Quý I năm 2020, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ cùng sự vào cuộc tích cực của các Bộ, ngành, địa phương triển khai Năm an toàn giao thông 2020 với chủ đề “Đã uống rượu, bia không lái xe”, đặc biệt là thực hiện hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt; tình hình trật tự an toàn giao thông có nhiều chuyển biến tích cực, tai nạn giao thông giảm sâu cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và số người bị thương (số vụ giảm 13,92%, số người chết giảm 13,96%, số người bị thương giảm 18,21%); năng lực và chất lượng dịch vụ vận tải đường bộ, đường sắt và hàng không cơ bản đã đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.

Bên cạnh kết quả đã đạt được, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông còn một số tồn tại cần khắc phục kịp thời; còn xảy ra một số vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng; số vụ vi phạm quy định về nồng độ cồn vẫn còn nhiều; dư luận và báo chí phản ảnh tình trạng vi phạm tải trọng xe ô tô chở hàng hóa có dấu hiệu tái diễn phức tạp, nghiêm trọng tại một số địa phương; tai nạn giao thông đường thủy tăng cao so với cùng kỳ 2019..., có 16 tỉnh, thành phố có tai nạn giao thông tăng trong quý I, đặc biệt 7 địa phương có số người chết do tai nạn giao thông tăng trên 20% là Ninh Thuận, Cao Bằng, Bến Tre, An Giang, Phú Yên, Bắc Kạn, Bạc Liêu; tai nạn giao thông trong tháng 3 tại Thành phố Hồ Chí Minh tăng 33% về số vụ, 46% số người chết so với tháng 3 năm 2019; tái diễn hiện tượng đua xe trái phép, uy hiếp an toàn giao thông và an ninh trật tự ở một số địa phương.

Nguyên nhân dẫn đến một số tồn tại nêu trên là do từ khi cả nước tập trung phòng chống dịch Covid-19, một bộ phận người tham gia giao thông thiếu ý thức khi cho rằng lực lượng chức năng tập trung phòng chống dịch bệnh, giảm tuần tra, xử phạt, dẫn đến tâm lý chủ quan, lơ là, lái xe vi phạm quy định về nồng độ cồn, chạy quá tốc độ, sai phần đường, làn đường, lạng lách, đua xe trái phép, vượt đèn đỏ, đi mô tô, xe máy không đội mũ bảo hiểm... gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông có hậu quả rất nghiêm trọng; tình hình người dân sử dụng phương tiện thủy cỡ nhỏ, thô sơ vi phạm quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường thủy nội địa diễn ra khá phổ biến; cấp ủy, chính quyền và lực lượng chức năng ở một số địa phương thiếu quyết liệt trong chỉ đạo và thực hiện kiểm soát tải trọng phương tiện trên đường bộ.

Quý II năm 2020 cả nước tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ và quyết liệt lời kêu gọi của Tổng Bí thư - Chủ tịch nước, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp phòng chống đại dịch Covid-19, nhằm ngăn ngừa lây nhiễm, phát hiện, cứu chữa kịp thời người bệnh để giảm thiểu thiệt hại về con người, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tiếp tục duy trì và khẩn trương phục hồi tăng trưởng kinh tế ngay sau khi hết dịch. Nhằm khắc phục ngay các tồn tại của quý I và thực hiện tốt công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong quý II và những tháng còn lại của năm 2020, theo đề nghị của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia (văn bản số 139/CV-UBATGTQG ngày 03 tháng 4 năm 2020), Thủ tướng Chính phủ có ý kiến như sau:

1. Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt; triển khai thực hiện Năm an toàn giao thông 2020 với chủ đề “Đã uống rượu, bia không lái xe”; theo dõi, nắm bắt tình hình, kịp thời tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia chỉ đạo thực hiện các giải pháp hiệu quả để bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong điều kiện diễn biến phức tạp của dịch Covid-19; tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược Quốc gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

2. Bộ Giao thông vận tải

- Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đề án về bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tập trung xây dựng Luật giao thông đường bộ (sửa đổi); chủ trì xây dựng Đề án Chiến lược quốc gia về bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ giai đoạn 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050, đảm bảo tiến độ và chất lượng, cập nhật đầy đủ những cam kết quốc tế về bảo đảm an toàn giao thông mà Việt Nam đã tham gia; khẩn trương trình Chính phủ Nghị định thay thế Nghị định số 132/2015/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường thủy nội địa.

- Tập trung chỉ đạo bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án kết cấu hạ tầng giao thông trọng điểm như tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, sửa chữa đường cất hạ cánh Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất...; ưu tiên xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông trên đường bộ và xử lý dứt điểm lối đi tự mở qua đường sắt; xây dựng phương án bảo đảm an toàn giao thông đường thủy nội địa trong mùa mưa lũ.

- Triển khai, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Nghị định số 10/2020/NĐ-CP quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, bảo đảm thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm an toàn giao thông, phòng chống dịch bệnh Covid-19 đối với hành khách, người lao động và cộng đồng.

- Chủ động nắm bắt tình hình, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện các giải pháp bảo đảm hoạt động kinh doanh vận tải an toàn, thông suốt, hiệu quả trong điều kiện dịch bệnh Covid-19.

3. Bộ Công an

- Tập trung hoàn thành kế hoạch xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông năm 2020, đặc biệt là sớm hoàn thiện và ban hành quy định và hướng dẫn việc thống kê, tổng hợp, xây dựng cơ sở dữ liệu, cung cấp thông tin về tai nạn giao thông đường bộ phù hợp với thông lệ quốc tế; nghiên cứu đề xuất các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông phù hợp với yêu cầu của tình hình mới.

- Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tăng cường lực lượng, kết hợp hiệu quả công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông với nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh Covid-19; tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, tập trung phát hiện xử lý các lái xe có hành vi vi phạm quy định về nồng độ cồn, ma túy; lái xe chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đi sai phần đường, làn đường; xử lý bằng chế tài nghiêm khắc nhất theo quy định pháp luật đối với các hành vi tụ tập đua xe trái phép, gây rối trật tự công cộng; cương quyết trấn áp, trừng trị những đối tượng manh động, chống người thi hành công vụ; xử lý nghiêm lái xe, chủ xe vi phạm quy định về tải trọng phương tiện; người đi mô tô, xe máy vi phạm quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm.

- Chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức cho đội ngũ lái xe về tác hại của ma túy; kiểm tra sàng lọc sử dụng chất ma túy thường kỳ và ngẫu nhiên đối với lái xe.

- Tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu an toàn giao thông để kết nối, chia sẻ với các đơn vị trong và ngoài ngành Công an phục vụ công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

- Phối hợp với ngành Giao thông vận tải rà soát, đánh giá, kiến nghị phương án tổ chức lại giao thông theo từng tuyến, nhất là các tuyến giao thông phức tạp, kịp thời khắc phục các bất hợp lý về tổ chức giao thông, giải quyết các “điểm đen”, các tuyến giao thông phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông.

4. Bộ Giáo dục và Đào tạo tập trung thực hiện các giải pháp bảo đảm chất lượng dạy và học cho học sinh trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ; kịp thời chỉ đạo các cơ sở giáo dục triển khai thực hiện các giải pháp tuyên truyền giáo dục và bảo đảm an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên đến trường ngay sau khi hết dịch, trong thời gian nghỉ hè và kỳ thi trung học phổ thông Quốc gia 2020; xây dựng và hoàn thiện chương trình giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên theo nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ.

5. Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Bộ và Sở Y tế các địa phương hướng dẫn và phối hợp thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong hoạt động bảo đảm trật tự an toàn giao thông; ngay sau khi hết dịch cần khẩn trương tổ chức kiểm tra công tác khám và cấp giấy khám sức khỏe cho người lái xe và người học lái xe trên toàn quốc, đồng thời phối hợp với ngành Giao thông vận tải tổ chức thực hiện khám sức khỏe định kỳ đối với lái xe kinh doanh vận tải, xét nghiệm ma túy đối với toàn bộ lái xe được khám sức khỏe.

6. Bộ Xây dựng ban hành kế hoạch sẵn sàng ngay sau khi hết dịch phải tổ chức kiểm tra kết quả thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 01 tháng 3 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch được duyệt tại các địa phương; kiểm tra tình hình vi phạm quy định pháp luật về xây dựng trên hành lang an toàn giao thông tại Quốc lộ 1, 5, 18, báo cáo kết quả tại kỳ họp trực tuyến toàn quốc về trật tự an toàn giao thông quý III năm 2020.

7. Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Tư pháp tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định về bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, thay thế Nghị định số 103/2008/NĐ-CP và Nghị định số 214/2013/NĐ-CP.

8. Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí trung ương và địa phương tăng cường thời lượng, đổi mới cách thức, xây dựng chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về bảo đảm trật tự an toàn giao thông, trong đó ưu tiên tuyên truyền, phổ biến các chỉ đạo và giải pháp về tham gia giao thông an toàn trong điều kiện dịch bệnh Covid-19; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và chủ đề “Đã uống rượu, bia không lái xe”.

9. Bộ Quốc phòng triển khai dán thẻ thu phí điện tử không dừng cho xe ô tô quân sự; tăng cường công tác kiểm tra xe quân sự, chỉ đạo các đơn vị duy trì nghiêm hoạt động của lực lượng kiểm tra xe quân sự, phối hợp với cơ quan chức năng xử lý nghiêm các trường hợp trong quân đội vi phạm trật tự an toàn giao thông.

10. Các bộ, ngành, đoàn thể, các cơ quan thành viên của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng ở trung ương và địa phương ưu tiên tuyên truyền việc thực hiện các giải pháp tham gia giao thông an toàn trong điều kiện dịch bệnh Covid-19; tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông đến tận cơ sở, phường, xã, thị trấn, tổ dân phố; phát huy hiệu quả hệ thống đài truyền thanh tại các xã, phường, thị trấn.

11. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục triển khai Kế hoạch Năm an toàn giao thông 2020 tại địa phương, trong đó:

- Triển khai công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông đợt nghỉ lễ 30/4-01/5; tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 16 tháng 01 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện giao thông.

- Chỉ đạo lực lượng Công an địa phương phối hợp chặt chẽ với Sở Giao thông vận tải thực hiện đồng thời nhiệm vụ kiểm soát, phòng, chống dịch bệnh Covid-19 theo các Chỉ thị, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và tuần tra, kiểm soát, đảm bảo trật tự an toàn giao thông; tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị định số 100/2019/NĐ-CP, ưu tiên kiểm tra, xử lý lái xe vi phạm về nồng độ cồn, ma túy, chở quá tải trọng trên đường bộ, không đội mũ bảo hiểm đối khi đi mô tô, xe máy, xe đạp điện, người đi ô tô không thắt dây an toàn theo quy định; có biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, kể cả xử lý hình sự.

- Chỉ đạo ngành Giao thông vận tải địa phương tăng cường kiểm tra, siết chặt kỷ cương công tác đào tạo sát hạch, cấp giấy phép lái xe; phòng, chống tiêu cực và nâng cao chất lượng trong công tác đăng kiểm; ưu tiên khắc phục các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn giao thông, làm gờ giảm tốc; xây dựng đường gom xóa lối đi tự mở, tổ chức cảnh báo bảo đảm an toàn tại điểm giao cắt với đường sắt.

- Kết nối, khai thác dữ liệu từ các hệ thống camera giám sát của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn để phục vụ công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông; khai thác dữ liệu giám sát hành trình từ Tổng cục Đường bộ Việt Nam để giám sát và quản lý hoạt động của phương tiện kinh doanh vận tải.

- Chỉ đạo các cơ quan truyền thông của địa phương tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nghiêm Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31 tháng 3 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ; hạn chế ra đường (trừ trường hợp thật sự cần thiết); tuân thủ các quy định về dãn cách xã hội, phòng chống dịch bệnh Covid-19, góp phần bảo đảm trật tự an toàn giao thông và chung tay cùng cả nước chiến thắng đại dịch Covid-19.

12. Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các đô thị trực thuộc trung ương tăng cường thực hiện các giải pháp đột phá về chống ùn tắc giao thông; có biện pháp xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông; tiếp tục thiết lập lại và duy trì trật tự, kỷ cương đối với giao thông đô thị, ưu tiên sử dụng vỉa hè cho người đi bộ; xử lý nghiêm vi phạm về quy hoạch và xây dựng đô thị gây mất trật tự an toàn giao thông, ùn tắc giao thông đô thị./.