Nhận diện một số hành vi chủ yếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế ra sao?

Nội dung chính

• Nhận diện một số hành vi chủ yếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế ra sao?
• Căn cứ xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm như thế nào?
• Chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về thuế để kiến nghị khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp nào?

Nhận diện một số hành vi chủ yếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế ra sao?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 6 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm đến cơ quan điều tra ban hành kèm theo Quyết định số 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định cách nhận diện một số hành vi chủ yếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế bao gồm

- Hàng hóa, dịch vụ bán ra có căn cứ xác định giá bán, giá chuyển nhượng ghi trên hợp đồng thấp hơn giá thị trường đối với một số trường hợp có giá trị giao dịch lớn như: chuyển nhượng vốn, bất động sản, phương tiện giao thông, vận tải...

- Hóa đơn GTGT có dấu hiệu rủi ro như: Doanh nghiệp bên bán đã ngừng, nghỉ kinh doanh trước thời điểm Cơ quan Thuế thông báo và không kê khai đầu ra, doanh nghiệp có quan hệ với các đối tượng liên quan đến các vụ án đang được điều tra, xét xử.

- Các giao dịch đáng ngờ qua ngân hàng từ Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng chuyển tới Cơ quan Thuế; các giao dịch đáng ngờ do Cơ quan Thuế thu thập, phát hiện được trong quá trình quản lý thuế.

- Các thông tin từ các cơ quan thuế quốc tế, đơn thư khiếu nại, tố cáo, thông tin từ các vụ án liên quan.

- Các tổ chức, doanh nghiệp có doanh thu lớn nhưng không có trụ sở, kho hàng, bến bãi...cố định (chủ yếu đi thuê, mượn..); không có phương tiện vận tải hoặc không phát sinh chi phí vận chuyển, bốc xếp.

- Các dấu hiệu vi phạm pháp luật khác (nếu có).

Nhận diện một số hành vi chủ yếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế ra sao? (Hình ảnh từ Internet)

Căn cứ xác định hành vi vi phạm về thuế có dấu hiệu tội phạm như thế nào?

Căn cứ theo Điều 9 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm đến cơ quan điều tra ban hành kèm theo Quyết định số 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định qua công tác quản lý thuế, trên cơ sở hồ sơ thu thập được Cơ quan Thuế căn cứ vào:

- Quy định về hành vi trốn thuế tại Điều 143 Luật Quản lý thuế 2019 như sau:

+ Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế; nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế hoặc ngày hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định của Luật này.

+ Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp.

+ Không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật hoặc ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa, dịch vụ đã bán.

+ Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế không phải nộp.

+ Sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm, số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế không phải nộp.

+ Khai sai với thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung hồ sơ khai thuế sau khi hàng hóa đã được thông quan.

+ Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

+ Cấu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa nhằm mục đích trốn thuế.

+ Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế không đúng mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan quản lý thuế.

+ Người nộp thuế có hoạt động kinh doanh trong thời gian ngừng, tạm ngừng hoạt động kinh doanh nhưng không thông báo với cơ quan quản lý thuế.

- Quy định về các tội phạm tại Bộ Luật hình sự 2015 như: Tội trốn thuế theo quy định tại Điều 200 của Bộ Luật hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung tại điểm a, khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung Bộ Luật hình sự năm 2017); tội in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước theo quy định tại Điều 203 Bộ Luật hình sự 2015 và tội vi phạm quy định về bảo quản, quản lý hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước theo quy định tại Điều 204 Bộ Luật hình sự 2015 .

- Kết hợp các thông tin, hồ sơ liên quan như:

+ Doanh nghiệp có giao dịch với các đối tượng liên quan đến các vụ án đang được điều tra, xét xử.

+ Các giao dịch đáng ngờ qua ngân hàng từ Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng chuyển tới Cơ quan Thuế; các giao dịch đáng ngờ do Cơ quan Thuế thu thập, phát hiện được trong quá trình quản lý thuế.

+ Các thông tin từ các cơ quan thuế quốc tế, đơn thư khiếu nại, tố cáo.

+ Các thông tin qua xác minh ban đầu về hoàn thuế, doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh...

Chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về thuế để kiến nghị khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp nào?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 10 Quy chế chuyển tin báo vụ việc về thuế, hồ sơ kiến nghị khởi tố đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế có dấu hiệu tội phạm đến cơ quan điều tra ban hành kèm theo Quyết định số 489/QĐ-TCT năm 2022 quy định các trường hợp chuyển hồ sơ kiến nghị khởi tố khi có dấu hiệu tội phạm về thuế như sau:

- Trường hợp kiểm tra thuế, thanh tra thuế mà phát hiện hành vi trốn thuế có dấu hiệu tội phạm thì trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày phát hiện dấu hiệu tội phạm, người ra quyết định thanh tra, kiểm tra phải chuyển hồ sơ vụ việc và văn bản kiến nghị khởi tố đến Cơ quan Điều tra để xem xét khởi tố vụ án hình sự.

- Khi xem xét vụ vi phạm để quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, thì người có thẩm quyền xử phạt phải có văn bản chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự.

- Trong quá trình thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu hành vi vi phạm được phát hiện có dấu hiệu tội phạm mà chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự thì người đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải ra quyết định tạm đình chỉ thi hành quyết định đó và trong thời hạn 03 ngày, kể từ ngày tạm đình chỉ phải chuyển hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan liến hành tố tụng hình sự; trường hợp đã thi hành xong quyết định xử phạt thì người đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính phải chuyển hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự.