Mẫu bài văn phân tích giá trị hiện thực trong truyện ngắn Hai đứa trẻ? Nội dung đánh giá kết quả giáo dục theo Thông tư 32?

Thạch Lam là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam giai đoạn 1930-1945, nổi bật với phong cách truyện ngắn giàu chất trữ tình và triết lý nhân văn sâu sắc. Hai đứa trẻ là một trong những tác phẩm xuất sắc của ông, không có kịch tính hay tình huống gay cấn, nhưng vẫn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc nhờ bức tranh hiện thực đầy chân thực và xúc động về cuộc sống nghèo khổ nơi phố huyện. Giá trị hiện thực của tác phẩm không chỉ thể hiện qua bức tranh đời sống tối tăm, quẩn quanh của những con người nghèo khổ mà còn phản ánh sự bế tắc và khát vọng mong manh của họ.

Trước hết, truyện phản ánh chân thực cuộc sống nghèo nàn, tù túng nơi phố huyện trước Cách mạng tháng Tám. Không gian trong truyện được miêu tả với hình ảnh buổi chiều tàn, tiếng ếch nhái kêu trong ruộng, những đám mây đỏ rực phía tây, tạo nên một khung cảnh ảm đạm, báo hiệu một cuộc sống đơn điệu, mỏi mòn. Phố huyện hiện lên với những kiếp người nhỏ bé, sống lay lắt trong bóng tối, điển hình là chị em Liên và An – hai đứa trẻ phải sớm bươn chải, trông coi quán hàng nhỏ bé để kiếm sống. Họ không có tuổi thơ vui vẻ như những đứa trẻ khác, mà phải đối diện với sự nghèo đói và đơn điệu của cuộc đời.

Không chỉ hai chị em Liên và An, mà những con người khác trong phố huyện cũng hiện lên với cuộc sống cơ cực và bế tắc. Đó là mẹ con chị Tí, ngày mò cua bắt tép, tối đến lại dọn gánh hàng nước nhưng chẳng mấy ai mua. Đó là bác Siêu với gánh phở, một thứ “quà xa xỉ” mà người dân nghèo nơi đây ít khi dám động đến. Đó là cụ Thi điên với tiếng cười khanh khách giữa đêm tối, là gia đình bác xẩm sống bằng những điệu hát rầu rĩ nơi góc chợ. Tất cả họ đều bị cuộc đời xô đẩy vào cảnh sống lay lắt, không lối thoát.

Hiện thực còn được thể hiện qua sự đối lập giữa ánh sáng và bóng tối trong truyện. Bóng tối bao trùm lên phố huyện từ lúc chiều tà cho đến tận đêm khuya, tượng trưng cho cuộc sống nghèo nàn, bế tắc của những con người nơi đây. Còn ánh sáng – dù là ánh đèn leo lét của chị Tí, ánh lửa nhỏ từ bếp nhà bác Siêu hay những hột sáng lập lòe từ đom đóm – đều yếu ớt, chập chờn, thể hiện những hy vọng mong manh, những ước mơ nhỏ bé không biết bao giờ mới thành hiện thực.

Tuy nhiên, trong bức tranh hiện thực đầy tối tăm ấy, Thạch Lam vẫn gửi gắm một chút ánh sáng của niềm hy vọng qua hình ảnh đoàn tàu đêm. Con tàu từ Hà Nội về lướt qua phố huyện như một thế giới khác hẳn, mang theo ánh sáng rực rỡ, tiếng còi vang xa và những toa tàu sáng trưng. Đối với Liên, đoàn tàu không chỉ là một cảnh đẹp mà còn là biểu tượng của một thế giới xa xôi, nhộn nhịp, giàu sang, đối lập hoàn toàn với cuộc sống quẩn quanh của phố huyện. Dù con tàu chỉ thoáng qua trong chốc lát, nhưng nó đã trở thành niềm mong chờ, khao khát của những con người nhỏ bé nơi đây. Điều đó cho thấy một sự thật nghiệt ngã: họ khao khát thay đổi nhưng lại không có cơ hội, chỉ có thể hy vọng trong vô vọng.

Như vậy, truyện ngắn Hai đứa trẻ mang giá trị hiện thực sâu sắc khi tái hiện chân thực bức tranh đời sống nghèo nàn, quẩn quanh của những con người nơi phố huyện trước Cách mạng. Thạch Lam đã không chỉ phản ánh nỗi cơ cực, bế tắc của họ mà còn thể hiện niềm xót xa, thương cảm trước những kiếp người nhỏ bé bị cuộc đời bỏ quên. Với lối viết tinh tế, giàu chất trữ tình, Hai đứa trẻ không chỉ là một bức tranh hiện thực sinh động mà còn là một tác phẩm giàu ý nghĩa nhân văn, lay động tâm hồn người đọc.

Truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam là một tác phẩm tiêu biểu của dòng văn học hiện thực giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám. Không mang dáng vẻ gai góc hay phản ánh hiện thực một cách trực diện như Nam Cao hay Ngô Tất Tố, Thạch Lam lại chọn cách thể hiện hiện thực đời sống qua những cảnh đời bình dị, những số phận con người nhỏ bé trong phố huyện nghèo. Giá trị hiện thực của tác phẩm không chỉ thể hiện qua bức tranh đời sống tù túng, nghèo khổ mà còn bộc lộ nỗi niềm xót xa của nhà văn trước kiếp người quẩn quanh, không lối thoát.

Trước hết, truyện phản ánh hiện thực cuộc sống nghèo khổ của những con người ở phố huyện. Không gian trong truyện được mở đầu bằng khung cảnh chiều tà buồn tẻ: “Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào.” Hình ảnh mặt trời dần khuất bóng, chợ tàn, rác rưởi bốc mùi, tiếng trống thu không báo hiệu một ngày tàn... tất cả vẽ nên một không gian đầy tĩnh lặng nhưng thấm đượm nỗi buồn. Đó không chỉ là buổi chiều thiên nhiên mà còn là buổi chiều của cuộc đời, nơi con người sống trong cảnh tù túng, tẻ nhạt, lặp đi lặp lại như một vòng tuần hoàn khép kín, không lối thoát.

Nổi bật trong bức tranh ấy là những con người nhỏ bé, lam lũ, sống lay lắt qua ngày. Đó là mẹ con chị Tí – ban ngày mò cua bắt tép, tối đến bày bán quán nước bên đường nhưng chỉ có vài ba khách vãng lai. Đó là bác Siêu với gánh phở thơm lừng, nhưng chẳng mấy ai mua vì món ăn ấy quá xa xỉ với những con người nghèo khổ nơi đây. Đó là cụ Thi điên, một con người như bị cuộc đời bỏ quên, chỉ còn biết cười khanh khách giữa đêm tối. Và còn có những người hành khất lê bước qua phố huyện, nhặt nhạnh những thứ còn sót lại sau buổi chợ. Mỗi nhân vật xuất hiện đều đại diện cho một góc khuất của xã hội, cho những số phận bị lãng quên, sống lay lắt giữa một cuộc đời không ánh sáng, không hy vọng.

Giá trị hiện thực của tác phẩm còn thể hiện qua hình ảnh đối lập giữa ánh sáng và bóng tối – một bút pháp quen thuộc trong sáng tác của Thạch Lam. Trong truyện, bóng tối bao trùm khắp phố huyện, từ những ngõ xóm, những mái nhà nghèo đến những con người khốn khó. Bóng tối không chỉ là hình ảnh của thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho cuộc đời bế tắc, vô định của những con người nơi đây. Trái ngược với bóng tối là ánh sáng – thứ ánh sáng nhỏ bé, yếu ớt từ ngọn đèn leo lét nơi quán chị Tí, từ bếp lửa của bác Siêu, hay những ánh đom đóm lập lòe trong đêm. Đó là thứ ánh sáng yếu ớt, chỉ đủ để soi rọi một góc nhỏ trong màn đêm dày đặc, như những số phận mong manh đang chờ đợi một điều gì đó đổi thay, nhưng mãi mãi chẳng thể thoát khỏi thực tại nghiệt ngã.

Nhưng có lẽ hình ảnh mang giá trị hiện thực sâu sắc nhất trong tác phẩm chính là đoàn tàu đêm – một biểu tượng đối lập giữa hai thế giới. Đoàn tàu với ánh sáng rực rỡ, âm thanh náo nhiệt và tốc độ lao vút qua phố huyện như một thế giới khác, sôi động và tràn đầy sức sống. Nó là niềm mong đợi của Liên và An mỗi tối, là chút ánh sáng hiếm hoi mà những con người nhỏ bé nơi phố huyện hướng đến. Thế nhưng, con tàu cũng chỉ xuất hiện trong chốc lát rồi biến mất, trả lại sự lặng lẽ, tăm tối cho phố huyện. Điều đó như một sự đối lập nghiệt ngã giữa cuộc sống giàu sang ở nơi khác và sự nghèo túng, quẩn quanh của những con người ở đây. Họ khao khát đổi đời, nhưng thực tế lại chỉ có thể chờ đợi trong vô vọng, bởi con tàu chỉ là một thứ xa vời, không thuộc về họ.

Tóm lại, Hai đứa trẻ là một bức tranh hiện thực đầy ám ảnh về cuộc sống bế tắc, nghèo khổ nơi phố huyện trước Cách mạng. Bằng bút pháp tinh tế, kết hợp giữa hiện thực và trữ tình, Thạch Lam không chỉ phản ánh cuộc sống quẩn quanh của những con người nhỏ bé mà còn thể hiện niềm thương cảm sâu sắc đối với họ. Qua đó, tác phẩm đã góp phần thể hiện cái nhìn nhân đạo của nhà văn, đồng thời tố cáo xã hội cũ đã bóp nghẹt số phận con người, khiến họ phải sống trong cảnh lay lắt, không có lối thoát.