Bản án 09/2021/HS-ST ngày 02/02/2021 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN BÌNH XUYÊN, TỈNH VĨNH PHÚC

BẢN ÁN 09/2021/HS-ST NGÀY 02/02/2021 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 02 tháng 02 năm 2021, tại Tòa án nhân dân huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số 08/2021/TLST-HS ngày 14 tháng 01 năm 2021 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 10/2021/QĐXXST-HS ngày 19 tháng 01 năm 2021 đối với bị cáo:

Nguyễn Huy H, sinh ngày 11 tháng 10 năm 1998 tại thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc; nơi cư trú: Tổ dân phố Hồng Bàng, thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc; nghề nghiệp: Không; trình độ văn hóa: 11/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; bố: Không xác định được, con bà Nguyễn Thị Thoa; vợ, con: chưa có; tiền án, tiền sự: Không; bị cáo bị bắt tạm giam từ ngày 03 tháng 11 năm 2020 đến nay “có mặt”.

- Bị hại: Anh Nguyễn Huy N, sinh năm 1999; trú tại: Tổ dân phố Hồng Bàng, thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc “vắng mặt”.

- Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án:

Anh Nguyễn Quang Ng, sinh năm 1987; trú tại: Số nhà 498, đường Mê Linh, phường Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc “có mặt”.

Ông Nguyễn Quang Ng, sinh năm 1971; trú tại: Tiểu khu Dương Tự Minh, thị trấn Du, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên “vắng mặt”.

Anh Lưu Văn M, sinh năm 1987; trú tại: Tổ dân phố Đầu Làng, thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc “vắng mặt”.

Anh Đỗ Tiến T, sinh năm 1998; trú tại: Tổ dân phố Hồng Hồ, thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc “vắng mặt”.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Nguyễn Huy H và anh Nguyễn Huy N là bạn bè quen biết nhau. Hiếu biết anh Nam có chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 nên Hiếu nảy sinh ý định chiếm đoạt chiếc xe mô tô của anh Nam để mang đi cầm cố lấy tiền tiêu sài cá nhân. Khoảng 15 giờ 30 phút ngày 15 tháng 6 năm 2020, Hiếu đi bộ một mình đến xưởng mộc nhà anh Nguyễn Huy Thuyết, sinh năm 1987 ở tổ dân phố Công Bình, thị trấn Thanh Lãng, huyện Bình Xuyên thì gặp anh Nam đang làm mộc thuê cho anh Thuyết. Tại đây Hiếu nói với anh Nam “cho mượn xe đi ra chợ 30 phút”, anh Nam tin Hiếu nói đã đồng ý giao xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 cùng chìa khóa xe cho Hiếu mượn. Sau đó, Hiếu một mình điều khiển xe mô tô đi thẳng lên thành phố Vĩnh Yên để tìm địa điểm cầm cố chiếc xe mô tô lấy tiền. Khoảng 16 giờ 00 cùng ngày Hiếu điều khiển xe mô tô đến quán dán đồ trang trí xe “Quang Nguyện” của anh Nguyễn Quang Ng. Khi gặp anh Nguyện, Hiếu nói với anh Nguyện lắp thêm còi xe tự chế vào xe mô tô cho Hiếu, mục đích là để anh Nguyện tin đây là xe của Hiếu. Khi anh Nguyện lắp còi xe xong, Hiếu nói dối với anh Nguyện “Anh ơi cho em mượn ba triệu, bạn em bị Công an giao thông bắt xe để nộp phạt, em để lại xe ở đây, chiều tối em quay lại và trả anh tiền” thì anh Nguyện tin và đồng ý cho Hiếu để lại chiếc xe mô tô và không viết giấy tờ biên nhận gì đưa cho Hiếu vay 3.000.000 đồng. Sau đó, Hiếu cầm tiền tiêu sài cá nhân hết. Đến khoảng 07 giờ ngày 16 tháng 6 năm 2020 do không thấy Hiếu mang trả xe mô tô, anh Nam gọi điện thoại cũng không liên lạc được với Hiếu nên anh Nam nhắn tin qua Messenger cho Hiếu để đòi xe mô tô thì Hiếu nhắn tin lại cho Nam là “Tao đi chơi ở Vĩnh Yên bị Công an phường giữ xe rồi”. Sau đó, anh Nam không liên lạc được với Hiếu nữa. Đến khoảng 16 giờ ngày 16 tháng 6 năm 2020, Hiếu lại một mình đến quán của anh Nguyện gặp hỏi vay thêm tiền, Hiếu nói với anh Nguyện “Cho em mượn thêm năm trăm nghìn có việc, ngày mai mẹ em lên trả tiền anh thì em lấy lại xe máy”, lúc này anh Nguyện hỏi lại nguồn gốc chiếc xe và quay lại video bằng chiếc điện thoại thì Hiếu vẫn nói xe là của Hiếu, giấy tờ xe để quên ở nhà nên anh Nguyện lại tin Hiếu và đã cho Hiếu vay thêm 500.000 đồng. Sau đó, Hiếu sử dụng tiền vay được tiêu sài cá nhân hết. Đến khoảng 16 giờ ngày 17 tháng 6 năm 2020, Hiếu tiếp tục một mình đến quán gặp vay thêm 200.000 đồng thì anh Nguyện có nói với Hiếu: “Đây là lần cuối cùng tao cho mày vay tiền, mày thu xếp bảo gia đình đến trả tiền cho tao mà lấy xe về”. Hiếu trả lời “Vâng” rồi cầm tiền ra về và tiêu sài cá nhân hết. Tổng cộng Hiếu vay được của anh Nguyện 3.700.000 đồng và tiền lắp còi xe hết 50.000 đồng. Sau đó, do không có tiền trả nợ anh Nguyện và chuộc lại xe mô tô trả cho anh Nam nên Hiếu bỏ trốn, không về nhà. Đến ngày 21 tháng 6 năm 2020 anh Nam thấy Hiếu đang chơi game ở quán game Thịnh Thường ở thị trấn Thanh Lãng thì anh Nam cùng bạn là Đỗ Tiến T yêu cầu Hiếu đến cơ quan công an huyện Bình Xuyên và trình báo sự việc. Sau khi anh Nam trình báo, cơ quan điều tra- Công an huyện Bình Xuyên đã tạm giữ của anh Nguyễn Quang Ng chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 và thu giữ video anh Nguyện quay khi Hiếu vay tiền anh Nguyện.

Kết luận định giá số 69/KL-HĐĐGTS ngày 06 tháng 7 năm 2020, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng Hình sự huyện Bình Xuyên kết luận: Giá trị chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 là 21.000.000 đồng.

Ngoài ra, quá trình điều tra cơ quan Cảnh sát điều tra- Công an huyện Bình Xuyên còn làm rõ vào ngày 20 tháng 6 năm 2020 tại quán Game của anh Đỗ Văn Quyền ở tổ dân phố Yên Thần, thị trấn Th, huyện B, tỉnh Vĩnh Phúc, Nguyễn Huy H còn thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt chiếc điện thoại Iphone 6 màu vàng Gold của anh Đỗ Tiến T. Sau đó, Hiếu mang đến nói với anh Lưu Văn M là điện thoại của Hiếu và bán cho anh Mạnh được 750.000 đồng.

Kết luận định giá số 70/KL-HĐĐGTS ngày 07 tháng 7 năm 2020, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng Hình sự huyện Bình Xuyên kết luận: Giá trị chiếc điện thoại di động Iphone 6 màu vàng Gold là 700.000 đồng.

Tại Cáo trạng số 13/CT-VKSBX ngày 14 tháng 01 năm 2021Viện kiểm sát nhân dân huyện Bình Xuyên truy tố Nguyễn Huy H về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo khoản 1 Điều 174 của Bộ luật Hình sự;

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Bình Xuyên thực hành quyền công tố tại phiên toà, sau khi phân tích đánh giá chứng cứ, tính chất nghiêm trọng của vụ án, nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với bị cáo đã giữ nguyên quyết định truy tố và đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 1 Điều 174; điểm i, s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Xử phạt bị cáo Nguyễn Huy H từ 15 đến 18 tháng tù, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bắt tạm giam 03 tháng 11 năm 2020.

Áp dụng khoản 1 Điều 48 của Bộ luật Hình sự; các Điều 584, 585, 589 của Bộ luật dân sự. Buộc bị cáo Nguyễn Huy H phải có trách nhiệm bồi thường cho anh Nguyễn Quang Ng số tiền 3.700.000 đồng.

Ý kiến của những người tham gia tố tụng: Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan anh Nguyễn Quang Ng trình bày và xác nhận lời khai của bị cáo là đúng. Anh là người cho Hiếu vay tiền và Hiếu để lại xe mô tô tại cửa hàng của anh. Do tin Hiếu nói là xe của gia đình Hiếu nên đồng ý cho Hiếu vay tiền. Sau khi cơ quan điều tra triệu tập anh đến làm việc, anh mới biết xe mô biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 là tài sản do phạm tội mà có nên đã tự nguyện nộp tại cơ quan điều tra để phục vụ điều tra. Số tiền anh cho Hiếu vay Hiếu chưa trả lại cho anh nên anh yêu cầu Hiếu phải bồi thường trả cho anh số tiền 3.700.000đồng. Còn số tiền anh lắp còi vào xe mô thì anh cho Hiếu không yêu cầu Hiếu phải bồi thường cho anh.

Bị hại là anh Nam và những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là anh Mạnh và anh Tùng vắng mặt tại phiên tòa nhưng quá trình điều tra đã trình bày và xác nhận lời khai của bị cáo là đúng.

Nay bị hại và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án là anh Tùng đã nhận lại tài sản nên không yêu cầu bị cáo phải bồi thường về phần dân sự.

Khi cho Hiếu cắm điện thoại, anh Mạnh không biết đó là tài sản do phạm tội mà có nhưng do số tiền ít nên anh Mạnh cho Hiếu và không yêu cầu Hiếu phải bồi thường về phần dân sự.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra, Điều tra viên, Viện kiểm sát, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng thẩm quyền theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Tại phiên tòa bị cáo và những người tham gia tố tụng không có ý kiến khiếu nại gì về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa bị cáo đều thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình đúng như nội dung Cáo trạng truy tố của Viện kiểm sát nhân dân huyện Bình Xuyên. Bị cáo khai nhận: Do có ý định chiếm đoạt tài sản từ trước nên khoảng 15 giờ 30 phút ngày 15 tháng 6 năm 2020 tại xưởng mộc nhà anh Nguyễn Huy Thuyết ở tổ dân phố Công Bình, thị trấn Thanh Lãng, huyện Bình Xuyên, Nguyễn Huy H đã dùng thủ đoạn gian dối lừa đảo chiếm đoạt chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 trị giá 21.000.000 đồng của anh Nguyễn Huy N. Xét lời nhận tội của bị cáo phù hợp với các tài liệu có trong hồ sơ vụ án như lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, lời khai của bị hại, lời khai của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan; kết luận định giá của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Bình Xuyên cùng các tài liệu, chứng cứ khác được thu thập hợp pháp có trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra tại phiên tòa, có đủ cơ sở để kết luận hành vi của bị cáo đã cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật hình sự.

Nội dung điều luật quy định: "1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng ... thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm." [3] Xét tính chất vụ án là ít nghiêm trọng, hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, làm mất trật tự trị an tại địa phương, gây tâm lý hoang mang nghi ngờ trong quần chúng nhân dân trên địa bàn. Hành vi của bị cáo đã xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ. Vì vậy, cần xử lý nghiêm bị cáo trước pháp luật mới có tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

[4] Xét nhân thân cũng như các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự của bị cáo, thấy rằng: Trước khi phạm tội bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, tại cơ quan điều tra cũng như tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên bị cáo được hưởng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm i, s khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự. Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nào nên cần xử phạt bị cáo với mức hình phạt tù tương xứng với tính chất mức độ về hành vi bị cáo đã thực hiện như mức hình phạt vị đại diện Viện kiểm sát đề nghị là phù hợp.

[5] Về trách nhiệm dân sự và các vấn đề khác: Đối với số tiền Hiếu vay và lắp còi xe của anh Nguyện là 3.750.000 đồng (Hiếu vay 3.700.000 đồng và lắp còi xe hết 50.000 đồng), anh Nguyện yêu cầu Hiếu phải bồi thường cho anh số tiền vay là 3.700.000 đồng, còn tiền lắp còi xe anh Nguyện cho Hiếu. Tại phiên tòa anh Nguyện và bị cáo thỏa thuận: Bị cáo có trách nhiệm bồi thường cho anh Nguyện tổng số tiền là 3.700.000 đồng. Xét thấy, sự thỏa thuận giữa các bên là tự nguyện phù hợp với quy định của pháp luật nên cần buộc bị cáo phải có trách nhiệm bồi thường cho anh Nguyện số tiền 3.700.000 đồng như yêu cầu của anh Nguyện và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát là phù hợp.

Đối với chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84, quá trình điều tra xác định được là của ông Nguyễn Quang Ng (là bố đẻ của Nguyễn Huy N) nên cơ quan điều tra đã trả lại xe mô tô cho ông Quyến và anh Nam. Sau khi nhận tài sản, bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan không yêu cầu bị cáo phải bồi thường về phần dân sự nên Hội đồng xét xử không xem xét giải quyết.

Đối với hành vi Nguyễn Huy H lừa lấy chiếc điện thoại Iphone 6 của anh Đỗ Tiến T vào ngày 20 tháng 6 năm 2020 nhưng trị giá điện thoại theo kết luận định giá tài sản là 700.000 đồng nên hành vi của Hiếu không cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do vậy, Cơ quan điều tra đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Hiếu, đồng thời đã trả lại điện thoại cho anh Tùng. Nhận lại điện thoại anh Tùng không có yêu cầu đề nghị gì.

Đối với số tiền anh Mạnh mua điện thoại của Hiếu là 750.000 đồng, anh Mạnh xác định là số tiền nhỏ nên cho Hiếu, không yêu cầu Hiếu phải trả lại nên Hội đồng xét xử không xem xét giải quyết trong vụ án.

Việc anh Nguyễn Quang Ng cho Hiếu để lại chiếc xe mô tô nhãn hiệu Yamaha Exciter biển kiểm soát: 20E1 - 298.84 để vay tiền và anh Lưu Văn M mua điện thoại Iphone 6 của Hiếu nhưng anh Nguyện và anh Mạnh không biết xe mô tô và điện thoại là tài sản do phạm tội mà có nên cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với anh Nguyện và anh Mạnh.

[6] Về án phí: Bị cáo Nguyễn Huy H phải chịu án phí hình sự sơ thẩm và án phí dân sự trong án hình sự theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Huy H phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Căn cứ khoản 1 Điều 174; điểm i, s khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự. Xử phạt bị cáo Nguyễn Huy H 01 năm 03 tháng tù, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bị bắt tạm giam 03 tháng 11 năm 2020.

Căn cứ khoản 1 Điều 48 của Bộ luật Hình sự; khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự; các Điều 357, 468, 584, 585, 586, 589 của Bộ luật dân sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

Buộc bị cáo Nguyễn Huy H phải có trách nhiệm bồi thường cho anh Nguyễn Quang Ng số tiền 3.700.000đ (Ba triệu bảy trăm nghìn đồng).

Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật anh Nguyễn Quang Ng có đơn yêu cầu thi hành án nếu Nguyễn Huy H không thanh toán trả khoản tiền trên thì hàng tháng còn phải chịu khoản tiền lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả theo quy định tại Điều 357 và Điều 468 của Bộ luật dân sự.

Về án phí: Buộc bị cáo Nguyễn Huy H phải chịu 200.000đ (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm và 300.000đ (Ba trăm nghìn đồng) án phí dân sự trong án hình sự.

Bị cáo, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án có mặt có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án vắng mặt có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a, 7b và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.