Thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2013. Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 01/NQ-CP, Ủy ban Dân tộc khẩn trương chỉ đạo điều hành xây dựng Kế hoạch hoạt động và dự toán ngân sách nhà nước của Ủy ban năm 2013 (Quyết định số 46/QĐ-UBDT và Quyết định số 47/QĐ-UBDT ngày 21/01/2013) cụ thể như sau:

I. Công tác chỉ đạo, điều hành

1. Tổ chức quán triệt Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2013 tới toàn thể cán bộ, công chức trong Ủy ban Dân tộc.

2. Chủ động tham mưu, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các chương trình, đề án, dự án để tăng cường nguồn lực đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số trước hết là hoàn thành việc xây dựng các công trình xây dựng cơ bản: Điện, trường học, trạm y tế, chợ, công trình nước sạch các tuyến đường giao thông đến trung tâm các xã, thôn bản, thực hiện chương trình phát triển nông thôn mới ở vùng dân tộc. Đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là đồng bào ở các xã đặc biệt khó khăn. Tập trung giải quyết tình trạng du canh du cư, di dân tự do, thiếu đất sản xuất, nước sinh hoạt, lương thực, triển khai hiệu quả công tác định canh, định cư ở địa bàn dân tộc, miền núi. Nâng cấp kết cấu hạ tầng miền núi, vùng đồng bào dân tộc, tiếp tục đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu ở các xã đặc biệt khó khăn. Tập trung giải quyết tình trạng đói nghèo, nâng cao mức sống và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương có đồng bào dân tộc thiểu số.

4. Tổ chức giáo dục nâng cao kiến thức quốc phòng an ninh cho cán bộ trong hệ thống chính trị và trong nhân dân. Đẩy mạnh phong trào quần chúng bảo vệ an ninh tổ quốc, phát huy vai trò của đồng bào các dân tộc tham gia quản lý, giáo dục, đấu tranh chống tội phạm, bảo vệ an ninh biên giới, đi đôi với thực

…………

máy đi vào hoạt động với hiệu quả cao nhất đáp ứng mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.

2. Tập trung việc rà soát, sửa đổi, bổ sung một số chính sách cho vùng dân tộc thiểu số:

Hiện nay các chính sách dân tộc hầu hết đã hết hiệu lực năm 2012 Ủy ban Dân tộc đã tham mưu xây dựng nhiều chính sách cho giai đoạn tiếp theo chú trọng đến tính ổn định và dài hạn của chính sách tuy nhiên đến nay một số chính sách vẫn chưa được ban hành hoặc đã ban hành nhưng chưa bố trí đủ nguồn lực nên việc triển khai chính sách cho vùng đồng bào dân tộc bị gián đoạn.

Để đảm bảo sớm có những chính sách hỗ trợ cho vùng dân tộc thiểu số, Ủy ban Dân tộc đã chủ động làm việc các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, Bộ Lao động - Thương binh xã hội để rà soát các chính sách đối với vùng dân tộc và miền núi giai đoạn 2006 - 2011. Qua rà soát đã phát hiện những thiếu sót, yếu kém của các cơ chế, chính sách đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển sản xuất, giáo dục - đào tạo, xóa đói giảm nghèo, y tế, văn hóa... đối với dân tộc thiểu số và vùng miền núi, trên cơ sở đó đề xuất các chính sách trong Kế hoạch công tác của Ủy ban năm 2013 và bố trí ngân sách để tổ chức thực hiện.

3. Đề xuất, tham mưu xây dựng chương trình, đề án, chính sách

Tham mưu xây dựng các chương trình, chính sách vừa là nhiệm vụ trọng tâm vừa là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài của cơ quan Ủy ban Dân tộc. Nhiều năm qua, những chính sách do Ủy ban Dân tộc tham mưu đề xuất với Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã phát huy những giá trị to lớn, góp phần quan trọng vào ổn định chính trị, an ninh quốc phòng, tạo đà tăng trưởng và phát triển kinh tế vùng dân tộc và miền núi. Tuy nhiên trước những đòi hỏi trong thời kỳ mới, đặc biệt là thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với những tác động tiêu cực của mặt trái trong cơ chế thị trường, áp lực lạm phát và bất ổn kinh tế vĩ mô vẫn còn lớn, thị trường tiền tệ chưa thực sự ổn định, nhiều năm liên tiếp nền kinh tế gặp khó khăn, bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến phức tạp, khó lường cũng như những diễn biến phức tạp của sắc tộc và tôn giáo trên thế giới cùng với sự phân hóa giàu nghèo nhanh trong đời sống xã hội, trước tình hình đó Ủy ban Dân tộc cần thực hiện tốt vai trò tham mưu trong việc hoạch định, xây dựng chính sách nhằm phát huy tốt nhất thế mạnh của đất nước, đồng thời kiềm chế những mặt tiêu cực có thể xảy ra.

Trong năm 2013 Ủy ban Dân tộc thực hiện nhiều đề án trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cụ thể:

2.1. Tập trung chỉ đạo thực hiện Đề án Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2011-2020 được phê duyệt tại Quyết định số 449/QĐ-TTg ngày 12/3/2013, để đảm bảo Chiến lược sớm đi vào thực tiễn cuộc sống Ủy ban Dân tộc đã khẩn trương bố trí kinh phí và bắt tay ngay vào việc xây dựng Chương trình hành động thực hiện Chiến lược.

2.2. Chuẩn các điều kiện cần thiết để nghiên cứu triển khai thực hiện Đề án xây dựng Học viện Dân tộc:

Học việc Dân tộc có hai nhiệm vụ chính là nghiên cứu, đào tạo gắn với việc phát triển nguồn nhân lực vùng dân tộc và miền núi. Trong nhiều năm qua Đảng, Nhà nước đã đưa ra nhiều chủ trương chính sách nhằm đáp ứng nguồn nhân lực cho vùng dân tộc và miền núi. Tuy nhiên trước những yêu cầu phát triển ngày cao, đặc biệt là sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước thì nhu cầu nguồn nhân lực tại khu vực này càng trở nên bức thiết hơn bao giờ hết. Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác này, Ủy ban Dân tộc đang tập trung cao độ nhằm tổ chức thực hiện tốt công tác này. Hiện nay Ủy ban Dân tộc đang phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo khẩn trương xây dựng và hoàn thiện đề án để sớm trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

2.3. Triển khai thực hiện Chương trình phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn vùng dân tộc và miền núi giai đoạn 2012 - 2015 (CT135-III) sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt:

Chương trình 135 những giai đoạn trước là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của nhân dân, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Chương trình không chỉ góp phần xóa đói giảm nghèo, mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng đặc biệt khó khăn, phát huy được sự sáng tạo, ý chí, nguồn lực của người dân toàn xã hội, góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng dân tộc và miền núi đặc biệt khó khăn; đời sống đồng bào dân tộc thiểu số từng bước được cải thiện, tỷ lệ đói nghèo giảm bình quân 5%/năm; trình độ dân trí được nâng lên, tập quán và kỹ thuật sản xuất của đồng bào dân tộc có sự chuyển biến theo hướng sản xuất hàng hóa; tỷ lệ thôn, bản có điện, đường, lớp học, nhà văn hóa, công trình thủy lợi tăng lên; đội ngũ cán bộ cơ sở được đào tạo, bồi dưỡng năng lực quản lý, điều hành phát triển ở địa phương, nhất là cấp ủy, chính quyền cơ sở được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Để đảm bảo Chính sách quan trọng này không bị gián đoạn, đáp ứng mong mỏi của đồng bào vùng dân tộc thiểu số sớm được tiếp tục hưởng những chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, Ủy ban Dân tộc đã tập trung trí tuệ, khẩn trương tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách này trong năm 2013.

2.4. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Quyết định số 2472/QĐ-TTg, ngày 28 tháng 12 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2012-2015;

2.5. Tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục cho đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện tốt Chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số theo Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg ngày 18/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ;

2.6. Chủ động tham mưu một số chính sách đặc thù; ổn định dân cư; hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số ít người giai đoạn 2011 - 2020 như:

- Chính sách đầu tư hỗ trợ ổn định dân cư đối với đồng bào DTTS di cư tự do;

- Chính sách đặc thù hỗ trợ định canh, định cư cho đồng bào các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn có nhiều núi đá thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai nặng nề;

- Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các dân tộc thiểu số ít người giai đoạn 2011 - 2020;

- Dự án bảo tồn đối với các nhóm dân tộc ít người.

Ủy ban Dân tộc xác định đây là những nhiệm vụ lớn, trọng tâm trong năm 2013, đòi hỏi tập trung sức lực, trí tuệ của tập thể Lãnh đạo Ủy ban cũng như ý kiến đóng góp của các Bộ, ngành Trung ương, các nhà khoa học, các chuyên gia nghiên cứu nhằm đảm bảo các căn cứ khoa học và thực tiễn khẳng định sự cần thiết thực hiện những nhiệm vụ nêu trên.

3. Thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, thanh tra thực hiện chính sách

3.1. Công tác kiểm tra

Công tác kiểm tra thực hiện chính sách là nhiệm vụ thường xuyên, chủ yếu trong quản lý nhà nước về công tác Dân tộc. Nhận thức tầm quan trọng của công tác này, năm 2013 và những năm tiếp theo, Ủy ban Dân tộc sẽ xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức kiểm tra tại các địa phương trong cả nước để nắm bắt tình hình, kết quả, thực hiện chính sách đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

3.2. Công tác thanh tra

Công tác thanh tra thực hiện chính sách đã và đang phát huy những giá trị tích cực, làm cơ sở để cấp có thẩm quyền đưa ra những biện pháp xử lý, uốn nắn kịp thời những bất cập trong việc tổ chức triển khai thực hiện chính sách. Nếu thực hiện tốt công tác này không những kịp thời ngăn chặn các vụ việc tiêu cực mà còn góp phần ổn định xã hội, giảm thiểu các vụ việc phức tạp có thể xảy ra. Ủy ban Dân tộc ý thức sâu sắc tầm quan trọng về công tác thanh tra và coi đây là khâu quan trọng không chỉ trong công tác thực hiện chính sách mà còn có ý nghĩa to lớn trong việc tham mưu với Đảng, Nhà nước trong việc xây dựng và hoạch định chính sách, ngay trong năm 2013 Ủy ban Dân tộc xây dựng và ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định mới thay thế Nghị định số 10/2006/NĐ-CP ngày 17/01/2006 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của Thanh tra công tác Dân tộc.

Ủy ban Dân tộc xác định công tác kiểm tra, thanh tra thực hiện chính sách là nhiệm vụ quan trọng, trong năm 2013 nhằm phục vụ mục tiêu xây dựng chính sách mới, chỉnh sửa, bổ sung chính sách hiện hành. Tuy nhiên công tác này rất đặc thù, diễn ra trên địa bàn rộng lớn, ở nhiều cấp, nhiều ngành, vùng sâu, vùng xa, đi lại khó khăn. Do đó đòi hỏi phải được đầu tư nhiều công sức, đặc biệt là số lượng con người, kinh phí và phương tiện phục vụ thì mới hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ngay trong năm 2013, Ủy ban Dân tộc đề xuất cơ chế đặc thù, đảm bảo tốt nhất về số lượng biên chế và kinh phí.

4. Hoạt động phối hợp

Trong những năm qua Ủy ban Dân tộc đã thực hiện tốt việc phối hợp đối với các Bộ, ngành Trung ương trong việc xây dựng, thực hiện, kiểm tra và giám sát chính sách cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, bằng việc ký kết các văn bản hợp tác hoạt động. Trong năm 2013 Ủy ban Dân tộc tiếp tục mở rộng, nâng cao chất lượng các hoạt động phối hợp với các cơ quan và tăng cường, kinh phí cho các hoạt động này, cụ thể:

- Hội Đồng Dân tộc Quốc hội, Ban Dân vận Trung ương: Phối hợp tổ chức hội thảo “Vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện chính sách phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo”;

- Trung ương Đoàn TNCSHCM, Hội Nông dân Việt Nam: Tổ chức Hội nghị tập huấn về công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng cho cán bộ hội, đội, lực lượng thanh niên vùng dân tộc, miền núi khu vực Tây Nam bộ;

- Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng: Hội thảo tập huấn tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật kết hợp tuyên truyền đảm bảo an ninh biên giới vùng dân tộc thiểu số, miền núi phòng chống ma túy cho cán bộ lực lượng biên phòng, cán bộ làm công tác dân tộc, trưởng thôn, bản Tây Bắc (tổ chức tại Sơn La);

- Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Tổ chức kiểm tra nội dung bảo tồn và phát triển giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số tại một tỉnh khu vực Đông Bắc; phối hợp tổ chức Ngày hội thể thao các dân tộc và Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam và hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện chương trình phối hợp giữa UBDT và Bộ VHTTDL tại Hà Nội; phối hợp tổ chức liên hoan toàn quốc “Tiếng hát các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ nhất”;

- Đài Truyền hình Việt Nam: Phối hợp tổ chức liên hoan toàn quốc “Tiếng hát các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ nhất”;

- Đài Tiếng nói Việt Nam: Tổ chức Hội thảo nâng cao chất lượng phát thanh tiếng DTTS; phối hợp tổ chức liên hoan toàn quốc “Tiếng hát các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ nhất”;

- Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Tây nguyên, Tây Nam Bộ: Tổ chức Hội thảo phổ biến chính sách và tổ chức các đoàn công tác liên ngành, để nắm bắt tình hình vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi;

- Bộ Khoa học và Công nghệ: Chương trình phối hợp công tác giữa hai cơ quan giai đoạn 2012 - 2020 vừa được ký kết, để thực hiện các chương trình, dự án của Ủy ban Dân tộc từ nguồn kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ;

- Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: Phối hợp tổ chức đoàn công tác đến cơ sở kiểm tra, giám sát và chỉ đạo Hội nghị tổng kết 5 năm chỉ thị 06/2008/CT-TTg tại cơ sở.

III. Một số nhiệm vụ cụ thể:

Nhằm góp phần vào thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm và thực hiện thành công nhiệm vụ công tác dân tộc năm 2013 có ý nghĩa rất quan trọng nhằm giải quyết những khó khăn bức xúc, bảo đảm vấn đề an sinh xã hội vùng dân tộc thiểu số, tạo tiền đề vững chắc góp phần thực hiện hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ công tác dân tộc giai đoạn 2011 - 2016 và Chiến lược công tác dân tộc đến 2020. Với định hướng đó, Ủy ban Dân tộc tập trung những nhiệm vụ cụ thể sau: (biểu Kế hoạch kèm theo)

Trên đây là các giải pháp chủ yếu của Ủy ban Dân tộc nhằm thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ./.