5+ nghị luận phân tích đánh giá một tác phẩm thơ lớp 11? Học kì 2 nghỉ học quá 45 buổi trong năm có được lên lớp?

Mùa xuân trong văn học luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho các nhà thơ. Đặc biệt, với Hàn Mặc Tử, mùa xuân không chỉ là sự khởi đầu của thiên nhiên mà còn là biểu tượng của sự sống, của cảm xúc và tâm hồn con người. Bài thơ "Mùa xuân chín" của Hàn Mặc Tử, với những hình ảnh đặc sắc và những tầng lớp cảm xúc sâu lắng, đã khắc họa một cách tinh tế vẻ đẹp của mùa xuân và những cảm xúc hoài niệm về quê hương, về thời gian trôi qua.

Ngay từ những câu đầu tiên, bài thơ mở ra một bức tranh mùa xuân vô cùng sinh động và đầy sức sống. Hàn Mặc Tử miêu tả "làn nắng ửng", "khói mơ tan", "mái nhà tranh lấm tấm vàng", tất cả tạo nên một không gian sáng trong và ấm áp. Những hình ảnh thiên nhiên như "tà áo biếc" trong gió, "giàn thiên lý", hay "sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời" đều không chỉ thể hiện sự tươi mới của mùa xuân mà còn gợi lên sự tươi trẻ của cuộc sống, của con người.

Mùa xuân trong bài thơ không chỉ đơn thuần là mùa của sự hồi sinh của đất trời, mà còn là mùa của sự tươi trẻ và đầy hy vọng. Đặc biệt, khung cảnh trong bài thơ có sự liên kết chặt chẽ giữa thiên nhiên và con người, như những cô thôn nữ hát trên đồi. Họ không chỉ là những người dân quê mộc mạc mà còn là hình ảnh tiêu biểu cho tuổi trẻ đang chảy tràn trong không khí mùa xuân.

2. Sự giao thoa giữa niềm vui và nỗi buồn

Tuy nhiên, bài thơ không chỉ dừng lại ở việc mô tả một mùa xuân tươi đẹp. Cũng chính trong vẻ đẹp ấy, Hàn Mặc Tử đã khéo léo cài vào những nỗi niềm sâu sắc, những cảm xúc mơ hồ. Những cô thôn nữ, mặc dù đang vui ca trong mùa xuân, nhưng lại phải đối diện với một thực tế rằng họ sẽ phải "theo chồng bỏ cuộc chơi". Câu thơ này gợi lên một sự chia ly, một sự kết thúc của tuổi trẻ, của những ngày tháng tự do.

Bài thơ cũng chứa đựng sự tiếc nuối và hoài niệm về quê hương. Tiếng hát trong bài không chỉ vang vọng trong không gian mà còn vang lên trong tâm hồn người đọc những nỗi nhớ về một nơi chốn bình yên, nơi có những "chị ấy" vẫn gánh thóc bên bờ sông trắng nắng chang chang. Chính sự kết hợp giữa những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp và những cảm xúc chia ly, hoài niệm đã tạo nên một sự giao thoa giữa niềm vui và nỗi buồn, khiến bài thơ trở nên vừa dịu dàng, vừa sâu sắc.

3. Nghệ thuật trong bài thơ

Về mặt nghệ thuật, "Mùa xuân chín" nổi bật với những hình ảnh thơ sinh động, tinh tế, mang đậm âm hưởng của thiên nhiên và cuộc sống con người. Tác giả đã sử dụng những từ ngữ gợi cảm, với những hình ảnh như "khói mơ tan", "sột soạt gió trêu tà áo biếc", để tạo nên một không gian mùa xuân vừa thực, vừa mơ màng. Những câu thơ ngắn gọn, dễ hiểu nhưng lại đậm chất thơ ca, gợi cho người đọc cảm giác về một không gian và thời gian vừa thực tế vừa huyền ảo.

Cách sử dụng phép đối và các hình ảnh tương phản cũng là điểm mạnh trong bài thơ. Từ những hình ảnh sáng rực rỡ của mùa xuân, tác giả chuyển sang những hình ảnh vắng lặng và tĩnh lặng, gợi nhớ đến sự trôi qua của thời gian và những thay đổi trong cuộc đời con người. "Mùa xuân chín" chính là một bài thơ vừa tươi mới, vừa đầy chiều sâu, mang đến cho người đọc nhiều suy ngẫm.

4. Đánh giá chung

Tóm lại, "Mùa xuân chín" của Hàn Mặc Tử không chỉ là một bài thơ miêu tả vẻ đẹp của mùa xuân mà còn là bài thơ của những suy tư, của sự hoài niệm về thời gian, về con người và quê hương. Hàn Mặc Tử đã khéo léo kết hợp giữa những hình ảnh thiên nhiên sống động và những cảm xúc tinh tế, mang đến cho người đọc một cảm giác vừa nhẹ nhàng, vừa sâu lắng. Bài thơ không chỉ khiến người đọc yêu thích bởi sự đẹp đẽ của ngôn từ mà còn khiến họ suy nghĩ về những giá trị sâu xa của cuộc sống, của thời gian và tuổi trẻ.

Bằng những hình ảnh thơ mượt mà, những câu chữ giàu cảm xúc, "Mùa xuân chín" xứng đáng là một tác phẩm tiêu biểu trong thơ Hàn Mặc Tử, là một tác phẩm đáng để mỗi chúng ta ngẫm nghĩ và trân trọng.

Mùa đông trong thơ ca không chỉ là khung cảnh thiên nhiên lạnh lẽo mà còn là biểu tượng cho những tâm trạng cô đơn, trầm lắng của con người. "Con đường mùa đông" của Aleksandr Pushkin, một trong những nhà thơ vĩ đại của nước Nga, đã khắc họa rõ nét hình ảnh mùa đông băng giá, con đường dài hun hút và tâm trạng hoài niệm, mong nhớ của nhân vật trữ tình. Bài thơ là sự kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên và cảm xúc con người, tạo nên một bức tranh thơ đầy chất trữ tình và triết lý sâu sắc.

Ngay từ những dòng thơ đầu tiên, Pushkin đã mở ra một không gian mùa đông đậm chất nước Nga với sự lạnh lẽo, hoang vắng:

"Xuyên qua sương mù gợn sóng

Mặt trăng nhô ra,

Trăng buồn bã dội ánh sáng

Lên cánh đồng u buồn."

Bức tranh thiên nhiên mang màu sắc mơ hồ, tịch mịch. Ánh trăng buồn bã, cánh đồng u buồn, và sương mù gợn sóng đều tạo nên cảm giác lạnh lẽo, cô đơn. Pushkin không chỉ tả cảnh, mà còn mượn cảnh để gửi gắm tâm trạng: bầu trời mùa đông mờ ảo như chính nỗi lòng mênh mang của nhân vật trữ tình.

Không gian tiếp tục được mở rộng qua hình ảnh con đường mùa đông buồn tẻ, nơi chiếc xe tam mã lao đi vun vút:

"Trên đường mùa đông buồn tẻ

Xe tam mã vun vút lao đi,

Lục lạc đơn điệu

Mệt mỏi rung lên."

Nhịp điệu thơ nhanh dần theo chuyển động của chiếc xe tam mã, nhưng đó không phải là sự hối hả, vui tươi mà là một chuyến đi đơn điệu, vô định. Tiếng lục lạc mệt mỏi vang lên như một giai điệu lặp đi lặp lại, càng nhấn mạnh sự tẻ nhạt, cô độc của hành trình.

Nhân vật trữ tình tìm kiếm một điều gì đó để bấu víu giữa con đường dài lạnh lẽo. Khi nghe tiếng hát của bác xà ích, anh cảm thấy một chút hơi ấm:

"Có gì vang lên thân thiết

Trong các khúc hát ngân nga của xà ích:

Khi thì niềm vui rộn rã

Khi thì nỗi buồn tâm tình…"

Bài hát ấy khi vui, khi buồn, nhưng dường như không đủ để xua tan cảm giác mệt mỏi, nhàm chán. Giữa rừng sâu, giữa tuyết trắng, chỉ có những cột sọc chỉ đường xuất hiện, như một sự nhắc nhở về sự đơn độc của hành trình:

"Không một ánh lửa, mái lều.

Rừng sâu và tuyết… Ngược chiều tôi

Chỉ có cột sọc chỉ đường

Chạy tới…"

Mọi thứ xung quanh đều tĩnh lặng, vô hồn, khiến hành trình trở nên vô tận, không có điểm dừng. Đó không chỉ là con đường mùa đông, mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho hành trình cuộc đời – một hành trình dài với những chặng đường cô đơn, buồn tẻ.

Giữa không gian lạnh lẽo ấy, một tia sáng xuất hiện – đó là hình ảnh Nhina, người con gái mà nhân vật trữ tình yêu thương:

"Chán ngán, buồn quá… Ngày mai, Nhina

Ngày mai, quay về với em yêu

Tôi sẽ lặng người bên lò sưởi,

Ngắm em không chán mắt."

Tên Nhina xuất hiện như một điểm sáng trong màn đêm mùa đông. Nếu con đường mùa đông là hiện tại lạnh lẽo, thì hình ảnh người yêu là tương lai ấm áp. Nhân vật trữ tình không mong muốn gì hơn ngoài được bên lò sưởi, lặng lẽ ngắm người mình yêu – một hành động giản dị nhưng lại chứa đựng niềm hạnh phúc to lớn.

Tuy nhiên, niềm vui ấy không kéo dài, bởi thời gian vẫn tiếp tục trôi:

"Kim đồng hồ tích tắc

Quay hết vòng đều đều của nó,

Và xua đám người tẻ ngắt,

Nửa đêm, không rẽ chia ta."

Thời gian không ngừng lại, như kim đồng hồ quay đều lạnh lùng và vô tình. Nhân vật trữ tình lo lắng rằng niềm hạnh phúc sẽ bị thời gian cuốn đi, rằng cuộc sống tẻ nhạt sẽ tiếp tục kéo dài, dù có tình yêu hay không.

Câu kết bài thơ càng làm nổi bật nỗi buồn và sự trống vắng:

"Buồn quá, Nhina: đường tôi đi tẻ ngắt,

Bác xà ích lặng lẽ thiu thiu,

Tiếng lục lạc đơn điệu,

Mặt trăng mờ sương."

Cảm giác buồn bã, trống trải lại tràn về. Con đường vẫn tẻ ngắt, bác xà ích thiếp đi, tiếng lục lạc vẫn vang lên đơn điệu, và ánh trăng vẫn mờ sương, không chút ấm áp. Như vậy, dù có hy vọng được gặp lại Nhina, nhưng nỗi cô đơn của nhân vật trữ tình vẫn không hoàn toàn biến mất.

Bài thơ "Con đường mùa đông" không chỉ là bức tranh tả cảnh, mà còn là một bức tranh tâm trạng, nơi mà thiên nhiên và cảm xúc con người hòa quyện vào nhau. Qua hình ảnh mùa đông lạnh giá, con đường đơn độc, Pushkin đã diễn tả một cách tinh tế sự cô đơn của con người giữa dòng chảy cuộc đời.

Về nội dung: Thể hiện sự cô đơn, trống trải trên hành trình cuộc đời, đồng thời khắc họa niềm mong nhớ, hy vọng vào tình yêu như một sự cứu rỗi.

Về nghệ thuật: Pushkin sử dụng những hình ảnh tượng trưng, nhịp thơ đơn điệu, lặp lại, tạo cảm giác mệt mỏi, kéo dài của chuyến đi. Bố cục bài thơ đối lập giữa hiện tại cô đơn – tương lai ấm áp, nhưng kết thúc vẫn đầy dư vị buồn man mác.

"Con đường mùa đông" là một bài thơ chứa đựng vẻ đẹp cô đơn nhưng đầy chất thơ. Đó không chỉ là hành trình trên con đường băng giá, mà còn là hành trình trong tâm hồn con người, với những hoang mang, mong đợi và nỗi buồn khó gọi tên. Bài thơ khiến người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về sự cô đơn của kiếp người, nhưng cũng nhắc nhở ta rằng dù trong cái lạnh giá của cuộc đời, tình yêu vẫn là ngọn lửa sưởi ấm tâm hồn.

Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới (1932-1945), nổi bật với những bài thơ chất chứa nỗi buồn, niềm cô đơn, và nỗi hoài niệm sâu sắc. "Tràng giang", sáng tác năm 1939, là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông. Bài thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp hùng vĩ, mênh mông của thiên nhiên mà còn gửi gắm trong đó nỗi buồn man mác, nỗi cô đơn và lòng yêu nước thầm kín của thi nhân.

Ngay từ câu thơ đầu tiên, bài thơ đã mở ra một khung cảnh sông nước rộng lớn nhưng đầy buồn bã, hiu quạnh:

"Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,

Con thuyền xuôi mái nước song song."

Hai chữ "buồn điệp điệp" gợi ra nỗi buồn kéo dài, triền miên, không dứt. "Sóng gợn tràng giang" không phải là những con sóng mạnh mẽ, mà chỉ là gợn sóng, như chính tâm trạng lặng lẽ nhưng dai dẳng của nhà thơ. Hình ảnh "con thuyền xuôi mái nước song song" làm ta liên tưởng đến sự chia ly, cách biệt, khi thuyền và nước tuy gần nhưng không hòa hợp, mãi mãi song song không gặp gỡ.

Nỗi buồn ấy càng được nhấn mạnh qua câu thơ tiếp theo:

"Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;

Củi một cành khô lạc mấy dòng."

Chiếc thuyền và dòng nước như những kẻ chia lìa, trôi theo những hướng khác nhau, gợi lên nỗi sầu chia ly, mất mát. Đặc biệt, hình ảnh "củi một cành khô lạc mấy dòng" là một trong những hình ảnh cô đơn nhất trong bài thơ. Cành củi khô vốn nhỏ bé, vô định, trôi dạt giữa dòng nước mênh mông, chẳng biết đâu là bến bờ. Phải chăng, đó chính là hình ảnh ẩn dụ cho con người nhỏ bé, lạc lõng giữa dòng đời vô tận?

Khổ thơ thứ hai tiếp tục mở rộng không gian thiên nhiên với những hình ảnh hiu quạnh, vắng lặng:

"Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,

Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều."

Hai chữ "lơ thơ" và "đìu hiu" càng làm nổi bật sự trống vắng, hiu quạnh của cảnh vật. Những cồn đất nhỏ bé giữa dòng sông rộng lớn, không một dấu hiệu của sự sống ngoài tiếng gió thổi uể oải. Đặc biệt, tác giả lắng nghe tiếng chợ chiều đã tan ở một nơi xa xôi, nhưng âm thanh ấy mơ hồ, xa vắng, chỉ làm tăng thêm sự cô đơn của thi nhân.

"Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;

Sông dài, trời rộng, bến cô liêu."

"Nắng xuống, trời lên" tạo cảm giác không gian mở rộng theo chiều cao và chiều dài, càng làm nổi bật sự bao la, vô tận của thiên nhiên. Nhưng giữa không gian ấy, con người lại lạc lõng, cô đơn, như chính bến sông vắng lặng, không một bóng người.

Khổ thơ thứ ba thể hiện sự trống trải trong tâm hồn nhà thơ, khi mọi thứ xung quanh đều rời rạc, chia lìa:

"Bèo giạt về đâu, hàng nối hàng;

Mênh mông không một chuyến đò ngang."

Hình ảnh "bèo giạt" gợi lên sự trôi dạt, vô định, như chính con người bơ vơ giữa dòng đời. Dù hàng nối hàng, nhưng vẫn không có sự gắn kết, mỗi nhánh bèo vẫn trôi theo dòng nước vô định. Đặc biệt, tác giả nhấn mạnh sự thiếu vắng của những chuyến đò – vốn là biểu tượng của sự giao lưu, kết nối giữa con người với con người. Không đò ngang, không cầu, thiên nhiên dường như càng cô lập con người trong một thế giới rộng lớn nhưng hoang vắng.

"Không cầu gợi chút niềm thân mật,

Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng."

Hình ảnh "bờ xanh tiếp bãi vàng" gợi lên sự đơn điệu, kéo dài bất tận của thiên nhiên. Những bờ bãi nối tiếp nhau, nhưng không có sự tương tác, không có dấu vết của con người, càng làm tăng cảm giác cô đơn và lạc lõng.

Khổ thơ cuối cùng là sự hòa quyện giữa thiên nhiên hùng vĩ và tâm trạng nhớ quê:

"Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,

Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa."

Cảnh vật bỗng trở nên tráng lệ hơn, với những đám mây cao như núi bạc. Thế nhưng, giữa không gian rộng lớn ấy, hình ảnh "chim nghiêng cánh nhỏ" lại làm cho cảnh vật bỗng trở nên cô liêu, mong manh. Một cánh chim đơn độc giữa bóng chiều đang buông xuống – đó chính là hình ảnh ẩn dụ cho tâm trạng cô đơn, lạc lõng của tác giả.

Và rồi, nỗi nhớ quê hương tràn ngập tâm hồn nhà thơ:

"Lòng quê dợn dợn vời con nước,

Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà."

Cụm từ "dợn dợn" không chỉ thể hiện những gợn sóng trên mặt sông, mà còn là những đợt sóng trong lòng nhà thơ. Dòng nước mênh mông gợi lên nỗi nhớ quê da diết, một nỗi nhớ không cần đến những dấu hiệu quen thuộc như "khói hoàng hôn" mà vẫn cồn cào, day dứt.

"Tràng giang" không chỉ là bài thơ tả cảnh, mà còn là bài thơ tâm trạng, nơi mà cảnh vật và cảm xúc con người hòa quyện vào nhau.

Về nội dung, Bài thơ thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên sông nước rộng lớn nhưng hiu quạnh, vắng lặng. Thể hiện nỗi buồn cô đơn, lạc lõng của thi nhân, cùng tâm trạng hoài cổ, nhớ quê sâu sắc.

Về nghệ thuật: bài thơ Sử dụng những hình ảnh gợi tả mạnh mẽ (sông dài, cành củi khô, cánh chim nhỏ...). Nhịp điệu thơ chậm rãi, nhẹ nhàng, gợi cảm giác lặng lẽ, trầm buồn. Ngôn ngữ trang nhã, cổ điển, đậm chất Đường thi nhưng vẫn có hơi thở hiện đại.

"Tràng giang" là một bài thơ đẹp, buồn nhưng sâu sắc, thể hiện tâm hồn cô đơn, nhạy cảm của Huy Cận trước thiên nhiên và cuộc đời. Bài thơ không chỉ để lại ấn tượng bởi những hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ mà còn bởi nỗi niềm nhân văn sâu sắc – nỗi nhớ quê, nỗi lạc lõng giữa dòng đời.

Có lẽ, ai trong đời cũng từng là "cành củi khô lạc mấy dòng" – trôi dạt, đơn độc giữa cuộc sống rộng lớn, và bài thơ "Tràng giang" chính là lời đồng điệu cho những tâm hồn ấy.