Kính gửi: Văn phòng Chính phủ.

Tổng cục Hải quan nhận được thông tin phản ánh của Bộ Công Thương ngày 30/3/2020 trên báo chí về việc xuất khẩu khẩu trang thông thường đang gặp một số khó khăn từ phía cơ quan hải quan gây trong quá trình giải quyết thủ tục thông quan, làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Về việc này, Tổng cục Hải quan xin báo cáo như sau:

1. Thực hiện Nghị quyết số 20/NQ-CP ngày 28/02/2020 của Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 1431/TCHQ-GSQL ngày 9/3/2020 chỉ đạo Cục Hải quan tỉnh, thành phố:

- Thực hiện kiểm tra thực tế đối với các lô hàng hóa xuất khẩu khai báo là khẩu trang không dùng trong y tế (có mã số HS 63079090); đối chiếu với tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN8389-2010 do Bộ Khoa học Công nghệ công bố (gửi kèm công văn này) để xác định thực tế hàng hóa.

- Qua kiểm tra thực tế, nếu công chức hải quan không đủ có sở xác định hàng hóa là khẩu trang không dùng trong y tế thì trưng cầu giám định tại Viện Trang thiết bị và Công trình y tế - Bộ Y Tế hoặc các tổ chức giám định đáp ứng đủ điều kiện giám định khẩu trang y tế theo quy định để xác định chủng loại hàng hóa xuất khẩu.

2. Ngày 11/3/2020, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 868/QĐ-BYT, theo Điều 2 thì khẩu trang y tế thuộc diện cấp giấy phép xuất khẩu của Bộ Y tế phải đáp ứng 02 điều kiện: (i) Có tiêu chuẩn tối thiểu đạt TCVN 8389-1: 2010; TCVN 8389-2: 2010; TCVN 8389-3: 2010; và (ii) Đã có số lưu hành.

Ngày 27/3/2020, Bộ Y tế có công văn số 1657/BYT-TB-CT đề nghị: “Bộ Tài chính chỉ đạo các đơn vị chức năng thực hiện thủ tục xuất khẩu khẩu trang y tế theo đúng quy định tại Nghị quyết số 20/NQ-CP của Chính phủ”.

3. Ngày 26/3/2020, Cục XNK - Bộ Công Thương có công văn 309/XNK-CN nêu rõ: “đại diện Bộ Y tế cho biết chỉ có khẩu trang đáp ứng cả 2 điều kiện nêu trên thì mới được coi là khẩu trang y tế. Hiện nay, Bộ Y tế đã đưa cơ sở dữ liệu đăng ký số lưu hành khẩu trang lên Hệ thống một cửa Quốc gia, cơ quan hải quan có thể truy cập Hệ thống này để kiểm tra”.

4. Qua phản ánh của doanh nghiệp trong quá trình xuất khẩu khẩu trang và ý kiến của các Bộ, để đơn giản hóa thủ tục xuất khẩu, ngày 27/3/2020, Tổng cục Hải quan đã có công văn số 2012/TCHQ-GSQL chỉ đạo:

- Giao Cục Quản lý rủi ro, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố đánh giá rủi ro lựa chọn các lô hàng nghi vấn để kiểm tra thực tế hàng hóa, đặc biệt các lô hàng do nhà xuất khẩu không phải là nhà sản xuất.

- Trong quá trình kiểm tra thực tế hàng hóa, công chức hải quan quan sát trực tiếp hàng hóa nếu không có đủ các dấu hiệu theo tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN8389-2010 thì thực hiện thông quan.

Trường hợp quan sát thấy có đủ dấu hiệu theo tiêu chuẩn nhưng khai báo là khẩu trang khác (không phải khẩu trang y tế) thì lấy mẫu giám định tại Viện Trang thiết bị và Công trình y tế - Bộ Y Tế hoặc các tổ chức giám định đáp ứng đủ điều kiện giám định khẩu trang y tế theo quy định.

Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Hải quan địa phương rà soát quy trình thủ tục hải quan đảm bảo tạo thuận lợi, cán bộ công chức nào sai phạm, gây phiền hà sách nhiễu thì tạm thời đình chỉ công tác để kiểm điểm trách nhiệm.

Đến nay, về cơ bản các vướng mắc liên quan đến việc kiểm tra hải quan đối với mặt hàng khẩu trang của doanh nghiệp đã được giải quyết, Tổng cục Hải quan không nhận được ý kiến phản ánh vướng mắc nào khác của doanh nghiệp.

5. Kiến nghị:

Theo Điều 2 Quyết định số 868/QĐ-BYT 11/3/2020 của Bộ Y tế và công văn số 309/XNK-CN ngày 26/3/2020 của Cục XNK - Bộ Công Thương thì chỉ có khẩu trang đáp ứng cả 2 điều kiện: (i) Có tiêu chuẩn tối thiểu đạt TCVN 8389-1: 2010; TCVN 8389-2: 2010; TCVN 8389-3: 2010 và (ii) Đã có số lưu hành thì mới được coi là khẩu trang y tế. Tuy nhiên, tại Bộ TCVN 8389-1:2010 về khẩu trang y tế do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố thì không yêu cầu phải có lưu hành.

Để tránh vướng mắc trong quá trình làm thủ tục hải quan xuất khẩu cho các lô hàng khẩu trang, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Y tế làm rõ mặt hàng khẩu trang đạt tiêu chuẩn TCVN 8389: 2010 nhưng không xuất trình số lưu hành thì có được xuất khẩu hay không?

Tổng cục Hải quan xin báo cáo để Văn phòng Chính phủ tổng hợp và xin ý kiến của Bộ Y tế đối với nội dung kiến nghị nêu trên./.