Bản án 09/2023/HSST về tội hủy hoại tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN CƯ KUIN, TỈNH ĐẮK LẮK

BẢN ÁN 09/2023/HSST NGÀY 30/03/2023 VỀ TỘI HỦY HOẠI TÀI SẢN

Ngày 30/3/2023, tại hội trường xét xử A, Tòa án nhân dân huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số:

05/2023/HSST, ngày 03/3/2023 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số:

07/2023/QĐXXST-HS ngày 17/3/2023 đối với bị cáo:

Họ và tên: Lê Văn P. Tên gọi khác: Không; Giới tính: Nam;

Sinh ngày: 10/6/1993, tại tỉnh Đắk Lắk;

Nơi cư trú: Thôn x, xã EN, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk;

Quốc tịch: Việt Nam. Dân tộc: Kinh. Tôn giáo: Không;

Nghề nghiệp: Làm nông. Trình độ học vấn: 12/12;

Họ và tên cha: Lê Cúc P (chết); Họ và tên mẹ: Nguyễn Thị L, sinh năm 1965, hiện cư trú tại: Thôn 14, xã Ea Ning, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk;

Tiền án: Có 01 tiền án, vào ngày 25/3/2022 Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xét xử phúc thẩm, xử phạt Lê Văn P 01 năm 06 tháng tù, về tội “Cố ý gây thương tích” nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 03 năm, kể từ ngày tuyên án phúc thẩm.

Tiền sự: Không;

Bị cáo bị tạm giữ từ ngày 30/10/2022 đến ngày 02/11/2022. Ngày 30/12/2022 bị cáo bị bắt tạm giam cho đến nay.

- Người bị hại: Bà Nguyễn Thị K, sinh năm 1960 và bà Nguyễn Thị L, sinh năm 1965. Cùng địa chỉ: Thôn x, xã EN, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk;

- Người đại diện hợp pháp cho bị cáo: Bà Lê Thị L, sinh năm 1991. Địa chỉ:

Thôn y, xã EH, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk;

- Người bào chữa: Ông Phạm Ngọc T – Văn phòng luật sư Tây Nguyên, đoàn luật sư tỉnh Đắk Lắk. Địa chỉ: Thôn x, xã HT, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk;

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng 12 giờ, ngày 27/10/2022, Lê Văn P đang ở nhà, thì nhớ đến việc trước đó 02 ngày giữa P và bà Nguyễn Thị K có cãi nhau về việc P cho rằng bà K có nói với người khác là P bị bệnh thần kinh nhưng bà K không thừa nhận. Vì vậy, P bực tức và nảy sinh ý định cắt phá tài sản (các cây hồ tiêu) của gia đình bà K. Sau đó, P lấy 01 cái câu liêm rồi đi bộ đến rẫy hồ tiêu của gia đình bà K tại thôn x, xã EN, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk (rẫy cách nhà bà K khoảng 50 m) rồi dùng câu liêm cắt phá tổng cộng 144 dây hồ tiêu sống trên 36 trụ cây hồ tiêu (gồm 14 trụ bê tông và 22 trụ cây muồng sống). Sau đó, P cầm theo câu liêm đi đến trước cửa nhà bà K chửi bới, đe dọa bà K một lúc rồi đi về nhà. Đến ngày 29/10/2022, bà K đi qua rẫy hồ tiêu của gia đình, nhìn thấy một số dây hồ tiêu bị héo nên đi vào bên trong kiểm tra thì phát hiện có 36 trụ cây hồ tiêu bị cắt phá. Bà K nghi ngờ là do Lê Văn P đã cắt phá nên ngày 30/10/2022 đã làm đơn trình báo với cơ quan chức năng để giải quyết.

Tiếp đó, vào khoảng 09 giờ, ngày 30/10/2022, Lê Văn P ngủ dậy thì không thấy xe mô tô Biển kiểm soát 47T1 - 009.75 ở nhà. Nghĩ là bà Nguyễn Thị L (là mẹ đẻ của P) đã cất giấu xe nên P đã đi sang nhà bà Võ Thị D (sinh năm 1957, trú cùng thôn, gần nhà P) để nhờ bà D gọi điện thoại cho bà L nhưng bà D không có số điện thoại của bà L nên không gọi được. Lúc này, P bực tức vì nghĩ đến chuyện trước đây P nói với bà L bán đất vườn để mua bàn bi da nhưng bà L không đồng ý nên P lấy 01 con dao tại nhà bà D rồi đi về. Khi về đến nhà, P đi ra ngoài vườn dùng dao chặt phá các dây hồ tiêu trên 09 trụ cây hồ tiêu (04 trụ bê tông và 05 trụ cây muồng sống) và 03 cây cau nhỏ. Sau khi chặt phá, P đi đến nhà chị gái là Lê Thị L rồi nhờ chị L đưa P đến Công an xã EN, huyện Cư Kuin để đầu thú và khai nhận về hành vi phạm tội của mình.

Tại Kết luận định giá tài sản số 33/KL-HĐĐGTS ngày 08 tháng 11 năm 2022 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Cư Kuin kết luận về giá trị thiệt hại tài sản cụ thể như sau:

“- 14 cây hồ tiêu trồng trên trụ bê tông trồng năm 2014, 2018 vào thời điểm ngày 27/10/2022 có giá trị thiệt hại là 9.146.200 đồng;

- 22 cây hồ tiêu trồng trên trụ sống (cây muồng) trồng năm 2014, 2018 vào thời điểm ngày 27/10/2022 có giá trị thiệt hại là 13.607.000 đồng;

- 04 cây hồ tiêu trồng trên trụ bê tông trồng năm 2015 vào thời điểm ngày 30/10/2022 có giá trị thiệt hại là 2.613.200 đồng;

- 05 cây hồ tiêu trồng trên trụ sống (cây muồng) trồng năm 2015 vào thời điểm ngày 30/10/2022 có giá trị thiệt hại là 3.092.500 đồng;

- 03 cây cau lấy quả trồng năm 2021 vào thời điểm ngày 30/10/2022 có giá trị thiệt hại là 60.900 đồng” (BL: 71 - 72).

* Tại Bản kết luận giám định pháp y tâm thần theo trưng cầu số 272/KLGĐ ngày 13 tháng 12 năm 2022 của Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên kết luận:

“1. Kết luận:

Họ và tên: Lê Văn P, sinh năm 1993; Giới tính: Nam; Nơi cư trú: Thôn x, xã EN, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk.

1.1. Kết luận về y học:

Tại thời điểm thực hiện hành vi vi phạm (ngày 27/10/2022 và ngày 30/10/2022) và hiện tại (tại thời điểm giám định), người bị tố giác Lê Văn P: Rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng nhiều loại ma túy và chất tác động tâm thần (F19.5-ICD10).

1.2. Kết luận về khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi:

Tại thời điểm thực hiện hành vi vi phạm (ngày 27/10/2022 và ngày 30/10/2022) và hiện tại (tại thời điểm giám định), người bị tố giác Lê Văn P: Hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi.

2. Ý kiến khác: Không”.

Trong quá trình điều tra, truy tố bị cáo Lê Văn P đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình, phù hợp với lời khai của những người chứng kiến, phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác mà Cơ quan điều tra đã thu thập được, có lưu trong hồ sơ vụ án.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Cư Kuin vẫn giữ nguyên quyết định truy tố đối với bị cáo Lê Văn P về tội “Hủy hoại tài sản” và đề nghị tuyên bố: Bị cáo Lê Văn P phạm tội “Hủy hoại tài sản” theo khoản 1 Điều 178 Bộ luật hình sự năm 2015 và áp dụng Điều 38; điểm b, h, q, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; điểm h, g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015 để xử phạt bị cáo Lê Văn P từ 01 năm, 03 tháng đến 01 năm, 09 tháng tù.

Căn cứ khoản 2 Điều 56 Bộ luật hình sự năm 2015, tổng hợp hình phạt của bản án số 82/2022/HS-PT ngày 25/3/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk, xử phạt bị cáo Lê Văn P 01 năm, 06 tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích” nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 03 năm kể từ ngày tuyên án phúc thẩm. Buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung cho cả hai bản án từ 02 năm, 09 tháng đến 03 năm, 03 tháng tù. Thời gian chấp hành hình phạt tù từ ngày 30/12/2022, được khấu trừ thời gian tạm giữ từ ngày 30/10/2022 đến ngày 02/11/2022.

*Về xử lý vật chứng: Căn cứ Điều 47 Bộ luật Hình sự; Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Tuyên tịch thu, tiêu hũy: 01 câu liêm có chiều dài 143 cm; 01 con dao có chiều dài 31 cm.

(Đặc điểm, kích thước theo biên bản giao nhận vật chứng ngày 03/3/2023 giữa cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện Cư Kuin và Chi cục thi hành án dân sự huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăk).

*Luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Văn P trình bày: Bị cáo Lê Văn P là người bị hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi. Tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tài sản hư hỏng không lớn và được gia đình khắc phục cho người bị hại, được người bị hại không yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại và có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, hoàn cảnh kinh tế của gia đình bị cáo khó khăn. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử cho bị cáo hưởng mức hình phạt thấp nhất, để bị cáo có điều kiện chữa bệnh, sớm hòa nhập với cộng đồng.

Tại phiên tòa, bị cáo Lê Văn P khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như Cáo trạng mà Viện kiểm sát truy tố, bị cáo không tranh luận gì với đại diện Viện kiểm sát mà chỉ đề nghị Hội đồng xét xử xem xét, cho bị cáo được hưởng một mức án thấp nhất.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dụng vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]. Về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan điều tra, truy tố. Điều tra viên và Kiểm sát viên đã thực hiện đúng thẩm quyền về trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Trong quá trình điều tra, truy tố và tại phiên tòa, Kiểm sát viên đã thực hiện việc kiểm sát hoạt động tố tụng đúng theo quy định của pháp luật, nên bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến hay khiếu nại gì về hành vi, quyết định tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

[2] Về căn cứ xác định tội danh và điều luật áp dụng: Lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên tòa, phù hợp với lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với người biết sự việc và phù hợp với các tài liệu, chứng cứ khác đã được thu thập có trong hồ sơ vụ án. Như vậy có đủ cơ sở để kết luận:

Do ý thức coi thường pháp luật và coi thường tài sản của người khác nên vào ngày 27/10/2022, bị cáo Lê Văn P đã có hành vi dùng câu liêm cắt phá 36 trụ cây hồ tiêu của gia đình bà Nguyễn Thị K gây thiệt hại trị giá 22.753.200 đồng. Đến ngày 30/10/2022, P tiếp tục dùng dao chặt phá 09 trụ cây hồ tiêu và 03 cây cau của bà Nguyễn Thị L (mẹ của P), gây thiệt hại trị giá 5.766.600 đồng. Tổng giá trị tài sản bị thiệt hại do Lê Văn P gây ra là 28.519.800 đồng (hai tám triệu, năm trăm mười chín ngàn, tám trăm đồng) nên bị Viện kiểm sát nhân dân huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk truy tố bị cáo Lê Văn P phạm tội “Hủy hoại tài sản” theo khoản 1 Điều 178 Bộ luật hình sự năm 2015 là có căn cứ pháp luật.

Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

“1. Người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm”.

[3]. Xét hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, Hành vi phạm tội của bị cáo đã trực tiếp xâm hại đến quyền sở hữu tài sản của người khác và được pháp luật bảo vệ.

Tuy nhiên, trong quá trình làm việc tại cơ quan điều tra, bị cáo Lê Văn P có biểu hiện khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi không được bình thường nên công an huyện Cư Kuin đã ra Quyết định trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với Lê Văn P. Tại Bản kết luận giám định pháp y tâm thần số:

272/KLGĐ ngày 13/12/2022 của Trung tâm pháp y tâm thần khu vực Tây Nguyên, kết luận:

1.1. Kết luận về y học:

Tại thời điểm thực hiện hành vi vi phạm (ngày 27/10/2022 và ngày 30/10/2022) và hiện tại (tại thời điểm giám định), người bị tố giác Lê Văn P: Rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng nhiều loại ma túy và chất tác động tâm thần (F19.5-ICD10).

1.2. Kết luận về khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi:

Tại thời điểm thực hiện hành vi vi phạm (ngày 27/10/2022 và ngày 30/10/2022) và hiện tại (tại thời điểm giám định), người bị tố giác Lê Văn P: Hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi.

Như vậy, vào ngày 27 và ngày 30/10/2022 bị cáo Lê Văn P bị hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi. Vì vậy, bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi phạm tội mà mình gây ra.

Xét về nhân thân của bị cáo, Hội đồng xét xử xét thấy: Ngày 25/3/2022, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk xét xử và tuyên phạt bị cáo Lê Văn P 01 năm, 06 tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích” nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 03 năm kể từ ngày tuyên án phúc thẩm, thì đến ngày 27/10/2022 thì bị cáo tiếp tục phạm tội. Lần phạm tội này đang trong thời gian thử thách của án treo, nên thuộc trường hợp tái phạm. Căn cứ khoản 1 Điều 7 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn Điều 65 Bộ luật hình sự về án treo quy định: “Trường hợp người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách, thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Bộ luật hình sự. Nếu họ đã bị tạm giữ, tạm giam thì thời gian bị tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù”. Ngoài ra, trong vụ án này bị cáo đã 02 lần thực hiện hành vi phạm tội, là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội 02 lần trở lên”. Đây là các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm h, g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015.

Vì vậy khi lượng hình, cần áp dụng cho bị cáo mức hình phạt thật nghiêm khắc, tương ứng với tính chất, mức độ do hành vi phạm tội của bị cáo gây ra nhằm cải tạo, giáo dục bị cáo trở thành người lương thiện đồng thời răn đe phòng ngừa chung trong toàn xã hội.

Tuy nhiên, sau khi phạm tội bị cáo thành khẩn khai báo hành vi phạm tội của mình, phạm tội nhưng gây thiệt hại về tài sản không lớn, tài sản hư hỏng được gia đình bồi thường cho người bị hại và được người bị hại làm đơn xin giảm nhẹ hình phạt và không yêu cầu bị cáo bồi thường. Ngoài ra, bị cáo phạm tội lần này thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; bị cáo phạm tội trong lúc có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi. Vì vậy khi lượng hình cần được xem xét các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b, h, q và s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015 để quyết định mức hình phạt theo đúng quy định của pháp luật nhằm thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của pháp luật.

[3]. Về các biện pháp tư pháp: Áp dụng Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015; Điều 47 Bộ luật hình sự năm 2015; Điều 589 Bộ luật Dân sự.

- Về xử lý vật chứng: Ngày 30/10/2022, bị cáo Lê Văn P giao nộp cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Cư Kuin, gồm:

+ 01 câu liêm có tổng chiều dài 143 cm.

+ 01 con dao có tổng chiều dài 31 cm.

Đối với 01 câu liêm, đây là tài sản của Lê Văn P sử dụng vào việc phạm tội, cần tịch thu tiêu hủy. Đối với 01 con dao có chiều dài 31 cm, đây là tài sản của bà Võ Thị D mà bị cáo P lấy để dùng vào việc phạm tội. Tuy nhiên, bà D đã có đơn từ chối nhận lại tài sản và không có yêu cầu gì. Mặt khác, vật chứng này không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu tiêu hủy.

- Về bồi thường thiệt hại: Chấp nhận bị cáo Lê Văn P đã tác động gia đình, tự nguyện thỏa thuận bồi thường cho bà Nguyễn Thị K số tiền 5.000.000 đồng, bà K đã nhận đủ số tiền trên. Tại cơ quan cảnh sát điều tra và tại phiên tòa, bà K không yêu cầu bị cáo phải bồi thường gì thêm và đề nghị Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo.

[4] Về án phí: Bị cáo Lê Văn P phải nộp án phí hình sự sơ thẩm theo quy định của pháp luật.

[5] Ý kiến phát biểu của đại diện Viện kiểm sát về việc tuân theo pháp luật về việc định tội và định khung hình phạt đối với bị cáo, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và nhân thân bị cáo là hoàn toàn có căn cứ, tương xứng với tính chất mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo gây ra nên có cơ sở chấp nhận.

Vì các lẽ trên:

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 178; điểm b, h, q, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điểm g, h khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015;

1. Tuyên bố: Bị cáo Lê Văn P phạm tội “Hủy hoại tài sản”.

Xử phạt: Bị cáo Lê Văn P 01 (một) năm, 03 (ba) tháng tù.

Căn cứ khoản 2 Điều 56 Bộ luật hình sự năm 2015. Tổng hợp hình phạt của bản án số 82/2022/HS-PT ngày 25/3/2022 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk, xử phạt bị cáo Lê Văn P 01 (một) năm, 06 (sáu) tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích” nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 03 (ba) năm kể từ ngày tuyên án phúc thẩm.

Buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung cho cả hai bản án là 02 (hai) năm, 09 (chín) tháng tù. Thời gian chấp hành hình phạt tù được tính từ ngày bị bắt tạm giam 30/12/2022, được khấu trừ thời gian tạm giữ từ ngày 30/10/2022 đến ngày 02/11/2022.

2. Về xử lý vật chứng: Căn cứ Điều 47 Bộ luật Hình sự; Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự;

Tuyên tịch thu, tiêu hũy: 01 câu liêm có chiều dài 143 cm; 01 con dao có chiều dài 31 cm.

(Đặc điểm, kích thước theo biên bản giao nhận vật chứng ngày 03/3/2023 giữa cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện Cư Kuin và Chi cục thi hành án dân sự huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăk).

3. Về án phí: Căn cứ vào Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015;

Điểm a, khoản 1, Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Bị cáo Lê Văn P phải nộp 200.000 (hai trăm ngàn) đồng, án phí hình sự sơ thẩm.

Báo cho bị cáo, người đại diện hợp pháp cho bị cáo, người bị hại được quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án.