi cư trú: thôn N T, xã T T, huyện T L, tỉnh Hà Nam; nghề nghiệp: lao động tự do; trình độ văn hoá: 9/12; dân tộc: Kinh; giới tính: nam; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Đinh Thế D và bà Nguyễn Thị H; có vợ là Nguyễn Thị H và có 01 con sinh năm 2019; tiền án, tiền sự: không; bị cáo bị tạm giữ từ ngày 03/11/2023 đến ngày 12/11/2023 được tại ngoại, hiện đang bị áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú”, có mặt tại phiên tòa.

- Bị hại: anh Lê H; nơi cư trú: Số nhà 129 phố N Đ, phường P L, quận Đ Đ, thành phố Hà Nội; vắng mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án: chị Lê Thị M - sinh năm 1990; nơi cư trú: thôn N T, xã T T, huyện T L, tỉnh Hà Nam; vắng mặt có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Đầu tháng 10/2023, Đinh Ngọc K nảy sinh ý định sử dụng mạng xã hội Facebook để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc K chụp ảnh các bức tượng gỗ rồi sử dụng tài khoản Facebook “Giá Xưởng Mỹ Nghệ” đăng kèm bài viết quảng cáo bán tượng gỗ trên trang cá nhân và trên các hội nhóm. Khi có người liên lạc mua tượng gỗ thì K yêu cầu người mua chuyển trước tiền mua hàng qua tài khoản rồi mới chuyển hàng, sau khi nhận được tiền do người mua chuyển, K thu hồi toàn bộ tin nhắn, chặn liên lạc và chiếm đoạt số tiền của người mua tượng gỗ đã chuyển khoản.

Ngày 30/10/2023, thông qua mạng xã hội Facebook, anh Lê H đọc bài đăng của K, anh H nhắn tin qua Messenger tài khoản “H L” đến tài khoản Facebook “Giá Xưởng Mỹ Nghệ” của K để hỏi mua tượng gỗ, sau khi trao đổi anh H đồng ý mua của K 01 bức tượng Di Lặc làm bằng gỗ hương với giá 1.500.000 đồng và 01 bức tượng Đạt Ma làm bằng gỗ trắc với giá 1.300.000 đồng. K yêu cầu anh H chuyển tiền thanh toán trước, trong thời hạn 3 ngày K sẽ chuyển hàng thì anh H đồng ý. Do không có tài khoản Ngân hàng nên K nhắn tin cho chị Lê Thị M (là người có họ hàng với K) hỏi mượn tài khoản Ngân hàng để khách chuyển tiền thì chị M đồng ý, gửi tin nhắn cung cấp cho K số tài khoản 190277022... của chị M mở tại Ngân hàng Techcombank, sau đó K đã nhắn tin gửi số tài khoản này cho anh H. Cũng trong ngày 30/10/2023 anh H đã chuyển số tiền 2.800.000 đồng từ số tài khoản 058908... mở tại Ngân hàng Mbbank của anh H đến số tài khoản 19027702208... của chị M, cùng ngày chị M đã đưa lại cho K toàn bộ số tiền anh H đã chuyển là 2.800.000 đồng tiền mặt nhưng K không chuyển tượng gỗ cho anh H theo thỏa thuận. Ngày 31/10/2023 K đã thu hồi toàn bộ tin nhắn, chặn Facebook của anh H, chiếm đoạt số tiền 2.800.000 đồng tiêu xài cá nhân. Sau nhiều lần không liên lạc được với tài khoản “Giá Xưởng Mỹ Nghệ” do bị chặn, anh Lê H đã tìm hiểu thì thấy thông tin giới thiệu của trang Facebook có địa chỉ tại Thanh Liêm - Hà Nam, ngày 02/11/2023 anh H đến Công an huyện Thanh Liêm trình báo sự việc.

Sau khi tiếp nhận đơn trình báo, cơ quan CSĐT- Công an huyện Thanh Liêm đã tiến hành kiểm tra, xác minh, triệu tập Đinh Ngọc K để điều tra làm rõ, K đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội của bản thân. Căn cứ tài liệu điều tra đã thu thập được, ngày 03/11/2023, cơ quan CSĐT - Công an huyện Thanh Liêm đã ra Lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, Lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, quyết định tạm giữ đối với Đinh Ngọc K; thu giữ vật chứng, tài sản gồm 01 điện thoại di động nhãn hiệu OppO A92, 01 bức tượng Đạt Ma và 01 bức tranh gỗ hình Đạt Ma. Tiến hành khám xét khẩn cấp chỗ ở của Đinh Ngọc K tại thôn N T, xã T T, huyện T L, nhưng không thu giữ đồ vật, tài liệu gì liên quan.

* Về trách nhiệm dân sự: quá trình điều tra, Đinh Ngọc K đã tự nguyện bồi thường cho anh Lê H số tiền 2.800.000 đồng, đến nay anh H không có yêu cầu, đề nghị gì khác.

Tại bản Cáo trạng số 08/CT-VKS-SH ngày 23 tháng 01 năm 2024, Viện kiểm sát nhân dân huyện Thanh Liêm đã truy tố Đinh Ngọc K về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 1 Điều 174 của Bộ luật Hình sự.

* Tại phiên tòa:

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Thanh Liêm thực hành quyền công tố; giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo theo toàn bộ nội dung bản cáo trạng. Sau khi phân tích tính chất mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cũng như nhân thân của bị cáo. Đề nghị Hội đồng xét xử: tuyên bố bị cáo Đinh Ngọc K phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Áp dụng khoản 1 Điều 174, các điểm b, i và s khoản 1 Điều 51, Điều 65 và điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự; điểm a khoản 2 Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

- Xử phạt bị cáo Đinh Ngọc K từ 6 đến 9 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách từ 12 đến 18 tháng. Hình phạt bổ sung: miễn hình phạt bổ sung cho bị cáo.

- Về xử lý vật chứng: tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A92, 01 bức tượng Đạt Ma, 01 bức tranh gỗ hình Đạt Ma.

- Bị cáo Đinh Ngọc K đã thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình và xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, những người tham gia tố tụng không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

Bị hại đã được triệu tập hợp lệ nhưng vẫn vắng mặt không có lý do. Xét thấy, việc vắng mặt của bị hại không trở ngại cho việc giải quyết vụ án; nên Hội đồng xét xử quyết định vẫn tiến hành xét xử vụ án theo quy định tại Điều 292 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

[2] Về tội danh: tại Cơ quan điều tra cũng như tại phiên toà, Đinh Ngọc K đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình đúng như trong nội dung bản Cáo trạng đã nêu. Lời khai nhận của bị cáo được thẩm tra tại phiên tòa phù hợp với chính lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra, phù hợp lời khai của bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án và các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án. Hội đồng xét xử có đủ cơ sở để xác định: với mục đích chiếm đoạt tài sản, đầu tháng 10/2023 thông qua mạng xã hội, Đinh Ngọc K đã sử dụng trang Facebook “Giá Xưởng Mỹ Nghệ” đăng hình ảnh và giao bán các bức tượng gỗ, khi có người hỏi, đồng ý mua thì K yêu cầu chuyển trước tiền mua hàng rồi chiếm đoạt số tiền này. Ngày 30/10/2023 anh Lê H sử dụng tài khoản “H L” nhắn tin, trao đổi thỏa thuận mua của K 02 bức tượng gỗ phật Di Lặc và Đạt Ma bằng gỗ hương và gỗ trắc, rồi chuyển khoản trả trước cho K 2.800.000 đồng vào số tài khoản 1902770220… mở tại Ngân hàng Techcombank do K cung cấp, sau đó K không giao tượng cho anh H như đã thỏa thuận mà thu hồi toàn bộ tin nhắn, chặn liên hệ và chiếm đoạt số tiền 2.800.000 đồng của anh H.

Hành vi nêu trên của Đinh Ngọc K đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 Điều 174 của Bộ luật Hình sự; Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Thanh Liêm truy tố đối với bị cáo là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Hành vi phạm tội của Đinh Ngọc K là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến quyền sở hữu về tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ; gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương. Do đó Hội đồng xét xử thấy cần ra bản án nghiêm khắc tương xứng hành vi phạm tội của bị cáo.

[3] Về nhân thân bị cáo và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

- Về nhân thân: bị cáo có nhân thân tốt.

- Về tình tiết tăng nặng: bị cáo không phải chịu tình tiết tăng nặng nào theo quy định tại Điều 52 của Bộ luật Hình sự.

- Về tình tiết giảm nhẹ: quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa bị cáo đã “thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải”; sau khi thực hiện hành vi phạm tội bị cáo đã “tự nguyện bồi thường thiệt hại”, bị cáo “phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng”; nên được hưởng các tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm b, i và s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự ngoài ra bị cáo có hoàn cảnh gia đình khó khăn có xác nhận của chính quyền địa phương nên xét cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ được quy định tại khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự.

[4] Về hình phạt:

- Hình phạt chính: Hội đồng xét xử xét thấy, bị cáo có nhân thân tốt, được hưởng nhiều tình tiết giảm nhẹ, có nơi cư trú rõ ràng, có khả năng tự cải tạo. Vì vậy, xét thấy không cần phải bắt bị cáo chấp hành hình phạt tù, mà cho bị cáo được hưởng án treo, chịu sự giám sát, giáo dục của chính quyền địa phương nơi bị cáo cư trú, cũng đủ tác dụng giáo dục, cải tạo riêng đối với bị cáo và phòng ngừa chung. Điều này thể hiện sự khoan hồng của pháp luật đối với người phạm tội lần đầu biết ăn năn hối cải. Việc cho bị cáo hưởng án treo không gây nguy hiểm cho xã hội, không ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phù hợp với quy định tại Điều 65 của Bộ luật Hình sự và Văn bản hợp nhất số 02/VBHN-TANDTC ngày 07/9/2022 của Tòa án nhân dân tối cao, hợp nhất Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 và Nghị quyết số 01/2022/NQ-HĐTP ngày 15/4/2022 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

- Về hình phạt bổ sung: xét thấy, bị cáo là lao động tự do, không có thu nhập ổn định, có hoàn cảnh gia đình khó khăn nên miễn hình phạt bổ sung là phạt tiền đối với bị cáo.

[5] Về xử lý vật chứng:

- Đối với 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A92, 01 bức tượng Đạt Ma, 01 bức tranh gỗ hình Đạt Ma: đây là tài sản của bị cáo sử dụng vào việc thực hiện hành vi phạm tội, nên cần tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước.

[6] Về trách nhiệm dân sự: bị hại là anh Lê H đã nhận lại số tiền 2.800.000 đồng và không còn yêu cầu, đề nghị gì; nên Hội đồng xét xử không xem xét, giải quyết.

[7] Về các vấn đề khác:

- Tài liệu điều tra xác định chị Lê Thị M không bàn bạc, thống nhất, không biết K sử dụng số tài khoản của mình để thực hiện hành vi phạm tội nên cơ quan CSĐT - Công an huyện Thanh Liêm không có căn cứ để xem xét, xử lý đối với chị M là đúng pháp luật.

[8] Về án phí: bị cáo phải nộp án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Về hình sự: căn cứ vào khoản 1 Điều 174, các điểm b, i và s khoản 1; khoản 2 Điều 51; Điều 65 và điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật Hình sự; điểm a khoản 2 Điều 106, các điều 136, 331, 333 của Bộ luật Tố tụng hình sự; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tuyên bố: bị cáo Đinh Ngọc K phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

- Xử phạt bị cáo Đinh Ngọc K 07 (bẩy) tháng tù, cho hưởng án treo; thời gian thử thách là 14 (mười bốn) tháng, kể từ ngày tuyên án sơ thẩm (06/3/2024).

Giao bị cáo Đinh Ngọc K cho Ủy ban nhân dân xã Thanh Tân, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách. Trong trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

- Hình phạt bổ sung: miễn hình phạt bổ sung cho bị cáo Đinh Ngọc K.

2. Xử lý vật chứng: tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước 01 điện thoại di động nhãn hiệu OPPO A92, 01 bức tượng Đạt Ma, 01 bức tranh gỗ hình Đạt Ma; chi tiết vật chứng như trong Biên bản giao, nhận đồ vật, tài liệu, vật chứng ngày 25/01/2024 giữa Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Thanh Liêm với Chi cục Thi hành án dân sự huyện Thanh Liêm.

3. Án phí: bị cáo Đinh Ngọc K phải nộp 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

4. Quyền kháng cáo đối với bản án: bị cáo có mặt tại phiên tòa, có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án. Bị hại, Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án vắng mặt tại phiên tòa, có quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.

5. Quyền yêu cầu thi hành án, nghĩa vụ thi hành án, thời hiệu yêu cầu thi hành án: trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự./.