Bản án 05/2017/ST-DS ngày 17/08/2017 về tranh chấp đòi bồi thường danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại

BẢN ÁN 05/2017/ST-DS NGÀY 17/08/2017 VỀ TRANH CHẤP ĐÒI BỐI THƯỜNG DANH DỰ, NHÂN PHẨM, UY TÍN BỊ XÂM HẠI

Ngày 17 tháng 8 năm 2017 tại Trụ sở Tòa án nhân dân huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn xét xử công khai sơ thẩm vụ án thụ lý số: 06/2017/TLST-DS ngày 12 tháng 7 năm 2017 về yêu cầu đòi bồi thường danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 05/2017/QĐXX-ST ngày 01 tháng 8 năm 2017 giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ông Nguyễn Văn H - Sinh năm 1967; địa chỉ P, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn. Có mặt.

- Bị đơn: Chị Hoàng Thị L - Sinh ngày 01/10/1999. Trú tại thôn P, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn. Có mặt.

Người đại diện cho chị Hoàng Thị L: Anh Nông Quang V - Sinh năm 1993 (do chị Hoàng Thị L lựa chọn). Vắng mặt, có đơn xin xét xử vắng mặt. Anh Hoàng Văn C - Sinh năm 1989. Trú tại Bản N, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn (là chú ruột chị Hoàng Thị L). Có mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

Bà Liễu Thị N - Sinh năm 1970. Trú tại thôn P, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn. Có mặt.

Anh Nông Quang V - Sinh năm 1993. Trú tại thôn P, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn. Vắng mặt, có đơn xin xét xử vắng mặt.

- Người làm chứng: Anh Nguyễn Văn N, sinh năm 1990; ông Nông Văn Đ, sinh năm 1956; chị Nguyễn Thị C, sinh năm 1978.

Đều trú tại thôn P, xã H, huyện B, tỉnh Lạng Sơn. Có mặt anh Nguyễn Văn N và chị Nguyễn Thị C; vắng mặt ông Nông Văn Đ.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Tại đơn khởi kiện ngày 05/6/2017, bản tự khai ngày 12/7/2017, tại phiên hòa giải ngày 01/8/2017 và tại phiên tòa nguyên đơn ông Nguyễn Văn H trình bày: Vào khoảng 15 giờ ngày 08/02/2016 tức ngày 01 tết âm lịch. Trong khi gia đình ông không có ai ở nhà, thì chị Hoàng Thị L đến nhà chửi bới, xúc phạm đến tổ tiên gia đình, dọa giết ông Nguyễn Văn H và gây mất trật tự, đồng thời có những lời lẽ chửi bới nói xấu làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của ông Nguyễn Văn H và gia đình. Khi ông Nguyễn Văn H nhận được tin nói chị Hoàng Thị L đến nhà chửi bới, ông Nguyễn Văn H đã về nhà thì thấy chị Hoàng Thị L nằm ngất ở trước cửa nhà, lúc này có nhiều người trong gia đình chồng chị Hoàng Thị L có mặt vào hùa nói xấu gia đình ông Nguyễn Văn H, sau đó một lúc thì chồng chị Hoàng Thị L là anh Nông Quang V đưa chị Hoàng Thị L về nhà. Còn ông Nguyễn Văn H được những người có mặt chứng kiến sự việc là anh Nguyễn Văn N và chị Nguyễn Thị C kể lại là chị Hoàng Thị L tự xông vào nhà chửi bới, la hét và nằm ngất tại nhà ông Nguyễn Văn H.

Ông Nguyễn Văn H cho rằng giữa gia đình ông và chị Hoàng Thị L không có mâu thuẫn gì, vì là ngày mồng 1 tết nguyên đán nên ông có nói với gia đình chị Hoàng Thị L là sau 15 đến nói chuyện hòa giải xin lỗi nhau, nhưng không thấy chị Hoàng Thị L và gia đình đến nói chuyện, mà anh Nông Quang V chồng chị Hoàng Thị L còn thách thức nói không xin lỗi, bồi thường gì. Cho rằng ngày mồng 1 tết lại có người đến nhà chửi bới, xúc phạm nói lảm nhảm làm gia đình gặp xui xẻo, để mọi người xung quanh ghi ngờ chuyện gia đình ông Nguyễn Văn H có bùa, ngải, nên ông Nguyễn Văn H thấy danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại. Khi sự việc xảy ra được thôn P lập biên bản, sau đó ông Nguyễn Văn H đã yêu cầu các cấp chính quyền cơ sở giải quyết hòa giải, đòi bồi thường, nhưng chị Hoàng Thị L không đồng ý bồi thường. Tại đơn khởi kiện ông Nguyễn Văn H yêu cầu chị Hoàng Thị L phải bồi thường các khoản thiệt hại gồm: tổn thất về tinh thần là 7.000.000đồng; về danh dự là 5.000.000đồng; tiền công đi lại giải quyết vụ việc là 3.000.000đồng, tổng cộng là 15.000.000đồng. Nhưng tại phiên hòa giải và phiên tòa hôm nay ông Nguyễn Văn H rút yêu cầu xuống còn 10.000.000đ, trong đó tiền đi lại là3.000.000đồng, tiền danh dự, uy tín là 7.000.000đồng.

Bà Liễu Thị N (vợ ông Nguyễn Văn H), cũng không biết sự việc, chỉ nghe kể lại. Nay đề nghị Tòa án giải quyết buộc chị Hoàng Thị Lệ phải bồi thường như ông Nguyễn Văn H đưa ra như trên.

Tại bản tự khai, biên bản lấy lời khai cùng ngày 18/7/2017, tại phiên hòa giải ngày 01/8/2017, lời trình bày tại phiên tòa chị Hoàng Thị L trình bày: Khoảng 13 giờ ngày 08/02/2016 tức ngày 01 tết nguyên đán năm 2016, tự dưng chị Hoàng Thị L thấy nóng mặt, cảm giác như có một cái gì đó xâm nhập vào người không nhận biết được gì nữa, đến cả chồng và mẹ chồng chị Hoàng Thị L cũng không nhận ra, bản thân đi đâu và làn gì cũng không nhớ, cho đến khi chị Hoàng Thị L tỉnh dậy thì được mọi người nói lại chị Hoàng Thị L tự đến nhà ông Nguyễn Văn H nói làm nhảm, chửi bới gia đình ông Nguyễn Văn H, rồi nằm ngất trước cửa nhà ông Nguyễn Văn H. Chị Hoàng Thị L cho rằng từ trước đến khi lấy anh Nông Quang V làm chồng ngày 12/01/2016, thì sức khỏe, tinh thần bình thường, bản thân chị Hoàng Thị L cũng không biết tại sao lại chửi bới như vậy, giữa hai nhà từ trước tới khi sự việc xảy ra không có mâu thuẫn gì. Bản thân chị Hoàng Thị L biết  việc đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi bới vào ngày mồng 1 tết là sai, nhưng chưa đập phá tài sản, hay xâm hại đến tính mạng, sức khỏe của ai trong gia đình ông Nguyễn Văn H. Nay ông Nguyễn Văn H yêu cầu bồi thường tổng số tiền là 10.000.000đồng chị Hoàng Thị L không nhất trí vì quá cao, mà chỉ nhất trí bồi thường 1.000.000đồng.

Người giám hộ cho chị Hoàng Thị L, là anh Nông Quang V tại biên bản lấy lời khai ngày 18/7/2017 trình bày: Khoảng 12 ngày 01 tết năm âm lịch năm 2016, gia đình anh có tổ chức ăn cơm tại gia đình, một lúc sau không thấy vợ đâu, anh cùng mọi người có đi tìm nhưng không thấy, đến khoảng 14 giờ cùng ngày thì biết chị Hoàng Thị L đang ở nhà ông Nguyễn Văn H và chửi bới nói nhảm linh tinh khoảng 30 phút thì bị ngất nằm trước cửa nhà ông Nguyễn Văn H, sau đó gia đình đã đưa về nhà, cho rằng bị bệnh gia đình đã đưa đi khám tại phòng khám tư ở thị trấn Bắc Sơn, huyện Bắc Sơn nhưng kết luận không có bệnh gì. Còn việc chịHoàng Thị L tự đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi, bới anh không biết lý do tại sao, do ông Nguyễn Văn H làm đơn ra thôn, xã giải quyết vẫn đòi bồi thường 15.000.000đồng, thấy yêu cầu bồi thường là cao nên không thỏa thuận được. Nay anh Nông Quang V cũng chỉ đồng ý bồi thường 1.000.000đồng, và đề nghị Tòa án giải quyết theo pháp luật.

Đối với những người làm chứng anh Nguyễn Văn N, chị Nguyễn Thị C, ông Nông Văn Đ cho rằng khoảng 15 giờ chiều ngày 1 tết năm 2016 khi thấy chị Hoàng Thị L cùng một số người dân đến nhà ông Nguyễn Văn H, thì những người làm chứng trên cũng có mặt đến xem, anh Nguyễn Văn N là em trai ruột ông Nguyễn Văn H thấy chị Hoàng Thị L vào chửi, bới trước bàn thờ tổ tiên và nói hôm nay ngày mùng 1 tết cho họ Nguyễn súi, còn nói giết cả nhà ông Nguyễn Văn H, chúc họ Nguyễn chết hết, sau đó chị Hoàng Thị L nằm ngất tại nhà thì anh gọi điện báo cho ông Nguyễn Văn H biết.

Những nội dung hai đương sự đã thống nhất: Có sự việc chị Hoàng Thị L đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi bới vào khoảng 14 giờ ngày mùng 1 tết âm lịch năm 2016. Với việc đến nhà chửi bới vào ngày đầu năm mới nên làm ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của ông Nguyễn Văn H, nên ông đòi bồi thường 10.000.000đồng, chị Dương Thị L và anh Nông Quang V không đồng ý, mà chỉ chấp nhận bồi thường 1.000.000đồng, nếu không thỏa thuận được đều đề nghị Tòa án xét xử theo luật định.

Tại phiên tòa đại diện Viện kiểm sát có ý kiến: Quá trình tiến hành tố tụng Thẩm phán, Thư ký, Hội thẩm nhân dân thực hiện đúng quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Các đương sự được bảo đảm quyền và nghĩa vụ của mình đúng luật định. Về nội dung đề nghị áp dụng khoản 2 Điều 586, Điều 592 Bộ luật dân sự cần buộc chị Hoàng Thị L phải bồi thường danh dự, uy tín do việc tự đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi bới vào ngày mùng 1 tết âm lịch theo quy định của pháp luật, và phải chịu án phí dân sự theo luật định.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

[1] Về quan hệ pháp luật: Là yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại được quy định tại Điều 586, Điều 592 Bộ luật dân sự và yêu cầu khởi kiện trong thời hạn luật định.

[2] Căn cứ lời khai của chị Hoàng Thị L, lời khai những người làm chứng, biên bản sự việc do chính quyền thôn P, xã H lập hồi 16 giờ 30 phút ngày 08/02/2016 thì chị Hoàng Thị L đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi, bới trước bàn thờ tổ tiên là đúng, do hai bên không có mâu thuẫn gì, nên việc đến nhà người khác chửi bới là xúc phạm đến danh dự, uy tín của người khác mà pháp luật nghiêm cấm. Việc chị Hoàng Thị L cho rằng không biết tại sao lại đến nhà ông Nguyễn Văn H chửi bới vào ngày mùng 1 tết âm lịch, rồi nằm ngất tại đó, đồng thời khẳng định bản thân không bị bệnh lý về tâm thần. Do vậy xác định do lỗi của chị HoàngThị L và phải tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Tuy chưa gây thiệt hại về tài sản hay sức khỏe của ai trong gia đình ông Nguyễn Văn H, nhưng việc đến chửi bới đã trực tiếp xâm hại đến danh dự, uy tín gia đình ông Nguyễn Văn H, nên cần phải buộc chị Hoàng Thị L phải bồi thường thiệt hại tương ứng với hành vi, hậu quả đã gây ra, việc này phù hợp với ý chí chủ quan của chị Hoàng Thị L đã nhận ra lỗi của mình và đồng ý bồi thường 1.000.000đồng, hiện chị Hoàng Thị L chưa đủ 18 tuổi, nhưng tại phiên tòa có ý kiến nay đã có chồng và tham gia lao động có thu nhập, nên có khả năng tự bồi thường, không yêu cầu người giám hộ phải bồi thường thay.

[3] Xét về các yêu cầu đòi bồi thường của nguyên đơn: Thấy yêu cầu đòi bồi thường 10.000.000đồng của ông Nguyễn Văn H là quá cao, có khoản không có căn cứ chấp nhận như tiền đi lại để giải quyết vụ việc 3.000.000đồng, đây là trách nhiệm của công dân khi đến yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền giải quyết sự việc.Còn yêu cầu đòi bồi thường danh dự, uy tín, tổn thất về tinh thần là 7.000.000đồng, ông Nguyễn Văn H không có tài liệu chứng cứ chứng minh thể hiện các khoản thiệt hại 7.000.000đồng, nhưng việc chị Hoàng Thị L là người có đủ năng lực hành vi dân sự mà đến nhà người khác chửi bới, nhất là vào ngày mùng 1 tết nguyên đán là không đúng với phong tục, tập quán trong ngày đầu năm mới tết cổ truyền, lẽ ra ngày này là hàng xóm thì chỉ đến chúc tết mong muốn điều tốt lành. Do vậy có căn cứ xác định với hành vi của chị Hoàng Thị L thì gia đình ông Nguyễn Văn H bị ảnh hưởng về tâm lý, tinh thần, danh dự có thể dẫn đến sự hiểu lầm của bà con hàng xóm, nên cần buộc chị Hoàng Thị L phải bồi thường tổn thất về tinh thần dodanh dự, uy tín bị xâm hại cho ông Nguyễn Văn H tương ứng 3 tháng lương cơ bản do nhà nước quy định với số tiền 3.900.000đồng là phù hợp, có căn cứ và đúng pháp luật.

[4] Về án phí: Áp dụng khoản 1 Điều 147 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 và khoản 1 Điều 26 của Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phí Tòa án. Buộc chị Hoàng Thị L phải chịu 300.000đồng tiền án phí dân sự sơ thẩm không có giá ngạch, để sung công quỹ nhà nước.

[5] Ý kiến và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát tại phiên tòa là phù hợp có căn cứ pháp luật, nên cần xem xét để áp dụng quyết định trong việc giải quyết vụ án.

[6] Các đương sự không có ý kiến tranh luận, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật.

Các đương sự có quyền kháng cáo theo luật định.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ vào khoản 1 Điều 584, Điều 585, khoản 2 Điều 586, Điều 592 và khoản 1, 2 Điều 357 của Bộ luật dân sự; khoản 1 Điều 147 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 và khoản 1 Điều 26 của Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về án phí, lệ phíTòa án.

1. Về yêu cầu bồi thường thiệt hại: Buộc bị đơn chị Hoàng Thị L phải bồi thường tổn thất về tinh thần do danh dự, uy tín bị xâm hại cho nguyên đơn ông Nguyễn Văn H số tiền 3.900.000đồng (ba triệu chín trăm nghìn đồng chẵn).

Kể từ ngày có đơn yêu cầu của bên được trả tiền, nếu bên phải trả tiền chưa trả tiền thì còn phải chị tiền lãi theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 357 của Bộ luật dân sự.

2. Về án phí: Buộc bị đơn chị Hoàng Thị L phải nộp tiền án phí dân sự sơ thẩm không có giá ngạch là 300.000đồng (ba trăm nghìn đồng), để sung công quỹ Nhà nước.

Các đương sự có mặt được quyền kháng cáo bản án này trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án; anh Nông Quang V được quyền kháng cáo bản án này trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hoặc niêm yết bản án.

3. Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án dân sự. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 luật thi hành án dân sự./