Viết bài văn nghị luận phân tích đánh giá một tác phẩm văn học? Mục tiêu của việc dạy môn Tiếng Việt là gì?

Nội dung chính

• Viết bài văn nghị luận phân tích đánh giá một tác phẩm văn học?
• Mục tiêu của việc dạy môn Tiếng Việt là gì?
• Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù khi dạy môn Tiếng Việt như thế nào?

Viết bài văn nghị luận phân tích đánh giá một tác phẩm văn học?

Dưới đây là ba mẫu bài văn nghị luận phân tích và đánh giá một tác phẩm văn học với các tác phẩm khác nhau:

Mẫu 1: Phân tích và đánh giá tác phẩm "Vợ nhặt" của Kim Lân

Mở bài:

Kim Lân là một trong những nhà văn xuất sắc của nền văn học hiện thực Việt Nam. Truyện ngắn Vợ nhặt là một tác phẩm tiêu biểu phản ánh chân thực cuộc sống của người dân trong nạn đói năm 1945. Tác phẩm không chỉ thể hiện bức tranh xã hội đầy bi thương mà còn ca ngợi tình người và niềm tin vào tương lai.

Thân bài:

Hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính

Vợ nhặt được viết sau Cách mạng tháng Tám, nhưng bối cảnh là nạn đói năm 1945.

Câu chuyện xoay quanh nhân vật Tràng – một người đàn ông nghèo khổ, bỗng nhiên “nhặt” được vợ chỉ bằng vài bát bánh đúc.

Phân tích nhân vật và giá trị nghệ thuật

Nhân vật Tràng: Thô kệch, nghèo nhưng giàu lòng nhân ái.

Người vợ nhặt: Tượng trưng cho số phận người phụ nữ nghèo, nhưng vẫn khao khát hạnh phúc.

Bà cụ Tứ: Người mẹ giàu lòng thương con, luôn hướng về tương lai.

Nghệ thuật đặc sắc: Xây dựng tình huống truyện độc đáo, giọng văn giản dị mà sâu sắc, sử dụng hình ảnh biểu tượng như "nồi cháo cám" thể hiện hiện thực và hy vọng.

Đánh giá tác phẩm

Tác phẩm phản ánh chân thực bi kịch của con người trong xã hội cũ.

Thể hiện giá trị nhân văn sâu sắc: ngay trong cảnh ngộ bi thương, con người vẫn hướng tới tương lai.

Khẳng định tài năng của Kim Lân trong nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật.

Kết bài:

Vợ nhặt là một tác phẩm có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, vừa tố cáo xã hội bất công, vừa ca ngợi tình người trong nghịch cảnh.

Mẫu 2: Phân tích và đánh giá tác phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa" của Nguyễn Minh Châu

Mở bài:

Nguyễn Minh Châu là cây bút tiêu biểu của văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm xuất sắc phản ánh những góc khuất trong cuộc sống con người, đặt ra nhiều suy ngẫm về nghệ thuật và hiện thực.

Thân bài:

Tóm tắt nội dung

Tác phẩm kể về hành trình của nhiếp ảnh gia Phùng, khi đi tìm kiếm vẻ đẹp nghệ thuật và bắt gặp cảnh tượng nghịch lý: Một chiếc thuyền đẹp như tranh nhưng bên trong là bi kịch của một gia đình chài lưới.

Phân tích nhân vật và giá trị nghệ thuật

Phùng: Ban đầu mơ mộng, sau khi chứng kiến cảnh bạo lực gia đình đã thay đổi nhận thức.

Người đàn bà làng chài: Cam chịu nhưng không yếu đuối, bà đại diện cho những người phụ nữ Việt Nam nghèo khổ, giàu đức hy sinh.

Nghệ thuật: Cốt truyện mang tính triết lý sâu sắc, nghệ thuật xây dựng hình ảnh đối lập (chiếc thuyền thơ mộng – cảnh bạo hành), ngôn ngữ chân thực và giàu biểu cảm.

Đánh giá tác phẩm

Tác phẩm thể hiện tư tưởng mới mẻ: nghệ thuật không chỉ là cái đẹp mà còn phải phản ánh hiện thực.

Thể hiện niềm trăn trở về số phận con người, đặc biệt là những người phụ nữ.

Nguyễn Minh Châu đã thành công trong việc xây dựng hình tượng nhân vật và cách kể chuyện đầy triết lý.

Kết bài:

Chiếc thuyền ngoài xa không chỉ là một câu chuyện về nghệ thuật mà còn mang đến bài học sâu sắc về cách nhìn nhận cuộc sống và con người.

Mẫu 3: Phân tích và đánh giá bài thơ "Sóng" của Xuân Quỳnh

Mở bài:

Xuân Quỳnh là một trong những nữ nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Bài thơ Sóng là một tác phẩm nổi bật, thể hiện những cung bậc cảm xúc của tình yêu qua hình tượng con sóng.

Thân bài:

Tóm tắt nội dung bài thơ

Bài thơ được sáng tác năm 1967, thể hiện những suy tư về tình yêu của người phụ nữ.

Hình tượng "sóng" là ẩn dụ cho trái tim người con gái đang yêu, luôn mãnh liệt, da diết và thủy chung.

Phân tích nghệ thuật và tư tưởng

Hình tượng "sóng" và "em": Sóng tượng trưng cho tình yêu muôn thuở, luôn chuyển động và không ngừng nghỉ, như trái tim người phụ nữ luôn khao khát yêu và được yêu.

Giọng điệu và nhịp điệu: Nhịp thơ dạt dào như nhịp sóng biển, tạo nên sự hài hòa giữa nội dung và hình thức.

Nội dung triết lý: Tình yêu trong bài thơ không chỉ là xúc cảm cá nhân mà còn mang ý nghĩa lớn lao về sự vĩnh cửu của tình yêu.

Đánh giá tác phẩm

Bài thơ thể hiện vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu: chân thành, mãnh liệt nhưng cũng đầy trăn trở.

Hình ảnh "sóng" vừa mang tính truyền thống vừa hiện đại, thể hiện phong cách thơ Xuân Quỳnh.

Sóng là một trong những bài thơ hay nhất về tình yêu trong nền văn học Việt Nam.

Kết bài:

Bài thơ Sóng không chỉ là tiếng lòng của Xuân Quỳnh mà còn là lời tâm sự của bao người phụ nữ yêu hết mình.

Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo!

Viết bài văn nghị luận phân tích đánh giá một tác phẩm văn học? Mục tiêu của việc dạy môn Tiếng Việt là gì? (Hình từ Internet)

Mục tiêu của việc dạy môn Tiếng Việt là gì?

Căn cứ Mục 3 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT thì mục tiêu của việc dạy môn Tiếng Việt lớp gồm có:

- Giúp học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất chủ yếu với các biểu hiện cụ thể: yêu thiên nhiên, gia đình, quê hương; có ý thức đối với cội nguồn; yêu thích cái đẹp, cái thiện và có cảm xúc lành mạnh; có hứng thú học tập, ham thích lao động; thật thà, ngay thẳng trong học tập và đời sống; có ý thức thực hiện trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, xã hội và môi trường xung quanh.

- Giúp học sinh bước đầu hình thành các năng lực chung, phát triển năng lực ngôn ngữ ở tất cả các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe với mức độ căn bản: đọc đúng, trôi chảy văn bản; hiểu được nội dung, thông tin chính của văn bản; liên hệ, so sánh ngoài văn bản; viết đúng chính tả, ngữ pháp; viết được một số câu, đoạn, bài văn ngắn (chủ yếu là bài văn kể và tả); phát biểu rõ ràng; nghe hiểu ý kiến người nói.

- Phát triển năng lực văn học với yêu cầu phân biệt được thơ và truyện, biết cách đọc thơ và truyện; nhận biết được vẻ đẹp của ngôn từ nghệ thuật; có trí tưởng tượng, hiểu và biết xúc động trước cái đẹp, cái thiện của con người và thế giới xung quanh được thể hiện trong các văn bản văn học.

[2] Bên cạnh đó còn phải đảm bảo được mục tiêu chung như sau:

- Hình thành và phát triển cho học sinh những phẩm chất chủ yếu: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm; bồi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách và phát triển cá tính.

Môn Ngữ văn giúp học sinh khám phá bản thân và thế giới xung quanh, thấu hiểu con người, có đời sống tâm hồn phong phú, có quan niệm sống và ứng xử nhân văn; có tình yêu đối với tiếng Việt và văn học; có ý thức về cội nguồn và bản sắc của dân tộc, góp phần giữ gìn, phát triển các giá trị văn hoá Việt Nam; có tinh thần tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại và khả năng hội nhập quốc tế.

- Góp phần giúp học sinh phát triển các năng lực chung: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.

Đặc biệt, môn Ngữ văn giúp học sinh phát triển năng lực ngôn ngữ và năng lực văn học: rèn luyện các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe; có hệ thống kiến thức phổ thông nền tảng về tiếng Việt và văn học, phát triển tư duy hình tượng và tư duy logic, góp phần hình thành học vấn căn bản của một người có văn hoá; biết tạo lập các văn bản thông dụng; biết tiếp nhận, đánh giá các văn bản văn học nói riêng, các sản phẩm giao tiếp và các giá trị thẩm mĩ nói chung trong cuộc sống.

Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù khi dạy môn Tiếng Việt như thế nào?

Căn cứ Mục 4 Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT, thì yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù khi dạy môn Tiếng Việt gồm có:

* Yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung

Môn Ngữ văn góp phần hình thành, phát triển ở học sinh những phẩm chất chủ yếu và năng lực chung theo các mức độ phù hợp với môn học, cấp học đã được quy định tại Chương trình tổng thể.

* Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù

- Yêu cầu cần đạt ở cấp tiểu học

+ Năng lực ngôn ngữ

Đọc đúng, trôi chảy và diễn cảm văn bản; hiểu được nội dung chính của văn bản, chủ yếu là nội dung tường minh; bước đầu hiểu được nội dung hàm ẩn như chủ đề, bài học rút ra từ văn bản đã đọc.

Ở cấp tiểu học, yêu cầu về đọc gồm yêu cầu về kĩ thuật đọc và kĩ năng đọc hiểu. Đối với học sinh các lớp đầu cấp (lớp 1, lớp 2), chú trọng cả yêu cầu đọc đúng với tốc độ phù hợp và đọc hiểu nội dung đơn giản của văn bản.

Từ lớp 1 đến lớp 3, viết đúng chính tả, từ vựng, ngữ pháp; viết được một số câu, đoạn văn ngắn;

Viết được văn bản kể lại những câu chuyện đã đọc, những sự việc đã chứng kiến, tham gia, những câu chuyện do học sinh tưởng tượng; miêu tả những sự vật, hiện tượng quen thuộc; giới thiệu về những sự vật và hoạt động gần gũi với cuộc sống của học sinh.

Viết đoạn văn nêu những cảm xúc, suy nghĩ của học sinh khi đọc một câu chuyện, bài thơ, khi chứng kiến một sự việc gợi cho học sinh nhiều cảm xúc; nêu ý kiến về một vấn đề đơn giản trong học tập và đời sống;

Viết một số kiểu văn bản như: bản tự thuật, tin nhắn, giấy mời, thời gian biểu, đơn từ,...; bước đầu biết viết theo quy trình; bài viết cần có đủ ba phần (mở bài, thân bài, kết bài).

Trình bày dễ hiểu các ý tưởng và cảm xúc; bước đầu biết sử dụng cử chỉ, điệu bộ thích hợp khi nói; kể lại được một cách rõ ràng câu chuyện đã đọc, đã nghe; biết chia sẻ, trao đổi những cảm xúc, thái độ, suy nghĩ của mình đối với những vấn đề được nói đến; biết thuyết minh về một đối tượng hay quy trình đơn giản.

Nghe hiểu với thái độ phù hợp và nắm được nội dung cơ bản; nhận biết được cảm xúc của người nói; biết cách phản hồi những gì đã nghe.

+ Năng lực văn học

Phân biệt văn bản truyện và thơ (đoạn, bài văn xuôi và đoạn, bài văn vần); nhận biết được nội dung văn bản và thái độ, tình cảm của người viết; bước đầu hiểu được tác dụng của một số yếu tố hình thức của văn bản văn học (ngôn từ, nhân vật, cốt truyện, vần thơ, so sánh, nhân hoá).

Biết liên tưởng, tưởng tượng và diễn đạt có tính văn học trong viết và nói.

Đối với học sinh lớp 1 và lớp 2: nhận biết được văn bản nói về ai, về cái gì; nhận biết được nhân vật trong các câu chuyện, vần trong thơ; nhận biết được truyện và thơ.