Phân tích hình ảnh đầu súng trăng treo ở cuối bài thơ Đồng chí? Nâng cao dân trí có phải là mục tiêu của giáo dục?

Nội dung chính

• Phân tích hình ảnh đầu súng trăng treo ở cuối bài thơ Đồng chí?
• Quan điểm về việc xây dựng chương trình môn ngữ văn như thế nào?
• Nâng cao dân trí có phải là mục tiêu của giáo dục?

Phân tích hình ảnh đầu súng trăng treo ở cuối bài thơ Đồng chí?

Mở bài:

Đồng chí của Chính Hữu là một bài thơ tiêu biểu trong nền thơ ca kháng chiến Việt Nam, ca ngợi tình đồng chí, tình yêu quê hương đất nước của những người lính nơi chiến trường. Với lối viết mộc mạc, chân thành, bài thơ đã khắc họa hình ảnh người lính trong gian khổ nhưng vẫn sáng ngời tinh thần lạc quan, yêu đời. Đặc biệt, hình ảnh “Đầu súng trăng treo” ở cuối bài thơ là một sáng tạo độc đáo, vừa mang nét hào hùng của người lính vừa trữ tình, lãng mạn. Hình ảnh này không chỉ khép lại bài thơ bằng một vẻ đẹp đặc biệt mà còn mở ra những tầng ý nghĩa sâu xa về tâm hồn, tinh thần của người lính Việt Nam.

Thân bài:

Ở những câu cuối của bài thơ, Chính Hữu đã tạo nên một khung cảnh đặc biệt cho người lính:

“Đêm nay rừng hoang sương muối lạnh

Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

Đầu súng trăng treo”

Giữa khung cảnh đêm tối mịt mùng nơi rừng núi hoang vu, cái lạnh thấm qua từng lớp áo mỏng, người lính đứng canh, chờ đợi kẻ thù trong sự yên lặng và tập trung cao độ. “Đêm nay rừng hoang sương muối lạnh” đã gợi tả không khí lạnh buốt của đêm rừng Việt Bắc, không chỉ là cái lạnh vật chất mà còn là cái lạnh của những hiểm nguy đang rình rập. Tuy vậy, họ vẫn đứng cạnh nhau, tạo nên sức mạnh đoàn kết, vượt qua sự khắc nghiệt của thiên nhiên và sự căng thẳng của chiến trận.

Trong bối cảnh ấy, hình ảnh “Đầu súng trăng treo” xuất hiện, kết hợp giữa hiện thực và mộng tưởng. “Đầu súng” là biểu tượng cho chiến tranh, bạo lực, cái chết và nhiệm vụ bảo vệ quê hương của người lính. Nó đại diện cho sức mạnh và bản lĩnh, là thứ mà người lính luôn mang theo, không bao giờ rời. Ngược lại, “trăng treo” lại là hình ảnh thơ mộng, trữ tình và lãng mạn. Ánh trăng dịu dàng soi rọi giữa núi rừng, trong cái tĩnh mịch của đêm, gợi lên cảm giác bình yên và vẻ đẹp lãng mạn của thiên nhiên.

Sự kết hợp giữa “đầu súng” và “trăng treo” tạo nên một biểu tượng độc đáo và có sức truyền tải lớn. “Đầu súng” - tượng trưng cho chiến tranh, bom đạn, khói lửa - và “trăng treo” - biểu tượng của thiên nhiên, hòa bình và sự tĩnh lặng, dường như đối lập hoàn toàn về ý nghĩa. Thế nhưng, khi đứng cạnh nhau, chúng lại tạo thành một hình ảnh hài hòa và hoàn chỉnh, phản ánh hai mặt của cuộc sống người lính: vừa có cái hào hùng mạnh mẽ, vừa có sự lãng mạn, tinh tế. Hình ảnh này nhấn mạnh rằng, ngay cả trong chiến tranh khốc liệt, người lính vẫn giữ cho mình một tâm hồn trong sáng, lạc quan và yêu đời. Ánh trăng như người bạn đồng hành, an ủi người lính trong những đêm phục kích lạnh lẽo, làm dịu đi nỗi căng thẳng của chiến tranh.

Không chỉ vậy, “Đầu súng trăng treo” còn là hình ảnh biểu trưng cho tình đồng chí và lý tưởng của người lính. Họ đứng bên nhau, chia sẻ mọi gian khổ, đau thương, vượt qua mọi thử thách với một tâm thế chủ động. Dù cuộc chiến còn nhiều khó khăn, người lính vẫn giữ vững tinh thần và ý chí kiên cường. Bên cạnh đó, hình ảnh trăng treo còn gợi nhắc về sự bình yên, quê hương và ước vọng hòa bình mà người lính luôn hướng tới. Ánh trăng soi rọi không gian tĩnh lặng, nhắc nhở họ về quê hương, về những người thân đang chờ đợi và mong ngóng sự trở về của họ.

Trong thơ ca Việt Nam, trăng thường xuất hiện như một biểu tượng của cái đẹp, sự yên bình, là người bạn tâm tình của con người trong những lúc khó khăn. Chính Hữu đã tài tình lồng ghép biểu tượng trăng vào hình ảnh “đầu súng,” không chỉ thể hiện nét lãng mạn mà còn tôn lên tinh thần lạc quan của người lính. Đứng giữa đêm tối và sương lạnh, họ không cảm thấy cô đơn, lạc lõng bởi có tình đồng đội ấm áp, có thiên nhiên xoa dịu. Ánh trăng treo trên đầu súng như nhắn nhủ rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, người lính vẫn giữ được sự bình tĩnh, giữ gìn cho mình một tâm hồn thanh cao, không bị cuốn theo sự tàn khốc của chiến tranh.

Kết bài:

Hình ảnh “Đầu súng trăng treo” là một nét chấm phá tuyệt vời trong bài thơ Đồng chí, thể hiện sự tài tình của Chính Hữu trong việc kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn. Hình ảnh này không chỉ là một bức tranh đẹp về cuộc sống nơi chiến trường mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc cho tinh thần người lính. Với chất thơ giản dị, giàu cảm xúc, Chính Hữu đã khắc họa rõ nét vẻ đẹp của người lính - vừa kiên cường, mạnh mẽ, vừa lãng mạn, yêu đời. Bài thơ Đồng chí đã để lại ấn tượng mạnh mẽ, không chỉ bởi sự thành công trong ngôn từ mà còn bởi những hình ảnh như “Đầu súng trăng treo” - hình ảnh thành công nhất của bài thơ, khơi dậy trong lòng người đọc niềm tự hào và trân trọng đối với những người lính đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.

Lưu ý: Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo!

Phân tích hình ảnh đầu súng trăng treo ở cuối bài thơ Đồng chí? Mục tiêu giáo dục là gì? (Hình từ Internet)

Quan điểm về việc xây dựng chương trình môn ngữ văn như thế nào?

Theo Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có quy định cụ thể về quan điểm về việc xây dựng chương trình môn ngữ văn như sau:

Chương trình môn Ngữ văn tuân thủ các quy định cơ bản được nêu trong Chương trình tổng thể, đồng thời nhấn mạnh một số quan điểm sau:

- Chương trình được xây dựng trên nền tảng lí luận và thực tiễn, cập nhật thành tựu nghiên cứu về giáo dục học, tâm lí học và phương pháp dạy học Ngữ văn; thành tựu nghiên cứu về văn học và ngôn ngữ học; thành tựu văn học Việt Nam qua các thời kì; kinh nghiệm xây dựng chương trình môn Ngữ văn của Việt Nam, đặc biệt từ đầu thế kỉ 21 đến nay và xu thế quốc tế trong phát triển chương trình nói chung, chương trình môn Ngữ văn nói riêng những năm gần đây, nhất là chương trình của những quốc gia phát triển; thực tiễn xã hội, giáo dục, điều kiện kinh tế và truyền thống văn hoá Việt Nam, đặc biệt là sự đa dạng của đối tượng học sinh xét về phương diện vùng miền, điều kiện và khả năng học tập.

- Chương trình lấy việc rèn luyện các kĩ năng giao tiếp (đọc, viết, nói và nghe) làm trục chính xuyên suốt cả ba cấp học nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình theo định hướng năng lực và bảo đảm tính chỉnh thể, sự nhất quán liên tục trong tất cả các cấp học, lớp học. Các kiến thức phổ thông cơ bản, nền tảng về tiếng Việt và văn học được hình thành qua hoạt động dạy học tiếp nhận và tạo lập văn bản; phục vụ trực tiếp cho yêu cầu rèn luyện các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe.

- Chương trình được xây dựng theo hướng mở, thể hiện ở việc không quy định chi tiết về nội dung dạy học mà chỉ quy định những yêu cầu cần đạt về đọc, viết, nói và nghe cho mỗi lớp; quy định một số kiến thức cơ bản, cốt lõi về tiếng Việt, văn học và một số văn bản có vị trí, ý nghĩa quan trọng của văn học dân tộc là nội dung thống nhất bắt buộc đối với học sinh toàn quốc.

- Chương trình vừa đáp ứng yêu cầu đổi mới, vừa chú trọng kế thừa và phát huy những ưu điểm của các chương trình môn Ngữ văn đã có, đặc biệt là chương trình hiện hành.

Nâng cao dân trí có phải là mục tiêu của giáo dục?

Theo Điều 2 Luật Giáo dục 2019 có quy định cụ thể về mục tiêu giáo dục như sau:

Mục tiêu giáo dục

Mục tiêu giáo dục nhằm phát triển toàn diện con người Việt Nam có đạo đức, tri thức, văn hóa, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp; có phẩm chất, năng lực và ý thức công dân; có lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; phát huy tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế.

Như vậy thông qua quy định của pháp luật thì nâng cao dân trí là mục tiêu của giáo dục.