Thời gian qua, trên địa bàn Thành phố phát hiện nhiều vụ việc liên quan các chất ma túy mới hoặc các vụ ngộ độc liên quan chất ma túy, điển hình:  ⁽¹⁾ Hồi 20h00’ ngày 29/11/2022, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhân P.T.C (SN 1996, trú tại: Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội) vào nhập viện trong tình trạng lơ mơ, đồng tử giãn, xét nghiệm nước tiểu có THC (thành phần Cần sa); thông tin người nhà cho biết trước đó, lúc 16h30 cùng ngày, bà Chúc có ăn 02 hạt bỏng ngô để trên bàn (do con trai bà Chúc mua trên mạng qua nhóm Instagram), sau khi ăn 01 tiếng thì bà Chúc thấy chóng mặt hoa mắt, nôn, lơ mơ nên gia đình đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai. ⁽²⁾ Ngày 30/11/2022, Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận bệnh nhân là cháu N.B.T (SN 2017, trú tại: Đông Triều, Quảng Ninh) được chuyển từ Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển (Quảng Ninh) trong tình trạng co giật, hôn mê, xét nghiệm máu, nước tiểu và mẫu phẩm xác định có chất ma túy ADB-BUTINACA do trước đó cháu uống nhầm dung dịch tinh dầu trong dụng cụ thuốc lá điện tử do bé nhặt được. ⁽³⁾ Ngày 05/12/2022, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận 08 học sinh lớp 3 trường Tiểu học Hoàng Liệt, Hoàng Mai trong tình trạng mệt mỏi, có biểu hiện buồn nôn do trước đó trong giờ ăn trưa 08 cháu đã tò mò nghịch thuốc lá điện tử do 01 cháu trong nhóm nhặt được ở bên ngoài trường mang lên lớp (05 cháu có hút thử, 03 cháu hít phải khói). Sau khi tiến hành sơ cứu, kiểm tra các vấn đề về sức khỏe các cháu được ra viện ngay trong ngày (xét nghiệm nước tiểu âm tính với ma túy). Hiện thuốc lá điện tử nêu trên đang được Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai xét nghiệm xác định thành phần, chất trong dung dịch thuốc lá điện tử (đang chờ kết quả).

Trước thực trạng các chất ma túy mới ngày càng có xu hướng độc hại gia tăng, trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ảo giác mạnh, loạn thần kiểu tâm thần phân liệt, tăng thân nhiệt, co giật và có thể ngay lập tức đe dọa đến tính mạng nếu sử dụng quá liều, gây ra hệ lụy lệ thuộc, nghiện các chất ma túy… được núp bóng “tẩm”, “chế biến” trong thuốc lá điếu, dung dịch tinh dầu dùng cho thuốc lá điện tử và các sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm như: bánh lười, socola cần sa, kẹo mút cần sa, “nước vui”, “Crispy Fruit” - nước xoài hoặc trộn nhiều loại ma túy vào với nhau sau đó đóng thành từng gói bột nhỏ với bao bì hình ảnh màu sắc bắt mắt thu hút giới trẻ sử dụng và hiện có nguy cơ xâm nhập trong cộng đồng[1], nguy hiểm nhất là đối với môi trường học đường các cấp. Để kịp thời làm tốt công tác phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, tệ nạn ma túy, Ủy ban nhân dân Thành phố đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội, Ban Tuyên giáo Thành ủy, Cục Hải quan Thành phố và các đoàn thể chính trị Thành phố, yêu cầu các Sở, ban, ngành Thành phố, Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã tập trung thực hiện một số nội dung sau:

1. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật phòng, chống ma túy, trong đó trọng tâm tuyên truyền tác hại của ma túy, các chất ma túy mới, các sản phẩm thực phẩm (bánh, kẹo, nước hoa quả…), thuốc lá (thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu) dễ bị tẩm, chế biến chất ma túy gây độc hại tới sức khỏe con người; cách nhận diện những thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy…; kỹ năng phòng tránh ma túy, cảnh giác trước ma túy tẩm trong thực phẩm, thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu (có bản tin hình ảnh nhận diện, cảnh báo gửi kèm); xây dựng các chương trình tuyên truyền bổ ích, hiệu quả tác động trực tiếp tới nhận thức của người dân, nhất là giới trẻ, học sinh… chỉ đạo hệ thống thông tin cơ sở tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy; về hậu quả, tác hại của việc sử dụng trái phép các chất ma túy nhất là các chất mới. Thực hiện phổ biến, quán triệt ngay trong chính đơn vị, địa phương mình.

2. Sở Thông tin và truyền thông

- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy, tập trung nội dung quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP của Chính phủ (các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng, chất ma túy sử dụng hạn chế, chất ma túy được sử dụng trong nghiên cứu, kiểm nghiệm, giám định, điều tra…).

- Phối hợp Công an Thành phố thực hiện các bản tin tuyên truyền phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật về ma túy, kịp thời cung cấp các thông tin cảnh báo, phòng ngừa tới người dân.

3. Đài Phát thanh và truyền hình Hà Nội

Mở chuyên mục riêng về phòng, chống ma túy, tăng cường tuyên truyền về các loại ma túy và tác hại, cảnh báo phương thức thủ đoạn của tội phạm ma túy, đồng thời nêu gương điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt trong đấu tranh phòng, chống ma túy…

4. Sở Giáo dục và đào tạo

- Tăng cường các hoạt động ngoại khóa bổ ích, thiết thực; phối hợp Công an Thành phố và các đơn vị chức năng tổ chức các buổi tuyên truyền trực tiếp cho học sinh và phụ huynh học sinh, đoàn viên, thanh niên về hậu quả, tác hại của ma túy, cách nhận biết ma túy, các loại thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử dễ bị tội phạm lợi dụng pha trộn.

- Tổ chức cho phụ huynh và học sinh ký cam kết không để học sinh sử dụng thuốc lá điện tử (đặc biệt trong khu vực trường học), không sử dụng trái phép chất ma túy.

5. Đề nghị Ban Tuyên giáo Thành ủy

Chỉ đạo, hướng dẫn hệ thống Tuyên giáo các cấp, ngành địa hướng công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy cho các cơ quan báo chí trên địa bàn Thành phố trọng tâm về các chất ma túy mới, phương thức thủ đoạn hoạt động phạm tội ma túy nhằm cảnh báo người dân…; phối hợp Công an Thành phố trong thực hiện các bản tin tuyên truyền phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật.

6. Công an Thành phố

- Chủ động áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, đấu tranh tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy nhất là các chất ma túy mới, ma túy “núp bóng” trong các sản phẩm là thực phẩm hoặc tội phạm lợi dụng công nghệ hóa học, dược học để nghiên cứu, chế tạo ra những chất ma túy mới chưa có trong danh mục cấm; rà soát, nắm thông tin trên không gian mạng, tập trung các trang mạng xã hội, phối hợp với các ngành chức năng có biện pháp phòng ngừa việc quảng bá, mua bán trái phép các chất ma túy, các chất gây nghiện, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm liên quan. Trên cơ sở kết quả công tác đấu tranh các vụ án, kịp thời kiến nghị bổ sung các chất ma túy mới vào danh mục quản lý, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

- Thường xuyên cung cấp thông tin về các hoạt động phòng, chống ma túy, kịp thời cập nhật cảnh báo các phương thức, thủ đoạn của tội phạm, tệ nạn ma túy cho cơ quan báo chí để thực hiện công tác tuyên truyền.

- Chủ trì, là “đầu mối cung cấp thông tin”, phối hợp các đơn vị có liên quan nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy trên địa bàn Thành phố, nhất là ở cấp cơ sở dưới hình thức dán pano, tranh nhận biết về các chất ma túy nhất là các chất ma túy mới dưới các hình thức như bánh socola, bánh quy cần sa, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử… tại các khu vực bảng tin tổ dân phố, bảng tin khu chung cư…

7. Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn

Thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong kiểm soát thuốc hướng thần, tân dược gây nghiện, thuốc thú y… không để xảy ra tình trạng các đối tượng thu gom để tách chiết, sản xuất trái phép chất ma túy.

8. Sở Công thương, Cục Quản lý thị trường Thành phố

- Phối hợp các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời các cá nhân, tổ chức, cơ sở kinh doanh, sản xuất, nhập khẩu trái phép các loại ma túy, tiền chất, hóa chất liên quan đến tiền chất ma túy theo quy định pháp luật. Thực hiện kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý các vi phạm pháp luật liên quan thuốc lá nhập lậu, thuốc lá điếu, kịp thời phát hiện việc lạm dụng thuốc lá để tẩm chất ma túy.

- Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, kết hợp làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, hướng dẫn các cá nhân, tổ chức từng bước nâng cao trách nhiệm, ý thức trong việc chấp hành quy định của pháp luật trong kinh doanh thương mại đồng thời tăng cường công tác phối kết hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng có liên quan, các cấp từ Trung ương đến địa phương nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

9. Cục Hải quan Thành phố

Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp các ngành liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại các khu vực cửa khẩu thuộc các tuyến hàng không, bưu điện, chú ý lĩnh vực nhập khẩu thuốc lá điện tử, xuất nhập khẩu tân dược, hóa chất, tiền chất; kịp thời phát hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy không qua chuyển phát nhanh, đường hàng không…

10. Các Sở, ban, ngành đoàn thể Thành phố

Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao, tăng cường chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức các hoạt động tuyên truyền phòng, chống ma túy cho cán bộ, nhân viên và quần chúng nhân dân lồng ghép với hoạt động chuyên môn của đơn vị.

11. Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã

- Chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể đổi mới hình thức hoạt động tuyên truyền phòng, chống ma túy, trọng tâm tuyên truyền cảnh báo tác hại của ma túy và các chất ma túy mới.

- Chỉ đạo các trường học trên địa bàn tổ chức các buổi tuyên truyền phòng, chống ma túy nhằm xây dựng “Học đường môi trường không ma túy”.

- Quan tâm bố trí kinh phí ngân sách địa phương, đầu tư nguồn lực cho công tác phòng, chống ma túy nhất là công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy.

Ủy ban nhân dân Thành phố đề nghị Ban Tuyên giáo Thành ủy và các đoàn thể chính trị Thành phố, yêu cầu các Sở, ban, ngành Thành phố, Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ khẩn trương triển khai, thực hiện nghiêm các nhiệm vụ được giao. Giao Công an Thành phố (Cơ quan thường trực về lĩnh vực phòng, chống ma túy của Ban Chỉ đạo 138 Thành phố) theo dõi, đôn đốc việc thực hiện của các đơn vị; tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân Thành phố theo quy định./.