Bản án 04/2019/HS-ST ngày 11/04/2019 về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ

BẢN ÁN 04/2019/HS-ST NGÀY 11/04/2019 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 11 tháng 4 năm 2019 tại Hội trường xét xử Tòa án nhân dân huyện Đakrông xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 07/2019/TLST-HS ngày 05 tháng 3 năm 2019 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 05/2019/QĐXXST-HS ngày 28 tháng 3 năm 2019 đối với bị cáo:

Phạm Thị H, sinh ngày 19 tháng 8 năm:1972 tại tỉnh Hà Tĩnh; Nơi cư trú: Khu phố S, phường X, thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị; Nghề nghiệp: Nội trợ; trình độ học vấn: 7/10; dân tộc: Kinh; giới tính: Nữ; tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông Phạm Hữu X, sinh năm 1941và bà Vũ Thị Ch, sinh năm 1943 (Trú tại: TT B, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị); có chồng là Lê Thọ Th, sinh năm 1968 (Trú tại: Khu phố S, phường X, TP Đông Hà) và có 03 con, con lớn nhất sinh năm 2003 và nhỏ nhất sinh năm 2008; Tiền án, tiền sự: Không; Nhân thân: Tại bản án số 174/2005/HSST ngày 15/7/2005 của Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa xử phạt 15 tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm”. Bị cáo bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú, có mặt.

- Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến vụ án: Ông Lê Thọ Th, sinh năm 1968; địa chỉ: Khu phố S, phường X, thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, có mặt.

- Những người tham gia tố tụng khác:

Người làm chứng: Chị Lê Thị Ph, sinh năm 1988; địa chỉ: Khóm A, TT K, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 16 giờ, ngày 10/11/2018, Phạm Thị H điều khiển xe mô tô 74D1-127.91 đến Km 278 đường Hồ Chí Minh (thuộc địa phận xã Tà Long, huyện Đakrông) tìm mua động vật tươi sống để bán kiếm lời.

Khi H gặp 03 thanh niên người địa phương (không xác định được họ tên và nơi cư trú) và hỏi mua động vật tươi sống, thì ba người này bán cho H 08 cá thể động vật tươi sống (Gồm: 03 cá thể Cầy, 02 cá thể Đon, 02 cá thể Tê Tê và 01 cá thể Rùa) với giá 13.700.000 đồng. Sau đó, Hà bỏ 08 cá thể động vật trên vào 06 bao lưới (Gồm 02 bao màu xanh và 04 bao màu trắng), 02 túi xách (Gồm 01 túi màu xanh đen và 01 túi màu xanh lá cây), đưa lên xe mô tô trên chở về thành phố Đông Hà. Khi đến tại Km 45 Quốc lộ 9 (thuộc địa phận xã Đakrông, huyện Đakrông) thì bị Công an huyện Đakrông phát hiện, bắt giữ, thu giữ vật chứng, gồm: Xe mô tô 74D1-127.91, 08 cá thể động vật tươi sống, 06 bao lưới và 02 túi xách trên.

Tại các bản kết luận giám định số 888/STTNSV ngày 13/11/2018 và số 902/STTNSV ngày 16/11/2018 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam kết luận: 02 cá thể Tê Tê thuộc loài Tê Tê vàng, tên khoa học là Manis pentadactyla, có tên trong phụ lục I, danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ và phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp; 01 cá thể Rùa đầu to thuộc danh mục động vật nguy cấp, quý, hiếm thuộc nhóm IIB và 03 cá thể Cầy, 02 cá thể Đon thuộc loài động vật hoang dã thông thường.

Cáo trạng số 07/CT-VKS ngày 04/3/2019 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông truy tố bị cáo Phạm Thị H về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông giữ nguyên nội dung bản cáo trạng đã truy tố và đề nghị HĐXX:

Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244; điểm s, t khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1, 2 Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo từ 15 đến 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, đề nghị xử lý vật chứng và chịu án phí theo quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa bị cáo Hà đã khai nhận hành vi phạm tội của bị cáo như trong hồ sơ thể hiện và nhất trí với tội danh mà Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông đã truy tố.

Căn cứ vào các chứng cứ và tài liệu đã được thẩm tra tại phiên tòa, căn cứ vào kết quả tranh luận, trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện chứng cứ, ý kiến của Kiểm sát viên, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1Về hành vi, quyết định của Cơ quan điều tra Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Điều tra viên và Kiểm sát viên huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị: Trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật tố tụng Hình sự. Tại phiên tòa, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến hay khiếu nại gì về hành vi, quyết định của các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó các hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp, đúng quy định của pháp luật.

[2] Về hành vi phạm tội của bị cáo, có đủ căn cứ xác định: Ngày10/11/2018, Phạm Thị H đến Km 278 đường Hồ Chí Minh (thuộc địa phận xã Tà Long, huyện Đakrông) mua 03 cá thể Cầy, 02 cá thể Đon, 02 cá thể Tê Tê và 01 cá thể Rùa với mục đích kiếm lời, trên đường đưa đi tiêu thụ thì bị bắt giữ.

Tại các bản kết luận giám định số 888/STTNSV ngày 13/11/2018 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam kết luận: 02 cá thể Tê Tê thuộc loài Tê Tê vàng, tên khoa học là Manis pentadactyla, có tên trong phụ lục I, danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ và phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.

Hành vi mua 02 cá thể Tê Tê thuộc loài Tê Tê vàng, tên khoa học là Manis pentadactyla của Phạm Thị Hà đã đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” quy định tại điểm a khoản 1 Điều 244 Bộ luật Hình sự.

Vì vậy, Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Đakrông truy tố bị cáo Phạm Thị H là đúng người, đúng tội.

[3] Xét tính chất, mức độ, hành vi phạm tội của bị cáo Hội đồng xét xử thấy rằng: Hành vi của bị cáo đã xâm phạm đến chế độ quản lý của Nhà nước về bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm, Tê Tê vàng là động vật nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ. Tuy nhiên, do nhận thức không đầy đủ về về động vật hoang dã quý hiếm nên đã thực hiện hành vi phạm tội. Do đó, cần thiết phải áp dụng mức hình phạt tương xứng với hành vi bị cáo đã thực hiện thì mới phát huy được tác dụng riêng và răn đe, phòng ngừa chung cho toàn xã hội.

Tuy nhiên, khi quyết định hình phạt Hội đồng xét xử thấy: Trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội của mình; trong quá trình điều tra bị cáo tích cực hợp tác, giúp Cơ quan điều tra trong công tác phòng ngừa đấu tranh với loại tội phạm này, trong đó giúp cơ quan điều tra phát hiện khởi tố vụ án Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm xảy ra trên địa bàn; bố mẹ bị cáo là người có công được tặng thưởng huân chương kháng chiến hạng nhì, ba.Vì vậy, Hội đồng xét xử thấy cần áp dụng điểm s, t khoản 1, khoản 2 Điều 51; Bộ luật hình sự để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo. Tại bản án số 174/2005/HSST ngày 15/7/2005 của Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa xử phạt 15 tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dã quý, hiếm”, tính đến ngày phạm tội lần này đã gần 15 năm và từ đó đến nay bị cáo luôn chấp hành đúng chính sách, pháp luật và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của công dân nơi cư trú. Mặt khác, 02 cá thể Tê Tê còn sống và đã được giao cho Trung tâm cứu hộ - Vườn quốc gia Pù Mát để cứu hộ và chăm sóc lâu dài nên tính chất mức độ ảnh hưởng đến 02 cá thể Tê Tê cũng ít nghiêm trọng. Bị cáo có nơi cư trú rõ ràng, là lao động chính trong gia đình, xét thấy không cần cách ly bị cáo xã hội, cần áp dụng khoản 1, 2 Điều 65 Bộ luật hình sự cho bị cáo được hưởng án treo, không gây nguy hiểm cho xã hội, không ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tự cải tạo để trở thành công dân tốt, Thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước ta đối với người phạm tội.

Hiện bị cáo đang được tại ngoại và thực hiện biện pháp ngăn chặn là Cấm đi khỏi nơi cư trú.Vì vậy cần tiếp tục thực hiện Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị cáo cho đến khi bản án có hiệu lực pháp luật.

Bị cáo có điều kiện hoàn cảnh khó khăn được chính quyền địa phương xác nhận nên không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

Tại các bản kết luận giám định số 902/STTNSV ngày 16/11/2018 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam kết luận: 01 cá thể Rùa đầu to thuộc danh mục động vật nguy cấp, quý, hiếm thuộc nhóm IIB, 03 cá thể Cầy và 02 cá thể Đon thuộc loài động vật hoang dã thông thường (mua cùng với 02 cá thể Tê Tê) đã bị Công an huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, Nguyễn Thị H đã chấp hành xong việc nộp phạt quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

[4] Đối với hành vi mua bán các cá thể động vật trên của ba người thanh niên người địa phương, do không xác định được họ tên và nơi cư trú, nên không có cơ sở xử lý.

[5] Đối với hành vi của ông Lê Thọ Th là chủ sở hữu chiếc xe máy BKS 74D1-012.79 mà bị cáo đã dùng để phạm tội, ông Thiện không biết bị cáo lấy xemáy đi để phạm tội nên không có cơ sở để xem xét trách nhiệm  hình sự. [6] Về xử lý vật chứng:

Đối với 02 cá thể Tê Tê và 01 cá thể Rùa, giao cho Trung tâm cứu hộ -Vườn quốc gia Pù Mát để cứu hộ và chăm sóc lâu dài; Đối với 03 cá thể Cầy và 02 cá thể Đon, do đã chết và phân hủy, nên đã xử lý tiêu hủy; nên Hội đồng xét xử không xem xét.

Đối với xe máy BKS 74D1-012.79 quá trình điều tra, cơ quan cảnh sát điều tra đã trả lại cho chủ sở hữu. Hội đồng xét xử không xem xét.

Đối với 02 bao lưới màu xanh, 04 bao lưới màu trắng, 01 túi xách bằng vải màu xanh đen, 01 túi xách bằng vải màu xanh lá cây bên trên có chữ BIG C đã qua sử dụng, Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật Hình sự 2015 và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 tịch thu tiêu hủy.

[7] Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo quy định tại khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật tố tụng hình sự và khoản 1 Điều 23 của Nghị quyết số 236/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn giảm, thu nộp quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Áp dụng điểm a khoản 1 Điều 244, điểm s, t khoản 1, khoản 2 Điều 51, khoản 1-2 Điều 65, điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật hình sự; Điểm c khoản 2 Điều 106, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

1. Tuyên bố bị cáo Phạm Thị H phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”

Xử phạt bị cáo Phạm Thị H 18 tháng tù, cho hưởng án treo, thời gian thử thách 36 tháng tính từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo Phạm Thị H cho Uỷ ban nhân dân Phường X, thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị giám sát và giáo dục trong thời gian thử thách của án treo,gia đình của bị cáo có trách nhiệm phối hợp với Uỷ ban nhân dân phường 5 trong việc giám sát, giáo dục bị cáo.

Trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc người được hưởng án treo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Trường hợp người được hưởng án treo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 69 Luật thi hành án hình sự.

[2] Về xử lý vật chứng: Tịch thu tiêu hủy 02 bao lưới màu xanh, 04 bao lưới màu trắng, 01 túi xách bằng vải màu xanh đen, 01 túi xách bằng vải màu xanh lá cây bên trên có chữ BIG C (vật chứng đã qua sử dụng) Vật chứng hiện đã được chuyển đến lưu giữ tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đakrông (theo biên bản giao, nhận vật chứng ngày 06/3/2019). 

[3]Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 135 Bộ luật tố tụng hình sự; khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQG14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, buộc bị cáo Phạm Thị H phải chịu 200.000đ (Hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

Bị cáo có quyền kháng cáo bản án này trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan có quyền kháng cáo phần bản án liên quan quyền lợi của mình có quyền kháng cáo bản án này trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.